Pafwa li ka difisil, fè yon konvèsasyon ak moun ki gen opinyon politik yo se konsa dyametralman opoze ak pwòp tèt li.
Men, menm pi difisil, se fè yon diskisyon ak yon moun ki tou senpleman refize aksepte menm eleman ki pi fondamantal nan vizyon ou. Nan pwen sa a, dezakò se mwens sou spesifik yo nan youn oswa yon lòt opsyon politik, ak plis sou nati a nan reyalite sosyal tèt li.
Men sa li ka ye pafwa, lè w ap eseye diskite sou kesyon privilèj blan ak moun blan. Malgre ke se yon fenomèn evidan enstitisyonèl moun ki gen koulè ak menm kèk nan nou moun blan, privilèj blan anjeneral refize, ak fòtman, pa pifò nan nou.
Anjeneral, refi sa a jwe nan youn nan de fason: swa nou chèche deplase konsantre nan diskisyon nan estati nou kòm manm kèk lòt gwoup ki pa dominan sosyalman (konsa, pou egzanp, blan ki pòv oswa klas travayè pral ensiste pou di ke akòz majinalizasyon ekonomik yo, yo efektivman pa jwi okenn privilèj rasyal ditou), oswa nou fè bak sou nosyon fatige men popilè ke tout moun gen yon opòtinite egal nan sa a, meritokrasi daltonòm nou an.
Nye privilèj yo se nan kou pa gen anyen si se pa lojik. Admèt ke yon moun resevwa bagay sa yo se rekonèt ke yon moun enplike nan pwosesis kote lòt moun ap oprime oswa diskriminasyon kont. Li fè jistis defann yo tande souvan ke "Mwen pa t 'nan lè sa a, epi mwen pa janm posede esklav, oswa touye okenn Endyen," oswa kèlkeswa sa.
Si yon moun te rekòlte benefis nan enjistis pase sa yo (pa di anyen sou diskriminasyon kontinyèl nan prezan) lè yo te elve, politikman, ekonomikman ak sosyalman pi wo pase moun ki gen koulè, pa egzanp - ki blan kòm yon gwoup siman te gras a esklavaj, Endyen jenosid ak Jim Crow - Lè sa a, si wi ou non yon moun te fè zak la vin lajman yon kesyon de enrevans.
Natirèlman, sa ki finalman neglije se ke refi privilèj yon moun li menm manifeste yon fòm privilèj: sètadi, privilèj pou yo kapab refize reyalite yon lòt moun (yon reyalite yo pale regilyèman) epi li pa soufri okenn konsekans sosyal kòm yon rezilta.
Blan yo pa peye okenn pri, sa vle di, pou yo rejte reklamasyon rasis yo regilyèman lanse pa moun ki gen koulè, yo wè jan dènye yo pa gen pouvwa pou pini moun ki pa kwayan sa yo nan biwo vòt yo, oswa nan biwo yo, oswa nan lekòl yo. pifò ka yo.
Yon lòt bò, moun ki gen koulè ki refize achte nan reyalite blan - "reyalite" nan peyi Etazini kòm yon "vil briyan sou yon mòn," oswa "reyalite" pwogrè ki pa janm fini, oswa "reyalite" nan. avansman pa merit–souvan peye yon gwo peyaj: yo majinalize, yo rele yo "viktim pwofesyonèl," oswa akize yo jwe kat la ras.
Konsidere akizasyon komen nan paranoya konspiratè yo te lanse sou nenpòt moun ki gen koulè pal, pa egzanp, ki te oze fè remake pirjman votè yo ki pa rasyal, ki te fèt nan Florid an 2000, oswa nan divès kote an 2004. Reyalite blan se privilèj nan chak vire. , se konsa ke si blan di yon bagay se yon pwoblèm, li se, epi si blan ensiste ke li pa, Lè sa a, li pa.
Moun nan nou ki blan yo rete konsidere kòm modere, epi yo pa janm kòm yo bay nan underestimate limit rasis, fè yon molehill soti nan sa ki, an reyalite, souvan yon mòn, oswa jwe pwòp kat ras nou an, kat refi a. , ki byen lwen atout tou sa pal altènatif moun ki gen koulè ka detanzantan jwenn nan pil pwòp yo.
Nan lòt mo, privilèj se pa sèlman sou lajan ak richès. Se pa senpleman yon bagay ki atache lè yon moun fèt ak yon kiyè an ajan pwovèb nan bouch li. Olye de sa li se avantaj sikolojik chak jou nan konnen ke pèsepsyon yon moun nan mond lan se sa yo ki kole, ki defini nòmal la pou tout lòt moun, e ke yo pran oserye nan endikap la.
Blan se konsa privilejye nan dyalòg chak jou ke yon moun pa bezwen gade pi lwen pase diskou nasyon nou an apre eleksyon yo wè ki jan li opere.
Kidonk, pa egzanp, yonn apre lòt kòmantatè apre sware eleksyon yo te pontifye, san ezitasyon, ke rezilta a se te yon referandòm sou "valè moral yo," ak rezilta gwo patisipasyon pami kretyen evanjelik yo, ki te vote akablan pou Prezidan Bush.
Men, sa analiz sa a te inyore se ke se sèlman kèk evanjelik ki te chwazi akablan re-eli Prezidan an, pandan ke lòt moun te vote pou fè egzakteman opoze a. Vreman vre, evanjelik nwa yo te vote uit a youn kont Bush, sa vle di tèt pale prensipal yo, kòm dabitid, yo te privilejye pèspektiv blan an, epi inivèsèlize konpòtman an patikilye nan moun blan, kòm si se te estanda pou tout moun.
Se konsa tou ak sa yo rele "eta wouj, eta ble" divize an. Reyalite a se, divizyon an se mwens youn nan jewografi pase ras: yon majorite nan blan nan eta ble yo (ki gen ladan Kalifòni ak New York) te vote pou Bush nan jou eleksyon an, pandan y ap vas majorite nan nwa yo ak majorite nan lòt moun ki gen koulè nan. eta wouj yo te vote kont li.
Men, yon pati nan privilèj blan yo pa janm oblije egzamine spesifik nan konpòtman blan (oswa menm rekonèt ke gen yon bagay tankou konpòtman gwoup blan ditou), e konsa natirèlman, aspè rasyal sa a nan divizyon elektoral la rete san egzamine, e pi rekonfòtan. pèspektiv (pou blan pou pi piti) ke gen sèlman yon divizyon ki baze sou rezidans rete lajman san konteste.
Men, li plis pase sa. Plis enpòtan toujou kòm yon egzanp privilèj blan - kalite a ki respekte tout blan, pa sèlman moun ki rich - se kapasite pou evite stigmatize pa aksyon lòt moun ki jis konsa tonbe nan menm gwoup rasyal ak ou.
Pandan ke moun ki gen koulè yo pote chay pou yo demanti estereyotip negatif yo regilyèman—lè y ap fè entèvyou pou yon travay, lè y ap fè yon tès estanda, oswa lè y ap kondui nan yon katye "move", kote yo sipoze pa fè pati - blan yo raman si yo janm gen pou enkyete aksyon lòt moun tankou nou, kèlkeswa jan terib, ap kole ak nou oswa fòse nou pwouve ke nou yon jan diferan.
Pa ekzanp, blan yo ka deranje travay la, mete kòporasyon tout antye nan tè a, rache Epay ak Prè yo sou plizyè santèn milya dola, koupe kwen sou sekirite ak sante travay nan espas travay la, oswa tronpe plizyè milyon anplwaye yo. fon pansyon, san rès nan nou gen pou enkyete ke enkonpetans sa yo oswa malonèt kareman ap lakòz blan yo wè sispèk chak fwa nou chache monte nan tèt nechèl la antrepriz.
Blan nan Lexuses (oswa èske se Lexi?) p ap bezwen pè yo te rale pa lapolis sou sispèk yo transpòte dokiman ki konfime dènye shenanigans fiskal yo.
Lè Martha Stewart fè konplo pou kouvri yon tronpe depotwa stock, fanm blan atravè Amerik yo pa pè ke yon jan kanmenm yo pral wè yo kòm malonèt ak predatè kòm yon rezilta. Ni blan gras ak Ken Lay.
Si Prezidan Ozetazini mal pwononse chak senkyèm mo ki soti nan bouch li, okenn nan nou blan pa gen pou enkyete ke yon moun pral atribiye enkonpetans vèbal li nan kèk jeneral analfabetis blan. Men, onètman, èske nou panse ke si Prezidan sa a te nwa, oswa Latino oswa Azyatik Pasifik Ameriken, oswa endijèn, epi li te detwi lang angle a ak regilarite aktyèl Prezidan an, ke pèsonn pa t ap fè so nan endividi nan defo gwoup?
Poukisa se lè Prezidan blan Inivèsite Tennessee depanse kont depans li pa dè milyon, lè l sèvi avèk lajan piblik pou tapi chè, mèb lakay yo ak vwayaj abondan avyon chartered, pèsonn pa sijere ke petèt li lè pou lekòl la chwazi yon nwa oswa chèf egzekitif mawon, men lè yo wè Prezidan nwa a nan Inivèsite Eta Tennessee ki te istorikman nwa kòm yon move jere resous lekòl sa a, vwa toupatou nan vil Nashville mwen an te kòmanse chichote (oswa menm di byen fò) ke petèt li te tan pou TSU jwenn yon Prezidan blan?
Pou moun k ap li sa yo ki blan, mande tèt nou, ki lè dènye fwa ou te santi nesesite pou yo leve kanpe pou mande eskiz pou yon krim yon lòt blan fè? Pi bon toujou, ki dènye fwa ou te santi ou bezwen fè sa paske si ou pa t 'fè sa, kominote w la ta vin konsidere kòm natirèlman vyolan ak danjere, e petèt yo ta atake kòm yon rezilta? Epi ki dènye fwa yon moun te sijere ke echèk nou pou kondane kriminèl blan yo te enplike nou nan move aksyon yo?
Men, sa ki nan dènye asasinay yo nan Wisconsin pa yon imigran Hmong, ki te touye sis chasè blan lè yo te konfwonte l 'nan yon kanpe sèf prive? Se pa sèlman fichye eksepsyonèl yo parèt nan kèk jou li, "Sove yon sèf, tire yon Hmong," sa vle di ke tirè a te yon jan kanmenm reprezantan nan yon pi gwo gwoup sa ki mal, men plis nan pwen an, Hmong yo ak pi gwo kominote Azi Sidès nan Wisconsin ak Minnesota (kote tirè a te soti) kouri pran distans yo ak li.
Distans sa a te, nan kou, sèlman te nesesè paske yo pa fè sa ta mete lòt moun tankou yo an risk, nan yon fason pa janm te mete okenn moun blan an risk paske kèk nan nimewo nou yo detanzantan touye moun.
Menm jan an tou, de sa prèske yon dekad, lè yon fanm Hmong nan Twin Cities te asasinen sis pitit li yo, estati li kòm yon minorite rasyal ak etnik te devan ak sant nan diskisyon sou krim lan - kòlè sou radyo pale yo te lonje dwèt sou Hmong yo kòm yon gwoup. , oswa Azyatik pi laj, pa egzanp–men kèk ane pase, lè Andrea Yates te touye senk timoun li yo nan Texas, oswa lè Susan Smith te nwaye de ti gason li yo nan yon lak South Carolina, pèsonn pa atake li kòm yon egzanp sou sa ki mal ak. moun blan jou sa yo.
Menm lè kèk adolesan blan komèt yon krim rayisman pou rezon rasyal, jan sa te rive dènyèman nan Simi Valley, Kalifòni kote kat jèn blan bat de timoun nwa nan yon kaka, repons blan an se youn ki chèche demontre ke vil yo pa rasis (tankou si jewografi pou kont li janm komèt yon atak agrave), olye ke yo espere pwouve ke tout blan yo pa konsa. Dènye posiblite a pa t ap janm antre nan lespri yo, e poukisa?
Se poutèt sa apre 9/11, ou te kapab tande youn apre lòt moun blan mande pou konnen, epi yo te trete kòm rezonab pou mande li, "kote vwa modere yo nan kominote Arab Mizilman an prepare pou kondane teworis," tout paske diznèf sou 1.5 milya Mizilman sou Planèt Latè te vole avyon nan bilding yo. Men, yon moun pa ka konprann pèsonn yo te pran oserye si yo ta mande, "kote kretyen blan modere yo," apre Oklahoma City oswa nenpòt nan yon kantite bonm nan klinik avòtman.
Se poutèt sa chak fwa pwoblèm sa a soulve, moun blan yo prese ensiste ke nou se "jis moun," epi yo vle yo konsidere yo kòm sa yo, olye ke yo kòm blan. Vrèmanvre, nou souvan kwè ke menm montre idantite rasyal nou an se rasis, paske li gwoupe nou enjis epi diminye “imanite” nou oswa “Ameriken”.
Natirèlman, iwoni nan yon pozisyon konsa se ke se sèlman manm nan gwoup dominan nan yon sosyete ki ka janm gen liks pou wè tèt nou, oswa espere ke lòt moun yo konsidere kòm "endividi."
Sa a se pwen an: pèsonn lòt pa janm te kapab sipoze yo ta dwe wè yo konsa, paske nan okenn pwen yo te, ni yo rive yo dwe wè yo konsa jodi a, jan egzanp yo mansyone pi wo a demontre tout twò klè.
Menm di ke estati gwoup nou an pa enpòtan oswa ta dwe se sijere ke yon moun te jwi privilèj pou fè eksperyans mond lan nan fason sa a (oswa pito, kwè ke youn te). Nan lòt mo, li se rezilta yon aranjman sosyal patikilye, kote kèk ak pa lòt moun yo te wè kòm moun kèlkeswa aksyon lòt moun nan gwoup yo. Gen, nan kou, yon fraz pou aranjman sa a.
Privilèj blan.
Epi jiskaske li elimine, fouye epi jete rasin ak branch, pa ka gen okenn diskisyon lejitim sou "daltonism" oswa senp endividyalis. Ni pa ka pran nou oserye kòm yon nasyon lè nou kenbe tèt nou kòm yon egzanp pou lòt nasyon sou sa libète ak demokrasi yo sipoze sanble.
Tim Wise se yon redaksyon, aktivis ak papa. Li ka jwenn nan [imèl pwoteje], epi sitwèb li a sitiye nan www.timwise.org. Lapòs rayi, menmsi yo pa apresye ni vle, yo pral bay nòt pou òtograf, gramè, style ak kontni.