Pehea e hiki ai iā mākou ke hōʻemi i ka lehulehu o nā hale paʻahao kūloko o ko mākou ʻāina?
I ka mahina i hala aku nei, ua wehe ʻo Mayor Bill de Blasio o New York i kahi hoʻolālā e hōʻemi i ka heluna o ka hale paʻahao ʻo Rikers Island ma ka hōʻemi ʻana i ka backlog o nā hihia ma nā ʻaha mokuʻāina. Ma kahi o 85 pakeneka o ka poʻe ma Rikers ʻaʻole i hoʻāhewa ʻia no kekahi hewa; ke kali nei lākou i ka hoʻokolokolo ʻana, i kekahi manawa no nā haneli mau lā.
ʻO ka hoʻolālā a Mayor de Blasio he hana maikaʻi. Akā ʻaʻole ia e nānā i kahi nīnau hohonu: No ke aha ka nui o ka poʻe - ʻoi aku ka poʻe ʻilihune o ke kala - i loko o ka hale paʻahao e kali ana i ka hoʻokolokolo ma kahi mua?
ʻO ka mea maʻamau, no ka hiki ʻole iā lākou ke hoʻopaʻa kālā. Wahi a kahi hōʻike i ka makahiki 2011 e ke Keʻena Kūʻokoʻa Kūʻokoʻa o ke kūlanakauhale, ua hoʻouna ʻia he 79 pakeneka o ka poʻe i hoʻopaʻa ʻia ma mua o ka hoʻokolokolo ʻana iā Rikers no ka mea ʻaʻole hiki iā lākou ke kau i ka hoʻopaʻa kālā i kēia manawa.
He pilikia aupuni kēia. Ma ka ʻaoʻao o ʻAmelika Hui Pū ʻIa, ʻo ka hapa nui o ka poʻe i hoʻopaʻa ʻia i loko o nā hale paʻahao kūloko ʻaʻole i hoʻopaʻi ʻia no ka hewa akā ke kali nei lākou i ka hoʻokolokolo. A ʻo ka hapa nui o ka poʻe e kali nei i loko o ka hale paʻahao ʻaʻole ma muli o kekahi pilikia kikoʻī i manaʻo ʻia lākou e kau nei, akā no ka mea ʻaʻole hiki iā lākou ke uku i ko lākou bail.
ʻO ia hoʻi, ke paʻa nei mākou i ka poʻe no ka ʻilihune. He pono ole keia. Pono mākou e hoʻopau loa i ka bail kālā.
E hoʻopaʻapaʻa kekahi e pono ka bail e pale i ka lele ma mua o ka hoʻokolokolo, akā ʻaʻohe kumu kūpono no kēlā manaʻo. ʻO ka mea hoʻokahi, ʻaʻole i ʻae ʻia ka bail i ka poʻe i manaʻo ʻia he pilikia ʻole o ka lele (a i ʻole ka hana ʻino). (ʻOiai ʻo nā kaʻina hana no ka hoʻoholo ʻana i ka mea e hoʻopilikia iā lākou iho pono e nānā ʻia me ka kānalua, ʻoiai ʻo ka manaʻo o ka pilikia e hana pinepine ʻia, ma ke ʻano a i ʻole, e nā manaʻo racist.)
Aia kekahi mau hōʻike ʻaʻole pono ka bail e hōʻoia i ka hele ʻana o nā kānaka no ka hoʻokolokolo. Ma Wakinekona, DC, he kūlanakauhale ʻaʻole hoʻohana i ka bail kālā, ʻo ka hapa nui o ka poʻe i hoʻopaʻa ʻia i hoʻokuʻu ʻia ma mua o ka hoʻokolokolo ʻana e hoʻi i ka ʻaha hoʻokolokolo, a ʻoi aku ka haʻahaʻa o nā kalaima hou ma mua o ka hoʻokolokolo ʻana.
Ma waho aʻe o ka pono ʻole a me ka pono ʻole, hiki i ka hoʻopaʻa ʻia ma mua o ka hoʻokolokolo ke loaʻa nā hopena pōʻino. ʻAʻole wale ka poʻe i loko o ka hale paʻahao ma mua o ka hoʻokolokolo ʻana i ka ʻeha o ka hoʻopaʻa ʻia, akā i ka hoʻohālikelike ʻia me ko lākou mau hoa i hoʻopaʻa ʻia, ʻoi aku ka nui o ka hewa ma ka hoʻokolokolo. E like me ka palapala ma he hōʻike 2010 Human Rights Watch, ʻoi aku ka paʻakikī o ka ʻōnaehana kānāwai e hoʻokele ma hope o nā kaola. Ke koi nui nei ka poʻe i loko o ka hale paʻahao e ʻae i nā ʻōlelo hoʻopiʻi - pinepine, nā mea i kūpono ʻole iā lākou - ma mua o ka poʻe e kū nei i kā lākou hoʻopiʻi mai ka home.
ʻO ka poʻe e noho ana i kekahi mau lā i loko o ka hale paʻahao hiki ke nalowale i kā lākou mau hana a hale paha i kēlā manawa. Hiki i nā mākua hoʻokahi ke nalowale i ka mālama ʻana i kā lākou mau keiki. Ma ka hoʻonui ʻana i nā hopena o ka ʻilihune, a ma ka waiho ʻana i nā kānaka i nā kūlana traumatizing pinepine, hiki i ka hoʻopaʻa ʻia ma mua o ka hoʻokolokolo ʻana ke alakaʻi maoli i ka hewa.
Hoʻopuka pū ʻo Bail i nā pilikia o ka pono ʻole o ka lāhui. Ua hōʻike ʻia kekahi mau noiʻi ʻana ua hāʻawi ʻia nā mea hoʻopiʻi ʻeleʻele i ka nui o ka bail ma mua o ko lākou mau hoa keʻokeʻo. Hoʻopili ʻia kēia ʻokoʻa e ka poʻe ʻeleʻele e noho like ʻole i ka ʻilihune a no laila ke alo nei i nā pilikia i ka uku ʻana i ka bail.
ʻOi aku ka paʻakikī o nā ukana ʻē aʻe o ka bail i ka poʻe ʻeleʻele. No ka laʻana, ke kū nei nā makuahine ʻeleʻele i kahi pilikia koʻikoʻi o ka nalo ʻana o ka mālama ʻana i kā lākou mau keiki i ka wā i hoʻopaʻa ʻia ai, no ka mea, ua manaʻo nui ʻia lākou e nā lawelawe mālama keiki.
Hoʻopaʻa like ʻole nā hale paʻahao i ka poʻe maʻi noʻonoʻo - ʻehā a ʻeono paha ka nui o ka maʻi noʻonoʻo i loko o ka hale paʻahao ma mua o waho - a ʻo ka poʻe me nā pilikia olakino noʻonoʻo e noho pinepine ana i nā kūlana waiwai e paʻakikī ai ka loaʻa kālā. A haʻawina i hoʻokuʻu ʻia ma Pepeluali e ka Vera Institute of Justice ua ʻike ʻo ka hapakolu o nā poʻe i hoʻopaʻa ʻia me ka maʻi noʻonoʻo ʻaʻole i hana ma mua o ka hopu ʻia ʻana.
ʻO ka mea hope loa, kūʻē ka bail kālā me ka manaʻo kūpono o ka manaʻo o ka hala ʻole. Inā makemake mākou e hāʻawi i nā kānaka i kēia manaʻo, ʻaʻole pono mākou e hoʻopaʻi iā lākou ma mua o ko lākou hoʻokolokolo ʻana.
ʻAʻohe mea e hoʻopuni ai: Ke hoʻopaʻa nei mākou i ka poʻe no ka ʻilihune, me ke kumu kūʻai nui i ke ola kanaka maoli. Pono mākou e kū.
Hāʻawi kālā ʻia ʻo ZNetwork ma o ka lokomaikaʻi o kāna poʻe heluhelu.
E Makana mai