Η διάσωση ιδιωτικών τραπεζών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων έχει γίνει ένα ευαίσθητο πολιτικό ζήτημα στις Ηνωμένες Πολιτείες, από τότε που ο υπουργός Οικονομικών του Προέδρου Μπους και πρώην διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs, Χανκ Πόλσον, ζήτησαν από το Κογκρέσο λευκή επιταγή 700 δισεκατομμυρίων δολαρίων τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Τώρα η κυβέρνηση Ομπάμα ζητά από το Κογκρέσο 108 δισεκατομμύρια δολάρια για το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αυτό ήταν σύμφωνα με ένα σχέδιο που η κυβέρνηση βοήθησε να οργανωθεί για τη συγκέντρωση 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε πρόσθετα κεφάλαια για το ΔΝΤ. Αυτό θα προσθέσει στα περίπου 200 δισεκατομμύρια δολάρια που διαθέτει το ΔΝΤ, 100 δισεκατομμύρια δολάρια σε αποθέματα χρυσού και άλλα 250 δισεκατομμύρια δολάρια που θα δημιουργήσει το Ταμείο στο δικό του νόμισμα. Πρόκειται για τεράστια χρηματικά ποσά που το ΔΝΤ δεν έχει πλησιάσει ποτέ πριν.
Προς τι όλα αυτά τα λεφτά; Υπάρχει μια απάντηση που μας κοιτάζει κατάματα από τον οικονομικό τύπο: οι ευρωπαϊκές τράπεζες.
Φαίνεται ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν μπει σε ένα χάος στη δική τους γειτονιά που είναι συγκρίσιμο με τα «προβληματικά περιουσιακά στοιχεία» που συσσώρευσαν τα χρηματοπιστωτικά μας ιδρύματα κατά τη διάρκεια της φούσκας των στεγαστικών ιδρυμάτων – τα οποία επίσης μοιράστηκαν. Αυτές οι τράπεζες είχαν μια παράλογη πληθωρικότητα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα τώρα να έχουν τουλάχιστον 1.4 τρισεκατομμύρια δολάρια –και αυτή είναι μια συντηρητική εκτίμηση– σε έκθεση εκεί σε δάνεια που είναι βέβαιο ότι θα έχουν πολύ υψηλή αθέτηση πληρωμών. τιμή.
Οι περισσότερες από τις οικονομίες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση αυτή τη στιγμή. Για να γίνουν τα πράγματα πολύ χειρότερα, μεγάλο μέρος του δανεισμού τους από τις ευρωπαϊκές τράπεζες ήταν σε ξένο νόμισμα. Αυτό επεκτάθηκε ακόμη και στα νοικοκυριά: π.χ. πάνω από το 60% των στεγαστικών δανείων της Ουγγαρίας είναι σε ξένο νόμισμα. Όταν αυτά τα νομίσματα πέφτουν, όπως μερικοί ήδη έχουν πέσει, πολλοί από τους δανειολήπτες –τόσο οι επιχειρήσεις όσο και τα νοικοκυριά– αντιμετωπίζουν απλήρωτα χρέη. Άλλες, όπως η Λετονία, βρίσκονται στο χείλος της υποτίμησης, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτή αντίδραση σε άλλες χώρες, καθώς και μαζικές αφερεγγυότητες.
Η έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών στην περιοχή είναι εκπληκτικά μεγάλη σε σχέση με τις οικονομίες τους. Η Αυστρία βρίσκεται εκτός διαγράμματος με περίπου 64 τοις εκατό του ΑΕΠ που χορηγείται στην Ανατολική Ευρώπη. Το Βέλγιο και η Σουηδία έχουν και οι δύο πάνω από 20 τοις εκατό και η Ελβετία και η Ολλανδία είναι διψήφια.
Εδώ μπαίνει το ΔΝΤ. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν έχουμε μόνο τη διάσωση του TARP ύψους 700 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αλλά και περισσότερο από το τριπλάσιο αυτού του ποσού, το οποίο έχει διανεμηθεί από την Federal Reserve. Η Fed έχει χρησιμοποιηθεί επειδή είναι αδιαφανής και δεν λογοδοτεί στο Κογκρέσο – σε αντίθεση με το TARP, όπου το Κογκρέσο επισύναψε ορισμένους κανόνες λογοδοσίας, οι φορολογούμενοι δεν γνωρίζουν καν ποιος έχει λάβει τα περισσότερα από 2 τρισεκατομμύρια δολάρια στον ισολογισμό της Fed.
Για διάφορους λόγους, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν πρόκειται να παίξει τον ρόλο που έπαιξε η Fed εδώ. (Η ίδια η Fed έχει πληγεί πρόσφατα από ισχυρές απαιτήσεις για περισσότερη διαφάνεια, με 186 μέλη του Κογκρέσου να υποστηρίζουν ένα νομοσχέδιο που θα απαιτούσε να ελέγχεται από το Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης). Ως εκ τούτου, οι ευρωπαϊκές τράπεζες βασίζονται στο ΔΝΤ για να τις σώσει από το κόστος των κακών αποφάσεών τους.
Η κυβέρνηση Ομπάμα έχει υποστηρίξει ότι τα χρήματα είναι απαραίτητα για να βοηθήσουν στην παροχή ενός παγκόσμιου κινήτρου και για να βοηθήσουν τους φτωχούς ανθρώπους στις φτωχές χώρες. Όμως τα γεγονότα δεν υποστηρίζουν αυτόν τον ισχυρισμό. Σχεδόν όλες οι συμφωνίες που έχει συνάψει το ΔΝΤ από την έναρξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης περιλαμβάνουν το αντίθετο από τα προγράμματα τόνωσης: για παράδειγμα περικοπές δαπανών ή αυξήσεις επιτοκίων. Το χρηματικό ποσό που θα βοηθήσει τις φτωχές χώρες είναι μικρό. Και είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί το ΔΝΤ θα χρειαζόταν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια για να βοηθήσει τις κυβερνήσεις με τη στήριξη του ισοζυγίου πληρωμών: για δεκαέξι Συμφωνίες Αναμονής που διαπραγματεύτηκαν από τότε που εντάθηκε η κρίση πέρυσι, το σύνολο ήταν λιγότερο από 46 δισεκατομμύρια δολάρια.
Από την άλλη πλευρά, οι ευρωπαϊκές τράπεζες αντιμετωπίζουν πιθανές απώλειες εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ορισμένοι, όπως η γαλλική Societe Generale, έχουν ήδη κερδίσει δισεκατομμύρια δολάρια από τη διάσωση του TARP. Εάν ο σκοπός της προσθήκης αυτών των τεράστιων ποσών στα ταμεία του ΔΝΤ είναι η διάσωση αυτών των τραπεζών, τότε οι φορολογούμενοι των Ηνωμένων Πολιτειών (και άλλων χωρών που καλούνται να συνεισφέρουν) θα πρέπει να το γνωρίζουν.
Το ZNetwork χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τη γενναιοδωρία των αναγνωστών του.
Κάνε μια δωρεά