Ni akoko diẹ sẹhin Mo kọ iwe kan nipa ọkan ninu awọn odaran nla ti awọn ọdun 150 to kọja: iṣẹgun ati ilokulo ti Congo nipasẹ Ọba Leopold II ti Bẹljiọmu. Nigbawo Ẹmi Ọba Leopold: Itan ti Okanjuwa, Ipanilaya ati Akikanju ni Ileto Afirika ti a tẹjade, Mo ro pe Mo ti rii gbogbo awọn ohun kikọ pataki ni alemo ti itan-akọọlẹ. Ṣugbọn awọn ọsẹ diẹ sẹhin Mo rii pe Mo ti fi ọkan silẹ: Tarzan.

Jẹ ki n ṣe alaye. Biotilejepe iwe itan film da lori iwe mi ti han, Mo nigbagbogbo ro pe kini Hollywood le ṣe pẹlu iru itan bẹẹ. Na nugbo tọn, e na ko do Ahọlu Leopold ahundoponọ hia, mẹhe ze tito azọ́nwiwa afanumẹ tọn de do otò etọn mẹ nado bẹ adọkun susugege etọn sọn eyín eyín po rọba igbẹ̀ tọn po mẹ, bọ livi susu lẹ kú to azọ́n lọ mẹ. Ó sì dájú pé yóò ti ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn akíkanjú ènìyàn tí wọ́n kọjú ìjà sí tàbí tú ìwàkiwà rẹ̀ jáde. Lára wọn ni àwọn aṣáájú ọlọ̀tẹ̀ Áfíríkà bíi Olóyè Mulume Niama, ẹni tó jà títí dé ikú tó ń gbìyànjú láti dáàbò bo òmìnira àwọn èèyàn Sanga rẹ̀; Ara ilu Irish kan, Roger Casement, ti ifihan rẹ si Kongo jẹ ki o mọ pe orilẹ-ede tirẹ jẹ ileto ti a ti lo nilokulo ati ẹniti awọn Ilu Gẹẹsi ti pokunso lẹhinna; Awọn ọmọ Amẹrika dudu meji ti o ni igboya ṣakoso lati gba alaye si aye ita; ati Hesekiah Andrew Shanu to jẹ ọmọ bibi orilẹede Naijiria, oniṣowo kekere kan ti o tu awọn iwe aṣẹ ni ikoko fun akọroyin Ilu Gẹẹsi kan ti wọn si pa a mọ pe o ṣe bẹẹ. Ní àárín eré ìpayà yìí, tó ń rin ìrìn àjò lọ sí Odò Kóńgò gẹ́gẹ́ bí òṣìṣẹ́ ọkọ̀ ojú omi kan nínú ìdánilẹ́kọ̀ọ́, ọ̀dọ́kùnrin kan tó jẹ́ atukọ̀ òkun kó ohun tí wọ́n rí lẹ́nu gidigidi. Nigbati o ba ni awọn iwunilori rẹ nikẹhin si oju-iwe naa, yoo ṣe agbejade aramada kukuru ti o ka kaakiri julọ ni Gẹẹsi, Okan ti òkunkun.

Bawo ni gbogbo eyi ko ṣe le ṣe fiimu nla kan?

Mo rii ara mi ni ironu nipa bi a ṣe le ṣe agbekalẹ rẹ ati iru awọn oṣere wo ni o le ṣe awọn ipa wo. Boya awọn oṣere fiimu yoo fun mi ni apakan diẹ. Ni o kere julọ, wọn yoo wa imọran mi laiseaniani. Ati nitorinaa Mo ṣe aworan ara mi ni ipo pẹlu simẹnti naa, ohun kan fun iṣelu ti o dara ati deede itan, atunṣe alaye kan nibi, fifi kun miiran nibẹ, ni idaniloju pe fiimu naa ko duro ni yiyọkuro iwa ika ni kikun ti akoko yẹn. Fiimu naa, Mo ni idaniloju, yoo jẹ ki awọn oluwo ni awọn ọna pupọ kaakiri agbaye mọ nikẹhin pe ijọba amunisin ni Afirika yẹ lati wa ni ipo pẹlu Nazism ati communism Soviet gẹgẹbi ọkan ninu awọn eto apanirun nla ti awọn akoko ode oni.

Ti o ko ba ṣe akiyesi, fiimu naa ko tii ṣe. Ati nitorinaa fojuinu iyalẹnu mi, nigbati, ni awọn ọsẹ diẹ sẹhin, ni ile iṣere kan ni ile itaja nla kan, Mo pade awọn kikọ meji ti Mo ti kọ nipa rẹ Ẹmi Ọba Leopold. Ati awọn ti o wà loju iboju pẹlu wọn? A oniwosan ti fere a orundun ti sinima - ipalọlọ ati sọrọ, ni dudu ati funfun bi daradara bi awọ, ti ere idaraya bi daradara bi ifiwe igbese (ko lati sọrọ ti TV fihan ati awọn fidio awọn ere): Tarzan.

Awọn Àlàyé ti Tarzan, igbiyanju lati fo bẹrẹ ti atijọ, creaking franchise fun awọn ogun-ọrúndún kìíní, ti ṣe awọn julọ iwonba ti teriba si awọn akoko iyipada nipa fifi sii kekere kan diẹ iselu ati itan ju dosinni ti awọn ape ọkunrin ká tẹlẹ seresere ri pataki. O bẹrẹ nipa sisọ fun wa pe, ni Apejọ Berlin ti 1884-1885, awọn agbara Yuroopu bẹrẹ si pin awọn ikogun ti ileto ti Afirika, ati pe Ọba Leopold Keji di Kongo ni bayi gẹgẹbi ileto ikọkọ rẹ.

Tarzan, sibẹsibẹ, ko si mọ ninu igbo nibiti o ti bi ati nibiti, lẹhin iku awọn obi rẹ ni kutukutu, o dagba nipasẹ awọn ape. Dipo, ni iyawo si Jane, o ti gba akọle baba rẹ, Oluwa Greystoke, ati pe o ti gba ile-igbimọ palatial rẹ ni England. (Ibikan ni ọna ti o han gbangba pe o gba ipa-ọna jamba ti o mu u lati “Me Tarzan, iwọ Jane” si awọn ihuwasi ati ọrọ ti eti eti to dara.)

Àmọ́ kò ní yà ọ́ lẹ́nu láti mọ̀ pé Áfíríkà nílò rẹ̀ gan-an. Ikankan dáyámọ́ńdì kan wà, eto iṣẹ́ ẹrú, ati skullduggery miiran ni Leopold's Congo. Alagboya, alawodudu Amerika, George Washington Williams, rọ ọ lati pada si kọnputa lati ṣe iwadii, o si wa pẹlu ẹgbẹ ẹgbẹ rẹ. Apanirun itan naa, aja ti o ga julọ ti Leopold ni Kongo, ti o n gbero lati ji awọn okuta iyebiye Afirika wọnyẹn, ni Captain Léon Rom ti Belijiomu, ti o ji Tarzan ati Jane gbe ni kiakia. Ati lati ibẹ Idite nikan nipọn, paapaa ti ko ba jinlẹ rara. Gorilla ati awọn ooni, apata ti n fo, awọn igbala akọni, ogun pẹlu eniyan ati ẹranko pọ si, ati ni ipari ipari fiimu naa, Tarzan lo awọn ọrẹ rẹ, kiniun, lati ko ẹgbẹẹgbẹrun wildebeest lati iji jade kuro ninu igbo ati ba iparun nla si ileto naa. olu, Boma.

Pẹlu Jane ti n wo itara, Tarzan ati Williams lẹhinna rì ọkọ oju-omi kekere lori eyiti Rom ibi ti n gbiyanju lati ẹmi awọn okuta iyebiye kuro, lakoko ti ẹgbẹẹgbẹrun awọn ọmọ Afirika ti o wa lori awọn oke-nla n ju ​​ọkọ wọn ti wọn si dun olugbala funfun wọn. Tarzan ati Jane laipe ni ọmọ kan, ati pe o dabi ẹnipe a pinnu lati gbe ni idunnu lailai lẹhin - o kere ju titi The Àlàyé ti Tarzan II wá pẹlú.

Itan Pese Awọn kikọ, Tarzan awọn Ajara

Mejeeji Williams ati Rom, ni otitọ, eniyan gidi ni pipe ati pe, botilẹjẹpe Emi kii ṣe akọkọ lati ṣe akiyesi wọn, o han gbangba to ibiti awọn onkọwe Hollywood ti rii wọn. Paapaa wa aworan kan ti Alexander Skarsgård, awọn ti iṣan Swede ti o yoo Tarzan, pẹlu kan daakọ ti Ẹmi King Leopold ni ọwọ. Samuel L. Jackson, ti o ṣe Williams pẹlu brio nla, ti sọ fun awọn oniroyin pe oludari, David Yates, fi ìwé náà ránṣẹ́ sí i ni igbaradi fun ipa rẹ.

Ẹya ti Batman ni Afirika kii ṣe fiimu ti Mo ṣe awotẹlẹ ni ọpọlọpọ igba ni awọn irokuro mi. Sibẹsibẹ Mo ni lati gba pe, laibikita ọrọ-ọrọ, o jẹ itẹlọrun iyalẹnu lati rii awọn eeyan itan-akọọlẹ meji yẹn ti mu diẹ sii tabi kere si si igbesi aye loju iboju, paapaa ti o ba ṣe agbega ajara ajara ti a ṣẹda nipasẹ aramada Edgar Rice Burroughs ati ki o dun julọ olokiki nipa Johnny Weissmuller. Williams, ní pàtàkì, jẹ́ ọkùnrin àgbàyanu. Ogbogun Ogun Abele Amẹrika kan, agbẹjọro, oniroyin, akoitan, minisita Baptisti, ati ọmọ ẹgbẹ dudu akọkọ ti ile-igbimọ aṣofin ipinlẹ Ohio, o lọ si Afirika nreti lati wa, ni ileto alaanu ti Ọba Leopold Keji ti polowo si agbaye, aaye kan nibiti ẹlẹgbẹ rẹ dudu America le gba awọn ti oye ise sẹ wọn ni ile. Dipo o ṣe awari ohun ti o pe ni “Siberia ti Continent Africa” - ọrun apadi ti ẹlẹyamẹya, ole ilẹ, ati eto iṣẹ ẹru ti ntan ti a fi agbara mu nipasẹ okùn, ibon, ati awọn ẹwọn.

Lati Congo, o kọ ohun iyalẹnu kan "lẹta ti o ṣii” si Leopold, ti a tẹjade ni awọn iwe iroyin Yuroopu ati Amẹrika ati pe o sọ ni ṣoki ni ipari fiimu naa. Ó jẹ́ ìṣípayá àkọ́kọ́ ti àkópọ̀ kan tí yóò di kókó ọ̀rọ̀ ìpolongo ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn kárí ayé láìpẹ́. Ó ṣeni láàánú pé ikọ́ ẹ̀gbẹ ló kú nígbà tó ń lọ sílé láti Áfíríkà kó tó lè kọ ìwé Kóńgò tó ti kó ọ̀pọ̀ nǹkan jọ fún. Bi New York Times alariwisi fiimu Manohla Dargis šakiyesi, "Williams yẹ fun ìrìn sinimá nla ti tirẹ."

Nipa itansan, ni igbesi aye gidi gẹgẹbi ninu fiimu naa (nibiti Christoph Waltz ti ṣere pẹlu panache), Léon Rom jẹ apaniyan pipe. Oṣiṣẹ kan ninu ẹgbẹ ọmọ ogun aladani Leopold lo lati ṣakoso agbegbe naa, Rom ti gbega loju iboju si ipo ti o ṣe pataki pupọ ju eyikeyi ti o ti waye tẹlẹ. Síbẹ̀síbẹ̀, ó jẹ́ yíyàn tí ó yẹ láti ṣojú fún ìjọba aláìláàánú yẹn. Olùṣàwárí ọmọ ilẹ̀ Gẹ̀ẹ́sì kan ṣàkíyèsí nígbà kan rí pé orí àwọn ọmọ Áfíríkà mọ́kànlélógún [21] tí a yà sọ́tọ̀ tí a fi sí ààlà yípo ọgbà ilé Rom. Ó tún pa igi kan mọ́ sí iwájú orílé-iṣẹ́ tó wà nítòsí níbi tí ó ti ṣe ìtọ́sọ́nà fún Stanley Falls. Rom dabi ẹni pe o ti kọja awọn ọna ni ṣoki pẹlu Joseph Conrad ati pe o ti jẹ ọkan ninu awọn awoṣe fun Ọgbẹni Kurtz, oluṣaaju-ori gbigba aarin ti Okan Okunkun.

Awọn Àlàyé ti Tarzan jẹ pataki fiimu akikanju, Spiderman ni Afirika (paapaa ti o ba mọ pe awọn aworan ti awọn oju-ilẹ Afirika ti dapọ nipasẹ kọnputa pẹlu awọn oṣere lori ipele ohun ni England). Skarsgård (tabi ilọpo meji tabi avatar itanna rẹ) gba sinu igbo lori awọn eso ajara adiye ni aṣa Tarzan Ayebaye. Paapaa Ayebaye, alas, ni ṣiṣe fiimu miiran nipa Afirika ti akọni ati akọni rẹ jẹ funfun. Ko si awọn ọmọ Afirika sọrọ diẹ sii ju awọn laini diẹ lọ ati, nigbati wọn ba ṣe, o jẹ igbagbogbo lati sọ iyin tabi ọrẹ fun Tarzan tabi Jane. Lati Queen African si Lati Afirika, iyẹn kii ṣe tuntun fun Hollywood.

Laibikita, awọn akoko ti o yatọ, awọn fọwọkan gidi diẹ ti Kongo gidi: awọn ọkọ oju-irin ọkọ oju-irin ti awọn erin erin ti a dè fun eti okun ati gbigbe si Yuroopu (awọn ohun elo adayeba akọkọ ti o jẹ ikogun); Ẹgbẹ ọmọ ogun aladani Leopold, ti o korira pupọ Ipa Publique; ati awọn alagbaṣe ẹrú Afirika ni awọn ẹwọn - Tarzan da wọn silẹ, dajudaju.

Lakoko ti diẹ ninu awọn alaye kekere jẹ deede deede, lati apẹrẹ ọkọ oju-omi kekere kan si otitọ pe awọn oṣiṣẹ ijọba Kongo funfun bii Rom nitootọ ṣe ojurere awọn ipele funfun, iwọ kii yoo ni iyalẹnu lati kọ ẹkọ pe fiimu naa gba ominira pẹlu itan-akọọlẹ. Nitoribẹẹ, gbogbo awọn aramada ati awọn fiimu ṣe iyẹn, ṣugbọn Awọn Àlàyé ti Tarzan O ṣe bẹ ni ọna iyanilenu: o mu ijọba apaniyan Leopold wa si idaduro iyalẹnu ni 1890, ọdun ninu eyiti o ṣeto - o ṣeun, Tarzan! Bí ó ti wù kí ó rí, àkókò yẹn gan-an ni ohun tí ó burú jùlọ nínú ìpayà tí ọba ti tú jáde ń lọ lọ́wọ́.

O jẹ ni ọdun 1890 ti awọn oṣiṣẹ bẹrẹ si kọ ọna oju-irin ni ayika gigun gigun ti awọn iyara ti o sunmọ ẹnu Odò Congo; Joseph Conrad lọ si Afirika lori ọkọ oju omi ti o gbe ipele akọkọ ti awọn oju-irin ati awọn tai. Ọdún mẹ́jọ lẹ́yìn náà, iṣẹ́ ìkọ́lé ńláǹlà yẹn, tí ó ti parí nísinsìnyí, yóò mú kí gbígbé àwọn sójà, apá, ọkọ̀ ojú omi tí a tò jọ, àti àwọn ohun èlò mìíràn tí yóò mú kí ọ̀pọ̀ jù lọ àwọn olùgbé inú ilẹ̀ náà di òṣìṣẹ́ ẹrú. Leopold ti wa ni lẹhinna ebi npa fun awọn ohun elo adayeba miiran: roba. Milionu ti Congolese yoo ku lati ni itẹlọrun ifẹkufẹ rẹ fun ọrọ.

Tarzan ni Vietnam

Eyi ni awọn iroyin ti o dara: Mo ro pe mo ti nipari si sunmọ ni idorikodo ti Hollywood-ara filmmaking. Imọran iyalẹnu Tarzan ni bibori awọn aṣebi Belijiomu ṣaaju ki o to buruju ti ijọba ẹru Leopold ṣii ilẹkun fun awọn fiimu iwaju rẹ, eyiti Mo ti bẹrẹ lati gbero - ati ni akoko yii, lori ṣeto fiimu, Mo nireti ọkan ninu awọn ijoko ti o ni atilẹyin kanfasi wọnyẹn. pẹlu orukọ mi lori rẹ. Nipa ti ara, akọni wa ko ni da awọn ajalu itan duro ṣaaju ki wọn to bẹrẹ - ko si ere ninu iyẹn - ṣugbọn nigbagbogbo ni awọn ipele ibẹrẹ wọn.

Fun apẹẹrẹ, Mo kan ṣe atẹjade iwe kan nipa Ogun Abele Ilu Sipeeni, aaye pipe miiran ati akoko fun Tarzan lati ṣiṣẹ awọn iṣẹ iyanu rẹ. Ní ìgbà ìwọ́wé 1936, ó lè yí ọkọ̀ òfuurufú àti igi bọn-ọ̀n-ní-ọ̀n-ọ̀n-ọ́n-ọ̀n-ọ́n-ìn-tín ti Madrid ká lọ́wọ́ láti kó àwọn ẹranko jọ ní ọgbà ẹranko ti ìlú náà kí ó sì bá àwọn ọmọ ogun Orílẹ̀-Èdè kọlu Generalissimo Francisco Franco. Ti a firanṣẹ ti o salọ ni akoko kutukutu yẹn, awọn ọmọ-ogun Franco yoo, dajudaju, padanu ogun naa, ti nlọ jagunjagun Olominira Ilu Sipania ati ijọba ijọba ti o buruju ti Generalissimo ti yọ kuro ninu itan-akọọlẹ.

Nígbà Ogun Àgbáyé Kejì, láìpẹ́ lẹ́yìn tí Hitler àti Stalin ti pín Ìlà Oòrùn Yúróòpù láàárín wọn, Tarzan lè fẹsẹ̀ fẹsẹ̀ fẹ́lẹ̀ tó bá gúnlẹ̀ láti orí òkè Carpathian ní ìparí ọdún 1939, tó sì ń ṣamọ̀nà ọ̀pọ̀ rẹpẹtẹ àwọn ìkookò àròsọ lágbègbè yẹn. Ó lè dojú ìjà kọ àwọn ọmọ ogun méjèèjì, lẹ́yìn náà, gẹ́gẹ́ bí ó ṣe dá àwọn ẹrú sílẹ̀ ní Kóńgò, ṣí àwọn ẹnubodè àwọn àgọ́ ìṣẹ́niníṣẹ̀ẹ́ ní Jámánì Násì àti Soviet Union. Ati idi ti duro nibẹ? Bí ó bá jẹ́ pé, lẹ́yìn gbogbo èyí, àwọn ará Japan ṣì ní ìforítì láti kọlu Pearl Harbor, ó dájú pé Tarzan lè kó àwọn ẹja dolphin, yanyanyan, àti àwọn ẹja inú Òkun Pàsífíìkì jọ láti sọ àwọn ọkọ̀ ojú omi ọkọ̀ òkun ilẹ̀ Japan rọ́rọ́ ní ìrọ̀rùn bí ó ti rì ọkọ̀ ojú omi Léon Rom ní èbúté Congo kan.

Ni Vietnam - ti o ba ti Tarzan ṣe nibẹ ṣaaju ki o to defoliant Agent Orange denuded awọn oniwe-igbo - nibẹ ni yio jẹ àjara aplenty lati golifu lati ati omi efon ti o le enlist lati ran awọn ajeji ogun, akọkọ French, ki o si American, ṣaaju ki nwọn ni a foothold ni orile-ede.

Diẹ ninu awọn idasi akoko ogun laipẹ le, sibẹsibẹ, jẹ iṣoro. Ni ojurere tani, fun apẹẹrẹ, o yẹ ki o laja ni Iraq ni 2003? Saddam Hussein tabi awọn ọmọ-ogun ti o npagun ti George W. Bush? Dara julọ lati tu u silẹ lori awọn ibi-afẹde ti o sunmọ ile: Awọn banki odi Street Street, awọn alakoso inawo hejii, yan awọn onidajọ ile-ẹjọ giga, mogul ohun-ini gidi New York kan. Ati bawo ni nipa imorusi agbaye? Kárí ayé, àwọn ilé iṣẹ́ amúnáwá tí ń jóná èédú, àwọn ọ̀pá ìpalẹ̀ rírẹlẹ̀, àti àwọn kòtò tí wọ́n fi ń wa iyanrìn tí wọ́n ti ń wakùsà ń dúró de ìparun látọ̀dọ̀ Tarzan àti agbo erin rẹ̀ tí ń sán ààrá.

If Awọn Àlàyé ti Tarzan wa ni jade lati ni awọn ibùgbé ṣeto ti sequels, ya akọsilẹ, David Yates: Niwọn igba ti o han gbangba pe o mu diẹ ninu awọn kikọ ati awọn iṣẹlẹ lati inu iwe mi fun ipin akọkọ, Mo nireti pe iwọ yoo wa si ọdọ mi fun awọn imọran diẹ sii. Gbogbo ohun ti Mo beere ni ipadabọ ni pe Tarzan kọ mi lati ṣaja lati awọn ọgba-ajara ti o sunmọ ni eyikeyi ile-iṣere ti o fẹ, ati jẹ ki n mu ogun atẹle lati ṣẹgun.

Adam Hochschild, a TomDispatch deede, ni onkowe ti iwe mejo, julọ laipe Spain ninu Ọkàn Wa: Awọn ara ilu Amẹrika ni Ogun Abele Ilu Sipeeni, 1936-1939, o si nkọni ni Ile-iwe giga ti Iwe iroyin, University of California, Berkeley.

Nkan yii kọkọ farahan lori TomDispatch.com, oju opo wẹẹbu kan ti Institute Nation, eyiti o funni ni ṣiṣan duro ti awọn orisun omiiran, awọn iroyin, ati imọran lati ọdọ Tom Engelhardt, olootu igba pipẹ ni titẹjade, alabaṣiṣẹpọ-oludasile ti Project Empire Amẹrika, onkọwe ti Awọn Ipari ti asa asa, bi ti aramada, Awọn Ọjọ Ikẹhin ti Itẹjade. Re titun iwe ni Ijọba Ojiji: Iwoye-oju-wo, Awọn Wakiri Secret, ati Ipinle Aabo Agbaye ni Agbaye Nikan-Superpower (Awọn iwe Haymarket).

---