Idagbasoke ati imuṣiṣẹ ti awọn ohun ija iparun nigbagbogbo da lori ero pe wọn mu aabo orilẹ-ede pọ si. Ṣùgbọ́n, ní ti tòótọ́, gẹ́gẹ́ bí ìwádìí alágbára yìí ti ìlànà ọ̀gbálẹ̀gbáràwé ṣe fi ìdánilójú hàn, àwọn ohun ìjà ọ̀gbálẹ̀gbáràwé ń sún àwọn orílẹ̀-èdè lọ sí bèbè ìparun.
Ipilẹ fun ipari yii ni ere-ije ohun ija iparun lẹhin Ogun Agbaye Keji ati, ni pataki, idaamu misaili Cuba ti Oṣu Kẹwa ọdun 1962. Ni giga ti idaamu naa, awọn oṣiṣẹ giga lati awọn ijọba ti Amẹrika ati Soviet Union ni dínkuro yago fun iparun iparun. apakan pataki ti iran eniyan nipasẹ ohun ti Akowe ti Ipinle AMẸRIKA tẹlẹ Dean Acheson, alabaṣe pataki ninu awọn iṣẹlẹ naa, ti a pe ni “orire ti o yadi lasan.”
Onkọwe akọọlẹ iṣọra yii, Martin Sherwin, ti o ku ni kete lẹhin titẹjade rẹ, dajudaju o jẹ oṣiṣẹ daradara lati sọ itan apanirun yii. Ojogbon ti itan-akọọlẹ ni Ile-ẹkọ giga George Mason, Sherwin ni onkọwe ti o ni ipa Aye Ti Parun: Hiroshima ati Awọn Legacy Rẹ ati àjọ-onkowe, pẹlu Kai Bird, ti American Prometheus: Ijagunmolu ati Ajalu ti J. Robert Oppenheimer, eyi ti, ni 2006, gba Pulitzer Prize fun biography. Boya ifosiwewe bọtini ni ipilẹṣẹ awọn iṣẹ ile-iwe mẹta wọnyi ni iṣẹ Sherwin bi oṣiṣẹ oye kekere ti ọgagun US ti o paṣẹ lati ṣafihan awọn ero ogun aṣiri oke si Alakoso rẹ lakoko aawọ misaili Cuban.
In ayo pẹlu Amágẹdọnì, Sherwin fihan deftly bi awọn ohun ija iparun maa di apakan pataki ti awọn ibatan agbaye. Botilẹjẹpe Harry Truman ṣe ojurere diẹ ninu awọn idiwọn lori isọpọ awọn ohun ija wọnyi sinu ilana aabo orilẹ-ede AMẸRIKA, arọpo rẹ, Dwight Eisenhower, faagun ipa wọn ni pataki. Gẹgẹbi NSC 162/2 ti iṣakoso Eisenhower, ijọba AMẸRIKA yoo “ṣaro awọn ohun ija iparun bi o ṣe wa fun lilo bi awọn ohun ija miiran.” Nínú ìdarí Eisenhower, Sherwin sọ pé, “Àwọn ohun ìjà ọ̀gbálẹ̀gbáràwé kì í ṣe ohun kan mọ́ ti agbára ológun Amẹ́ríkà; wọn jẹ tirẹ jc ohun elo."
Sherwin ṣafikun pe, botilẹjẹpe idi pataki ti ilana “igbẹsan nla” AMẸRIKA tuntun “ni lati dẹruba awọn aṣaaju Soviet ati ki o dẹkun awọn ipinnu wọn,” “ esi akọkọ . . . ni lati fi idi ilana kan mulẹ fun Nikita Khrushchev lati ṣẹda 'igbimọ iparun' tirẹ. ṣe atilẹyin ipinnu Khrushchev lati dije agbara AMẸRIKA ni awọn ọran agbaye. Nitoribẹẹ, tun bẹrẹ idanwo awọn ohun ija iparun Soviet ati aawọ Soviet-Amẹrika kan lori Berlin tẹle.
Nitootọ, ijakulẹ nipasẹ ipo giga iparun AMẸRIKA ati rilara aibikita nipasẹ ijọba AMẸRIKA, Khrushchev pinnu lati ran awọn ohun ija iparun alabọde ati agbedemeji agbedemeji ni ikoko ni Kuba. Gẹ́gẹ́ bí Sherwin ṣe sọ, aṣáájú Soviet wá nípa bẹ́ẹ̀ “láti dáàbò bò Cuba, sí ìwọ̀ntúnwọ̀nsì àwọn ohun ìjà ọ̀gbálẹ̀gbáràwé àti ìbẹ̀rù ọ̀gbálẹ̀gbáràwé, àti láti fún agbára rẹ̀ lókun láti yanjú ìṣòro Ìwọ̀ Oòrùn Berlin.” Ti a ro pe awọn ohun ija naa kii yoo ṣe akiyesi titi ti imuṣiṣẹ wọn yoo pari, Khrushchev ro pe iṣakoso Kennedy, dojuko pẹlu ṣe accompli, kii yoo ni yiyan bikoṣe lati gba wọn. Khrushchev dajudaju ko nireti ogun iparun kan.
Àmọ́ ohun tó fẹ́rẹ̀ẹ́ ṣẹlẹ̀ nìyẹn. Lẹhin iwadii ijọba AMẸRIKA ti imuṣiṣẹ ohun ija ni Kuba, Awọn Alakoso Apapọ ti Oṣiṣẹ beere fun ikọlu ati ikọlu erekusu naa ati pe ọpọlọpọ awọn ọmọ ẹgbẹ ti ExComm ṣe atilẹyin, ẹgbẹ ad hoc ti awọn oludamoran oke ti Kennedy lakoko aawọ naa. Ni akoko yẹn, wọn ko mọ pe ijọba Soviet ti ṣaṣeyọri tẹlẹ ni jiṣẹ awọn ori ogun iparun 164 si Cuba ati, nitorinaa, nọmba pataki ti awọn ohun ija ballistic lori erekusu naa ti ṣiṣẹ tẹlẹ. Pẹlupẹlu, awọn ọmọ ogun Soviet 42,000 ni Cuba ni ihamọra pẹlu awọn ohun ija iparun ati pe wọn ti fun ni aṣẹ lati lo wọn lati kọ ikọlu kan. Gẹ́gẹ́ bí Fidel Castro ṣe sọ lẹ́yìn náà pé: “Kò sísọ pé bí wọ́n bá gbógun tì wá, a ì bá ti ní ogun ọ̀gbálẹ̀gbáràwé.”
Ni ibẹrẹ, laarin gbogbo awọn oludamoran Kennedy, Adlai Stevenson nikan, aṣoju AMẸRIKA si Ajo Agbaye, daba lilo awọn ọna iṣelu kan - dipo ologun kan - lati ni aabo yiyọkuro awọn ohun ija naa. Botilẹjẹpe Kennedy tikalararẹ korira Stevenson, o mọ ọgbọn ti ọna aṣoju UN rẹ o si bẹrẹ sii gba awọn imọran rẹ. “Ibeere naa gan-an ni,” Alakoso naa sọ fun awọn oludamọran hawkish rẹ, “igbese wo ni a ṣe eyiti o dinku aye ti paṣipaarọ iparun kan, eyiti o han gedegbe ni ikuna ikẹhin.” Nitorinaa, Kennedy binu igbiyanju akọkọ rẹ lati paṣẹ igbese ologun ni iyara ati, dipo, gba ero kan fun idena ọkọ oju omi (“quarantine”) ti Kuba, nitorinaa dẹkun dide ti awọn misaili Soviet afikun ati ṣiṣẹda akoko fun idunadura pẹlu Khrushchev fun yiyọkuro awọn misaili tẹlẹ ransogun.
Awọn oludari ọmọ ogun AMẸRIKA, laarin “awọn ọlọgbọn ọlọgbọn” miiran, jẹ iyalẹnu nipasẹ ohun ti wọn gbero ailagbara ti ero idena, botilẹjẹpe apakan kan ni itunu nipasẹ awọn iṣeduro Kennedy pe, ti o ba kuna lati ni aabo awọn abajade ti o fẹ laarin akoko ọjọ meje, nla kan. Ikọlu ologun AMẸRIKA lori erekusu yoo tẹle. Lootọ, gẹgẹ bi Sherwin ṣe ṣafihan, ni ibẹrẹ Oṣu Kẹwa, ṣaaju wiwa awọn misaili, Awọn Oṣiṣẹ Apapọ AMẸRIKA ti gbero tẹlẹ fun ayabo kan ti Kuba ati n wa awawi lati da a lare.
Bi o tilẹ jẹ pe Khrushchev, gẹgẹbi Kennedy, ṣe akiyesi idinaduro gẹgẹbi anfani ti o wulo lati ṣe idunadura awọn ọrọ pataki, wọn yara padanu iṣakoso ti ipo iyipada.
Fun apẹẹrẹ, awọn oṣiṣẹ ologun AMẸRIKA mu ija AMẸRIKA-Rosia si awọn giga tuntun. Ṣiṣẹ lori ipilẹṣẹ tirẹ, Gbogbogbo Thomas Power, ori ti US Strategic Air Command, ni ilọsiwaju awọn ipa iparun rẹ si DEFCON 2, igbesẹ kan ni kukuru ti ogun iparun - iṣẹlẹ kan ṣoṣo nigbati ipele titaniji iparun yẹn ti ṣe ifilọlẹ lailai. O tun ṣe ikede ipele itaniji AMẸRIKA “ni gbangba,” ni idaniloju pe awọn ara ilu Russia yoo ṣe idiwọ rẹ. Wọn ṣe, ati ni kiakia gbe ipele gbigbọn iparun wọn soke si ipo kanna.
Ni afikun, awọn olukopa diẹ ninu aawọ naa dabi ẹni pe wọn mọ pato ohun ti o yẹ ki o ṣe ti ọkọ oju-omi Soviet kan ko ba bọwọ fun idena AMẸRIKA ti Kuba. Ṣe o yẹ ki Ọgagun AMẸRIKA beere lati wọ inu rẹ? Ina lori rẹ? Síwájú sí i, gẹ́gẹ́ bí Castro ti pàṣẹ, bátìrì ojú-ọ̀fẹ́ Soviet kan ní Cuba yìnbọn lu ọkọ̀ òfuurufú U-2 ará Amẹ́ríkà kan tí ó sì pa awakọ̀ òfuurufú náà. Khrushchev jẹ apọnle ni iṣe akikanju naa, lakoko ti iṣakoso Kennedy koju ijakadi ti bii o ṣe le dahun si.
Iṣẹlẹ ti o lewu paapaa waye ni Okun Sargasso, nitosi Cuba. Nado yidogọna avùnnukundiọsọmẹtọ Soviet tọn to Kuba, awhànfuntọ Soviet tọn ẹnẹ, he dopodopo nọ hẹn awhànfunnu nuzanusẹvaun tọn kilo 15 tọn do, ko yin didohlan lopo lọ ji. Lẹ́yìn ìrìn àjò ọ̀nà jíjìn, tó sì ń bani lẹ́rù gba inú òkun tó ń jà lọ́nà tó ṣàrà ọ̀tọ̀, àwọn ọkọ̀ ojú omi wọ̀nyí bà jẹ́ gan-an nígbà tí wọ́n dé sí orílẹ̀-èdè Cuba. Ti ge kuro ni ibaraẹnisọrọ pẹlu Moscow, awọn atukọ wọn ko ni imọran boya Amẹrika ati Soviet Union ti wa ni ogun tẹlẹ.
Gbogbo ohun tí wọ́n mọ̀ ni pé ọ̀wọ́ àwọn ọkọ̀ ogun ojú omi ilẹ̀ Amẹ́ríkà àti àwọn ọkọ̀ òfuurufú ọkọ̀ òfuurufú ti ń kọlu ọ̀kan lára àwọn ọkọ̀ ojú omi ilẹ̀ Soviet tí wọ́n lù ú, ní lílo ọgbọ́n tí kò tọ́ (àti láṣẹ) láti fipá mú un láti gòkè bọ̀ nípa fífi àwọn ìbọn gúnlẹ̀ sí àgbègbè rẹ̀. Ọ̀kan lára àwọn òṣìṣẹ́ òṣìṣẹ́ Soviet Union rántí pé “ó dà bí ẹni pé o jókòó sínú agba irin kan nígbà tí ẹnì kan ń fi òòlù lù ú nígbà gbogbo.” Fi fun idinku ti awọn batiri submarine ati awọn omi otutu, awọn iwọn otutu wa ninu abẹ-omi kekere laarin 113 ati 149 iwọn Fahrenheit. Atẹ́gùn náà jóná, omi tútù kò ní ìpèsè díẹ̀, a sì ròyìn pé àwọn ọmọ ẹgbẹ́ atukọ̀ náà “ń sọ̀lẹ̀ bí àwọn dominoes.” Laisi awọn ipo alaiṣedeede ti o wa ni isalẹ dekini ati ni idaniloju pe ọkọ oju-omi kekere rẹ wa labẹ ikọlu, balogun ọkọ oju-omi naa paṣẹ fun oṣiṣẹ ohun ija rẹ lati pejọ torpedo iparun fun igbese. “A yoo fọ wọn ni bayi!” o pariwo. A ó kú, ṣùgbọ́n gbogbo wọn ni a ó rì—a kì yóò di ìtìjú àwọn ọkọ̀ ojú omi.”
Àmọ́ ní àkókò yìí, Captain Vasily Arkhipov, ọ̀dọ́ kan tó jẹ́ ọ̀gá àgbà ẹgbẹ́ ọmọ ogun Soviet kan tí wọ́n yàn sí abẹ́ omi abẹ́ òkun láìdábọ̀, dá sí i. Tuntu balogun ọrún naa, o da a loju nikẹhin pe ikọlu ologun ti o han gbangba, pẹlu ina ibon ẹrọ ti o tẹle lati ọkọ ofurufu Ọgagun US, boya ko jẹ diẹ sii ju ibeere lati dada. Bẹ́ẹ̀ ni wọ́n sì ṣe. Iṣe Arkhipov, awọn akọsilẹ Sherwin, ti fipamọ kii ṣe awọn igbesi aye awọn atukọ abẹ omi nikan, “ṣugbọn awọn igbesi aye ẹgbẹẹgbẹrun awọn atukọ oju omi AMẸRIKA ati awọn miliọnu awọn ara ilu alaiṣẹ ti yoo ti pa ninu awọn paṣipaarọ iparun ti dajudaju yoo ti tẹle lati iparun” pe “aparun torpedo ti iparun yoo ti ba awọn ọkọ oju omi Ọgagun AMẸRIKA wọnyẹn.”
Nibayi, ni mimọ pe ipo naa ti yara yọ kuro ni ọwọ wọn, Kennedy ati Khrushchev ṣe diẹ ninu wahala ṣugbọn idunadura pataki. Nikẹhin, wọn gba pe Khrushchev yoo yọ awọn misaili kuro, nigba ti Kennedy yoo ṣe adehun ti gbogbo eniyan lati ko gbogun ti Cuba. Pẹlupẹlu, Kennedy yoo yọ awọn ohun ija iparun AMẸRIKA kuro ni Tọki - iṣe atunṣe ti o ni oye si awọn ọkunrin mejeeji, botilẹjẹpe, fun awọn idi iṣelu, Kennedy tẹnumọ lati tọju iparọ misaili naa ni aṣiri. Nitorinaa, idaamu misaili pari pẹlu ojutu ti ijọba ilu kan.
Ni iyalẹnu, aṣiri tẹsiwaju nipa swap misaili Cuba-Tọki, ni idapo pẹlu awọn irori ti awọn iwọn didan iṣakoso Kennedy ti agbara yiyi nipasẹ awọn olukopa ExComm ati awọn media ibaraẹnisọrọ lọpọlọpọ, yori si igba pipẹ, itunu, ati aworan iṣẹgun ti aawọ misaili naa. Nitoribẹẹ, pupọ julọ awọn ara ilu Amẹrika pari pẹlu imọran pe Kennedy duro ṣinṣin ninu awọn ibeere rẹ, lakoko ti Khrushchev “fọju.” Ó jẹ́ “ẹ̀kọ́” aláriwo—àti ẹ̀kọ́ èké. Gẹ́gẹ́ bí Sherwin ṣe tọ́ka sí, “ẹ̀kọ́ gidi ti wàhálà ohun ìjà ológun ilẹ̀ Cuba . . . ni pe awọn ohun ija iparun ṣẹda awọn eewu ti wọn gbe lọ lati yago fun, ṣugbọn ko wulo diẹ ninu yiyan wọn.”
Botilẹjẹpe ọpọlọpọ awọn iwe ti kọ nipa idaamu misaili Cuba, ayo pẹlu Amágẹdọnì awọn ipo bi awọn ti o dara ju ninu wọn. Ni alaye ni otitọ, ti o han gbangba ati iyalẹnu, ati ti ilẹ ninu iwadi nla, o jẹ iṣẹ ti agbara ati oye nla. Bii iru bẹẹ, o ṣe aṣoju aṣeyọri ti o tayọ nipasẹ ọkan ninu awọn onimọ-itan AMẸRIKA ti o gbajugbaja tẹlẹ.
Bii awọn iṣẹ Sherwin miiran, ayo pẹlu Amágẹdọnì tun koju pẹlu ọkan ninu awọn iṣoro pataki agbaye: ifojusọna ti iparun iparun. O kere ju, o ṣafihan pe, lakoko ti awọn ohun ija iparun wa, agbaye wa ninu ewu. Ni ipele ti o jinlẹ, o daba iwulo lati lọ kọja awọn ero ti aabo orilẹ-ede si aabo agbaye, pẹlu imukuro awọn ohun ija iparun ati ipinnu alaafia ti ija laarin awọn orilẹ-ede.
Ni aabo awọn ibi-afẹde wọnyi le ṣe dandan irin-ajo gigun, ṣugbọn awọn kikọ Sherwin leti wa pe, lati daabobo iwalaaye eniyan, looto ko si yiyan si titẹ siwaju pẹlu rẹ.
Dokita Lawrence S. Wittner (https://www.lawrenceswittner.com/ ) jẹ Ojogbon ti Itan Itanwo ni SUNY / Albany ati onkọwe ti Iju ija bombu naa (Stanford University Press).
ZNetwork jẹ agbateru nikan nipasẹ ilawo ti awọn oluka rẹ.
kun