Chomsky
Irokeke ti
ipanilaya agbaye jẹ eyiti o le. Awọn iṣẹlẹ ibanilẹru ti Oṣu Kẹsan Ọjọ 11
ni boya ipaniyan ti o buruju julọ lojukanna eniyan lori igbasilẹ, ni ita ogun.
Ọrọ naa “lẹsẹkẹsẹ” ko yẹ ki o fojufoda; regrettably, awọn ilufin jẹ jina lati
dani ninu awọn itan ti iwa-ipa ti o ṣubu kukuru ti ogun. Awọn nọmba iku le
awọn iṣọrọ ti ilọpo meji tabi diẹ ẹ sii laarin awọn ọsẹ diẹ, bi awọn ara Afganisitani ti o ni ibanujẹ ti salọ-si
ko si nibikibi-labẹ irokeke bombu, ati awọn ipese ounje ti a nilo ni kiakia
idalọwọduro; ati pe awọn ikilọ ti o gbagbọ ti buru pupọ ti mbọ.
Awọn idiyele si
Awọn ara ilu Afiganisitani le jẹ kiye si nikan, ṣugbọn a mọ awọn asọtẹlẹ lori eyiti
Awọn ipinnu eto imulo ati asọye ni ipilẹ, ọrọ ti o ṣe pataki julọ. Bi
ọrọ kan ti o rọrun kannaa, o jẹ awọn wọnyi asọtẹlẹ ti o pese awọn aaye fun
eyikeyi iwa igbelewọn ti igbogun ati asọye, tabi eyikeyi idajọ ti apetunpe si
"ogun kan" awọn ariyanjiyan; ati nko, fun eyikeyi onipin igbelewọn ti ohun ti o le purọ
niwaju.
Paapaa ṣaaju ki o to
September 11, awọn UN ifoju wipe milionu ni won ń sustained, ti awọ, nipa
okeere ounje iranlowo. Ni Oṣu Kẹsan ọjọ 16, atẹjade orilẹ-ede royin iyẹn
Washington ti “beere [lati Pakistan] imukuro awọn konvoys ọkọ nla pe
pese pupọ ti ounjẹ ati awọn ipese miiran si ara ilu Afiganisitani
olugbe.” Ko si esi ti a rii ni AMẸRIKA tabi Yuroopu si eyi
ibeere lati fa ebi nla; itele ti awọn ọrọ. Ninu
Àwọn ọ̀sẹ̀ tó tẹ̀ lé e, ìwé ìròyìn àgbáyé ròyìn pé “Ìhalẹ̀mọ́ni
awọn ikọlu ologun fi agbara mu yiyọ kuro ti awọn oṣiṣẹ iranlowo agbaye, ti o rọ
awọn eto iranlọwọ”; asasala de Pakistan “lẹhin awọn irin ajo lile lati
Afiganisitani n ṣe apejuwe awọn iṣẹlẹ ti ainireti ati iberu ni ile bi irokeke naa
ti American-mu ologun ku wa ni wọn gun-nṣiṣẹ misery sinu kan
ajalu ti o pọju." “Orílẹ̀-èdè náà wà lórí ọ̀nà ìgbésí ayé,” ọ̀kan lára àwọn ìrànwọ́ tí wọ́n kó kúrò níbẹ̀
oṣiṣẹ royin, “ati pe a kan ge laini naa.” “O dabi ẹni pe iboji ọpọ eniyan ti jẹ
tí a gbẹ́ sẹ́yìn àràádọ́ta ọ̀kẹ́ ènìyàn,” òṣìṣẹ́ pàjáwìrì kan tí wọ́n ṣí sílẹ̀ fún Ìrànwọ́ Kristẹni
sọ fún àwọn tẹ̀: “A lè fà wọ́n sẹ́yìn tàbí kí wọ́n tì wọ́n
n wo awọn miliọnu iku. ”
Ounjẹ Agbaye UN
Eto ati awọn miiran ni anfani lati tun bẹrẹ diẹ ninu awọn gbigbe ounjẹ ni ibẹrẹ Oṣu Kẹwa, ṣugbọn
a fi agbara mu lati da awọn ifijiṣẹ duro ati pinpin nigbati awọn bombu bẹrẹ lori
October 7, resuming wọn nigbamii ni a Elo kekere Pace. A agbẹnusọ fun UN
Komisona giga fun awọn asasala kilo wipe “A n dojukọ idaamu omoniyan kan
ti apọju ti yẹ ni Afiganisitani pẹlu 7.5 million kukuru ti ounje ati ni ewu ti
ebi,” lakoko ti awọn ile-iṣẹ iranlọwọ ṣe idalẹbi “ẹbi” ti afẹfẹ AMẸRIKA
silė ti o ti wa ni ti awọ pamọ “awọn irinṣẹ ete” ati pe o le fa ipalara diẹ sii ju
anfani, nwọn kilo.
A gidigidi ṣọra
oluka iwe iroyin ti orilẹ-ede le ṣe awari idiyele nipasẹ UN pe “7.5
miliọnu awọn ara ilu Afghanistan yoo nilo ounjẹ ni igba otutu-2.5 milionu diẹ sii ju lọ
Oṣu Kẹsan 11,” ilosoke 50 ninu ogorun bi abajade ti irokeke bombu, lẹhinna
otito. Ni awọn ọrọ miiran, ọlaju Iwọ-oorun ti n gbe awọn ero rẹ sori awọn
a ro pe wọn le ja si iku ti ọpọlọpọ awọn miliọnu alaiṣẹ
alagbada-kii ṣe Taliban, ohunkohun ti ọkan ro ti awọn legitimacy ti pipa
Taliban gba ọmọ ogun ati awọn alatilẹyin, ṣugbọn awọn olufaragba wọn. Nibayi awọn oniwe-olori, lori awọn
ọjọ kanna, lekan si dismissed pẹlu ẹgan ipese ti idunadura fun
isọdọtun ti awọn fura si ẹlẹṣẹ ati awọn ìbéèrè fun diẹ ninu awọn gbagbọ eri
lati fi idi awọn ibeere fun capitulation. The UN Special Onirohin lori awọn
Ẹtọ si Ounjẹ bẹbẹ pẹlu AMẸRIKA lati fopin si ikọlu ti o nfi “awọn
igbesi aye awọn miliọnu awọn ara ilu ti o wa ninu ewu,” ni isọdọtun afilọ ti UN High
Komisona fun Eto Eda Eniyan Mary Robinson, ti o kilọ nipa ara Rwanda kan
ajalu. Mejeeji apetunpe won kọ, bi o wà awon ti awọn pataki iranlowo ati
awọn ile-iṣẹ iranlọwọ. Ati pe a ko royin.
Ni ipari
Oṣu Kẹsan, UN Food And Agricultural Organisation kilo wipe lori 7 million
eniyan ni won ti nkọju si a aawọ ti o le ja si ni ibigbogbo ebi ti o ba ti ologun
igbese ti a bẹrẹ, pẹlu o ṣeeṣe “ajalu omoniyan” ayafi ti iranlọwọ ba jẹ
lesekese tun bẹrẹ ati irokeke igbese ologun ti pari. Lẹhin ti bombu
bẹrẹ, FAO gbaniyanju pe o ti da gbingbin ti o pese 80 ogorun
ti awọn orilẹ-ede ile ọkà agbari, ki awọn ipa nigbamii ti odun ti wa ni o ti ṣe yẹ lati
ani diẹ àìdá. Gbogbo ko bikita.
Awọn wọnyi ko royin
apetunpe ṣẹlẹ lati pekinreki pẹlu World Food Day, eyi ti a ti tun bikita, pẹlú
pẹlu idiyele nipasẹ UN Special Rapporteur ti ọlọrọ ati alagbara ni irọrun
ni awọn ọna, botilẹjẹpe kii ṣe ifẹ, lati bori “ipaniyan ipalọlọ” ti ibi-pupọ
ebi ni opolopo ti aye.
Jẹ ki a pada ni soki si
ojuami ti kannaa: asa idajọ ati onipin imọ ti ohun ti o le purọ
ti o wa niwaju wa ni ipilẹ ni awọn asọtẹlẹ ti eto ati asọye. An
o šee igbọkanle lọtọ ọrọ, pẹlu ko si ipa lori iru awọn idajọ, ni awọn išedede ti
awọn asọtẹlẹ lori eyiti eto ati asọye ti da lori. Ni opin ọdun,
awọn ireti wa pe awọn ifijiṣẹ ounjẹ ti a ko ri tẹlẹ ni Oṣu Kejila ṣile
“Bosipo” tunwo awọn ireti ni akoko ti iṣeto ti ṣe
ati imuse, ati iṣiro ni asọye: pe awọn iṣe wọnyi ṣee ṣe
wakọ milionu lori eti ebi. O ṣeese, awọn otitọ kii yoo jẹ
mọ, nipa agbara ti a itoni opo ti asa ọgbọn: A gbọdọ yasọtọ
agbara nla lati ṣafihan awọn odaran ti awọn ọta osise, kika daradara
kii ṣe awọn ti o pa ni otitọ nikan ṣugbọn awọn ti o ku bi abajade ti
awọn aṣayan eto imulo; sugbon a gbọdọ ya scrupulous itoju lati yago fun yi asa ninu awọn
irú ti ara wa odaran, lori awọn toje igba nigba ti won ti wa ni iwadi ni gbogbo.
Ifarabalẹ ilana naa jẹ akọsilẹ daradara pupọ. Yoo jẹ itẹwọgba
iyalenu ti o ba ti isiyi irú wa ni jade otooto.
miran
ojuami alakọbẹrẹ le tun mẹnuba. Aṣeyọri iwa-ipa ti han gbangba
ko si ipa lori idajọ iwa pẹlu iyi si awọn ibi-afẹde rẹ. Ninu ọran lọwọlọwọ, o
dabi enipe ko o lati ibere pe awọn ijọba superpower le awọn iṣọrọ wó
eyikeyi Afiganisitani resistance. Wiwo ti ara mi, fun ohun ti o tọ, ni pe U.S.
ipolongo ko yẹ ki o wa ni ju casually akawe si awọn ti kuna Russian ayabo ti
awọn ọdun 1980. Awọn ara ilu Russia ti nkọju si ogun pataki ti boya 100,000 eniyan tabi
diẹ sii, ṣeto, ikẹkọ, ati ologun ti o lagbara nipasẹ CIA ati awọn alajọṣepọ rẹ. Awọn
AMẸRIKA n dojukọ agbara ragtag kan ni orilẹ-ede kan ti o ti fẹrẹẹ jẹ tẹlẹ
run nipa 20 ọdun ti ibanuje, fun eyi ti a ko ru ipin diẹ ninu awọn
ojuse. Awọn ologun Taliban, gẹgẹbi wọn jẹ, le ṣubu ni kiakia
ayafi fun kekere kan àiya mojuto.
Si iyalẹnu mi,
idajọ ti o ni agbara julọ-paapaa lẹhin awọn ọsẹ ti bombu capeti ati ohun asegbeyin ti si fere
gbogbo ohun elo to wa ni kukuru ti awọn ohun ija iparun (“awọn gige daisy,” awọn bombu iṣupọ,
ati bẹbẹ lọ) - jẹ igbẹkẹle pe awọn ẹkọ ti ikuna Russia yẹ ki o fiyesi,
pe awọn ikọlu afẹfẹ yoo jẹ alaiṣe, ati pe ikọlu ilẹ yoo jẹ
pataki lati ṣaṣeyọri awọn ifọkansi ogun AMẸRIKA ti imukuro bin Ladini ati al-Qaeda.
Yiyọ ijọba Taliban kuro jẹ ero lẹhin. Nibẹ ti ko si anfani ni
eyi ṣaaju Oṣu Kẹsan ọjọ 11, tabi paapaa ninu oṣu ti o tẹle. A ọsẹ lẹhin ti awọn
bombu bẹrẹ, Aare tun sọ pe awọn ologun AMẸRIKA “yoo kọlu
Afiganisitani ‘fun niwọn igba ti o ba gba’ lati pa nẹtiwọki apanilaya Qaeda ti
Osama bin Ladini, ṣugbọn o funni lati tun wo ikọlu ologun si
Afiganisitani ti Taliban ti ijọba orilẹ-ede yoo fi Ọgbẹni bin Ladini silẹ”; “Ti o ba
o Ikọaláìdúró oun ati awọn eniyan rẹ loni, lẹhinna a yoo tun ronu ohun ti a nṣe
si orilẹ-ede rẹ,” Alakoso kede: “O tun ni aye keji.”
Nigbati Taliban
Awọn ologun ṣe nikẹhin ṣubu, lẹhin ifarada iyalẹnu, awọn imọran yipada si
awọn ikede iṣẹgun ati ayọ lori ododo ti idi wa, ni bayi
ṣe afihan nipasẹ aṣeyọri ti agbara nla si awọn alatako ti ko ni aabo.
Laisi iwadi koko-ọrọ naa, Mo ro pe asọye Japanese ati German jẹ
iru lẹhin ti tete victories nigba Ogun Agbaye II, ati pelu kedere
dis-analogies, ọkan nko ipari gbejade lori si awọn bayi nla: awọn
isegun ti apá fi awọn oran ibi ti nwọn wà, tilẹ awọn triumphalist igbe
ti idalare yẹ ki o jẹ ikilọ fun awọn wọnni ti o bikita nipa ọjọ iwaju.
Pada si ogun, awọn
airstrikes ni kiakia tan awọn ilu sinu "iwin ilu,"Iroyin iroyin, pẹlu
agbara itanna ati omi ipese run, a fọọmu ti ibi ogun. Awọn
UN royin pe 70 ida ọgọrun ti olugbe ti salọ Kandahar ati Herat laarin
ọsẹ meji, okeene si igberiko, ibi ti ni arinrin igba 10-20 eniyan, ọpọlọpọ awọn
ninu wọn ọmọ, ti wa ni pa tabi arọ ojoojumo nipasẹ awọn maini ilẹ. Awọn ipo yẹn
di Elo buru bi kan abajade ti awọn bombu. UN mi-aferi mosi wà
da duro, ati awọn ohun ija AMẸRIKA ti ko gbamu, paapaa awọn bombu apaniyan ti tuka
nipasẹ awọn bombu iṣupọ, ṣafikun si ijiya, ati pe o nira pupọ lati ko kuro.
Ni ipari Oṣu Kẹwa,
Àwọn òṣìṣẹ́ ìrànwọ́ fojú bù ú pé ó lé ní mílíọ̀nù kan ti sá kúrò nílé wọn, títí kan ọgọ́rin [80].
ogorun ti awọn olugbe ti Jalalabad, nikan kan "kekere ida" anfani lati sọdá awọn
aala, julọ tuka si igberiko ibi ti nibẹ wà kekere ounje tabi
ibi aabo tabi o ṣeeṣe ti ifijiṣẹ iranlọwọ; awọn ẹbẹ lati awọn ile-iṣẹ iranlọwọ lati da duro
ku lati gba oba ti ipese won lẹẹkansi kọ nipa Blair, bikita nipa
AMẸRIKA
Awọn osu nigbamii,
àràádọ́ta ọ̀kẹ́ ni a ròyìn pé ebi ń pa ní irú “àwọn àgọ́ tí a gbàgbé” bíi
Maslakh ni Ariwa, ti o salọ kuro ni “awọn aaye oke-nla si eyiti Agbaye
Eto Ounjẹ n funni ni iranlọwọ ounjẹ ṣugbọn duro nitori bombu ati ni bayi
ko le de ọdọ nitori pe a ti ge awọn irinna naa kuro”—ati pe tani mọ iye wọn
awọn aaye ti ko si awọn oniroyin ti o rii-botilẹjẹpe awọn ipese wa nigbana ati awọn
jc ifosiwewe hampering ifijiṣẹ wà aini ti anfani ati ife.
Ni ibẹrẹ Oṣu Kini,
iye iku ti o royin ni Maslakh nikan-nitosi Herat, nitorinaa wiwọle si
awọn oniroyin — ti dide si 100 ni ọjọ kan, ati pe awọn oṣiṣẹ iranlọwọ iranlọwọ kilo pe ibudó naa wa
“ni etibebe ti ajalu omoniyan ara ara Etiopia” bi ọkọ ofurufu naa
ti asasala si ibudó tẹsiwaju lati pọ si, ifoju mẹta-merin ti awọn oniwe-
olugbe niwon Kẹsán.
Iparun naa
ti awọn igbesi aye jẹ ipalọlọ ati julọ alaihan, nipasẹ yiyan; ati ki o le awọn iṣọrọ wa
gbagbe, tun nipa wun. Ohun ani sorrier oju ni kiko-tabi buru, ani
ìfiniṣẹ̀sín—ìsapá láti mú àwọn àjálù wọ̀nyí wá sí ìmọ́lẹ̀ kí ìdààmú lè
wa ni agesin lati ran lọwọ wọn, eyi ti o yẹ ki o wa ni kan gan ga ni ayo ohunkohun ti ọkan
ro nipa ohun ti o ṣẹlẹ.
Nipa ọdun
opin, gun lẹhin ija ti pari, ijabọ lẹẹkọọkan ṣe akiyesi pe “ifijiṣẹ naa
ti ounje si maa wa ni dina tabi egbé aito,” “eto kan fun pinpin ounje
ko tii wa nibe,” ati paapaa ipa-ọna akọkọ si Uzbekisitani “ku
ni pipade ni imunadoko si awọn oko nla ounje” ni ọsẹ meji lẹhin ti o ṣii ni ifowosi
pẹlu ife pupọ; Bakan naa ni o jẹ otitọ ti iṣan pataki lati Pakistan si
Kandahar, ati awọn miiran ni awọn ọmọ-ogun ti o ni ihamọra ṣe inunibini si ti Ounjẹ Agbaye
Eto, bayi pẹlu awọn ipese ti o wa, ko tun le ṣe awọn ifijiṣẹ, o si ni
ko si ibi ipamọ nitori “julọ ile ise won run tabi ikogun nigba
bombard ti AMẸRIKA. ”
A alaye
odun-opin awotẹlẹ ri wipe US ogun “ti pada si agbara fere gbogbo awọn
àwọn jagunjagun kan náà tí wọ́n ti ṣi orílẹ̀-èdè náà lọ́nà tí kò tọ́ ní àwọn ọjọ́ ṣáájú àwọn Taliban”; diẹ ninu awọn
Awọn ara ilu Afiganisitani wo ipo abajade bi paapaa “buru ju bi o ti lọ ṣaaju iṣaaju naa
Taliban wa si agbara. ” Awọn Taliban gba ti julọ ti awọn orilẹ-ede, pẹlu diẹ
ija, mu opin akoko kan ti a ṣalaye nipasẹ Afiganisitani ati eniyan kariaye
awọn ajafitafita ẹtọ ẹtọ bi “ dudu julọ ninu itan-akọọlẹ Afiganisitani,” “ti o buru julọ
akoko ninu itan Afiganisitani,” pẹlu iparun nla, awọn ifipabanilopo pupọ ati awọn miiran
ìwà ìkà, tí a sì pa ẹgbẹẹgbẹ̀rún mẹ́wàá. Awọn wọnyi ni awọn ọdun ijọba nipasẹ
warlords ti Northern Alliance ati awọn miiran Western awọn ayanfẹ, gẹgẹ bi awọn
apaniyan Gulbuddin Hekmatyar, ọkan ninu awọn diẹ ti o ti ko gba pada rẹ fiefdom.
Awọn itọkasi wa pe awọn ẹkọ ti kọ mejeeji ni Afiganisitani ati awọn
aye ti o kọja, ati pe eyi ti o buru julọ kii yoo tun waye, bi gbogbo eniyan ṣe n reti gidigidi.
Awọn ami ti dapọ,
ni opin odun. Gẹgẹbi a ti nireti, pupọ julọ awọn olugbe naa ni itunu pupọ si
wo opin ti awọn Taliban, ọkan ninu awọn julọ retrograde awọn ijọba ni aye; ati
Inu mi dun pe ko si ipadabọ yarayara si awọn ika ti ọdun mẹwa sẹyin,
bi a ti bẹru. Ijọba tuntun ni Kabul ṣe afihan ọpọlọpọ awọn ileri diẹ sii
ju ọpọlọpọ awọn ti ṣe yẹ. Ipadabọ ti warlordism jẹ ami ti o lewu, bi o ti jẹ
Ikede nipasẹ minisita idajo tuntun pe eto ipilẹ ti ofin sharia
bi ipilẹṣẹ nipasẹ Taliban yoo wa ni agbara, botilẹjẹpe “diẹ yoo wa
awọn ayipada lati akoko ti Taliban. Fun apẹẹrẹ, awọn Taliban lo lati gbele
ara olufaragba ni gbangba fun ọjọ mẹrin. A yoo so ara nikan ni kukuru
akoko, sọ iṣẹju 15. Adajọ Ahamat Ullha Zarif ṣafikun pe diẹ ninu ipo tuntun
yoo wa fun awọn ipaniyan ti gbogbo eniyan deede, kii ṣe papa iṣere idaraya.
"Awọn panṣaga, ati akọ ati abo, yoo tun sọ ni okuta pa, Zarif sọ pe,
‘Ṣùgbọ́n àwọn òkúta kéékèèké nìkan ni a ó lò’,” kí àwọn tí wọ́n jẹ́wọ́ lè ṣeé ṣe
láti sá lọ; àwọn mìíràn ni a óò “sọ lókùúta pa,” gẹ́gẹ́ bí ó ti rí. Awọn okeere
lenu yoo ni iyemeji ni ipa pataki lori iwọntunwọnsi ti ikọlura
awọn ipa.
Bi odun
pari, desperate alaroje, okeene obinrin, won pada si awọn miserable laala
ti dagba opium poppies ki awọn idile wọn le ye, yiyipada awọn
Taliban wiwọle. UN ti royin ni Oṣu Kẹwa pe iṣelọpọ poppy ti tẹlẹ
"pọ si ilọpo mẹta ni awọn agbegbe iṣakoso nipasẹ Northern Alliance," ẹniti
àwọn jagunjagun “ti pẹ́ tí wọ́n ti sọ pé wọ́n ń darí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ohun tí wọ́n ń ṣe àti ìfàṣẹ́wọ́
ti opium” si Russia ati Iwọ-oorun, ifoju 75 ogorun ti heroin agbaye.
Abajade ti diẹ ninu awọn obinrin talaka iṣẹ ẹhin-fọ ni pe “ailoye awọn miiran
egbegberun km kuro lati ile rẹ ni oorun Afiganisitani yoo jiya ati
kú.”
iru
gaju, ati awọn apanirun iní ti 20 ọdun ti buruju ogun ati
iwa ika, le jẹ idinku nipasẹ wiwa agbaye ti o yẹ ati
awọn eto ti a ṣe daradara ti iranlọwọ ati atunkọ; je otito lati bori, nwọn
yoo pe ni “awọn atunṣe,” o kere ju lati Russia ati AMẸRIKA, eyiti o pin
ojuse akọkọ fun ajalu naa. Ọrọ naa ni a koju ni apejọ kan
ti Eto Idagbasoke UN, Banki Agbaye, ati Banki Idagbasoke Asia ni
Islamabad ni ipari Oṣu kọkanla. Diẹ ninu awọn itọnisọna ni a funni ni iwadi Banki Agbaye
ti o fojusi lori ipa ti o pọju Afiganisitani ni idagbasoke agbara
oro ti ekun. Iwadi na pari pe Afiganisitani ni rere
itan iṣaaju-ogun ti imularada idiyele fun awọn iṣẹ amayederun bọtini bii ina
agbara, ati "awọ ewe aaye" idoko anfani ni apa bi
telikomunikasonu, agbara, ati epo / gaasi pipelines. O ṣe pataki pupọ
pe iru awọn iṣẹ bẹ bẹrẹ ni ọna ti o tọ lakoko atunkọ. Awọn aṣayan
fun idoko ikọkọ ni awọn amayederun yẹ ki o wa ni itara.
Ọkan le
ni oye beere kan ti awọn aini ti wa ni yoo wa nipasẹ awọn wọnyi ayo, ati ohun ti ipo
wọn yẹ ki o ni atunkọ lati awọn ẹru ti awọn ọdun meji sẹhin.
US ati British
imọ ero, kọja awọn oselu julọ.Oniranran, fidani wa wipe nikan
Àwọn agbawèrèmẹ́sìn lè ṣiyèméjì pé “ìyẹn jẹ́ ogun tí ó tọ́.” Awon ti o
ko gba nitori naa o le yọkuro, laarin wọn, fun apẹẹrẹ, 1,000 Afgan
olori ti o pade ni Peshawar ni pẹ October ni a US-lona akitiyan lati dubulẹ awọn
ìpìlẹ̀ fún ìṣàkóso Taliban lẹ́yìn-ọ̀-rẹyìn nípasẹ̀ Ọba tí a kó nígbèkùn. Wọn kikoro
da ogun U.S., eyi ti o “lu kẹtẹkẹtẹ ju ẹni gùn,” ọkan
agbọrọsọ si wi fohunsokan adehun.
Iwọn to
eyiti o jẹ pe a kọju ero anti-Taliban Afgan jẹ kuku idaṣẹ — kii ṣe rara
dani; nigba ti Gulf ogun, fun apẹẹrẹ, Iraqi dissidents won rara lati
tẹ ati awọn iwe iroyin, yato si "media miiran," bi o tilẹ jẹ pe wọn wa ni imurasilẹ
wiwọle. Laisi asọye asọye, Washington ṣetọju iduro gigun rẹ
kiko osise lati ni awọn ibaṣowo eyikeyi pẹlu alatako Iraqi paapaa lẹhin
ogun pari. Ninu ọran lọwọlọwọ, imọran Afiganisitani ko ni irọrun ni iṣiro,
ṣugbọn iṣẹ-ṣiṣe naa kii yoo ti ṣeeṣe, ati pe ọrọ naa han gbangba
lami ti o iteriba ni o kere kan diẹ comments.
A le bẹrẹ pẹlu awọn
apejọ awọn oludari Afiganisitani ni Peshawar, diẹ ninu awọn igbekun, diẹ ninu awọn ti o rin kọja
awọn aala lati laarin Afiganisitani, gbogbo ileri lati bì awọn Taliban
ijọba. Ó jẹ́ “àfihàn ìṣọ̀kan tí ó ṣọ̀wọ́n láàárín àwọn àgbààgbà ẹ̀yà, àwọn onímọ̀ ẹ̀sìn Islam,
fractious oloselu, ati ki o tele guerrilla Commander,” awọn New York Times
royin. Wọn ni ifọkanbalẹ “bẹ AMẸRIKA lati da awọn ikọlu afẹfẹ duro,” ni ẹbẹ si
Àwọn ilé iṣẹ́ agbéròyìnjáde kárí ayé láti sọ pé kí wọ́n fòpin sí “ìbúgbàù àwọn aláìṣẹ̀,”
ati "beere fun opin si bombu AMẸRIKA ti Afiganisitani." Wọn rọ pe miiran
tumọ si pe ki o gba lati bori ijọba Taliban ti o korira, ibi-afẹde kan ti wọn gbagbọ
le ṣee ṣe laisi ipaniyan ati iparun.
Iroyin, ṣugbọn
dismissed lai siwaju ọrọìwòye.
Ifiranṣẹ ti o jọra
ti gbejade nipasẹ adari alatako Afiganisitani Abdul Haq, ẹniti o da afẹfẹ lẹbi
ikọlu bi “aṣiṣe nla.” Gíga kasi ni Washington, Abdul Haq wà
ti a ro pe o jẹ “boya oludari pataki julọ ti atako alatako-Taliban
laarin awọn ara ilu Afghans ti orilẹ-ede Pashtun ti o da ni Pakistan. ” Imọran rẹ ni lati
"yago fun itajẹsilẹ bi o ti ṣee ṣe"; dipo bombu, “a yẹ ki o bajẹ
olori aringbungbun, eyiti o jẹ ẹgbẹ ti o kere pupọ ati pipade ati eyiti o tun jẹ
nikan ni ohun ti o di gbogbo wọn jọ. Ti wọn ba run, gbogbo
Onija Taliban yoo gbe ibon rẹ ati ibora rẹ yoo parẹ pada si ile,
ati pe iyẹn yoo jẹ opin ti Taliban, ”iyẹwo ti o dabi kuku
o ṣeeṣe ni imọlẹ awọn iṣẹlẹ ti o tẹle.
Awọn ọsẹ pupọ
nigbamii, Abdul Haq wọ Afiganisitani, nkqwe laisi atilẹyin AMẸRIKA, o si jẹ
gba ati pa. Bi o ti n ṣe iṣẹ apinfunni yii “lati ṣẹda iṣọtẹ
laarin Taliban,” o ṣofintoto AMẸRIKA fun kiko lati ṣe iranlọwọ fun oun ati awọn miiran
ni iru awọn igbiyanju bẹ, o si da awọn bombu naa lẹbi bi “ipasẹhin nla fun iwọnyi
akitiyan ”. O royin awọn olubasọrọ pẹlu awọn alaṣẹ Taliban ipele keji ati
Awon agbaagba Mujahidin tele, won si jiroro lori bi akitiyan siwaju sii le tesiwaju,
pipe si AMẸRIKA lati ṣe iranlọwọ fun wọn pẹlu igbeowosile ati atilẹyin miiran dipo
undermining wọn pẹlu bombu.
Orilẹ Amẹrika, Abdul
Haq sọ pe, “n gbiyanju lati ṣafihan iṣan rẹ, ṣaṣeyọri iṣẹgun kan ki o dẹruba gbogbo eniyan ninu
Ileaye. Wọn ko bikita nipa ijiya ti awọn Afghans tabi eniyan melo
a yoo padanu. Ati pe a ko fẹran iyẹn. Nitoripe awọn ara ilu Afghans ti wa ni bayi
jìyà fún àwọn agbawèrèmẹ́sìn Lárúbáwá wọ̀nyí, ṣùgbọ́n gbogbo wa la mọ ẹni tí ó mú àwọn Lárúbáwá wọ̀nyí wá sí
Afiganisitani ni awọn ọdun 1980, ni ihamọra wọn o si fun wọn ni ipilẹ kan. Awọn ara ilu Amẹrika ni
ati CIA. Ati pe awọn ara ilu Amẹrika ti o ṣe eyi ni gbogbo awọn ami iyin ati awọn iṣẹ ti o dara,
lakoko ti gbogbo awọn ọdun wọnyi awọn ara ilu Afiganisitani jiya lati awọn Larubawa wọnyi ati awọn ọrẹ wọn. Bayi,
nigbati America ti wa ni kolu, dipo ti a ijiya awọn America ti o ṣe eyi, o
ijiya awọn Afghans. ”
A tun le wo
ibomiiran fun enlightenment nipa Afiganisitani ero. A anfani ti Nitori
ogun Afiganisitani tuntun ni pe o fa ibakcdun diẹ nipa ayanmọ ti
obinrin ni Afiganisitani, ani nínàgà awọn First Lady. Boya o yoo tẹle
ọjọ kan nipa ibakcdun fun ipo awọn obinrin ni ibomiiran ni Central ati South Asia,
eyiti, laanu, nigbagbogbo ko yatọ pupọ si igbesi aye labẹ awọn Taliban,
pẹlu awọn julọ larinrin tiwantiwa. Dajudaju, ko si eniyan ti o ni oye ti o ṣe alagbawi
Idawọle ologun ajeji lati ṣe atunṣe awọn wọnyi ati awọn aiṣedede miiran. Awọn
awọn iṣoro jẹ lile, ṣugbọn o yẹ ki o ṣe itọju lati inu, pẹlu iranlọwọ lati
ode ti o ba jẹ onitumọ ati otitọ.
Niwon awọn simi
itọju awọn obinrin ni Afiganisitani ti gba diẹ ninu awọn ẹtọ to dara nikẹhin
akiyesi, ọkan le nireti pe awọn ihuwasi ti awọn obinrin Afiganisitani si eto imulo
awọn aṣayan yẹ ki o jẹ ibakcdun akọkọ. A adayeba starting point fun ohun lorun ni
Afiganisitani "Agbajọ oselu ati omoniyan agbari,"RAWA
(Revolutionary Association of Women of Afiganisitani), eyi ti o ti
“Oluwaju ninu Ijakadi” fun ẹtọ awọn obinrin lati ipilẹṣẹ rẹ ni ọdun 1977.
Olori RAWA ti pa nipasẹ awọn alabaṣiṣẹpọ Afiganisitani pẹlu awọn ara ilu Russia ni
1987, ṣugbọn wọn tẹsiwaju iṣẹ wọn laarin Afiganisitani ni ewu iku, ati ni
ìgbèkùn nitosi.
RAWA ti wa
oyimbo outpoken. Bayi, ọsẹ kan lẹhin ti awọn bombu bẹrẹ, RAWA ti oniṣowo kan àkọsílẹ
alaye ti o ni ẹtọ: “Taliban yẹ ki o ṣẹgun nipasẹ iṣọtẹ ti Afiganisitani
orilẹ-ede." O tẹsiwaju bi atẹle: “Lẹẹkansi, nitori iṣọtẹ ti ipilẹṣẹ
awon agbele, awon eniyan wa ni won ti mu ninu claws of aderubaniyan ogun nla
ati iparun. America, nipa dida ohun okeere Iṣọkan lodi si Osama
ati awọn alabaṣiṣẹpọ Taliban rẹ ati ni igbẹsan fun 11th Kẹsán
apanilaya ku, ti se igbekale kan tiwa ni ifinran lori wa orilẹ-ede… ohun ti a ni
jẹri fun awọn ti o ti kọja meje ọjọ fi ko si iyemeji wipe yi ayabo yoo ta
ẹ̀jẹ̀ ọ̀pọ̀lọpọ̀ obìnrin, ọkùnrin, ọmọdé, ọdọ àti àgbà ti orílẹ̀-èdè wa.”
Alaye naa
ti a npe ni fun "imukuro ti ajakalẹ-arun ti Taliban ati Al Qaeda" nipasẹ "an
igbega gbogbogbo” ti awọn eniyan Afiganisitani funrararẹ, eyiti nikan “le ṣe idiwọ naa
atunwi ati ipadasẹhin ajalu ti o ti ṣẹlẹ si orilẹ-ede wa….”
Ni miiran
ikede ni Oṣu kọkanla ọjọ 25, ni ifihan ti awọn ajọ obinrin ni
Islamabad ni Ọjọ Kariaye fun Imukuro Iwa-ipa si
Awọn obinrin, RAWA da US/Russian-ti ṣe atilẹyin Northern Alliance fun “igbasilẹ ti
awọn irufin awọn ẹtọ eniyan bi buburu bi ti Taliban, ”o si pe UN
lati "ṣe iranlọwọ Afiganisitani, kii ṣe Alliance Northern." RAWA ti oniṣowo iru ikilo
ni apejọ orilẹ-ede ti Gbogbo India Democratic Women’s Association lori
awọn ọjọ kanna.
Tun bikita.
Ọkan le ṣe akiyesi
pe eyi kii ṣe igba akọkọ ti awọn ifiyesi ti awọn onigbawi ti awọn obinrin
Awọn ẹtọ ni Afiganisitani ti yọkuro. Bayi, ni 1988 UNDP agba onimọran
lori awọn ẹtọ awọn obirin ni Afiganisitani kilo wipe "awọn ilọsiwaju nla" ni awọn obirin
ẹ̀tọ́ tí ó ti rí níbẹ̀ ni “ẹni tí ó gòkè lọ
Ipilẹṣẹ” ti awọn ẹlẹsin Islam ti o ni ipilẹṣẹ ti AMẸRIKA. Rẹ Iroyin ti a silẹ
si awọn New York Times ati Washington Post, sugbon ko atejade; ati
akọọlẹ rẹ ti bii AMẸRIKA “ṣe alabapin daradara si ijiya ti Afiganisitani
obinrin” si maa wa aimọ.
Boya o jẹ
ẹtọ lati foju foju awọn ara ilu Afiganisitani ti o ti n tiraka fun ominira ati ẹtọ awọn obinrin
fun ọpọlọpọ ọdun, ati lati fi ojuse fun ọjọ iwaju orilẹ-ede wọn si
alejò ti igbasilẹ ni yi iyi jẹ kere ju yato si. Boya, ṣugbọn
ko dabi gbangba patapata.
Oro ti
"ogun kan" ko yẹ ki o dapo pẹlu ibeere ti o yatọ patapata: Yẹ awọn
awọn oluṣe buburu ti Oṣu Kẹsan ọjọ 11 ni ijiya fun wọn
ìwà ọ̀daràn—“àwọn ìwà ọ̀daràn lòdì sí ẹ̀dá ènìyàn,” gẹ́gẹ́ bí Robert Fisk, Mary ṣe pè wọ́n
Robinson, ati awọn miran. Lori eyi o fẹrẹ jẹ adehun iṣọkan — botilẹjẹpe,
notoriously, awọn ilana ko ba fa si awọn oluranlowo ti ani jina buru odaran
ti o ni aabo nipasẹ agbara ati ọrọ. Ibeere naa ni bi o ṣe le tẹsiwaju.
Awọn ona ìwòyí nipa
Awọn ara ilu Afiganisitani ti a kọju si ni atilẹyin pupọ ni pupọ julọ agbaye. Ọpọlọpọ ninu
Awọn Guusu yoo dajudaju ti fọwọsi awọn iṣeduro ti UN
aṣoju ti Arab Women’s Solidarity Association: “pese awọn
Taliban pẹlu ẹri (bi o ti beere) ti o sopọ bin Ladini si awọn
Kẹsán 11 ku, sise diplomatic igara lati extradite rẹ, ati
ṣiṣe idajọ awọn onijagidijagan nipasẹ awọn ile-ẹjọ kariaye,” ati ni gbogbo igba ti o faramọ
si ofin agbaye, ni atẹle awọn iṣaaju ti o wa paapaa ni pupọju pupọ
igba ti okeere ipanilaya. Ifaramọ si ofin agbaye ti tuka
ṣe atilẹyin ni Iwọ-oorun pẹlu, pẹlu ologun Anglo-Amẹrika ti o ga julọ
òpìtàn Michael Howard, tí ó fi “ìkọlù líle koko” lédè ìkọlù náà,
pipe dipo fun ohun okeere “olopa isẹ” ati okeere ejo
kuku ju “gbiyanju lati pa awọn sẹẹli alakan rẹ pẹlu ògùṣọ fẹnu.”
Washington ká
kiko lati pe fun isọdọtun ti awọn fura si ọdaràn, tabi lati pese awọn
ẹri ti o beere, ti wa ni sisi patapata, ati ni gbogbogbo ti a fọwọsi. Ti ara rẹ
kiko lati extradite ọdaràn si maa wa fe ni ìkọkọ, sibẹsibẹ. Nibẹ ni
ti ariyanjiyan lori boya awọn iṣe ologun AMẸRIKA ni Afiganisitani ni aṣẹ
labẹ awọn ipinnu Igbimọ Aabo aibikita, ṣugbọn o yago fun ọran aringbungbun:
Washington ni gbangba ko fẹ aṣẹ Igbimọ Aabo, eyiti o daju
le ti gba, kedere ati lainidi. Niwon o padanu awọn oniwe-foju
anikanjọpọn lori awọn ipinnu UN, AMẸRIKA ti wa ni iwaju ni awọn vetoes, Britain
keji, France kan ti o jina kẹta, ṣugbọn kò si ti awọn wọnyi agbara yoo ti tako a
Ipinnu ti AMẸRIKA ṣe onigbọwọ. Tabi Russia tabi China kii ṣe, ni itara lati gba U.S.
aṣẹ fun awọn ika ati ipanilaya tiwọn (ni Chechnya ati iwọ-oorun
China, paapaa). Ṣugbọn Washington tẹnumọ ko gba Igbimọ Aabo
ašẹ, eyi ti yoo fa pe o wa ni diẹ ninu awọn ti o ga aṣẹ si eyi ti
o yẹ ki o da duro. Awọn ọna ṣiṣe ti agbara koju ilana yẹn ti wọn ba lagbara
to lati ṣe bẹ. Nibẹ ni ani a orukọ fun awọn ti o iduro ninu awọn litireso ti
diplomacy ati iwe-ẹkọ eto ilu okeere: iṣeto "igbekele," a
idalare ti o wọpọ funni fun irokeke tabi lilo agbara. Lakoko
understandable, ati ki o mora, wipe iduro tun ni o ni eko nipa awọn
O ṣee ṣe ọjọ iwaju, paapaa diẹ sii nitori atilẹyin olokiki ti o gba,
gbangba tabi fi ogbon ekoro. Z
yi
Nkan jẹ yiyan lati inu ikẹkọ Lakdawala ni New Delhi. A footnoted version
wa lori ayelujara lori ZNet (www.zmag.org).