Awọn ijọba ti 87-odun-atijọ alagbara Robert Mugabe ti wa lati ṣaju awọn iru ti awọn ehonu ti o ti mì autocrats ni Ariwa Afirika ati Aarin Ila-oorun. Síbẹ̀, ìràwọ̀ àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ inú àti ìta lè fòpin sí ohun tí ó lé ní ọgbọ̀n ọdún tí ìṣàkóso ènìyàn kan ń ṣàkóso.
Idibo ti wa ni eto fun igba diẹ ninu ọdun yii, ati pe ọpọlọpọ gbagbọ pe Mugabe ati ẹgbẹ rẹ, ZANU-PF, n lo si awọn iṣe ti akoko wọn ti o ni itẹriba, ẹbun, ikọlu ihoho si awọn alatako ati ole jija idibo.
Ni ọdun 2008, Mugabe fi agbara mu idije keji bi o ti jẹ pe o han si gbogbo awọn alafojusi ohun ti o ti padanu iyipo akọkọ nipasẹ ibo to poju. O ṣẹgun ni iyipo ti o tẹle lẹhin alatako, Movement for Democratic Change (MDC), kọ lati kopa.
Gbogbo iyipo idibo naa jẹ ibajẹ nipasẹ iwa-ipa, ipaniyan ati ipọnju. Bibẹẹkọ, idalẹbi ti awọn abajade idibo ati isunmọ iyasọtọ agbaye ti fi agbara mu Mugabe sinu adehun pinpin agbara pẹlu Alakoso MDC Morgan Tsvangirai. Mugabe wa ni Aare ati pe Tsvangirai ti di alakoso ijọba. Sibẹsibẹ, ṣiyemeji diẹ wa nibiti aṣẹ gidi wa.
Mugabe tẹsiwaju ni ọna ipanilaya rẹ. Ni oṣu to kọja, awọn olukọ 46, awọn ọmọ ile-iwe, awọn ajafitafita iṣẹ ati awọn miiran ni wọn mu ati fi ẹsun kan pẹlu iṣọtẹ fun wiwa si ipade kan lati jiroro bi awọn ehonu ni agbaye Arab ṣe le ni ipa lori ipo ni Zimbabwe. Àkòrí ọ̀rọ̀ àsọyé ní ìpàdé náà ni, “Ìṣọ̀tẹ̀ ní Íjíbítì àti Tunisia: Àwọn Ẹ̀kọ́ Wo Ni Zimbabwe àti Áfíríkà Le Kọ́.”
A fọn ti miiran faṣẹ ti tun lodo wa. Paul Siwela, ti o jẹ aarẹ tẹlẹ ti ZAPU, ẹgbẹ alatako akọkọ ti Zimbabwe lakoko Ijakadi ominira ati ipa oloselu kekere kan loni, ti wa ni atimọle ati fi ẹsun awọn iṣẹ ọtẹ. Diẹ sii ju awọn ajafitafita 70 miiran wa ninu tubu tabi jade lori iwe adehun. Bí ó ti wù kí ó rí, ní àràádọ́ta ọ̀kẹ́ kárí ayé lónìí, irú àwọn ìgbòkègbodò bẹ́ẹ̀ yóò túbọ̀ ṣeé ṣe kí wọ́n kóra jọ dípò kí wọ́n dáwọ́ dúró.
Ati pe o ṣee ṣe isubu ti Alakoso Libyan Moammar Gadhafi kii ṣe ami ti o dara fun Mugabe. Ko si eniyan agbaye miiran ti o jẹ ọrẹ ti iṣelu ati ti ọrọ-aje si Mugabe bi Gadhafi. Ko ṣe atilẹyin nikan ni ariwo nikan, ṣugbọn o ṣe iranlọwọ fun iṣuna rẹ duro nigbagbogbo ni agbara. A gbagbọ pe Gadhafi ni ilẹ ni Zimbabwe, eyi ti o mu ki awọn akiyesi pe ti wọn ba fi agbara mu lati lọ kuro ni Libiya, ibi ti o tẹle yoo jẹ olu-ilu Zimbabwe Harare. Agbasọ yẹn ti tun ṣe atako Mugabe.
Sibe ọrọ miiran ni ilera Mugabe funrararẹ. O ti fò jade kuro ni orilẹ-ede ni ọpọlọpọ awọn akoko si Esia fun itọju atẹle ti o yẹ fun iṣẹ abẹ cataract. Awọn akiyesi gbalaye ni Zimbabwe pe o ni aisan ti o lewu diẹ sii.
Irin-ajo lati awọn akoko rogbodiyan, nigbati Mugabe jẹ ohun-elo ni bibi ipilẹ agbara funfun ti o buruju, si awọn apọju ti kleptocracy rẹ ti jẹ ohun ti o nira. Loni, o ṣe pataki lati ṣe atilẹyin fun ọpọlọpọ awọn ajọ awujọ ara ilu ati awọn ajafitafita ti o ti ṣiṣẹ lainidi ati lainidi lati yọ ijọba Mugabe kuro ni agbara. Wọn jẹ apakan pupọ ti igbi agbaye ti awọn rudurudu pupọ ti o n ṣe atunṣe agbaye lojoojumọ.
Zimbabwe le jẹ atẹle.
Clarence Lusane jẹ olukọ ọjọgbọn ni Ile-iwe ti Iṣẹ Kariaye ni Ile-ẹkọ giga Ilu Amẹrika ati onkọwe ti ọpọlọpọ awọn iwe, pẹlu, laipẹ julọ, “Awọn Black History of White House,” ti a tẹjade ninu Open Media Series nipasẹ City Light Books. Lusane wà laipe pe si White House lati ṣe akiyesi ni ayẹyẹ Osu Itan Dudu kan nibẹ ni Oṣu Keji ọjọ 28, Ọdun 2011. O le de ọdọ rẹ ni [imeeli ni idaabobo].