Corporations ti di awọn predominant agbara ni owo lori awọn ti o kẹhin orundun. Ti a ṣe apẹrẹ lati dagba, jere, ati afikun ọrọ ti awọn onipindoje wọn, awọn ile-iṣẹ ti lo ipa ti o pọ si lori eto-ẹkọ gbogbogbo, awọn media, ofin, ati eto imulo gbogbogbo ti o ni ibatan si ilera ati alafia eniyan.
O fẹrẹ to 6 milionu awọn ile-iṣẹ agbaye; nikan 25 ogorun ti awọn wọnyi ni o wa ti kii-èrè. Ìdá ọgọ́rùn-ún nínú ọgọ́rùn-ún àwọn ilé-iṣẹ́ ìrísí orílẹ̀-èdè jẹ́ olú-iṣẹ́ ní Àríwá Ìpínlẹ̀ Ayé, ọ̀kan lára àmì ìpínyà àgbáyé láàárín Àríwá ọlọ́rọ̀ àti Gúúsù òtòṣì. Loni awọn ile-iṣẹ 500 ṣakoso 70 ogorun ti iṣowo agbaye. Mẹtalelaadọta ninu ọgọrun-un ti ọrọ-aje ti o tobi julọ ni agbaye jẹ awọn ile-iṣẹ aladani; ogoji-meje ni o wa orilẹ-ede. Lati ṣe apejuwe, Wal-Mart tobi ju Israeli ati Greece lọ, ati AT&T tobi ju Malaysia ati Ireland lọ.
Awọn ewadun diẹ ti o kẹhin ti jẹ samisi nipasẹ jijẹ isọdọkan ile-iṣẹ ati awọn iṣọpọ. Awọn abajade ti awọn wọnyi ati awọn iṣẹ ile-iṣẹ miiran pẹlu afikun, nyara alainiṣẹ, igbega ti "permatemp," ati ijade ti awọn iṣẹ si awọn ile-iṣelọpọ ti ilu okeere ti o nigbagbogbo ko ni ilera iṣẹ ati ailewu ati awọn iṣedede ayika. Ni AMẸRIKA, idinku iyalẹnu ti wa ninu ẹgbẹ ẹgbẹ oṣiṣẹ, ni apakan abajade ti idamu ti a ṣeto ti ile-iṣẹ ti awọn oluṣeto ẹgbẹ. Lakoko akoko ti Alakoso George W. Bush tẹlẹ ni ọfiisi, awọn iṣẹ ijọba to ṣe pataki ni a fi jade si ile-iṣẹ aladani, pẹlu awọn iṣẹ ologun si awọn ọmọ-ọdọ aladani. Ni bayi, diẹ sii ju idaji awọn iṣẹ ijọba apapọ ni a ti gbejade si awọn ile-iṣẹ aladani.
Kárí ayé, mílíọ̀nù mẹ́tàdínlọ́gbọ̀n àwọn òṣìṣẹ́ tí wọ́n ń ṣe ẹrú àti àwọn òṣìṣẹ́ ọmọdé tó lé ní 27 mílíọ̀nù ló wà. Ni ọpọlọpọ awọn ẹya ni agbaye, pẹlu AMẸRIKA, owo-iṣẹ ti o kere ju ko ni ibamu si owo-iṣẹ alãye-ie, owo-wiwọle ti a nilo lati pade awọn iwulo ipilẹ ti ile, ounjẹ, aṣọ, gbigbe, ati itọju ọmọde. Idamẹrin ti awọn iṣẹ AMẸRIKA lọwọlọwọ sanwo kere ju owo-wiwọle ipele osi. Lakoko ti awọn oṣiṣẹ n tiraka lati gba, isanwo alaṣẹ ti pọ si pupọ, ni pataki ni AMẸRIKA, nibiti awọn owo-oya olori (CEO) ti pọ si 250 ogorun lati ọdun 500. Alakoso apapọ jẹ ki awọn akoko 1980-350 ni owo-oṣu ti apapọ oṣiṣẹ AMẸRIKA (CEO). dipo awọn akoko 400 ni ọdun 41). Ni Mexico ipin jẹ 1960:45, ni Britain 1:25, ati ni Japan 1:10. Ni gbangba, isanwo CEO ti astronomical kii ṣe pataki ṣaaju fun isọdọtun tabi ere.
Ó lé ní ogójì lára àwọn orílẹ̀-èdè tó tòṣì jù lọ ní Áfíríkà, Látìn Amẹ́ríkà, àti Éṣíà jẹ́ àròpọ̀ nǹkan bí 40 bílíọ̀nù dọ́là nínú gbèsè ilẹ̀ òkèèrè. Awọn orilẹ-ede wọnyi lo diẹ sii ni ọdun kọọkan lati san gbese yii pada ju lori eto-ẹkọ ati itọju ilera fun awọn ara ilu wọn. Lati ṣe iranlọwọ fun awọn orilẹ-ede lati san gbese yii, awọn ẹgbẹ kariaye ti o ni ọrẹ (gẹgẹbi Ajo Iṣowo Agbaye, Banki Agbaye, ati Fund Monetary International) ṣe iwuri fun isọdi ti awọn orisun awujọ ati idagbasoke ti iṣalaye okeere ni laibikita fun iṣelọpọ ounjẹ ati awọn miiran awọn iwulo fun lilo agbegbe. Awọn owo sisan ṣubu; inawo ijọba lori ounjẹ, epo, ati awọn ifunni ogbin ti dinku; awujo awọn iṣẹ ti wa ni ge; ati awọn orilẹ-ede yọ kuro ati ta awọn ohun elo adayeba wọn, ti o ṣe alabapin si ipagborun ati idoti. Adehun Multilateral lori Idoko-owo ati awọn adehun iṣowo gẹgẹbi Adehun Gbogbogbo lori Awọn owo-ori ati Iṣowo (GATT) ati Adehun Iṣowo Ọfẹ ti Ariwa Amerika (NAFTA) ṣe atilẹyin iru awọn eto imulo. Iranlọwọ ajeji AMẸRIKA jẹ ida 300 nikan ti ọja inu ile wa, ni akọkọ awọn anfani awọn ile-iṣẹ AMẸRIKA, ati pe o ni ipa imudara diẹ si lori idagbasoke osi agbaye.
Ajọ-ori ati Crime
CAwọn owo-ori orporate wa ni ipele ti o kere julọ lati igba Ogun Agbaye II. O fẹrẹ to idamẹta ti gbogbo awọn ile-iṣẹ AMẸRIKA nla ko san owo-ori lododun. Awọn idi fun owo-ori ile-iṣẹ ti ko peye pẹlu awọn fifọ owo-ori ile-iṣẹ ati awọn loopholes, iranlọwọ ti ile-iṣẹ, isanwo labẹ-sanwo, ireje taara, ati olu ibi aabo ni awọn ibi-ori ti ilu okeere.
Awọn media iroyin AMẸRIKA, o kere ju ṣaaju iṣubu inawo aipẹ, ti dojukọ gbogbogbo si ilufin ita (“kola buluu”), dipo ilufin ile-iṣẹ (“kola funfun”). Bí ó ti wù kí ó rí, lọ́dọọdún ní America, nígbà tí a pàdánù 3.8 bílíọ̀nù dọ́là sí jíjínigbé àti jíjà, a pàdánù ọgọ́rọ̀ọ̀rún bílíọ̀nù dọ́là sí ìwà ọ̀daràn ilé-iṣẹ́, pẹ̀lú jìbìtì ìtọ́jú ìlera, jìbìtì àtúnṣe ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́, àti jìbìtì ààbò. Awọn ifowopamọ ati ẹtan awin ti awọn ọdun 1980 ati 1990 jẹ iye owo laarin $300 bilionu ati $500 bilionu; idaamu ọrọ-aje ti o wa lọwọlọwọ jẹ jegudujera ati aiṣedeede eyiti yoo jẹ awọn asonwoori awọn aimọye ti awọn dọla dọla.
Ilufin ile-iṣẹ jẹ wọpọ nitori awọn iwuri ti o kan, ati pe awọn itanran kekere ni igbagbogbo ni a kan ka idiyele ti iṣowo. Ilufin ajọ jẹ labẹ-ẹjọ ati awọn abanirojọ labẹ inawo. Iyalẹnu, to idamẹta-marun ti gbogbo awọn ile-iṣẹ ti n yanju awọn ọran ilufin ajọ ni ilodi si yọkuro diẹ ninu tabi gbogbo awọn ibugbe wọn lori awọn ipadabọ owo-ori wọn.
Awọn ile-iṣẹ tun ti ṣe atunṣe ofin ti awọn irufin wọn ti o nira siwaju sii nipasẹ awọn ẹjọ ilana lodi si awọn ẹgbẹ aladani (awọn ẹjọ SLAP), eyiti a ṣe apẹrẹ lati ṣe wahala awọn ẹgbẹ ti n ṣe igbega idajọ ododo awujọ ati imuduro ayika nipa idinku awọn orisun wọn dinku, fifi wọn duro si igbeja, ati dẹruba wọn kuro ninu awọn igbiyanju ti nṣiṣe lọwọ lati ja aiṣedeede ile-iṣẹ. Bakanna, eyiti a pe ni “atunṣe tort” ni iwọle si opin si awọn kootu fun awọn ti o bajẹ nipasẹ awọn ọja ati awọn iṣe ajọ.
Ilowosi Ajọ ni Ẹkọ
Pẹkọ ublic ni AMẸRIKA wa ni idamu. Awọn ile-iwe AMẸRIKA wa ni ipo ti o kere julọ laarin awọn orilẹ-ede Oorun ati jiya lati owo inawo ti ko pe ati awọn amayederun ibajẹ. Oṣuwọn ayẹyẹ ipari ẹkọ ile-iwe giga ti orilẹ-ede ti duro ni 65-70 ogorun fun awọn ọdun mẹwa ati awọn idiyele ile-iwe kọlẹji tẹsiwaju lati dide, ṣiṣe eto ẹkọ kọlẹji kọja ọna ti ọpọlọpọ awọn ọdọ ti ita ti aarin-oke ati awọn kilasi oke.
Ijinle ati ibú aimọkan imọ-jinlẹ ni Amẹrika jẹ iyalẹnu. Aini oye tun ṣe idiwọn agbara Amẹrika lati mọ pataki ti ilera gbogbogbo ati imọ-jinlẹ ayika, awọn agbegbe meji eyiti o ni ipa taara igbesi aye ati alafia wa. Awọn atẹle jẹ apẹẹrẹ diẹ ti o ṣapejuwe oye ti ko dara ti imọ-jinlẹ ipilẹ.
- Gẹ́gẹ́ bí ara iṣẹ́ sáyẹ́ǹsì kan, ọmọ ilé ẹ̀kọ́ girama kékeré kan pín ẹ̀bẹ̀ kan sáàárín àwọn ọmọ kíláàsì rẹ̀ tí wọ́n ń béèrè bóyá wọ́n fọwọ́ sí i láti fòfin de kẹ́míkà dihydrogen monoxide. Awọn idi ti ọmọ ile-iwe fi fun iru idinamọ bẹ pẹlu otitọ pe kemikali yii jẹ paati pataki ninu ojo acid; le fa awọn gbigbo nla ni ipo gaseous rẹ; le pa ọ ti a ba fa simi lairotẹlẹ; ati pe a ti rii ni awọn èèmọ ti awọn alaisan alakan ebute. Pupọ pupọ ninu awọn ẹlẹgbẹ rẹ ti yan lati fowo si iwe ẹbẹ lati fofinde nkan ti o wa nibi gbogbo, eyiti a mọ nigbagbogbo bi omi.
- Ìdá ọgọ́rùn-ún nínú ọgọ́rùn-ún àwọn ará Amẹ́ríkà kò mọ̀ pé ayé ń yí oòrùn ká.
- Idaji kan ti awọn ara ilu AMẸRIKA ko gbagbọ ninu itankalẹ ati pe wọn gbagbọ pe eniyan ati dinosaurs wa papọ.
- Ida mọkanla ninu ọgọrun awọn ọdọ AMẸRIKA ko lagbara lati wa Amẹrika lori maapu kan. Ìpín mọ́kàndínlọ́gbọ̀n nínú ọgọ́rùn-ún kò lè rí Òkun Pàsífíìkì àti ìpín 58 nínú ọgọ́rùn-ún kò lè rí Japan.
Ọpọlọpọ awọn ile-iwe ko lagbara lati wa (tabi ni anfani) awọn olukọ imọ-jinlẹ didara, pataki ni ilera ati ni imọ-jinlẹ ayika. Ti o ni imọran aye lati ṣe awọn ọkan ti o le jẹ ti awọn ọdọ, awọn ile-iṣẹ nfunni ni awọn iwe-ẹkọ ti a ti ṣajọ tẹlẹ tiwọn, ti a ṣe apẹrẹ lati ṣe afihan awọn ile-iṣẹ ati awọn ọja wọn bi ọrẹ-aye. Fún àpẹẹrẹ, àwọn ohun èlò ìdánilẹ́kọ̀ọ́ àyíká tí International Paper ṣe ní àwọn gbólóhùn bí: “Gígé títọ́ ń gbé ìdàgbàsókè àwọn igi tí ó nílò ìmọ́lẹ̀ oòrùn ní kíkún, ó sì ń jẹ́ kí ìmúrasílẹ̀ lọ́nà jíjáfáfá fún irè oko tí ń bọ̀.” Exxon's “Energy Cube” sọ fun awọn ọmọ ile-iwe pe “petirolu jẹ agbara oorun lasan ti o farapamọ sinu nkan ti o bajẹ” ati pe “liluho ni ita n ṣẹda awọn okun fun ẹja.” Awujọ Awujọ Nuclear ti Amẹrika “Awọn iṣẹ ṣiṣe pẹlu idile Atoms” ati Dow's “Chemipalooza” kun awọn ọkan awọn ọmọ ile-iwe pẹlu awọn anfani ti ko ni ibeere ti agbara iparun ati awọn kemikali ile-iṣẹ.
Awọn ile-iwe giga, awọn ile-ẹkọ giga, ati awọn ile-iwe alamọdaju tun ti bajẹ nipasẹ isọdọtun ti ile-ẹkọ giga ti ndagba, ti o farahan nipasẹ jijẹ igbeowo iṣowo aladani ti iwadii ile-ẹkọ giga ati aṣiri/awọn gbolohun ọrọ gag eyiti o ṣaju atẹjade ti awọn awari pataki eyiti o le tan ina ti ko dara si ọja ile-iṣẹ kan tabi oògùn. Awọn ile-iṣẹ alamọdaju ni ifaragba si di awọn ẹnu fun awọn ero ile-iṣẹ. Fun apẹẹrẹ, American Association of Petroleum Geologists' 2005 Notable Achievement in Journalism prize ni a fun Michael Crichton fun iwe rẹ, Ipinle ti Ẹru, eyi ti o sẹ aye ti imorusi agbaye.
Iṣakoso ile-iṣẹ ti Media
Cawọn ile-iṣẹ tun ti lo awọn media fun awọn ipolongo iparun wọn. Ìpolówó tẹlifíṣọ̀n ń pèsè ọkọ̀ tí ó gbéṣẹ́ ní pàtàkì fún àjọṣepọ̀ gbogbo ènìyàn. Apapọ ọdọ Amẹrika lo awọn wakati 1,500 fun ọdun kan wiwo TV, ni idakeji awọn wakati 900 fun ọdun kan ni ile-iwe. Nipa ọjọ ori 65, apapọ Amẹrika yoo ti lo ọdun 9 wiwo TV. Awọn ilana PR ti ile-iṣẹ pẹlu “astroturfing” nipasẹ awọn iṣọpọ aginju ti o ṣẹda ti atọwọda, eyiti o yan awọn oṣiṣẹ ti a yan ni ipo ti ofin ọrẹ ile-iṣẹ, ati ṣiṣẹda awọn ẹgbẹ iwaju ile-iṣẹ pẹlu awọn orukọ ore-ọrẹ bii National Wilderness Institute ati Foundation fun Ilọsiwaju Air mimọ. . “Greenwashing” n gba awọn ibatan ti gbogbo eniyan ati awọn ipolongo ipolowo lati ṣe afihan awọn ile-iṣẹ bi igbega agbara yiyan, itọju, ati awọn eto ilolupo ti o dara ati ilera, laibikita ẹri si ilodi si. Awọn ipolongo alawọ ewe ti o wọpọ pe awọn talaka bi awọn anfani ile-iṣẹ ati ṣe apejuwe awọn ti o ṣe ibeere awọn anfani (tabi ṣe akiyesi awọn ewu) ti awọn imọ-ẹrọ ode oni bi “technophobic,” egboogi-imọ-jinlẹ,” ati “lodi si ilọsiwaju.”
Lati awọn ọrọ idapọmọra, pupọ julọ awọn ẹgbẹ media jẹ ohun-ini nipasẹ orilẹ-ede, awọn ile-iṣẹ dola-bilionu-pupọ ti o ni ipa ninu nọmba awọn iṣowo, bii igbo, aabo, ohun-ini gidi, epo, iṣẹ-ogbin, iṣelọpọ irin, awọn oju opopona, ati omi ati awọn ohun elo agbara. Kii ṣe iyalẹnu, awọn media akọkọ kuna lati koju ilera gbogbogbo ati awọn abajade ayika ti awọn ile-iṣẹ wọnyi. Awọn idasilẹ fidio ajọ ti o ṣajọ tẹlẹ nigbagbogbo rọpo ijabọ oju-iwe ayelujara gangan, ati pe diẹ ninu awọn itan awọn onirohin ti ni idinku.
Awọn iÿë media ti di isọdọkan siwaju sii. Ni ọdun 2005, awọn ile-iṣẹ 5 nikan ni o ṣakoso pupọ julọ ti awọn oniroyin AMẸRIKA, isalẹ lati 50 ni ọdun 1983. Awọn oniroyin olominira ti tiraka lati sanwo fun awọn oniroyin, ati pe ọpọlọpọ awọn iwe iroyin ti lọ kuro ni iṣowo.
Lati le ṣe afihan ara wọn gẹgẹbi “itọtọ ati iwọntunwọnsi” pẹlu ọwọ si awọn ọran imọ-jinlẹ, awọn media ti nitootọ ṣe idiwọ ibaramu ti awọn awari imọ-jinlẹ pataki. Paapaa nigba ti ko ba si iyemeji laarin awọn onimọ-jinlẹ ti o peye ni otitọ ati ibaramu ti data imọ-jinlẹ, awọn media yoo rii “awọn onimọ-jinlẹ” diẹ wọnyẹn (ti o wa nigbagbogbo lori owo-owo ti awọn ile-iṣẹ) ti o fẹ lati tako alaye ni gbangba ti o ni ibatan si awọn ewu ilera pataki. , gẹgẹbi ipa ti ẹfin taba ayika ni nfa arun okan ati akàn ati ipa ti awọn acids fatty acids ni igbega isanraju, diabetes, ati arun ọkan. Fun apẹẹrẹ, iwadi pataki kan ti a tẹjade ni Science iwe irohin ni 2004 fihan bi awọn ti kii ṣe onimọ-jinlẹ ṣe le ni irọrun ni idamu nipa iyipada oju-ọjọ. Awọn onkọwe iwadi naa ṣakiyesi pe ninu awọn nkan 928 ti a gbejade ninu awọn iwe iroyin ti imọ-jinlẹ ti awọn ẹlẹgbẹ ṣe atunyẹwo laarin 1993 ati 2003, ko si ọkan ti o ni iyemeji nipa wiwa tabi idi ti imorusi agbaye. Lakoko akoko kanna, ti awọn nkan 636 ninu awọn iwe iroyin ojoojumọ AMẸRIKA 4 olokiki julọ (awọn New York Times, awọn Washington Post, awọn Los Angeles Times, Ati awọn Wall Street Journal), 53 ogorun ṣalaye iyemeji nipa wiwa ati/tabi idi akọkọ ti imorusi agbaye.
Awọn ipa ti Awọn ile-iṣẹ lori Ijọba tiwantiwa ati Ilana kariaye AMẸRIKA
TEyin iranlowo wọn miseducation ti awọn àkọsílẹ ati lati wakọ wọn agendas, ajose gba egbegberun-akoko lobbyists. Laarin ọdun 1998 ati 2007, ile-iṣẹ elegbogi lo $1.3 bilionu lori iparowa, diẹ sii ju eyikeyi ile-iṣẹ miiran lọ. Ni ọdun 2006, awọn ẹgbẹ iparowa iṣowo lo o kan labẹ $2.5 bilionu. Fun lafiwe, gbogbo awọn ẹgbẹ arosọ ọrọ kan ni idapo (fun apẹẹrẹ, yiyan-aṣayan, ilodi si iṣẹyun, abo ati awọn ajọ alabara, awọn ara ilu agba, ati bẹbẹ lọ) lo $76 milionu kan. Iru ipa ile-iṣẹ bẹ yori si awọn ifunni owo-ori nla si awọn ile-iṣẹ idoti. Fun apẹẹrẹ, agbara iparun gba $ 10.5 bilionu fun ọdun kan ni awọn ifunni, edu $8 bilionu fun ọdun kan, ati epo ati gaasi $550 million fun ọdun kan. Awọn iṣiro awọn ipadabọ lori awọn idoko-owo ni iparowa lati $ 28 si $ 100 fun gbogbo dola ti o lo.
Nitori ipa nla ti awọn ile-iṣẹ, ijọba AMẸRIKA ti yasọtọ ararẹ kuro ninu pupọ julọ ti agbegbe agbaye nipa kiko lati fowo si ati/tabi fọwọsi nọmba awọn adehun ti o kan awọn ẹtọ eniyan, idajọ awujọ, ati ilera gbogbo eniyan. Iwọnyi pẹlu Ilana Kyoto lori Iyipada Oju-ọjọ; Majẹmu Kariaye lori Eto-ọrọ, Awujọ, ati Awọn ẹtọ Aṣa; Awọn Okeerẹ Iparun Igbeyewo Ban Adehun; Adehun lori Idinamọ Awọn Miin Ilẹ Alatako Eniyan; Adehun lori Awọn ẹtọ ti Ọmọ; Adehun lori Imukuro Iyatọ si Awọn Obirin; Apejọ Ilu Stockholm lori Awọn Idọti Organic Jubẹẹlo; Adehun Basel lori Iṣakoso ti Awọn iṣipopada aala-aala ti awọn egbin eewu; ati Ilana Cartagena lori Biosafety. Ni afikun, AMẸRIKA ajeji ati awọn eto imulo iṣowo, nigbagbogbo ṣiṣẹ nipasẹ awọn ile-iṣẹ inawo kariaye ati awọn adehun iṣowo kariaye, wa ni ilodisi pẹlu igbega ti ilera gbogbo eniyan ati idajọ ododo awujọ.
Ipa Ile-iṣẹ lori Ilera Awujọ
Ini AMẸRIKA, awọn eto ifijiṣẹ itọju ilera fun-èrè ni a tọka si fun awọn iwọn iku ti o ga, didara itọju kekere, ati awọn idiyele iṣakoso giga. Awọn ile-iṣẹ elegbogi fun ere ni a ṣofintoto fun lilo diẹ sii lori titaja ju lori iwadii ati idagbasoke, ati fun awọn ere nla nitori awọn idiyele oogun giga. Ile-iṣẹ elegbogi ti o ni ere lọpọlọpọ ni ipa nla lori awọn ilana ilana ilana ti awọn olupese nipasẹ iṣakoso ti eto ẹkọ iṣoogun ti o tẹsiwaju, awọn idanwo “irugbin” (iwadi phony), ifọwọyi iṣiro ti awọn eto data lati ṣe awọn abajade ti o wuyi si oogun ile-iṣẹ kan, ikede yiyan, ati awọn ẹbun (awọn ẹbun) ) si awọn oṣiṣẹ. Awọn ile-iṣẹ elegbogi, nipasẹ Iwadi elegbogi ati Ẹgbẹ Awọn aṣelọpọ (Pharma), ni imunadoko ati halẹ awọn ijẹniniya iṣowo si awọn orilẹ-ede to sese ndagbasoke lati le ṣe idiwọ iṣelọpọ ati gbigbe wọle ti din owo pupọ, awọn ẹya jeneriki ti igbala-aye ti awọn oogun egboogi-AIDS.
Fun ọpọlọpọ ọdun, awọn aṣeduro ilera ni awọn alaisan ti o ni eewu kekere ti o mu ṣẹẹri, lakoko ti o ṣẹda awọn idena si agbegbe fun awọn ẹni-kọọkan ti o ṣaisan (gẹgẹbi awọn iyọkuro ipo iṣaaju ati awọn kiko ti agbegbe). Eyi ti yipada itọju iye owo ti awọn alaisan ti o ni eewu ti o ga julọ si awọn ijọba ipinlẹ ati ti apapo (nipasẹ awọn eto Medikedi ati Eto ilera). Nibayi, awọn ile-iṣẹ ti o ni ere ti dagba lati ṣe onigbowo awọn ẹgbẹ itọju igbadun fun ọlọla nla.
The US igbidanwo lati ijelese awọn World Health Organisation ká Global taba adehun nipasẹ Bush isakoso appointees pẹlu lagbara seése si awọn taba ile ise, pẹlu Igbakeji Oloye ti Oṣiṣẹ Karl Rove, a tele lobbyist ati strategist fun Phillip Morris (PM); Ibaraẹnisọrọ ti Ile White House si agbegbe iṣowo Kirk Blalock, oṣiṣẹ alajọṣepọ PM tẹlẹ kan; Charles Black, informal onimọran to George Bush nigba ti 2000 ipolongo ati ki o kan tele PM lobbyist; Daniel Troy, ogbologbo FDA olori igbimọ, ti o ṣe aṣoju ile-iṣẹ nigba ti o fi ẹsun FDA lori ilana ipolongo taba; ati Akowe Ilera ati Awọn Iṣẹ Eda Eniyan Tommy Thompson, ẹniti o kọ imọran igbimọ imọran tirẹ lati mu owo-ori taba ti apapo pọ si ati ẹniti o ti gba $ 72,000 ni awọn ifunni ipolongo lati ọdọ awọn alaṣẹ PM bi gomina ti Wisconsin. Oludunadura AMẸRIKA atilẹba, Dokita Thomas Novotny, fi ipo silẹ lẹhin ti iṣakoso Bush ti fi agbara mu u lati ṣagbero fun piparẹ awọn ipese 10 ninu awọn ipese 11 kuro ninu adehun naa, gẹgẹbi a ti ṣe ilana ni akọsilẹ PM. (O da, Adehun naa ti ni idaduro fọọmu ibẹrẹ rẹ. AMẸRIKA ti fowo si, ṣugbọn ko ti fọwọsi, o.)
General Electric Medical Systems, oniranlọwọ ti General Electric (GE), laipẹ fowo si adehun gbigbe imọ-ẹrọ iyasọtọ iyasoto pẹlu Ile-iwosan NY-Presbyterian, ọkan ninu awọn ile-iṣẹ itọju ilera ti ẹkọ ti o tobi julọ ni awọn iṣẹ GE AMẸRIKA pẹlu iṣelọpọ awọn pilasitik (pẹlu bisphenol A majele ), ohun elo ologun, ati awọn ile-iṣẹ agbara iparun. GE ni awọn idoko-owo ni awọn ile-iṣẹ tubu fun ere, nṣiṣẹ awọn ohun ọgbin agbara ina, ati ṣiṣe ikanni Alaisan, ọkọ ipolowo fun awọn ile-iṣẹ oogun (ti o han ni awọn yara ile-iwosan jakejado orilẹ-ede) eyiti o ti ṣofintoto fun awọn iṣe titaja ifọwọyi.
GE ti ṣe awọn adanwo koko-ọrọ eniyan ti ko ni ihuwasi, pẹlu ifisinu testicular ti awọn ẹlẹwọn, lati awọn ọdun 1940 si 1960; imomose-tu nmu Ìtọjú lati awọn oniwe-Hanford, Washington iparun riakito ninu awọn 1980, eyi ti o le ti contributed si pọ si tairodu akàn ewu ni "downwinders"; ati pe o jẹ adọti ile-iṣẹ ti o tobi julọ ni Amẹrika lọwọlọwọ, lodidi fun awọn aaye Superfund 75 jakejado orilẹ-ede. Laarin ọdun 1947 ati 1977, meji ninu awọn ohun elo iṣelọpọ agbara agbara GE da silẹ 1.3 milionu poun ti polychlorinated biphenyls (PCBs) sinu Odò Hudson, titan 200 maili ti odo sinu aaye Superfund kan. Awọn PCB jẹ awọn carcinogens eniyan ti o ṣeeṣe pẹlu awọn ipa buburu lori ẹdọ, kidinrin, eto aifọkanbalẹ, ati awọn ara ibisi.
GE ni ipa nla lori ayika, agbara, ati eto imulo ilera AMẸRIKA. GE lo awọn miliọnu lati yago fun mimọ Odò Hudson ati lati ṣe irẹwẹsi tabi imukuro Ofin Superfund. Ni ọdun 2008, o lo diẹ sii ju $ 19 million lori iparowa. Ọpọlọpọ awọn ọmọ ẹgbẹ ti igbimọ oludari rẹ ni awọn asopọ ijọba.
GE yọkuro awọn iṣẹ 150,000 ni awọn ọdun 15 to kọja, lakoko ti o ngba awọn ọkẹ àìmọye ni awọn adehun apapo ati awọn miliọnu ni awọn ifunni ipinlẹ ati agbegbe. O jẹ ọkan ninu awọn orilẹ-ede ile oke outsourcers ti ise. GE tẹsiwaju lati ṣe inawo labẹ inawo ero ifẹhinti oṣiṣẹ rẹ, laibikita awọn idii isanpada oninurere pupọ fun awọn alaṣẹ rẹ, ati tẹsiwaju lati yi awọn idiyele itọju ilera sori awọn oṣiṣẹ, laibikita awọn ere ti ndagba. GE ti tọka si nipasẹ Eto Eto Eda Eniyan fun “awọn irufin ẹtọ awọn oṣiṣẹ eto” ni AMẸRIKA ati ni okeere, nipasẹ Aabo Iṣẹ iṣe ati Isakoso Ilera fun ọpọlọpọ awọn irufin ibi iṣẹ, ati leralera nipasẹ Iṣẹ akanṣe lori Abojuto Ijọba fun jibiti awọn asonwoori AMẸRIKA.
Adehun pẹlu Ile-iwosan Presbyterian NY pese GE pẹlu awọn iwuri owo lati ṣe agbega awọn rira imọ-ẹrọ giga; ṣe idiwọ ile-iwosan lati ra awọn ohun elo ti o munadoko diẹ sii lati awọn ile-iṣẹ miiran; ati ṣe afikun aṣa ni awọn ile-iṣẹ iṣoogun ti ẹkọ si igbega ati lilo idiyele, itọju imọ-ẹrọ giga ni laibikita fun itọju idena ati awọn igbese ilera gbogbogbo. Ibanujẹ nla julọ nipa adehun naa, sibẹsibẹ, ni pe awọn alaisan ti o ni awọn aiṣedeede idagbasoke ati awọn aarun ti o fa nipasẹ idoti GE yoo jẹ ayẹwo pẹlu awọn ọlọjẹ GE ati ṣe itọju pẹlu awọn ẹrọ iwosan ti GE ti a ṣelọpọ, jijẹ laini isalẹ GE.
Igbimọ Amẹrika lori Imọ-jinlẹ ati Ilera, ẹgbẹ iwaju ile-iṣẹ ti lo ipa ti o pọju lainidi nipasẹ awọn media akọkọ. Awọn ọmọ ẹgbẹ oṣiṣẹ rẹ, pẹlu iṣoogun / adari adari (ẹniti o jẹbi jegudujera Medikedi), ti han lori TV ti orilẹ-ede ati ninu awọn iwe iroyin pataki ti o ṣofintoto awọn agbawi ilera ti gbogbo eniyan ati ayika lakoko ti o ntan alaye ti ko tọ nipa imorusi agbaye: awọn ipa ti iṣan ti ko dara ti ifihan asiwaju; awọn ipa idalọwọduro endocrine ti awọn PCBs; awọn ipa ti awọn oogun aporo-ogbin lori gbigbe ounjẹ, awọn akoran eniyan ti ko ni oogun aporo; awọn ewu ilera ti trans fatty acids; awọn abajade ilera ti ifihan si awọn dioxins ati awọn ipakokoropaeku; ati awọn eewu ilera ti o wa nipasẹ eefin eefin diesel, arsenic ninu omi mimu, ati awọn phthalates ninu awọn ẹrọ iṣoogun ati awọn nkan isere ọmọde. Awọn ọna rẹ ti pẹlu awọn ikọlu ad hominem ati awọn irokeke ẹjọ si awọn onimọ-jinlẹ ti a bọwọ fun.
Awọn ile-iṣẹ ti o ni ere gẹgẹbi Awọn atunṣe Corporation of America, GEO Group (eyiti o jẹ Wackenhut tẹlẹ), ati Awọn iṣẹ Iṣoogun Atunse ti ni ilọsiwaju siwaju sii ni iṣowo atimọle-ere. Ọpọlọpọ ni wọn ti fi ẹsun pe wọn nṣiṣẹ awọn ẹwọn ti ko dara. Awọn ile-iṣẹ miiran pẹlu awọn idoko-owo ni awọn ẹwọn fun ere pẹlu Westinghouse, AT&T, Sprint, MCI, Smith Barney, American Express, Merrill Lynch, Shearson-Lehman, Allstate, ati GE.
Ogoji ida ọgọrun ti itọju ilera tubu ni awọn ipinlẹ 34 ti pese nipasẹ awọn ile-iṣẹ fun ere. Itọju yii nigbagbogbo jẹ aibojumu. Fun apẹẹrẹ, Awọn ọna Iṣoogun Atunse (olupese ti o tobi julọ ati ti o kere ju) ti jẹ koko-ọrọ ti ọpọlọpọ awọn ẹjọ ati awọn iwadii fun itọju ti ko dara, aibikita, idalenu alaisan, ati ṣiṣe iṣiro airotẹlẹ ti awọn dọla asonwoori. Awọn Iṣẹ Ilera Ẹwọn jẹ tọka nipasẹ ipinlẹ New York fun aibikita ati awọn iku ẹlẹwọn ti ko wulo, ati pe o jẹ koko-ọrọ ti o ju awọn ẹjọ 1,000 lọ.
Ile-iṣẹ imọ-ẹrọ iṣoogun ti ṣaṣeyọri ni igbega ọpọlọpọ awọn ọna ṣiṣe aworan ti ko ni ẹri ati ti o le ṣe ipalara, gẹgẹbi ibojuwo gbogbo ara ti a ṣe iṣiro tomography (CT). Awọn ijinlẹ idiyele wọnyi ṣafihan asymptomatic, ibẹru, ati awọn olufaragba igbagbọ si iye pataki ti ko wulo, itankalẹ ti o nfa akàn, ati awọn idanwo atẹle afomo pẹlu awọn ewu iranṣẹ wọn.
Ni ọdun 2002, agribusiness ile-iṣẹ ṣe ipolongo aṣeyọri kan lodi si Idalaba Oregon 27, eyiti yoo ti nilo isamisi ti awọn ounjẹ ti a ṣe atunṣe-jiini (GM). Iwe-owo naa ti ṣẹgun daradara, 70 ogorun si 30 ogorun, laibikita awọn idibo ti gbogbo eniyan ti o fihan 85-95 ogorun ti olugbe ni ojurere ti iru aami. Awọn olufowosi ti owo naa ti jade $ 5.5 million si $ 200,000, pẹlu pupọ julọ ti igbeowosile atako ti o wa lati awọn omiran agribusiness ti o wa ni ita Oregon. Awọn alatako farapamọ lẹhin “awọn ẹgbẹ agbawi” pẹlu awọn orukọ ti imọ-jinlẹ, ati tan alaye aiṣedeede mọọmọ nipa awọn imudara inawo ti owo naa.
Ise-ogbin nla tun ti ṣafẹri ibinu fun awọn ofin isamisi-iṣaaju iṣaaju ti o ni ibatan si awọn irugbin GM ati homonu idagba bovine (rBGH) ti o tun ṣe ninu wara. Monsanto, Dupont, Novartis Seeds, Aventis Crop-Science, ati Bayer CropScience ni itara ṣe atilẹyin itankale awọn irugbin GM si agbaye to sese ndagbasoke, laibikita fun eewu ti o kere si, awọn ọna iṣelọpọ diẹ sii ti ogbin. Wọn ti mọọmọ tọju awọn irugbin GM lati ọdọ awọn oluwadi ile-ẹkọ ti kii ṣe ile-iṣẹ, ni opin agbara wọn lati ṣe awọn iwadi ti o niiṣe pẹlu ilera ati awọn abajade ayika ti itankale awọn irugbin GM. Agribusiness ti ile-iṣẹ tun ti wa ni iwaju ti igbega awọn owo-ogbin eyiti o pese awọn ifunni oninurere si awọn oko ile-iṣẹ nla, idoti.
To ja ipa nipasẹ awọn ile-iṣẹ yoo nilo iṣẹ ṣiṣe lori nọmba awọn iwaju, pẹlu:
- Awọn idibo aṣoju otitọ, pẹlu awọn ipolongo ti o ni owo ni gbangba, awọn ijiyan ṣiṣi, akoko afẹfẹ ọfẹ fun awọn oludije, ati ero ti oniduro iwọn, didibo ayanmọ ni kiakia, idibo akopọ, ati ibo (iwọn). Nipa ami-ami kanna, ti a fun ni iye awọn oludibo AMẸRIKA kekere ti o ni ibatan si awọn ijọba tiwantiwa miiran, ati iyipada ti o kere julọ laarin awọn talaka ati awọn ẹlẹyamẹya, o jẹ ọranyan lori awọn ti o ni ipa pupọ julọ nipasẹ osi lati lo ẹtọ wọn si yiyan ni kikun.
- Ifunni ti o pọ si ti eto-ẹkọ gbogbogbo, ni idapo pẹlu atunyẹwo imọ-jinlẹ ominira ti awọn iwe-ẹkọ ile-iwe, awọn idinamọ lori lilo awọn iwe-ẹkọ onigbọwọ, ati idasile awọn aabo nipa ilowosi ile-iṣẹ ni iwadii ẹkọ lati le mu didara ati ododo ti eto-ẹkọ gbogbogbo. Ẹkọ nipasẹ kọlẹji yẹ ki o jẹ ọfẹ si ẹnikẹni ti o yẹ fun gbigba.
- Ṣe akanṣe ti eto ilera ti o pamo ti o sanwo ti o pamo, ti pese idiwọ idena, ti ara, ati itọju ilera ilera.
- Atunto ti eto owo-ori lati dinku awọn owo-ori lori iṣẹ ati awọn ifowopamọ, lakoko ti o npọ si owo-ori lori awọn iṣẹ iparun bii itujade erogba ati iran egbin majele.
- Awọn aye ti ngbe oya ofin, ati ki o pọ Idaabobo fun awọn awin lati mu awọn ipo ti osise.
- Yipada awọn inawo ologun ti o pọ ju (ati egbin) si awọn eto awujọ.
- Ilana ti awọn ofin ti o ni ibatan si awọn iṣẹ ile-iṣẹ ti o da lori ipilẹ iṣọra eyiti o pẹlu awọn itupalẹ owo ti o ṣafikun awọn idiyele awọn iṣẹ ṣiṣe lori ilera eniyan ati agbegbe.
- Awọn isuna imuṣiṣẹ pọ si pupọ fun ilodi si irufin ajọ.
- Titẹriba awọn ọdaràn ile-iṣẹ ti o jẹbi si awọn itanran nla, eyiti a ko le kọ nirọrun bi “iye owo ti iṣowo,” bakanna bi akoko tubu pataki.
- Awọn iyipada igbesi aye ẹni kọọkan (gẹgẹbi idinku agbara ati atilẹyin agbegbe, awọn olupilẹṣẹ alagbero), iṣẹ agbegbe, ijafafa, awọn ipolongo kikọ lẹta, awọn ehonu taara, fifun súfèé, ati boycotts jẹ gbogbo awọn ọna ti o munadoko fun awọn ara ilu lati ṣe jiyin awọn ile-iṣẹ. Didapọ mọ awọn ẹgbẹ ajafitafita, awọn aṣofin iparowa taara, ati ṣiṣiṣẹ fun ọfiisi jẹ awọn isunmọ ti o munadoko miiran.
- Awọn iṣedede giga ti iwe iroyin ominira ati atilẹyin ti media yiyan.
Ni afikun, ẹkọ iṣoogun ati ilera gbogbogbo yoo nilo lati yipada ti a ba ni lati ṣaṣeyọri itọju ilera to dara julọ. Alaisan ati aibalẹ dokita pẹlu eto itọju ilera ti o pin lọwọlọwọ ti n dagba. Pupọ awọn ọmọ ile-iwe iṣoogun ati awọn olugbe ṣe afihan awọn iṣesi akikanju ti o pọ si bi ikẹkọ wọn ti nlọsiwaju ati awọn olukọni ti ṣalaye ibakcdun nipa aipe ti idagbasoke ẹda eniyan ati awọn ọmọ ile-iwe. Awọn anfani ni itọju akọkọ laarin awọn ọmọ ile-iwe iṣoogun ti tun ti dinku. Ṣiṣayẹwo si awọn aami aiṣan ti ara nigbagbogbo ṣiji akiyesi awọn alamọdaju ilera si imọ-ọkan, ọrọ-aje, awujọ, ati awọn okunfa aṣa ti o fa ọpọlọpọ awọn abẹwo si ile-iwosan ati fa ibajẹ iṣẹ pupọ bi awọn ẹdun ti ara.
Awọn nọmba ti awọn oniwosan ti o pọ si lati gbogbo awọn aaye ti dẹkun ri awọn alaisan pẹlu awọn iru iṣeduro kan, kerora ti rirẹ ati sisun, ati lero pe oogun ti padanu ẹmi rẹ. Diẹ ninu awọn dokita paapaa n lọ kuro ni iṣẹ naa. Iwọn ti awọn dokita ti n pese itọju ifẹ ti dinku ni ọdun mẹwa to kọja, lakoko ti ọpọlọpọ awọn ile-iṣẹ iṣoogun ti ẹkọ ti ṣii awọn ile-iwosan itọju igbadun fun awọn ọlọrọ.
Iyatọ laarin awọn ile-iwe ti ilera gbogbo eniyan ati awọn ile-iwe iṣoogun ti o pada si ibẹrẹ ọrundun 20th — pẹlu awọn ile-iwe iṣoogun di idojukọ diẹ sii lori awọn ọna ṣiṣe kemikali biokemika ti arun ati awọn itọju oogun ju lori awọn ọran awujọ — ko tii mu larada. Pẹlupẹlu, aini ifowosowopo laarin awọn ile-iwe nọọsi ati awọn ile-iwe iṣoogun ti ṣẹda agbegbe ti ko ni anfani si ikẹkọ ifowosowopo. Eyi jẹ ki adaṣe ifowosowopo lẹhin ikẹkọ, eyiti o ṣe pataki lati yanju awọn iṣoro ilera ipele olugbe, nija diẹ sii. Ẹkọ iṣoogun n pese diẹ ni ọna ikẹkọ ilera gbogbogbo, laibikita iṣeduro Institute of Medicine pe idamẹrin si idaji kan ti awọn ọmọ ile-iwe iṣoogun jo'gun deede ti Masters of Health Health.
Ethics iṣoogun lọwọlọwọ n tẹnuba awọn atayanyan ti o kan awọn imọ-ẹrọ gbowolori (fun apẹẹrẹ, itọju apilẹṣẹ, cloning, awọn asopo oju), lakoko ti o tẹnu si imọ-ọkan, aṣa, ọrọ-aje, iṣẹ-ṣiṣe, ati awọn oluranlọwọ ayika si ilera ati arun. Eyi jẹ ni apakan nitori wiwa igbeowosile fun awọn iṣẹ iṣe iṣe ti o ni ibatan si awọn ilowosi imọ-ẹrọ giga, ṣugbọn tun nitori aibikita ti awọn iṣoro ilera gbogbogbo ati iberu ti ibawi awọn ẹya ile-iṣẹ ati awọn adehun ti o wọpọ ni awọn ile-iṣẹ iṣoogun ti ẹkọ. Lakoko ti awọn ẹgbẹ iṣe-iṣe pataki ti n dojukọ awọn ọran ti o ni ibatan si idajọ awujọ, idahun wọn ko pe, ati pe ọpọlọpọ awọn onimọ-jinlẹ ṣe eewu igbeowo wọn ati / tabi awọn iṣẹ wọn ti wọn ba sọrọ ni agbara pupọ.
Awọn oṣiṣẹ iṣoogun ati awọn onimo ijinlẹ sayensi miiran yẹ ki o lo awọn media dara julọ lati koju ilokulo ti imọ-jinlẹ nipasẹ awọn ile-iṣẹ ati awọn ijọba ati lati kọ ẹkọ daradara fun gbogbo eniyan nipa awọn ipa buburu ti awọn ile-iṣẹ lori ilera gbogbogbo. Awọn igbimọ ilana iṣe ti ile-iṣẹ yẹ ki o ṣe agbeyẹwo awọn adehun owo ile-ẹkọ giga ni kikun pẹlu awọn ile-iṣẹ aladani ati tako awọn ti o tako ominira ẹkọ tabi eyiti o ṣe afiwe ile-ẹkọ giga pẹlu awọn ẹgbẹ ti awọn iṣe wọn ṣe ipalara fun awọn alaisan ti wọn nṣe iranṣẹ.
Nikẹhin, o to akoko fun wa lati ṣe ibeere iwulo ti idi ere ni iwadii iṣoogun. Eto iwadii oninurere ati inawo ni gbangba ti dojukọ awọn iwulo to ṣe pataki ti ijiya (ni idakeji si ero-iwadii ile-iṣẹ ti o dojukọ awọn ilana ere ati awọn oogun mi-too ti a ṣe ni akọkọ fun awọn arun ti agbaye ti o dagbasoke) ṣee ṣe, ni idapo ti o tọ ti awujo ati oselu ife. Gbigbe ibori ti aṣiri ti o wa ni ayika iwadii iṣoogun yoo ṣe atilẹyin ifowosowopo laarin awọn onimo ijinlẹ sayensi ati iyara idagbasoke ati itankale awọn itọju tuntun, awọn idiyele idiyele, mu awọn anfani awujọ ati ti ọrọ-aje pọsi pupọ si idoko-owo ti gbogbo eniyan. Iru eto yii yoo jẹ onipin, ṣiṣi, ati dọgbadọgba, gbogbo awọn agbara to dara eyiti eto itọju ilera ododo yẹ ki o fi sii.
Z
Martin Donohoe, dokita agba ti oogun inu ni Ile-iṣẹ Iṣoogun ti Kaiser Sunnyside, jẹ Ọjọgbọn Alamọdaju Adjunct ni Ile-iwe ti Ilera ti Awujọ, Ile-ẹkọ giga ti Ipinle Portland, ati Oludamọran Imọ-jinlẹ fun Ipolongo fun Awọn ounjẹ Ailewu ati lori Igbimọ Awọn onimọran ti Awọn Onisegun Oregon fun Ojuse Awujọ.