Metse e hlophisitsoeng ka makhotla a sechaba le metse e tla fuoa matla a eketsehileng le phihlello ea lichelete tlas'a molao o mocha o amohetsoeng ka Labohlano le fetileng ke Mopresidente oa Venezuela Hugo Chavez.
A sebelisa matla a molao a mo lumellang ao a a filoeng ke Seboka sa Naha ka Tšitoe 2010 ka mor'a likhohola tse matla, Chavez o ile a amohela letoto la melao e 11 e fihlang hole e amanang le mmuso oa sechaba, bohahlauli le matlo. Melao e saennoe matsatsi a 2 feela pele molao o lumellang o ne o lokela ho fela ka Sontaha sa la 17 Phuptjane Sebokeng sa Matona a Mopresidente Caracas.
Puisanong e latelang phatlalatso, Motlatsi oa mopresidente Elias Jaua o boletse hore melao e mecha e fetisitsoe "bakeng sa batho, bophelo bohle le ntlafatso ea moruo ea sechaba".
Matla a Sechaba
E 'ngoe ea melao e mecha, e nang le sehlooho se reng, "Molao oa Tsamaiso ea Sechaba ea Mesebetsi, Litšebeletso le Matla a mang," e tla bula monyetla oa hore sechaba se hlophisitsoeng se be le boikarabelo bo boholo tsamaisong ea bophelo ba lehae le ho fumana lichelete tse tobileng tse tsoang ho 'muso.
Molao o mocha o tla tlasa Article 184 ea Molaotheo oa Venezuela oa 1999, e bolelang hore mmuso oa lehae le oa naha o tlameha ho qala butle-butle ho fana ka boikarabello ba bona ho mekhatlo e fapaneng ea lehae ea Venezuela ea matla a sechaba.
Ha a bua ka molao o mocha, Letona la Venezuela la Tšireletso ea Sechaba le Tšireletso ea Sechaba, Isis Ochoa, o itse sechaba se ka be se ekelitse taolo holim'a tsamaiso ea litšebeletso tsa sebaka seo, hammoho le ho kenya letsoho haholoanyane ho "fetola" mohlala oa tlhahiso ea Venezuela.
"Molaong ona, ho thehiloe mekhoa eo ka eona ho kenya letsoho ha sechaba ho ka nkang mesebetsi e kang ho hlokomela meaho ea sechaba, joalo ka likolo," ho boletse Ochoa.
Ho etsa Molao bakeng sa Batho
Melao e meng e fetisitsoeng e kenyelletsa litokiso tsa melao ea naha ea matlo ho netefatsa hore baahi bohle ba Venezuela ba na le monyetla oa ho fumana mekoloto ea ntlo e le hore ba reke matlo a bona, hammoho le ho theha litataiso tsa molao bakeng sa theko ea naha bakeng sa lenaneo la mmuso la kaho ea matlo a mangata.
Ho ile ha boela ha etsoa liphetoho molaong oa naha oa bohahlauli ho nolofaletsa ’muso ho tsetela indastering ea bohahlauli e ntseng e hola ea naha, ’me melao ea naha ea temo le eona e ile ea fetoloa molemong oa ho nolofatsa kabo ea mekoloto ho bahlahisi ba banyenyane le ba mahareng.
Le hoja e se e ntse e tsoela pele, "Tsebo le Mosebetsi" oa mmuso o nang le tšepo ea ho bona batho ba limilione ba 3 ba sa sebetseng ba Venezuela ba koetlisitsoeng le ba hiriloeng ke 2018 le bona ba ngotsoe ka molao hore e be molao.
Ho ea ka molao o mocha, morero ona o lebisitsoe ho basali le ba sa sebetseng ka ho khetheha, 'me o batla ho fetola likamano tsa sechaba le sechaba naheng e thehiloeng ho "mohlala o mocha oa mokhatlo" o hahiloeng ka makhotla a basebetsi.
Molao o lumellang mmuso ho hlophisa bocha le ho fumana setsi sa naha sa lipatlisiso tsa botlokotsebe, CICPC, le sona se fetisitsoe e le karolo ea melao e 11.
Phetoho ea Melao ea Kotlo
Sebokeng se fetileng sa Matona ka Labobeli, Mopresidente Chavez le eena o fane ka monyetla oa ho fetola melaoana ea kotlo ea naha, e fetiselitsoeng ho Seboka sa Naha bakeng sa tumello bekeng e fetileng.
Phetoho ea melao ea kotlo ea naha e 'nile ea buisanoa ka lilemo-lemo, 'me Lekhotla la Naha la naha le amohela tokiso ea molao ho tloha ka 2004. Leha molao o ile oa fetoloa hamorao ka Hlakubele 2005, e leng se ileng sa baka pherekano ho tsoa ho bohanyetsi ba Venezuela le mekhatlo ea litokelo tsa botho, phetoho eo e ile ea fetoloa. molao o ile oa etsoa vetoed ke Mopresidente Chavez ka Phato selemong sona seo. Ho ea ka 'muso, lintlafatso tsa molao li tla bolela hore toka e phethahatsoe ka bokhabane.
Letona la Venezuela la Litšebeletso tsa Chankana, Iris Varela, o boletse hore le hoja ho fetola molao e ne e se "tharollo eohle," e ntse e tla sebetsa e le "sesebelisoa sa bohlokoa" sa ho loantša bofokoli tsamaisong ea boahloli ea Venezuela, joalokaha ho hlokoa ke Molao oa Motheo oa Venezuela.
Liphetoho tsa molao li tla beha ka sehloohong tieho ea ho felisa makhotla a naha le tokiso ea batšoaruoa. Makhotla a masepala le ona a tla theoa molemong oa ho felisa tšitiso tšebetsong ea boahloli.
'Muelli oa Kakaretso oa Rephabliki, Cilia Flores, le eena o ile a bua ka phetoho ena, a re mmuso o ne o arabela litlhoko tsa baahi tsa ho "felisa ho hloka kotlo" le ho fetola mohlala oa boahloli o neng o le "moqoso" ka tlhaho mme o "hateletse litokelo tsa botho".
"Mopresidente o sebetsa ebile o sebetsa ka ho mamela batho, ba hoeletsang hore tsamaiso ena ea toka e fetoloe e le hore ho felisoe ho hloka kotlo," ho boletse Flores seteisheneng sa seea-le-moea sa National Assembly.
Khoutu e ncha ea kotlo e lokela ho qala ho sebetsa ka la 1 Pherekhongst 2013.
Khanyetso ea bohanyetsi
Bohanyetsi ba lipolotiki ba Venezuela bo hanne melao e mecha e amohetsoeng ke molao-taelo le liphetoho ho khoutu ea kotlo ea naha, ba qosa Mopresidente ka "ho roba Naha ea molao hore e senyehe" mme mokhethoa oa mopresidente oa bohanyetsi, Capriles Radonski, a qosa Chavez ka "ho pata demokrasi e nkang karolo" ka “ho bea” ha hae melao.
Mehloli ea bohanyetsi e boetse e bolela hore Mopresidente o sebelisa melao "ntle le molao-motheo" ho iphetola "mohatelli" le hore liphetoho molaong oa kotlo li tlōla litumellano tsa machaba tsa litokelo tsa botho.
Mmuso o lahlile liqoso tseo e le "mashano," a supa hore melao eohle ka taelo e amohetsoe molemong oa sechaba le ho eketsa seabo sa lipolotiki sa batho ba Venezuela, eseng ho kenya matla ho Tsamaiso.
“Ha ho molao o nkileng matla litsing tsa sechaba tsa semmuso kapa oa tlola Molaotheo. Melao eohle e etselitsoe batho ba Venezuela," ho araba Motlatsi oa Mopresidente Elias Jaua.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate