Selemo se seng le se seng, Maamerika a tela karolo e itseng ea chelete ea ’ona Lefapheng la Lichelete la United States ho tšehetsa ’muso ka lichelete. Letsatsi la Lekhetho lea tšoha. Ha ho motho ea ratang ho nehelana ka chelete eo a e sebelelitseng ka thata. Empa ho e-na le ho itokolla mosebetsing, Maamerika a lokela ho sheba ka hloko seo a se fumanang bakeng sa chelete ea bona ha ho tluoa tabeng ea litšebeletso le leano la mmuso.
Ka selemo sa lichelete sa 2023, Pentagon e amohetse $ Limilione tse likete 858 bakeng sa ho lokisetsa ntwa. Sena ha se kenyelletse ditjeho tse patilweng tsa ditshebeletso tsa mahlale, melemo ya bao e kileng ya ba bahlabani, Tshireletso ya Lehae, kapa Lefapha la Eneji le okametseng pokello ya dibetsa tsa nyutlelie tsa naha. Tsohle li kopane, chelete e fetang $1 trillion ka selemo e abeloa ho futhumala. Ha ho bapisoa, tekanyetso ea 2023 ea Lefapha la Naha la United States, lefapha la naha ena le filoeng mosebetsi oa ho etsa khotso lefatšeng ka bophara, e ne e le ntho e nyenyane haholo. $ Limilione tse likete 63.
Tsela e 'ngoe ea ho ngolisa batho ba hanang tšebeliso e mpe ea chelete ena ea ho futhumala ke ea moitseki ea tummeng oa khotso le moprista oa K'hatholike Philip Berrigan. Nakong ea ntoa ea Vietnam, Phil o ile a qala ho senya lifaele tsa sesole sa US Baltimore le Catonsville, Maryland ho pholosa bophelo ba Mavietnam le Maamerika, liketso tseo a ileng a ahloleloa nako e telele chankaneng.
Ts'ebetso ena ea faele ea Phil e qalile mofuta o mocha oa ho hanyetsa Ntoa ea Vietnam kaha ho ne ho se likopi tse bolokiloeng tsa lifaele. Makholo a diketso tse tshoanang e ile ea lateloa liofising tsa boto ea sesole ho pholletsa le naha 'me lifaele tse likete tse makholo li senyehile, kaofela li thibela bahlankana ho ngolisoa ho ea bolaea kapa ho bolaoa.
Ka 1980, Phil o ile a qala lenaneo Motsamao oa mehoma—o ntseng o tsoela pele ho fihlela kajeno- ha eena le ba bang ba kena setsing sa General Electric Nuclear Weapons se King of Prussia, Pennsylvania, ba tšolla mali holim'a lipolane tsa libetsa 'me ka tšoantšetso ba otla likonopo tsa limisaele, "Ba tea lisabole hore e be mehoma." Papiso ea Bokreste ka 'nete, empa molaetsa oa bokahohle. Ho tloha ketsong eo ea pele, ho se ho fetile diketso tse mashome a supileng tsa Mehoma ho pota lefatše.
Phil o ile a hanyetsa ka matla taba ea hore baahi ba US ba lokela ho tšehetsa lefu le timetso e sa hlokahaleng kantle ho naha ka makhetho a bona, kapa mohlomong ba lefelle timetso ea bona ka ntoa ea nyutlelie. Eena e pheta nako le nako, ho sebetsa lilemo tse leshome le motso o mong teronkong ho emisa polao ea ba se nang molato le ho ipelaetsa ka tšebeliso ea lidolara tsa lekhetho tsa US bakeng sa ho ata ha libetsa, ho futhumala ha nyutlelie le lintoa tse sa feleng tsa boikhethelo.
Bakeng sa baahi ba US, litšila tse tsebahalang le bosholu ba Pentagon e lokela ho ba khalefo e le 'ngoe. Pentagon e ntse e le eona feela lefapha la federal ho ha ho mohla o fetisang se hlokahalang tlhahlobo ea mmuso. Pentagon e ke ke ea ikarabella 63% ea chelete ea lekhetho e amohela. Ke chelete ea rona. E tsamaile. Ha e na tlaleho. Ho kenya lipokothong tsa baetsi ba libetsa.
Empa ho ameha ho hoholo ka lidolara tsena tsa ntoa ke tšebeliso ea bona ea ho qala lintoa tsa boikhethelo, hangata khahlano le linaha tse futsanehileng, hobane linaha tseo li na le lisebelisoa tsa tlhaho tlasa mobu oo US e nahanang hore ke oa bona. Motlae o sehlōhō ke hore, "Ba ka bea naha ea bona joang holim'a oli ea rona." 'Me kahoo, rea e nka. Ka pefo e feteletseng le lefu.
Hajoale US e na le masole a teng Syria e ka leboea moo oli e ngata e ntšoang bakeng sa lik'hamphani tsa bophirimela tsa mesaletsa ea khale. Ntoa ka Iraq e ne e le bakeng sa oli. Re haha libaka tse ncha ka hare Somalia moo ho fumanoeng masimo a oli. Lintoa tsena tsa phaello ea likhoebo li bile teng ka lilemo tse fetang lekholo. Joaloka mohale oa ntoa ea khabisitsoeng Smedley Butler itse lilemong tsa bo-1930 ka lilemo tse ngata tseo a li qetileng a le sesoleng sa United States, “Ke ne ke le racketeer, kenke ea bokapitale. . . Ha ke hetla morao, nka be ke file Al Capone lintlha tse 'maloa. "
Ebang ke khauta, litholoana, rabara, kapa tsoekere ho amerika boroa, oli ea Middle East, kapa liminerale tse sa tloaelehang Afrika, molefi oa lekhetho oa US o na le nako e telele e tšehelitse bosholu ba likhoebo ea lisebelisoa tsa tlhaho tse tsoang linaheng tsa matsoalloa molemong oa likoporasi tsa US le beng ba tsona ba ruileng. Ka lebaka leo, batho ba se nang molato linaheng tse ling ba shoa, athe balefi ba lekhetho ba US ba sokola ho lefa mekoloto ea ntlo, rente, likoloto tsa tlhokomelo ea bophelo le litšenyehelo tsa lijo.
Ho latela Litšenyehelo tsa Ntoa ea Univesithi ea Brown, United States e sebelisitse liranta tse libilione tse ka bang 8 lilemong tse 23 tse fetileng bakeng sa Lintoa tsa Bokhukhuni. Batho ba limilione tse tšeletseng linaheng lisele ba ile ba shoa ka lebaka la lintoa tseo, boholo ba bona e le baahi ba se nang molato. Bomme le bontate le bana.
Kahoo, ha Letsatsi lena la Lekhetho le ntse le atamela, mohlomong re ka nahana ka bophelo le mosebetsi oa Philip Berrigan mme ra iketsetsa tsa rona. bosebeletsi ba kotsi bakeng sa khotso ea mofuta ofe kapa ofe e ka bang teng, ho kokobetsa mahlomola, ho khutlisetsa seriti sa botho, ho phephetsa leano la rōna le senyehileng la ho futhumala. Ke ka tsela ena feela re ka ikamahanyang le toka le demokrasi. Ke ka tsela ena feela re ka ipholosang, naha ea rona, mohlomong le lefatše.
Joalokaha Phil a boletse, "Lifofu tsena tse etellang pele lifofu li entse ho fetang feela ho re sokela ka maemo a letsatsi la kahlolo. Ka bohlale ba bodiabolose, ba re kholisitse hore re lokela ho lefa makhetho bakeng sa timetso ea rōna.”
Brad Wolf, 'muelli oa molao le mochochisi oa mehleng, ke motsamaisi oa Peace Action Network ea Lancaster, PA mme o hokahanya le The Merchants of Death War Crimes Tribunal. Buka ea hae e ncha mabapi le lingoliloeng tsa Philip Berrigan e na le tokelo “Lekala la Likotsi” mme e hatisitsoe ka la 2 Mmesa ke Fordham University Press.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate