Scarlett Bain: Re bolela'ng ha re bua ka Global South?
Vijay Prashad: Tricontinental: Institute for Social Research, eo ke e laelang, e sa tsoa lokolla a thuto bitsoa Hyper-Imperialism: Sekhahla se Secha se Kotsi. Mo thutopatlisisong e, re tsenelela ka botlalo ka dikakanyo tsa Lefatshe Lotlhe la Borwa le Lefatshe Lotlhe la Bokone. Tlhahlobo ea rona e bontša hore Global North e sebetsa e le bloc, e hlophisitsoeng ke bonyane lihlopha tse tharo tse fapaneng - G7, NATO, le marang-rang a bohlale ba Mahlo a Metso e Mene. Global South, ka lehlakoreng le leng, e ka utloisisoa hamolemo e le sehlopha sa linaha tse kopantsoeng ka nepo ke likarolo tse 'maloa (histori ea bokolone, boemo ba ho ba le melato, nalane ea bonngoe Morerong oa Lefatše la Boraro) empa tse sa e tsebeng. ho tlameha ho ba le bonngoe bo ikemetseng ho pota-pota sebopeho sefe kapa sefe sa sesole, moruo, kapa bohlale. Global South ke kopano eseng bloc.
Ke eng se kopanyang linaha tsee ho ba Karolong e ka Boroa ea Lefatše?
Linaha tsena tsa Global South li kopantsoe ka nepo ke likarolo tseo ke li boletseng ka holimo (histori ea bokolone, boemo ba ho ba le melato, nalane ea bonngoe Morerong oa Lefatše la Boraro). Se hlileng se li kopanyang nakong ena ha se lintho tsena, le hoja li etsa motheo oa lihlopha tse ntseng li tsoela pele. Se ba kopanyang ke tahlehelo ea semolao ea Global North ho tloha ha ho qala Ho putlama ho hoholo ha Moruo oa Boraro ka 2007, e ileng ea tla hammoho le ho fokotseha ha semolao ka lebaka la ntoa e seng molaong khahlanong le Iraq mme ea lateloa ke timetso e se nang kelello ea Libya ke United States le Fora.
Tahlehelo eo ea semolao e ile ea tla hammoho le ho hlaha ha menyetla e fanoeng ke masalla a Machaena a ileng a sebelisoa hape linaheng tsa Afrika, Asia le Latin America ka Belt and Road Initiative (BRI). BRI – ho fapana le Letlole la Matjhaba la Ditjhelete le mehloli e meng ya ditjhelete tsa Bophirima – e beile pele ho meralo ya motheo e seng dipoelong tse potlakang bakeng sa Matsete a Otlolohileng ka Ntle (FDI), e dumella ntshetsopele ya nako e telele ho ena le ho jewa ha ditjhelete ka ‘chelete e chesang’.
Motsoako oa tahlehelo ea semolao ea Lefatše la Leboea le menyetla ea ho fihla ha China sethaleng sa lefats'e ho thehile 'maikutlo a macha' ho Global South.
Maikemisetso a Global South ke afe?
Hajoale, seo re se bonang ke 'maikutlo a macha' Global South. Maikemisetso a mantlha a thehiloe ka mekhahlelo e 'meli - ea tikoloho le ea linaha tse ngata, mehopolo ka bobeli e susumetsoa ke takatso ea ho etsa demokrasi tsamaisong ea moruo le lipolotiki. Ho tloha ho Shanghai Cooperation Organisation ho ea Southern Common Market (Mercosur), boemo bona ba libaka bo se bo ntse bo ntlafatsoa, 'me hona joale ka thahasello e ntseng e eketseha khoebong ea lichelete tsa lehae, khethollo ena ea libaka e ka khoneha.
Ho amahanngoang le bochaba bona ke katoloso ea mohopolo oa linaha tse ngata, tumelo ea hore mekhatlo ea lefats'e (UN, WTO) ha ea lokela ho ba lisebelisoa tsa Global North empa e tlameha ho lumella merero ea bona hore e ntlafatsoe ke linaha tsohle tseo e leng litho tsa mekhatlo ena. Ka mantsoe a mang, morero oa mantlha mona ke demokrasi ea 'nete ea moruo oa lefats'e le mekhatlo ea lefats'e.
A na matla a Global South a mothating oa ho sisinya taolo ea lefatše e theiloeng?
Ha e le hantle, 'maikutlo a macha' a Global South le ho thehoa ha moruo oa libaka le ho tsosolosoa ha karolo ea linaha tse ngata tsa mekhatlo ea lefats'e e se e ntse e sisinya tsamaiso e teng. Ho hana ho inehela khatellong e tsoang ho Global North ka ntoa ea Ukraine kapa ntoeng ea Iseraele ea timetso khahlanong le Mapalestina (ho kenyeletsoa le karolo ea Afrika Boroa ea ho tlisa Iseraele Lekhotleng la Machaba la Toka) ho bontša hore 'ho sisinyeha' hona ho se ho ntse ho etsahala. hofeta ntho e ka lebelloang. Ke lumela hore ena ke ts'ebetso e ke keng ea etsolloa le hore sesebelisoa feela seo Global North e nang le sona ho thibela sena ke ntoa.
Hajoale, joalo ka ha Tricontinental e bontša thutong ea rona e ncha (Hyper-Imperialism), linaha tsa NATO le lilekane tsa tsona li nka karolo ea boraro ea chelete e sebelisoang sesoleng. Sena sea nyarosa 'me se fella ka lipuisano tse mpe le ho feta tsa sesole, lipuisano tsa likotlo le ntoa, likhohlano ho fapana le tšebelisano.
Na Global South e na le karolo eo e lokelang ho e bapala ho felisa likhohlano tsa hajoale?
Likhohlano tsa hajoale - re re Ukraine kapa khahlano le Mapalestina - ke libopuoa tsa boikhohomoso ba Global North. Ho ne ho hlokahala eng hore NATO e itahlele haufi le moeli oa Russia ho sa tsotellehe litšepiso tse entsoeng nakong ea ho kopana hape ha Jeremane? Ke lona lebaka la mantlha le hlahisitseng ntoa Ukraine. Ke bo-mang ba bohlokoa ka ho fetisisa ba thusang Iseraele ea khethollo ho hapa Mapalestina, ke mang haese Global North? Lefatše Lohle - ebang ke ka BRICS 10 kapa Sehlopha sa Metsoalle e Tšireletsong ea Tjhata ea Machaba a Kopaneng - e ipilelitse hore ho felisoe lintoa, lipuisano, le nts'etsopele, empa maikutlo a bona ha a fanoe ka nako leha e le efe ke mecha ea litaba e laoloang ke Leboa la Lefatše.
Ka mohlala, Europe, pitso leha e le efe ea ho emisa ntoa Ukraine e bitsoa libaka tsa lipuisano tsa Serussia, leha mehala ena e tsoa Brazil kapa Afrika Boroa; ho hloleha hona ho mamela Global South ka nako ena le ho qosa Global South ka hore ha e khone ho iketsetsa maikutlo a eona, ke karolo ea lefa la North Atlantic la bokolone le khethollo ea morabe. Lipitso tse tiileng tsa ho emisa ntoa li lelekoa ka tsela e ikhohomosang ka ho fetisisa ke baetapele ba Europe le ba US, bao ka bobona e leng bona ba batlang hore likhohlano li tsoele pele. Sena se tebisa tlhokeho ya semolao ya baetapele bana mahlong a dibilione tsa Global South.
Na ho molemong oa Europe ho sheba ho ea ka Boroa lefatšeng ka bophara?
Europe e hloka ho amohela hore ha se setsi sa lefats'e. Europe ke lehae la batho ba ka tlase ho 10% ba lefats'e. Empa leha ho le joalo baeta-pele ba eona ba busang ba itšoara joalokaha eka ba tsamaisa lefatše. Boikutlo ba mofuta ona bo na le khethollo e tebileng ea morabe le bokolone. Ho hlokahala hore batho ba Europe ba hane boikutlo bona ’me ba amohele ’nete ea hore ba arolelana polanete ena le batho ba bang ba limilione tse likete le hore ha ba phahametse motho leha e le ofe e mong. Lilemong tse latelang ho qaleha ha Moruo o Moholo oa Boraro, linaha tsa Europe li ile tsa qala ho ikopanya le Russia (ka ho reka matla) le Chaena (ka ho kena BRI). Sena se ile sa tšoenya batho ba phahameng sechabeng United States, le linaheng tse ling tsa Europe. Ba ile ba potlakisa Ntoa e Ncha ea Cold khahlanong le Chaena (pele ba pota-potile Huawei) eaba ba khanna ntoa ea bona le Russia ntoeng e chesang Ukraine. Liketsahalo tsena - Ntoa e Ncha ea Mantsoe le ntoa e chesang Ukraine - li entse hore Europe e ikarole ho tloha moo setsi sa lefatše sa matla a khoheli se leng teng, Asia.
Sena se bakile boemo bo kotsi bakeng sa batho ba Europe, ha theko ea lichelete e ntse e phahama le ka jingoism e aparetseng sechaba sa Europe. Batho ba Europe ba hloka merero e mecha e thehang nts'etsopele ea bona ntlafatsong ea polanete eohle, le ba ithutang ho sebelisana le Global South ho rarolla mathata a lefats'e (ho kenyeletsoa le koluoa ea boemo ba leholimo) ho fapana le ho senya lisebelisoa tsa bohlokoa ntoeng le ho re khanna. ho isa tsoelopeleng ya qabang.
Puisano ena e hlahile qalong Botho.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate