Ho utloisisa hore na re hokae le ho fumana leano la phetoho e matla, re lokela ho hlokomela hore bokapitale e le tsamaiso ea moruo e itšetlehile ka mekhoa e mengata eo e seng ea bo-capitalist ea tlhahiso ea sechaba le ea tlhaho. Haholo-holo, 'me mohlomong ka nako e loketseng, ke tlhaho le polanete. Joale lelapa, thuto le bophelo bo botle, lipolotiki le taolo ea lipolotiki le monyetla oa ho tlatlapa ho tsoa ho baahi ba ka ntle ho tsamaiso. Kotara 'polycrisis' seo ha joale se senyehile ka likamoreng tsa lithupelo tsa Davos se fana ka maikutlo a hore e 'ngoe le e' ngoe ea likoluoa tsena, tse hlokofatsang mefuta e mengata ea litsamaiso tsena, li arohane le tse ling - joalo ka ha eka ke lehlohonolo feela hore ebe li etsahala ka nako e le 'ngoe. Re tlameha ho utloisisa hore sena ke leshano mme bokhaphithaliste ke tsietsi. Joalo ka Farwa Sial o sa tsoa ngola bakeng sa Ho Ntlafatsa Moruo blog, 'Mafu a seoa, ho senyeha ha boemo ba leholimo, lintoa le likhatello tsa lefats'e ka bophara ha se lintho tse ka ntle feela tsa tsamaiso ea bokapitale empa ke karolo ea ts'ebetso ea eona - nako e telele e boletsoeng esale pele ke sehlopha se fapaneng sa ba nahanang.'
Ho holisa lense ea rona
Ho na le tšekamelo e kholo ea ho tsebahatsa ho hloka toka ha mantlha ho sechaba sa bokapitale ka tlatlapo ea basebetsi ba hiriloeng sebakeng sa tlhahiso ea thepa. Leqhubu la morao-rao la ts'ebetso ea seteraeke UK ke khopotso e nakong ea sena mme, ha e le hantle, nalane ea bokhaphithaliste e ke ke ea bolelloa ntle le nalane ea mosebeletsi ea hiriloeng. Empa phihlello ea bohatelli ea bokhaphithaliste e fetela ka ’nģane ho mohiruoa le ‘moruo’ le ho bona ka ’nete lefatše le ka ’nģane ho bokapitale, re tlameha ho utloisisa pele likarolo tseo tse pharaletseng tseo bo iphepang ka tsona.
Taba ea pele, joalo ka ha litsebi tse ngata tsa moruo tsa basali li hlokometse ka lilemo tse mashome, ke mosebetsi oa tlhokomelo. ‘Ke mang ea phehileng lijo tsa mantsiboea tsa Adam Smith?’ joalokaha maele a bolela. Bokapitalise bo itšetlehile ka mosebetsi o sa lefuoeng oa basali haholo ho holisa, ho phelisa, ho tlatsa le ho theha basebetsi ba hosane. Mefuta ea kajeno ea ‘lean-in’ feminism e khothalelitse basali ho reka ho thetso ea bokapitale, ba lahla liketane tsa bona tsa bo-'mè 'me ba li fetisetsa tlas'a maemo a phahameng a sechaba. Empa sena ha se etse letho mabapi le ho theola boleng ba mosebetsi oa tlhokomelo le ho suthisetsa feela tšebeliso ea chelete ho theosa le kabo ea chelete. Bokhaphithaliste ha se moruo feela, empa ke ntho e kholoanyane: taolo e hlophisitsoeng ea sechaba e kenyelletsang libaka tse sa ikemisetsoang tseo moruo o itšetlehileng ka tsona.
Boemo ba bobeli ba moruo oa capitalist ke ecology. Capital e itšetlehile ka tlhaho ka kutloisiso ea sebele bakeng sa lisebelisoa tse tala tse hlokahalang bakeng sa tlhahiso le maemo a tikoloho a loketseng bophelo bo ka phelang. Leha ho le joalo mashome a lilemo a 'externalising' seo ho thoeng ke matlotlo a tikoloho e tlisitse boemo ba leholimo lintšing tsa ho senyeha ka ho se lekane ho hoholo ho latela maemo le morabe mabapi le hore na ke mang ea kotsing haholo.
Ha ho le e 'ngoe ea pokello ena e ka tsoelang pele ntle le litsamaiso tsa molao ho netefatsa thepa ea poraefete le phapanyetsano ea likonteraka, kapa matla a khatello ho laola bohanyetsi le ho qobella maemo a lumellang likhoebo ho amoha batho ba teng hae le kantle ho naha.
Matla a naha
Sena se re tlisa boemong bo latelang: matla a mmuso (kapa ho ba sieo ha ona). Ak'u nahane ka meralo ea molao e lumellang likhoebo tsa machaba ho nka libilione liakhaontong tse kantle ho naha. Mekhahlelo ena e rarahaneng ea molao ha se liketso tsa tlhaho empa ke maqhama a naha.
Motse-moholo o hloka matla a mmuso empa liketso tsa ona li boetse li nyenyefatsa matla a mmuso. Phello ke letoto la likhohlano lipakeng tsa ‘moruo’ le ‘lipolotiki’ le tšekamelo e tebileng ea mathata a lipolotiki. Ka lehlakoreng le leng tsena ke mathata a puso, moo tsamaiso e senyang bokhoni ba eona ba ho laola mathata ao e a hlahisang. Ka lehlakoreng le leng, ke likoluoa tsa hegemony, moo batho ba nyahamisoang ke ho se lekane ho totobetseng le tsamaiso ea lipolotiki e e nolofalletsang.
Qetellong, tlhahlobo efe kapa efe ea bokhaphithaliste e tlameha ho sheba hore na maemo ana a kopana joang le lipotso tsa sebaka le morabe. Tlhahiso ea bokapitale e ke ke ea ba le phaello ntle le letoto le tsoelang pele la lisebelisoa tse theko e tlase, ho kenyeletsoa lisebelisoa tsa tlhaho le basebetsi ba sa lefelloeng kapa ba itšetlehileng ka bona. Polelo e reng 'Ka morao ho Manchester e ne e eme Mississippi' e bonts'a taba ea hore leruo le tsoang litsing tsa masela tsa khale tsa indasteri e ne e itšetlehile ka k'hothone e tala e theko e tlaase e fanoang ke basebetsi ba makhoba US.
Hoa tšoana le kajeno. Ka morao ho Cupertino ho eme Kinshasa, moo lithium bakeng sa libeteri le coltan bakeng sa iPhones li rafshoang ka theko e tlaase, ka litšenyehelo tsa bophelo ba batho ba batšo. Ha e le hantle, sechaba sa bo-capitalist ha e le hantle ke sa bo-imperiya, se tsoelang pele ho theha baahi ba se nang boitšireletso bakeng sa ho amohuoa thepa. Moruo oa eona o ne o ke ke oa sebetsa haeba e mong le e mong a ne a lefshoa meputso e koahelang litšenyehelo tsa bona tsa 'nete tsa ho ikatisa. Ka ho theha karohano eo, bokhaphithaliste bo tiisa puso ea bo-imperiya le khatello ea merabe.
Ka kakaretso, boemo bo bong le bo bong ke ba bohlokoa bakeng sa ts'ebetso ea moruo oa capitalist. Ka morao ho mekhatlo ea molao ea bokhaphithaliste - basebetsi ba moputso, tlhahiso, phapanyetsano le lichelete - ho ema litšehetso tsa bona tse hlokahalang le maemo a nolofalletsang: malapa, sechaba, tlhaho; linaha, mekhatlo ea lipolotiki le mekhatlo ea sechaba; mme ho se ho se hokae, tjhelete e kgolo le mefuta e mengata ya basebetsi ba sa lebellwang le ba nketsweng thepa. Ha e le hantle ke karolo ea sechaba sa bokapitale, le tsona ke likarolo tsa eona. Bokapitalise, ka mantsoe a mang, ha se moruo feela, empa ke ntho e kholoanyane: taolo ea sechaba e hlophisitsoeng e kenyelletsang libaka tse sa ikenyeng tseo moruo o itšetlehileng ka tsona.
Tlala ea chelete
Khopolo ea "cannibal capitalism" e re lumella ho hlahlobisisa ntho ea bohlokoa - kamano e thehiloeng sechabeng sa bokapitale pakeng tsa moruo oa tsamaiso le maemo ana a morao. Bokapitale ha e le hantle ke nama ea batho, e ikemiselitseng ho nyenyefatsa maemo a eona a ho khonahala. Sena se totobala ho mang kapa mang ea amohelang pono e batsi ea lits'ebetso tsa capital capital (tlhaho, mosebetsi oa tlhokomelo, basebetsi) empa a qheleloa ka thoko ke ba ikemiselitseng kholo ea moruo ka lense ea GDP.
Ha re sheba nalane ea bokhaphithaliste (mercantile, liberal-colonial, government-organized), phapang ena ea sebopeho lipakeng tsa tlhahiso le tlhahiso ea sechaba esale e le tšobotsi e hlalosang. Ho sa tsotelehe sebopeho, ha feela sistimi e khothaletsa pokello e se nang moeli, e tlamehile ho beha khatello e kholo e hlokisang botsitso malapeng, tlhahong, ho batho ba tlas'a taolo le ho matla a sechaba a lokelang ho e laola.
Bokhaphithaliste ba kajeno ba lichelete, leha ho le joalo, bo re lebisa potsong e thata haholoanyane. Na sebata se ka iphepa? Botumo bo ntseng bo eketseha ba liindasteri tsa FIRE (lichelete, inshorense, thekiso ea matlo) tse tsetelang ho tsona ka litšenyehelo tsa moruo o pharalletseng li hlahisa lipotso tsa bohlokoa bakeng sa bo-canibal capitalism. Ka mohlala, UK feela £1 ho £10 ka 'ngoe e alingoang ke libanka tsa Brithani e ea ho lifeme tseo e seng tsa lichelete. Mekitlane e mengata e phallela thepa e teng 'me e tšehetsa mofuta o itseng oa khoebo ea lichelete.
Ho phahama (le ho oa?) Hoa chelete ea crypto ho totobalitse kamoo matlotlo a itseng a lichelete a seng a arohane ka ho feletseng le kutloisiso leha e le efe ea 'nete ea popo ya boleng. Li-platform tse ngata tsa khoebo ea li-crypto li tsejoa ka mokhoa o hlakileng ke 'pompo le thipa' merero e bonang batseteli ba rera ho sebelisa lichelete tse itseng - ba phahamisa boleng ba bona kapele - pele ba li rekisa bakeng sa phaello.
Joale na barui joale ba ka iphepa - ba ikarotse ho maemo a pele a mehla ea bokapitale? Bopaki bo ka fana ka maikutlo a hore ha ho joalo. Lichelete tsa Crypto li kotsi haholo tikolohong, 'me merafo ea Bitcoin e fella ka tlhahiso e ngata ea khabone ho feta linaha tse ling. Bokhaphithaliste ba lichelete bo boetse bo re tliselitse khatello ea maikutlo hammoho le tlhaselo e batsi ho litsi tsa tlhahiso ea sechaba - letlooa la polokeho ea sechaba, tlhokomelo ea bana, thuto le matlo.
Mofuta oa tlokotsi
Re bone mefuta e matla ea mathata a moruo, joalo ka 2007-8. Mme le hoja ho ne ho ka bonahala eka babusi ba rona ba fumane tsela ea ho e lokisa, bothata boo ha bo hlile ha bo rarolloe. Tšebeliso ea lichelete e ntse e le bomo ea nako e ts'oanang. Mme mathata a rona a moruo a kopane le koluoa e 'ngoe e matla haholo, e bileng e leng tlokotsi, ka mokhoa oa ho futhumala ha lefatše. Tlokotsi ena ea tikoloho e ntse e tsoela pele ka nako e telele 'me joale e ntse e utloahala.
Tlokotsi ea tsoalo ea sechaba e hatisa bokhoni ba rona ba ho theha, ho hlokomela le ho boloka batho: tlhokomelo ea bana, tlhokomelo ea maqheku, thuto le tlhokomelo ea bophelo bo botle. Ha mebuso e itokolla ho phano ea sechaba, 'me maemo a meputso a tepeletseng a re qobella ho qeta lihora tse ngata mosebetsing o lefuoang, tsamaiso e senya nako le matla a hlokahalang bakeng sa mosebetsi oa tlhokomelo. Kahoo lekala leo le lona le mathateng, haholo maemong a seoa. Motho a ka re COVID e mpefalitse haholo koluoa e neng e le teng ea ho ikatisa sechabeng. Empa e ka ba 'nete joalo ka ho bolela hore koluoa e neng e le teng ea ho ikatisa sechabeng (ho kenyeletsoa ho qheleloa ka thoko ho bophelo bo botle ba sechaba le phepelo ea sechaba) e bile teng. e mpefalitse haholo litlamorao tsa COVID.
gridlock
Qetellong, re boetse re tobane le bothata bo boholo ba lipolotiki. Boemong bo bong, sena ke bothata ba puso, hoo le linaha tse matla li haelloang ke matla a ho rarolla mathata ao tsamaiso e a hlahisang. Li feletsoe ke matla, li koaletsoe 'me li feletsoe ke matla ke lik'hamphani tse kholo, tse hapileng hoo e batlang e le mekhatlo eohle ea taolo le ho iketsetsa phokotso e kholo ea lekhetho bakeng sa bona le barui.
Li amohuoe chelete e kenang ka mashome a lilemo, linaha li lumelletse meaho ea tsona hore e putlame 'me e felise pokello ea tsona ea thepa ea bohlokoa ea sechaba. Ho ea ka tlhaloso, ha ba khone ho sebetsana le litaba tse kang phetoho ea boemo ba leholimo, tse sa khoneheng ka har'a meeli efe kapa efe ea molao. Sephetho ke koluoa e matla ea puso maemong a meralo.
Empa ho boetse ho na le bothata ba lipolotiki boemong bo bong, koluoa ea hegemony ka kutloisiso ea Gramscian: ho kheloha ho atileng ho tloha 'lipolotiking joalo ka tloaelo', ho tsoa mekheng ea lipolotiki e thehiloeng le batho ba phahameng ba 'nileng ba silafatsoa ke ho kopana le neoliberalism, le ponahalo ea populisms e neng e sa nahanoa pele.
Likoluoa tse ngata tsena li eketsa koluoa e akaretsang ea sechaba sa bo-capitalist, seo litlamorao tsa sona li hlahang joalo ka mofets'e oa metastasis. Boiteko bo bong le bo bong ba ho loants'a koluoa e le 'ngoe bo lebisa ho tse ling, ho hlokofatsa likarolo tse ling, libaka, baahi, ho fihlela mokhatlo oohle oa sechaba o imetsoe.
Phihlelo ea tlokotsi e akaretsang e se e utloahala ho ba bangata, empa hoo ha ho bolele hore e tla hlahisa ho putlama ho felletseng kapa sehlohlolo sa phetoho haufinyane. Mathata a bokhapitale a ka tsoela pele ka lilemo tse mashome, ka bomalimabe. Motho a ka re halofo eohle ea pele ea lekholo la bo20 la lilemo e ne e le koluoa e le 'ngoe feela e telele, e ntseng e tsoela pele ea bokhaphithaliste ba bokolone. Re ka 'na ra ba teng ka nako e telele.
Liphello tsa maano
Tlhahlobo ena e fana ka leseli bakeng sa leano la lipolotiki leo re le hlokang ho netefatsa hore leano lena le na le tataiso mme le fihlela sepheo sa lona. Ea pele, 'me ea bohlokoa ka ho fetisisa, ke hore re lokela ho nahana haholo. Tlokotsi ena e ke ke ea rarolloa ka tsela ea topollo ka lintlafatso tse sa reng letho tse lebang lipheletsong tsa sistimi. Haeba re ikemiselitse ho pholosa demokrasi, tlhokomelo le polanete, re hloka ho rarolla sesosa, e leng tlhoko e sa khotsofatseng ea capital ea ho li harola. Re hloka, ka mantsoe a mang, ho qhaqha tsamaiso ea sechaba e matlafatsang nama ea batho ho re tšoara joaloka furu.
Ho etsa joalo, leha ho le joalo, re hloka ho phahamisa boemo ba hajoale ba boitlamo ba tokoloho. Ehlile, ho na le matla a mangata a baitseki hona joale empa a arohane ebile ha a hokahane. Ha e e-so (hajoale) e kopane ho ba khahlanong le bo-capitalist ka pele ka pono le heft ho kenyelletsa mofuta o mong oa 'nete. Ha se (leha ho le joalo) bloc ea counter-hegemonic e ka eang monoana khahlanong le matla-a-ba khahlanong le neoliberalism ea mekhatlo, ka lehlakoreng le leng, le populism ea reactionary, ka lehlakoreng le leng. Mme ke seo mehla e se batlang.
Re ka fihla joang sebakeng seo? Ha ho na boloi ba boselamose empa ho ne ho tla re thusa haeba re ne re e-na le 'mapa oa sistimi e hokahanyang matheba: setšoantšo se senotseng likhokahano tse ling har'a mahlomola le mathata ao ho bonahalang a khaotsoe - ho bontša, mohlala, pefo ea mapolesa a khethollo ea morabe, likhohola tse bolaeang, matlo a sa sireletsehang. , ho beleha bana ka likhoka, lintoa tsa borena le meputso e sa pheleng kaofela li simolohile tsamaisong e le ’ngoe ea sechaba, e tlamehang ho felisoa ho li felisa.
Canibal capitalism, joalo ka ha ho hlalositsoe mona, ke moralo o thata oa setšoantšo se joalo. E fa batšehetsi 'mapa oo ba ka ipehelang ho ona - le ho utloisisa likamano le ba bang, ho tsebahatsa bao e ka bang balekane le lira tsa 'nete. Joalo ka liphapano, e re memela ho hlola li-silos molemong oa monahano o kopaneng le ketso ea lipolotiki. Empa e tebile ho hlakisa matla a sebopeho a re fokotsang kaofela, leha ka litsela tse fapaneng, ho ja lijo tsa sebata. E ka re thusa ho re khothatsa ho ikopanya le sehlopha se matla sa anti-capitalist.
Ho tloaelehile ho utloa ka mathata - moruo, tikoloho le / kapa morabe - moo palo e kholo ea baahi ba lefats'e ba phelang tlas'a maemo a sa tsitsang a bophelo ha batho ba phahameng ba lefatše ba bokella leruo ka lebelo le tšosang. Ho na le maikutlo a atileng a hore ho na le ho hong ho lokelang ho fana, hore lefatše le ke ke la tsoela pele tseleng ea lona ea hona joale. Ehlile, hangata sena ke sello se hlahang metsamaong ea literateng le ho qaqisoa maqepheng a litlaleho tsa Intergovernmental Panels on Climate Change (IPCC) empa hangata tsena li oela litsebeng tse sa utloeng litsebeng tsa ba boholong. Joale hantle-ntle ke eng e lokelang ho fetoha le hore na re ka rarolla bohlasoa bona bo boholo, bo chesang joang?
Ho utloisisa hore na re hokae le ho fumana leano la phetoho e matla, re lokela ho hlokomela hore bokapitale e le tsamaiso ea moruo e itšetlehile ka mekhoa e mengata eo e seng ea bo-capitalist ea tlhahiso ea sechaba le ea tlhaho. Haholo-holo, 'me mohlomong ka nako e loketseng, ke tlhaho le polanete. Joale lelapa, thuto le bophelo bo botle, lipolotiki le taolo ea lipolotiki le monyetla oa ho tlatlapa ho tsoa ho baahi ba ka ntle ho tsamaiso. Kotara 'polycrisis' seo ha joale se senyehile ka likamoreng tsa lithupelo tsa Davos se fana ka maikutlo a hore e 'ngoe le e' ngoe ea likoluoa tsena, tse hlokofatsang mefuta e mengata ea litsamaiso tsena, li arohane le tse ling - joalo ka ha eka ke lehlohonolo feela hore ebe li etsahala ka nako e le 'ngoe. Re tlameha ho utloisisa hore sena ke leshano mme bokhaphithaliste ke tsietsi. Joalo ka Farwa Sial o sa tsoa ngola bakeng sa Ho Ntlafatsa Moruo blog, 'Mafu a seoa, ho senyeha ha boemo ba leholimo, lintoa le likhatello tsa lefats'e ka bophara ha se lintho tse ka ntle feela tsa tsamaiso ea bokapitale empa ke karolo ea ts'ebetso ea eona - nako e telele e boletsoeng esale pele ke sehlopha se fapaneng sa ba nahanang.'
Ho holisa lense ea rona
Ho na le tšekamelo e kholo ea ho tsebahatsa ho hloka toka ha mantlha ho sechaba sa bokapitale ka tlatlapo ea basebetsi ba hiriloeng sebakeng sa tlhahiso ea thepa. Leqhubu la morao-rao la ts'ebetso ea seteraeke UK ke khopotso e nakong ea sena mme, ha e le hantle, nalane ea bokhaphithaliste e ke ke ea bolelloa ntle le nalane ea mosebeletsi ea hiriloeng. Empa phihlello ea bohatelli ea bokhaphithaliste e fetela ka ’nģane ho mohiruoa le ‘moruo’ le ho bona ka ’nete lefatše le ka ’nģane ho bokapitale, re tlameha ho utloisisa pele likarolo tseo tse pharaletseng tseo bo iphepang ka tsona.
Taba ea pele, joalo ka ha litsebi tse ngata tsa moruo tsa basali li hlokometse ka lilemo tse mashome, ke mosebetsi oa tlhokomelo. ‘Ke mang ea phehileng lijo tsa mantsiboea tsa Adam Smith?’ joalokaha maele a bolela. Bokapitalise bo itšetlehile ka mosebetsi o sa lefuoeng oa basali haholo ho holisa, ho phelisa, ho tlatsa le ho theha basebetsi ba hosane. Mefuta ea kajeno ea ‘lean-in’ feminism e khothalelitse basali ho reka ho thetso ea bokapitale, ba lahla liketane tsa bona tsa bo-'mè 'me ba li fetisetsa tlas'a maemo a phahameng a sechaba. Empa sena ha se etse letho mabapi le ho theola boleng ba mosebetsi oa tlhokomelo 'me se mpa se suthisa tlhekefetso ho theosa kabo ea chelete.
Bokhaphithaliste ha se moruo feela, empa ke ntho e kholoanyane: taolo ea sechaba e hlophisitsoeng e kenyelletsang libaka tseo e seng tsa moruo tseo moruo o itšetlehileng ka tsona.
Boemo ba bobeli ba moruo oa capitalist ke ecology. Capital e itšetlehile ka tlhaho ka kutloisiso ea sebele bakeng sa lisebelisoa tse tala tse hlokahalang bakeng sa tlhahiso le maemo a tikoloho a loketseng bophelo bo ka phelang. Leha ho le joalo mashome a lilemo a 'externalising' seo ho thoeng ke matlotlo a tikoloho e tlisitse boemo ba leholimo lintšing tsa ho senyeha ka ho se lekane ho hoholo ho latela maemo le morabe mabapi le hore na ke mang ea kotsing haholo.
Ha ho le e 'ngoe ea pokello ena e ka tsoelang pele ntle le litsamaiso tsa molao ho netefatsa thepa ea poraefete le phapanyetsano ea likonteraka, kapa matla a khatello ho laola bohanyetsi le ho qobella maemo a lumellang likhoebo ho amoha batho ba teng hae le kantle ho naha.
Matla a naha
Sena se re tlisa boemong bo latelang: matla a mmuso (kapa ho ba sieo ha ona). Ak'u nahane ka meralo ea molao e lumellang likhoebo tsa machaba ho nka libilione liakhaontong tse kantle ho naha. Mekhahlelo ena e rarahaneng ea molao ha se liketso tsa tlhaho empa ke maqhama a naha.
Motse-moholo o hloka matla a mmuso empa liketso tsa ona li boetse li nyenyefatsa matla a mmuso. Phello ke letoto la likhohlano lipakeng tsa ‘moruo’ le ‘lipolotiki’ le tšekamelo e tebileng ea mathata a lipolotiki. Ka lehlakoreng le leng tsena ke mathata a puso, moo tsamaiso e senyang bokhoni ba eona ba ho laola mathata ao e a hlahisang. Ka lehlakoreng le leng, ke likoluoa tsa hegemony, moo batho ba nyahamisoang ke ho se lekane ho totobetseng le tsamaiso ea lipolotiki e e nolofalletsang.
Qetellong, tlhahlobo efe kapa efe ea bokhaphithaliste e tlameha ho sheba hore na maemo ana a kopana joang le lipotso tsa sebaka le morabe. Tlhahiso ea bokapitale e ke ke ea ba le phaello ntle le letoto le tsoelang pele la lisebelisoa tse theko e tlase, ho kenyeletsoa lisebelisoa tsa tlhaho le basebetsi ba sa lefelloeng kapa ba itšetlehileng ka bona. Polelo e reng 'Ka morao ho Manchester e ne e eme Mississippi' e bonts'a taba ea hore leruo le tsoang litsing tsa masela tsa khale tsa indasteri e ne e itšetlehile ka k'hothone e tala e theko e tlaase e fanoang ke basebetsi ba makhoba US.
Hoa tšoana le kajeno. Ka morao ho Cupertino ho eme Kinshasa, moo lithium bakeng sa libeteri le coltan bakeng sa iPhones li rafshoang ka theko e tlaase, ka litšenyehelo tsa bophelo ba batho ba batšo. Ha e le hantle, sechaba sa bo-capitalist ha e le hantle ke sa bo-imperiya, se tsoelang pele ho theha baahi ba se nang boitšireletso bakeng sa ho amohuoa thepa. Moruo oa eona o ne o ke ke oa sebetsa haeba e mong le e mong a ne a lefshoa meputso e koahelang litšenyehelo tsa bona tsa 'nete tsa ho ikatisa. Ka ho theha karohano eo, bokhaphithaliste bo tiisa puso ea bo-imperiya le khatello ea merabe.
Ka kakaretso, boemo bo bong le bo bong ke ba bohlokoa bakeng sa ts'ebetso ea moruo oa capitalist. Ka morao ho mekhatlo ea molao ea bokhaphithaliste - basebetsi ba moputso, tlhahiso, phapanyetsano le lichelete - ho ema litšehetso tsa bona tse hlokahalang le maemo a nolofalletsang: malapa, sechaba, tlhaho; linaha, mekhatlo ea lipolotiki le mekhatlo ea sechaba; mme ho se ho se hokae, tjhelete e kgolo le mefuta e mengata ya basebetsi ba sa lebellwang le ba nketsweng thepa. Ha e le hantle ke karolo ea sechaba sa bokapitale, le tsona ke likarolo tsa eona. Bokapitalise, ka mantsoe a mang, ha se moruo feela, empa ke ntho e kholoanyane: taolo ea sechaba e hlophisitsoeng e kenyelletsang libaka tse sa ikenyeng tseo moruo o itšetlehileng ka tsona.
Tlala ea chelete
Khopolo ea "cannibal capitalism" e re lumella ho hlahlobisisa ntho ea bohlokoa - kamano e thehiloeng sechabeng sa bokapitale pakeng tsa moruo oa tsamaiso le maemo ana a morao. Bokapitale ha e le hantle ke nama ea batho, e ikemiselitseng ho nyenyefatsa maemo a eona a ho khonahala. Sena se totobala ho mang kapa mang ea amohelang pono e batsi ea lits'ebetso tsa capital capital (tlhaho, mosebetsi oa tlhokomelo, basebetsi) empa a qheleloa ka thoko ke ba ikemiselitseng kholo ea moruo ka lense ea GDP.
Ha re sheba nalane ea bokhaphithaliste (mercantile, liberal-colonial, government-organized), phapang ena ea sebopeho lipakeng tsa tlhahiso le tlhahiso ea sechaba esale e le tšobotsi e hlalosang. Ho sa tsotelehe sebopeho, ha feela sistimi e khothaletsa pokello e se nang moeli, e tlamehile ho beha khatello e kholo e hlokisang botsitso malapeng, tlhahong, ho batho ba tlas'a taolo le ho matla a sechaba a lokelang ho e laola.
Bokhaphithaliste ba kajeno ba lichelete, leha ho le joalo, bo re lebisa potsong e thata haholoanyane. Na sebata se ka iphepa? Botumo bo ntseng bo eketseha ba liindasteri tsa FIRE (lichelete, inshorense, thekiso ea matlo) tse tsetelang ho tsona ka litšenyehelo tsa moruo o pharalletseng li hlahisa lipotso tsa bohlokoa bakeng sa bo-canibal capitalism. Ka mohlala, UK feela £1 ho £10 ka 'ngoe e alingoang ke libanka tsa Brithani e ea ho lifeme tseo e seng tsa lichelete. Mekitlane e mengata e phallela thepa e teng 'me e tšehetsa mofuta o itseng oa khoebo ea lichelete.
Ho phahama (le ho oa?) Hoa chelete ea crypto ho totobalitse kamoo matlotlo a itseng a lichelete a seng a arohane ka ho feletseng le kutloisiso leha e le efe ea 'nete ea popo ya boleng. Li-platform tse ngata tsa khoebo ea li-crypto li tsejoa ka mokhoa o hlakileng ke 'pompo le thipa' merero e bonang batseteli ba rera ho sebelisa lichelete tse itseng - ba phahamisa boleng ba bona kapele - pele ba li rekisa bakeng sa phaello.
Joale na barui joale ba ka iphepa - ba ikarotse ho maemo a pele a mehla ea bokapitale? Bopaki bo ka fana ka maikutlo a hore ha ho joalo. Lichelete tsa Crypto li kotsi haholo tikolohong, 'me merafo ea Bitcoin e fella ka tlhahiso e ngata ea khabone ho feta linaha tse ling. Bokhaphithaliste ba lichelete bo boetse bo re tliselitse khatello ea maikutlo hammoho le tlhaselo e batsi ho litsi tsa tlhahiso ea sechaba - letlooa la polokeho ea sechaba, tlhokomelo ea bana, thuto le matlo.
Mofuta oa tlokotsi
Re bone mefuta e matla ea mathata a moruo, joalo ka 2007-8. Mme le hoja ho ne ho ka bonahala eka babusi ba rona ba fumane tsela ea ho e lokisa, bothata boo ha bo hlile ha bo rarolloe. Tšebeliso ea lichelete e ntse e le bomo ea nako e ts'oanang. Mme mathata a rona a moruo a kopane le koluoa e 'ngoe e matla haholo, e bileng e leng tlokotsi, ka mokhoa oa ho futhumala ha lefatše. Tlokotsi ena ea tikoloho esale e qala ka nako e telele 'me joale e bonahala e le bonolo.
Haeba re ikemiselitse ho pholosa demokrasi, tlhokomelo le polanete eo re e hlokang ho sebetsana le motso oa koluoa, e leng tlhoko e sa feleng ea capital ea ho li harola.
Tlokotsi ea tsoalo ea sechaba e hatisa bokhoni ba rona ba ho theha, ho hlokomela le ho boloka batho: tlhokomelo ea bana, tlhokomelo ea maqheku, thuto le tlhokomelo ea bophelo bo botle. Ha mebuso e itokolla ho phano ea sechaba, 'me maemo a meputso a tepeletseng a re qobella ho qeta lihora tse ngata mosebetsing o lefuoang, tsamaiso e senya nako le matla a hlokahalang bakeng sa mosebetsi oa tlhokomelo. Kahoo lekala leo le lona le mathateng, haholo maemong a seoa. Motho a ka re COVID e mpefalitse haholo koluoa e neng e le teng ea ho ikatisa sechabeng. Empa e ka ba 'nete joalo ka ho bolela hore koluoa e neng e le teng ea ho ikatisa sechabeng (ho kenyeletsoa ho qheleloa ka thoko ho bophelo bo botle ba sechaba le phepelo ea sechaba) e bile teng. e mpefalitse haholo litlamorao tsa COVID.
gridlock
Qetellong, re boetse re tobane le bothata bo boholo ba lipolotiki. Boemong bo bong, sena ke bothata ba puso, hoo le linaha tse matla li haelloang ke matla a ho rarolla mathata ao tsamaiso e a hlahisang. Li feletsoe ke matla, li koaletsoe 'me li feletsoe ke matla ke lik'hamphani tse kholo, tse hapileng hoo e batlang e le mekhatlo eohle ea taolo le ho iketsetsa phokotso e kholo ea lekhetho bakeng sa bona le barui.
Li amohuoe chelete e kenang ka mashome a lilemo, linaha li lumelletse meaho ea tsona hore e putlame 'me e felise pokello ea tsona ea thepa ea bohlokoa ea sechaba. Ho ea ka tlhaloso, ha ba khone ho sebetsana le litaba tse kang phetoho ea boemo ba leholimo, tse sa khoneheng ka har'a meeli efe kapa efe ea molao. Sephetho ke koluoa e matla ea puso maemong a meralo.
Empa ho boetse ho na le bothata ba lipolotiki boemong bo bong, koluoa ea hegemony ka kutloisiso ea Gramscian: ho kheloha ho atileng ho tloha 'lipolotiking joalo ka tloaelo', ho tsoa mekheng ea lipolotiki e thehiloeng le batho ba phahameng ba 'nileng ba silafatsoa ke ho kopana le neoliberalism, le ponahalo ea populisms e neng e sa nahanoa pele.
Likoluoa tse ngata tsena li eketsa koluoa e akaretsang ea sechaba sa bo-capitalist, seo litlamorao tsa sona li hlahang joalo ka mofets'e oa metastasis. Boiteko bo bong le bo bong ba ho loants'a koluoa e le 'ngoe bo lebisa ho tse ling, ho hlokofatsa likarolo tse ling, libaka, baahi, ho fihlela mokhatlo oohle oa sechaba o imetsoe.
Phihlelo ea tlokotsi e akaretsang e se e utloahala ho ba bangata, empa hoo ha ho bolele hore e tla hlahisa ho putlama ho felletseng kapa sehlohlolo sa phetoho haufinyane. Mathata a bokhapitale a ka tsoela pele ka lilemo tse mashome, ka bomalimabe. Motho a ka re halofo eohle ea pele ea lekholo la bo20 la lilemo e ne e le koluoa e le 'ngoe feela e telele, e ntseng e tsoela pele ea bokhaphithaliste ba bokolone. Re ka 'na ra ba teng ka nako e telele.
Liphello tsa maano
Tlhahlobo ena e fana ka leseli bakeng sa leano la lipolotiki leo re le hlokang ho netefatsa hore leano lena le na le tataiso mme le fihlela sepheo sa lona. Ea pele, 'me ea bohlokoa ka ho fetisisa, ke hore re lokela ho nahana haholo. Tlokotsi ena e ke ke ea rarolloa ka tsela ea topollo ka lintlafatso tse sa reng letho tse lebang lipheletsong tsa sistimi. Haeba re ikemiselitse ho pholosa demokrasi, tlhokomelo le polanete, re hloka ho rarolla sesosa, e leng tlhoko e sa khotsofatseng ea capital ea ho li harola. Re hloka, ka mantsoe a mang, ho qhaqha tsamaiso ea sechaba e matlafatsang nama ea batho ho re tšoara joaloka furu.
Ho etsa joalo, leha ho le joalo, re hloka ho phahamisa boemo ba hajoale ba boitlamo ba tokoloho. Ehlile, ho na le matla a mangata a baitseki hona joale empa a arohane ebile ha a hokahane. Ha e e-so (hajoale) e kopane ho ba khahlanong le bo-capitalist ka pele ka pono le heft ho kenyelletsa mofuta o mong oa 'nete. Ha se (leha ho le joalo) bloc ea counter-hegemonic e ka eang monoana khahlanong le matla-a-ba khahlanong le neoliberalism ea mekhatlo, ka lehlakoreng le leng, le populism ea reactionary, ka lehlakoreng le leng. Mme ke seo mehla e se batlang.
Re ka fihla joang sebakeng seo? Ha ho na boloi ba boselamose empa ho ne ho tla re thusa haeba re ne re e-na le 'mapa oa sistimi e hokahanyang matheba: setšoantšo se senotseng likhokahano tse ling har'a mahlomola le mathata ao ho bonahalang a khaotsoe - ho bontša, mohlala, pefo ea mapolesa a khethollo ea morabe, likhohola tse bolaeang, matlo a sa sireletsehang. , ho beleha bana ka likhoka, lintoa tsa borena le meputso e sa pheleng kaofela li simolohile tsamaisong e le ’ngoe ea sechaba, e tlamehang ho felisoa ho li felisa.
Canibal capitalism, joalo ka ha ho hlalositsoe mona, ke moralo o thata oa setšoantšo se joalo. E fa batšehetsi 'mapa oo ba ka ipehelang ho ona - le ho utloisisa likamano le ba bang, ho tsebahatsa bao e ka bang balekane le lira tsa 'nete. Joalo ka liphapano, e re memela ho hlola li-silos molemong oa monahano o kopaneng le ketso ea lipolotiki. Empa e tebile ho hlakisa matla a sebopeho a re fokotsang kaofela, leha ka litsela tse fapaneng, ho ja lijo tsa sebata. E ka re thusa ho re khothatsa ho ikopanya le sehlopha se matla sa anti-capitalist.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate