Bekeng e fetileng lekhotla la molao la Utah le fetisitse melao e meraro e mecha e 'nileng ea thoholetsoa mecheng ea litaba e le mokhoa o mocha, o utloahalang haholoanyane oa leano la bojaki. Hoa utloahala, ke hore, ha ho bapisoa le SB 1070 ea Arizona, e neng e ka lumella mapolesa ho emisa mang kapa mang, ho batla lipampiri tsa bojaki le ho mo ts'oara hore a lelekoe naheng. Molao oa Utah o ne o saennoe ke 'Musisi oa Rephabliki Gary Herbert ka Labobeli, March 15. SB 1070 ea Arizona e ntse e phephetsoa lekhotleng.
Likoloto tsa Utah li ne li bitsoa "anti-Arizona" ke Frank Sharry, hlooho ea Amerika's Voice, feme e buellang bajaki ea Washington DC. Ho latela Lee Hockstader, ho Washington Post's bahlophisi, melao ke "leano la naha le lokolohileng ka ho fetesisa—le le theiloeng holim'a 'nete-tabeng ea ho falla ho seng molaong."
Leha ho le joalo, melao ea Utah ha e ncha. 'Me ka sebele ha ba na bolokolohi, bonyane ho bajaki le basebetsi. Mananeo a phepelo ea basebetsi bakeng sa bahiri, a nang le ho lelekoa naheng le litokelo tse fokotsehileng tsa bajaki, a tšoaile leano la bojaki la US ka lilemo tse fetang 100.
Bili e le 'ngoe e tla theha tsamaiso ea mmuso ho lumella bahiri ho tlisa batho ba tsoang seterekeng sa Mexico sa Nuevo Leon e le "basebetsi ba baeti." Tlas'a lenaneo lena, basebetsi ba ne ba tla tlameha ho lula ba hiriloe hore ba lule naheng. Ba ne ba ke ke ba ba le sete e tšoanang ea litokelo tsa mosebetsi le tsa sechaba joaloka batho ba phelang metseng e ba potolohileng. Bili e 'ngoe e ne e tla fa basebetsi ba se nang litokomane hona joale ba lulang Utah boemo bo tšoanang ba basebetsi ba baeti, bo tšoarellang lilemo tse peli. National Immigration Law Center (NILC) e re bili ea boraro, e shebahalang ka ho tšoana Arizona, "e hloka hore mapolesa a botse batho lipotso le ho netefatsa boemo ba bona ba bojaki maemong a fapaneng, a khothaletse likhothatso tse kotsi le tse theko e boima bakeng sa ts'ebetso ea molao ho hlahisa maikutlo a merabe."
Utah, joalo ka linaha tse ngata tse ka bophirima le Midwest, esale e theosa ka tsela ena pele.
Ho tloha ka 1930 ho ea ho 1935, batho ba Mexico ba 345,839 400,000 ba ile ba lelekoa United States. Selemong se fetileng feela, ’muso oa kopanelo o ile oa leleka ba ka bang XNUMX XNUMX. Ha ho nahanoa ka keketseho ea baahi, sena se batla se lekana le leqhubu leo la khatello ea maikutlo.
Lilemong tseo, "boemo ba maikutlo a bohale bo khahlanong le Mexico bo ile ba baka pherekano e matla, e leng se ileng sa hlahisa lipelaelo tse matla ho basele ... tse amanang le tšubuhlellano ea matlo, lits'ebeletso tsa liphallelo le mathata a sechaba le boteng ba batho ba Mexico," ho boletse Zaragosa Vargas, moprofesa sekolong. Univesithi ea North Carolina. Boholo ba bajaki ba Utah e ne e le basebetsi ba mapolasing, ba bangata ba sebetsa masimong a li-sugar beet bakeng sa Utah le Idaho Sugar Company e tšehelitsoeng ke Mormon. Meputso ea bona e ne e le tlaase hoo malapa a neng a lapa le ha ba ntse ba sebetsa. Ha basebetsi ba beet haufi le Colorado ba leka ho hlophisa mokhatlo oa basebetsi mme ba kena seteraekeng, Vargas o re sechaba sa bona se ne se lebisitsoe ho lelekoa naheng.
Joale WW II e ile ea baka khaello ea basebetsi. E le ho fana ka basebetsi ho balemi ka meputso e tlaase, mmuso o ile oa qala lenaneo la basebetsi ba konteraka ea bracero, oa tlisa bajaki pele masimong a li-beet a Stockton, California, ebe ba ea naheng eohle ka 1942.
Li-braceros li ne li nkoa e le tse lahloang, tse litšila le tse theko e tlaase. Herminio Quezada Durán, ea tlileng Utah ho tsoa Chihuahua, o re balemi ba ne ba atisa ho ba le litumellano pakeng tsa bona ho fapanyetsana kapa ho rekisa li-braceros ha ho hlokahala bakeng sa mosebetsi. Jose Ezequiel Acevedo Perez, ea neng a tsoa Jerez, Zacatecas, o hopola ho tlotloloha ha litlhahlobo tsa ’mele tse neng li tšoara batho ba Mexico e le ba tletseng nta.
“Re ile ra hlobolisoa re le feela ka pel’a bohle,” oa hopola, ’me a fafatsoa ka DDT, eo hona joale e leng sebolaea-likokonyana se seng molaong. Banna ba likampong tse ling e ne e le bahlaseluoa ba litlokotsebe le li-pimps. Juan Contreras, oa Tuxtla Gutierrez, Chiapas, ka masene o hopola hore “Utah, basali ba ne ba atisa ho ea likampong, ’me ho ne ho buuoa ka menyenyetsi ea hore ba rata banna ba Mexico ka ho khethehileng.”
Utah le Idaho Sugar li ile tsa qala ho sebelisa mosebetsi oa matsoho ho tloha likampong tsa batšoaruoa tsa Majapane Minidoka, Idaho; Topaze, Utah; le Heart Mountain, Wyoming. Ha seo se ne se sa lekana, ba tlisa li-braceros.
Qetellong ea ntoa ea serame, bofelong ba lilemo tsa bo-1950, motsoako oa ts'ebetsong le mosebetsi oa konteraka o ile oa fihla sehlohlolong. Ka 1954, batho ba Mexico ba 1,075,168 ba ile ba lelekoa US 'Me ho tloha 1956 ho isa 1959, pakeng tsa 432,491 le 445,197 braceros e ne e tlisoa selemo se seng le se seng.
Mokhatlo oa Litokelo Tsa Botho o ile oa felisa lenaneo la bracero, 'me oa theha mokhoa o mong oa ho leleka. Batšehetsi ba Chicano ba bo-1960 - Ernesto Galarza, Cesar Chavez, Bert Corona, Dolores Huerta le ba bang - ba ile ba kholisa Congress ka 1964 ho hlakola Molao oa Sechaba 78, molao o lumellang lenaneo la bracero. Basebetsi ba mapolasing ba ile ba kena seteraekeng selemo se hlahlamang Delano, California, 'me United Farm Workers ea hlaha. Ba boetse ba thusa ho kholisa Congress ka 1965 ho fetisa melao ea bojaki e thehileng litsela tse ncha tsa ho falla ka molao - mokhoa oa khetho ea lelapa. Batho ba ne ba ka kopanya malapa a bona ho Bafalli ba US ba ile ba fumana li-visa tsa ho lula ka ho sa feleng, tse ba lumellang ho phela bophelo bo tloaelehileng, le ho natefeloa ke litokelo tsa mantlha tsa botho le tsa basebetsi. Ha e le hantle, tsamaiso ea lelapa le sechaba e ile ea nkela sebaka sa khale sa phepelo ea basebetsi/ho leleka naheng.
Tsamaiso e ncha (ea khale) ea ho leleka
Kajeno Congress, 'me hona joale linaha, li khutlela mehopolong eo ea ntoa e batang. Selaete seo ha se ea qala Salt Lake City. Ka lilemo tse hlano Congress e 'nile ea phehisana khang,' me e batla e fetile, likoloto tse ka beng li entse ntho e ts'oanang - ts'ebetso e eketsehileng ea bojaki le ho theha mananeo a maholo a basebetsi ba baeti. Batho ba bang ba se nang litokomane ba ka be ba khonne ho fumana boemo ba molao, empa likoloto tse ngata li ka be li ba qobelletse ho ba boemong ba nakoana, la Utah.
Motsoako ona o ile oa sireletsoa ke Michael Chertoff, mongoli oa Homeland Security tlas'a Mopresidente Bush. “Ho na le tharollo e totobetseng bothateng ba mosebetsi o seng molaong,” o ile a re, “e leng hore u bula lemati le ka pele ebe u koala lemati le ka morao.” "Ho bula monyako o ka pele" ho bolela mananeo a basebetsi ba baeti, 'me "ho koala lemati le ka morao" ho bolela ts'ebetso e boima ea bojaki.
Lekhotla la Likamano tsa Kantle ho Naha le ile la sisinya lipheo tse tšoanang ha Mopresidente Obama a nka setulo. "Re lokela ho fetola tsamaiso ea molao ea bojaki," tlaleho ea eona ea 2009 e ile ea buella, "e le hore e sebetse ka katleho, e arabele litlhoko tsa 'maraka oa basebetsi ka nepo, le ho ntlafatsa tlholisano ea US." Ka nako e ts'oanang, "re lokela ho khutlisetsa botšepehi ba melao ea bojaki ka tsamaiso ea ts'ebetso e nyahamisang bahiri le basebetsi ho sebetsa kantle ho tsamaiso eo ea molao." Sena se boetse se etsa hore banyalani ba sebetse ka meputso e hlōlisanang, kapa e tlaase, ka molao oa ho qobella litlhaselo le ho thunyana.
E utloahala joaloka Utah?
Kajeno palo ea batho ba lelekoang e ntse e eketseha. Basebetsi ba likete ba se nang litokomane ba lelekoa mesebetsing ea bona e le karolo ea leano le tšoanang la ts'ebetso. Ka mohlala, California, moo molemi a le mong feela a kileng a sebelisa lenaneo la hona joale la H2-A la federal guest worker bakeng sa basebetsi ba mapolasing, ba bangata ba se ba le sebelisa kajeno. Seo Congress e neng e sa khone ho se etsa kapa se neng se sa khone ho se fetisa se fetoha 'nete fatše.
Chelete ea moeti ea basebetsi ba moeti ea Utah e ngotsoe ke rapolasi oa lebese. "Motso oa puisano ena ke tlhahiso," ho latela motšehetsi oa bili, Moemeli oa Naha Bill Wright. Ho Rephabliki ena e tsitsitseng, ha ho motho ea nang le tokelo ea ho fumana mosebetsi, mojaki kapa letsoalloa la naha. “Batho ba nahana hobane o hlahetse mona … 'Ke na le tokelo mosebetsing oo, ke tla lefisa seo ke se batlang bakeng sa mosebetsi oa ka le haeba ke sa atlehe.' Phoso.”
Empa haeba bajaki bao ba leka ho hlophisa le ho bitsa chelete e ngata, kapa ba botsoa feela ’me ba sa sebetse, oa lemosa, “ba lokela ho tsamaea.”
Likoloto tsa Utah e ne e le lihlahisoa tsa lipuisano, tse bitsoang Utah Compact, pakeng tsa Salt Lake Chamber, sehlopha sa khoebo sa naha ka bophara; le Lefapha la Sepolesa la Salt Lake City le ofisi ea ramotse. Kereke ea Mormon of Latter Day Saints le Kereke e K’hatholike li ile tsa tekena tumellanong le eona, joalokaha babuelli ba bang ba bajaki ba moo ba entse.
Boikemisetso bo seng molaong
Leha ho le joalo, ntho e le 'ngoe eo litsebi tse ling tse ngata tse khahlanong le bajaki le babuelli ba litokelo tsa bajaki ba lumellanang ka tsona, ka mabaka a fapaneng, ke hore likoloto tsa Utah ha li lumellane le molao-motheo. Dan Stein, mopresidente oa Federation for American Immigration Reform e khahlanong le bajaki, o re, “Linaha ha li na matla a ho ngola melao-motheo ea tsona ea ho falla.” FAIR e batla hore 'muso oa Federale o emise hoo e batlang e le bojaki bohle le ho leleka batho ba limilione tse 12 ba se nang litokomane ba lulang United States. E bona likoloto tsa Utah li fokola haholo, leha e ts'ehetsa SB 1070 ea Arizona.
Marielena Hincapie oa NILC o bitsa melao ea Utah “ha e le hantle e khahlanong le molao-motheo. Ha e kopantsoe hammoho, melao e bolela ho nka taolo ea mmuso ea bojaki e matla le ho feta. ” NILC e ts'ehetsa melao e lumellang batho ba sa ngolisoang ka molao, 'me e lumela hore e tlameha ho feta maemong a Federale.
Tanka e 'ngoe e hlahelletseng ea bojaki ea Washington DC, Setsi sa Leano la Bojaki, se tšehelitse likoloto tsa phepelo ea basebetsi / ts'ebetsong / molao lilemong tse 'maloa tse fetileng. E boetse e nyatsa molao-motheo oa likoloto tsa bojaki ba naha, empa e re, "Maano a ts'ebetsong a tlameha ho kopanngoa le tokiso ea tsamaiso ea rona ea molao ea bafalli e le ho finyella litlhoko tse molaong tsa basebetsi."
Phatlalatso eo e fetela ka nģ'ane ho litokelo tsa linaha tsa ho theha pholisi ea bojaki, 'me e pheta pono eo e lumelang hore e lokela ho tataisa phetoho ea bojaki. Empa na ke mokhoa o mong ho fapana le likoloto tsa Utah?
Bo-raliphetoho ba bang ba bojaki ba pheha khang ea tsamaiso e fapaneng, joalo ka ha baitseki ba Chicano le ba Asia ba entse ka bo-1960, e neng e tla fa bajaki tsela ea ho tla US ka tekano ea sechaba le litokelo. Har'a bona ke Binational Front of Indigenous Organisations California le Oaxaca, Derechos Humanos e Tucson, Ariz., Mississippi Immigrants Rights Alliance, le sehlopha sa mabatooa sa AFL-CIO sa basebetsi ba Latino, Lekhotla la Basebetsi bakeng sa Tsoelo-pele ea Latin America. Ba lumellane ka melao-motheo ea seo ba se bitsang Letšolo la Seriti.
Batho ba tlang US ba tla ba le monyetla oa ho fumana bolulo bo sa feleng, ho fapana le ho qobelloa ho kena mananeong a basebetsi ba baeti. Leqhubu la hona joale la ho lelekoa naheng le ho thunngoa ha batho ba bangata li ne li tla emisoa, ha tšireletso ea basebetsi le litokelo tsa botho e tla matlafatsoa. Ho fokotsa tlholisano ea mesebetsi nakong ea tlhokeho e phahameng ea mesebetsi, mmuso oa Federale o tla theha mananeo a netefatsang mosebetsi ho mang kapa mang ea batlang ho sebetsa. 'Me leano la khoebo la US linaheng tse kang Mexico le ne le tla emisa ho khothalletsa ho hloka mosebetsi le bofuma, e leng se eketsang phaello ea lik'hamphani empa se baka khatello ea ho falla.
Melao ea Utah ha e haufi le ho fetola leano la bojaki la US ho feta litlhahiso tsena. Ha e le hantle, mokhatlo oa lipolotiki o lebisang phetohong ea bojaki o felile Washington DC Ha ho molao oa Salt Lake City o tla fetola seo.
Empa ha e le hantle hase morero oa eona. Baetsi ba molao ba Utah ba batla ho tsebahatsa leano la bojaki le nang le ts'ehetso e matla ea likhoebo le metso e tebileng ea nalane, ho e 'ngoe ea liemahale tsa Rephabliki tse tsitsitseng ka ho fetisisa naheng. 'Me ba tseleng e nepahetseng ea ho finyella seo.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate