Libekeng tse peli tse fetileng ka phaposing e 'ngoe Kabul, Afghanistan, ke ile ka ikopanya le batho ba 'maloa, baroki ba sebetsang, barutoana ba bang ba k'holejeng, bacha ba kopanelang sechabeng le ba seng bakae ba tsoang linaheng tse ling ba kang 'na, ho buisana ka tlala ea lefatše. Re ne re sa hatelle taba ea bona feela hae mathata a tlala a ntseng a mpefala. Baithaopi ba Khotso ba Afghan, bao re neng re kopanela ntlong ea bona, ba fumana matla ka ho sheba ka nģ'ane ho mathata a bona a sebele.
Li-APV li ithuta ka tlala ea lefats'e. Senepe ke Abdulhai Safarali
Re ne re e-na le Hakim, ngaka ea bongaka e qetileng lilemo tse tšeletseng e sebetsa e le setsebi sa bophelo bo botle ba sechaba lihlabeng tse bohareng tsa Afghanistan, 'me pele ho moo, har'a baphaphathehi ba Quetta, Pakistan. O ile a re thusa ho utloisisa maemo a bakang khaello ea lijo ’me a re ruta ka mafu a kang kwashiorkor le marasmus, a bakoang ke ho haella ha protheine kapa khaello ea phepo e nepahetseng ka kakaretso.
Re shebile lipalo tsa UN mabapi le tlala Afghanistan tse bonts'ang khaello ea phepo e nepahetseng e nyolohang ka 50% kapa ho feta ha e bapisoa le 2012. Lebatooa la khaello ea phepo e nepahetseng Sepetleleng sa Bost sa Helmand Province e 'nile ea amohela bana ba 200 ka khoeli bakeng sa khaello ea phepo e matla, e matla - makhetlo a mane ho feta ka Pherekhong. 2012.
E sa tsoa feta Sehlooho sa New York Times mabapi le bothata ba tlala bo ntseng bo mpefala le ho feta e hlalositse ho kopana ha ’mè le ngoana sepetleleng sa Afghanistan: “Ka betheng e ’ngoe ho na le Fatima, ea ka tlaase ho selemo, ea haelloang ke phepo e nepahetseng hoo pelo ea hae e fokolang, ’me lingaka li lebelletse hore haufinyane o tla tla. a shoa ntle leha ntate oa hae a khona ho fumana chelete ea ho mo isa Kabul bakeng sa opereishene. Sefahleho sa ngoanana enoa se na le ponahalo e tšosang ka ho sa feleng, ’me ke ka seoelo a khaotsang ho lla.”
Lifoto tsa Fatima le bana ba bang ka phaposing eo li ne li tsamaea le sehlooho seo. Ka kamoreng ea rona e Kabul, Hakim o ile a hlahisa linepe leboteng. Ba ne ba utloisoa bohloko ke ho bona, 'me ho ne ho le joalo ka menahano ea kutloisiso e tsoang ho Maafghan a neng a tloaelane haholo le mahlomola a bofuma nakong ea ntoa.
Ha bana ba ntse ba hōla, ba hloka iodine ho etsa hore boko bo hōle hantle. Ho latela a Tlaleho ea UNICEF/GAIN, “khaello ea iodine ke sesosa se atileng ka ho fetisisa sa ho senyeha ha boko lefatšeng ka bophara. E ka thijoa habonolo, 'me ka mehato e tsoelang pele e reretsoeng, e ka felisoa. ” Haufinyane tjena ka 2009 re ithutile hore 70% ea bana ba Afghan ba tobane le khaello ea iodine..
Universal Letsoai Iodization (USI) e nkoa e le mokhoa o bonolo, o bolokehileng le o bolokang chelete e ngata ho sebetsana le khaello ea iodine. Banka ea Lefatše e tlaleha hore e bitsa $.05 ngoana ka mong, ka selemo.
Ka 2012, Lenaneo la Lefatše la Lijo (WFP) le Global Alliance for Improved Nutrition (GAIN) li phatlalalitse morero oa lilemo tse nne e neng e ikemiseditse ho fihlella hoo e ka bang halofo ya baahi ba Afghanistan - dimilione tse 15 tsa Afghan - ka dijo tse matlafaditsweng. Leano la bona e ne e le ho eketsa livithamine le liminerale tse kang tšepe, zinki, folic acid, Vitamin B-12 le Vitamin A ho phofo ea koro, oli ea meroho le ghee, hammoho le ho matlafatsa letsoai ka iodine. Morero ona o bitsa liranta tse limilione tse 6.4.
Lichelete tse hlokahalang bakeng sa ho fana ka iodine le lijo tse matlafalitsoeng ho bana ba Afghanistan ba sa fepehang hantle li lokela ho bapisoa, kea kholoa, le lichelete tseo Pentagon ea takatso e matla ea ho etsa ntoa e li hlokang ho batho ba US.
Theko ea ho fana ka letsoai le iodized ho ngoana a le mong bakeng sa selemo ke lisente tse 5.
Litsenyehelo tsa ho boloka lesole le le leng la US haufinyane li nyolohetse ho 2.1. limilione tse likete ka selemo. Chelete ea chelete e sebelisitsoeng ho boloka masole a mararo a US Afghanistan ka 2014 e ka batla e koahela litšenyehelo tsa lenaneo la lilemo tse 'nè ho fana ka lijo tse matlafalitsoeng ho batho ba limilione ba 15 ba Afghan.
Maj. Gen. Kurt J. Stein, ea okametseng ho theoloa ha masole a US a tsoang Afghanistan, o boletse hore ts'ebetso ena ke "lesolo le leholo ka ho fetisisa historing." The thomo e tla bitsa chelete e kaalo ka $6 limilione tse likete.
Lilemong tse leshome tse fetileng, lingaka tse sebelisang chelete ea sesole sa US li khothalelitse hore Afghanistan e hloka ho ba teng ha sesole sa US le tšebeliso e seng ea sesole ea US ho sireletsa lithahasello tsa basali le bana.
Ke 'nete hore thuso eo e seng ea sesole ho Afghanistan, e rometsoeng ke US ho tloha 2002, joale e atamela liranta tse limilione tse likete tse 100.
Lingoliloeng tse 'maloa tse mabapi le koluoa ea tlala e ntseng e mpefala ea Afghanistan, tse hlahang koranteng ea Bophirimela, li hlohlelletsa babali ho botsa hore na Afghanistan e ka fumana lithuso tse ngata joang tseo e seng tsa sesole empa e ntse e loantšana le khaello ea phepo e matla har'a bana ba ka tlase ho lilemo tse hlano.
Leha ho le joalo, ka 2013 tlaleho ea kotara ho Congress e rometsoeng ke Special Inspector General bakeng sa Afghanistan e bontša hore, ho hoo e ka bang lidolara tse limilione tse likete tse 100 tse sebelisitsoeng ho tsosolosa nakong ea ntoa, 97 limilione tse likete li sebelisitsoe ho loantša lithethefatsi, tšireletso, "puso / nts'etsopele" le "tlhokomelo le ts'ebetso." Ha ho na lidolara tse limilione tse likete tse 3, lidolara tse lekholo ka motho oa Afghan, li ile tsa sebelisoa bakeng sa merero ea "botho" - ho thusa ho boloka Maafghan a limilione tse mashome a mararo a phela lilemo tse leshome le metso e 'meli tsa ntoa ea US le mosebetsi.
Lichelete li teng bakeng sa litanka, lithunya, likulo, liroala-nkhoana, limisaele, li-drones tse hlometseng, leihlo la drone, Mabotho a Kopanetsoeng a Ts'ebetso e Khethehileng, metheo, libaka tsa lifofane, literonko le literaka tse tsamaisitseng thepa bakeng sa masole a mashome a likete. Empa lichelete li haella bakeng sa bana ba fokolang haholo hore ba ka lla ba loanelang bophelo ba bona ha ba ntse ba senyeha.
Moloko oohle oa Maafghan le batho ba bang ho pota lefatše le tsoelang pele ba bona liphello tsa ’nete tsa boipolelo ba batho ba Bophirimela ba ho ipona ba lokile bakeng sa tlhokahalo ea ho boloka baahi “ba sireletsehile” ntoeng. Ba bona tšabo, e loketseng ka ho felletseng, e tlatsa mahlo a Fatima betheng ea hae ea sepetlele.
Ka phaposing eo e Kabul, ha metsoalle ea ka e ntse e ithuta ka linnete tse matla tsa tlala - mme har'a bona, kea tseba, ho ne ho e-na le ba bang ba neng ba tšoenyehile ka tlala malapeng a bona - ke ile ka bona ho hana ho tšoha le boiphetetso mahlong a bona. batho ba haufi le nna. Monahano oa bona o tsitsitseng e bile khothatso.
Tšabo le boiphetetso har'a batho ba atlehileng haholo ba US li thusitse ho khanna US ntoeng e loannoeng khahlanong le e 'ngoe ea linaha tse futsanehileng ka ho fetisisa lefatšeng. Leha ho le joalo, metsoalle ea ka ea Maafghan, e jereng ntoa e matla, e labalabela ho hlōla boiphetetso le boithati bo fokolang.
Ba lakatsa ho phehella khotso e akarelletsang ho felisa tlala.
Kathy Kelly, [imeile e sirelelitsoe], e hokahanya Voices for Creative Nonviolence (www.vcnv.org). Bakeng sa tlhaiso-leseling e batsi ka Baithaopi ba Khotso ba Afghan, etela rejourneytosmile.com
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate