Ha ke tlaleha ke le Afrika Boroa lilemong tsa bo-1960, mohlomphehi oa Manazi Johannes Vorster o ile a hapa bolulo ba tonakholo Cape Town. Lilemo tse XNUMX hamorao, ha ke ntse ke letile lihekeng, ho ile ha e-ba joalokaha eka balebeli ba ne ba sa fetoha. White Afrikaners e ile ea hlahloba ID ea ka ka kholiseho ea banna mosebetsing o sireletsehileng. E mong o ne a nkile kopi ea 'Long Walk to Freedom', pale ea bophelo ba Nelson Mandela. O ile a re: “Hoa khothatsa haholo.
Mandela o ne a qeta ho robala thapama mme a shebahala a robetse; maqhoele a lieta tsa hae a tlamolloa. A apere hempe e khanyang ea khauta, o ile a solla ka kamoreng. "Rea u amohela hape," ho boletse mopresidente oa pele oa Afrika Boroa ea demokrasi, a thabile. "U tlameha ho utloisisa hore ho thibeloa naheng ea heso ke tlotla e kholo." Mohau le botle ba monna eo bo ile ba etsa hore o ikutloe hantle. O ile a tšeha ka ho phahama ha hae ho sainthood. O ile a re: “Ha se mosebetsi oo ke o kopileng.
Leha ho le joalo, o ne a sebelisoa hantle lipuisanong tsa boipelaetso 'me ke ile ka ts'oaroa ka makhetlo a' maloa - "u lebetse ka ho feletseng seo ke se buileng" le "Ke se ke u hlaloselitse taba eo". Ha a sa nyatse African National Congress (ANC), o ile a senola ho hong ho bolelang hore na ke hobaneng ha limilione tsa maAforika Borwa li tla llela lefu la hae empa e seng "lefa" la hae.
Ke ne ke mmotsitse hore na hobaneng boitlamo boo yena le ANC ba ileng ba fana ka bona ha a lokollwa teronkong ka 1990 bo ne bo sa bolokwe. Mmuso wa tokoloho, Mandela o ne o tshepisitse, o tla nka moruo wa kgethollo, ho kenyeletswa le dibanka - mme "phetoho kapa tokiso ya maikutlo a rona mabapi le sena ha se ntho e ka nahanwang". Hang ha e se e le pusong, leano la semolao la mokha la ho felisa bofutsana ba batho ba bangata ba Afrika Boroa, e leng Reconstruction and Development Programme (RDP), le ile la tloheloa, ha e mong oa matona a hae a ithorisa ka hore lipolotiki tsa ANC ke Thatcherite.
O ile a araba ka ho re: “U ka ngola lengolo leha e le lefe ho eona haeba u rata. Empa, bakeng sa naha ena, privatization ke leano la mantlha.
"Seo se fapane le seo u se buileng ka 1994."
"U tlameha ho ananela hore ts'ebetso e 'ngoe le e' ngoe e kenyelletsa phetoho."
Ke maAforika Borwa a seng makae a tlwaelehileng a neng a tseba hore “tshebetso” ena e qadile ka sephiri se phahameng dilemo tse fetang tse pedi pele ho tokoloho ya Mandela ha ANC e neng e le botlamuweng, ha e le hantle, e ne e entse ditumellano le ditho tse hlahelletseng tsa sehlopha sa Afrikaaner se neng se le dikopanong lehaeng la maemo, Mells Park House, haufi le Bath. Bahlohlelletsi ba ka sehloohong e ne e le likoporasi tse neng li tšehelitse apartheid.
Ka yona nako eo, Mandela o ne a etsa dipuisano tsa hae tsa lekunutu. Ka 1982, o ne a tlositswe Robben Island ho ya Teronkong ya Pollsmoor, moo a neng a ka amohela le ho thabisa batho. Maikemisetso a mmuso wa kgethollo e ne e le ho arola ANC pakeng tsa “ba itekanetseng” bao ba ka “etsang kgwebo le bona” (Mandela, Thabo Mbeki le Oliver Tambo) le ba makeisheneng a ka pele a neng a etelletse United Democratic Front (UDF). Ka la 5 Phupu 1989, Mandela o ile a tsoa teronkong ho kopana le PW Botha, mopresidente oa batho ba basoeu ba neng ba tsejoa e le 'Groot Krokodil' ('Big Crocodile'). Mandela o ne a thabetse hore Botha a tshetse tee.
Ka likhetho tsa demokrasi ka 1994, apartheid ea merabe e ile ea fela, 'me apartheid ea moruo e ile ea e-ba le sefahleho se secha. Lilemong tsa bo-1980, 'muso oa Botha o ne o file bo-rakhoebo ba batho ba batšo likalimo tse kholo, tse ba lumellang ho theha lik'hamphani kantle ho Bantustans. Bourgeoisie e ncha e ntšo e ile ea hlaha ka potlako, hammoho le cronyism e atileng. Marena a ANC a ile a fallela matlong a maholo a "golf le naha". Ha phapang pakeng tsa ba basoeu le ba batšo e ntse e fokotseha, ba ile ba hōla pakeng tsa ba batšo le ba batšo.
Maikutlo a tloaelehileng a hore leruo le lecha le tla "theoha" 'me le "thehe mesebetsi" le ile la lahleha ka litumellano tsa ho kopanya le "peakanyo" tse jang mesebetsi. Bakeng sa lik'hamphani tsa linaha tse ling, sefahleho se setšo ka boto hangata se ne se tiisa hore ha ho letho le fetohileng. Ka 2001, George Soros o ile a bolella Seboka sa Moruo sa Davos, "Afrika Boroa e matsohong a motse-moholo oa machaba."
Kwa makeišeneng, batho ba ne ba ikutlwa ba fetogile go le gonnye mme ba ne ba ntshiwa mo matlong ka nako ya tlhaolele; ba bang ba ile ba bontša takatso ea "taolo" ea puso ea khale. Diphitlhelelo tsa morago ga tlhaolele mo go tlhobogeng botshelo jwa letsatsi le letsatsi mo Aforika Borwa, go akaretsa le dikolo, di ne tsa fokodiwa ke bobodu jo bo feteletseng le bobodu jwa “neoliberalism” eo ANC e neng e ineetse mo go yone. Sena se ile sa lebisa ka kotloloho litlolong tsa molao tsa mmuso tse kang polao ea basebetsi ba merafong ba 34 Marikana ka 2012, e ileng ea tsosa polao e mpe ea Sharpeville lilemo tse fetang halofo ea lekholo pejana. Ka bobeli e ne e le boipelaetso mabapi le ho hloka toka.
Mandela, le yena, o ile a hodisa dikamano tsa bokgopo le makgowa a ruileng a tswang lefatsheng la dikgwebo, ho kenyeletswa ba neng ba fumane phaello ho tswa ho kgethollo. O ile a bona sena e le karolo ea "poelano". Mohlomong eena le moratuoa oa hae oa ANC ba bile bothateng le botlamuoeng ka nako e telele ba ikemiselitse ho amohela le ho sebelisana le mabotho ao e neng e le lira tsa batho. Ho ne ho e-na le ba neng ba hlile ba batla phetoho e matla, ho kenyeletsoa ba ’maloa ba Mokha oa Makomonisi oa Afrika Boroa, empa e ne e le tšusumetso e matla ea Bokreste ba boromuoa e ka ’nang eaba e siile letšoao le sa hlakoheng. Balokolohi ba basweu lapeng le kantle ba ile ba futhumala ho sena, hangata ba iphapanyetsa kapa ba amohela lesisitheho la Mandela ho hlalosa pono e momahaneng, jwaloka ha Amilcar Cabral le Pandit Nehru ba entse.
Ho makatsang ke hore Mandela o ne a bonahala a fetoha ha a tlohela mosebetsi, a hlokomedisa lefatshe ka kotsi ya 9/11 ya George W. Bush le Tony Blair. Tlhaloso ea hae ea Blair e le “mosebeletsi oa litaba oa kantle ho naha oa Bush” e ile ea behoa nako ka bokhopo; Thabo Mbeki, mohlahlami wa hae, o ne a le mothating wa ho fihla London ho tla kopana le Blair. Kea ipotsa hore na o ne a tla etsa'ng ka "leeto" la morao tjena seleng ea hae Robben Island ke Barack Obama, molebeli oa teronko ea sa khaotseng oa Guantanamo.
Mandela o ne a bonahala a le mohau ka ho sa feleng. Ha puisano ea ka le eena e fela, o ile a nkotla sephakeng joalokaha eka o re ke tšoaretsoe ka ho hanana le eena. Re ile ra ea ho Mercedes ea hae e silevera, e ileng ea ja hlooho ea hae e putsoa har'a sehlopha sa banna ba makhooa ba nkileng matsoho a maholo le mehala litsebeng. E mong wa bona o ile a fana ka taelo ka Seafrikanse mme a tsamaya.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate