Kajeno (December 1), ketsahalo ea surreal e tla etsahala bohareng ba London. Ofisi ea Kantle ho Naha e tšoere letsatsi le bulehileng "ho totobatsa bohlokoa ba Litokelo tsa Botho mosebetsing oa rona e le karolo ea sehopotso sa 60th sa Phatlalatso e Akaretsang ea Litokelo tsa Botho". Ho tla ba le "li-stall" tse fapaneng le "lipuisano tsa sehlopha" mme Mongoli oa Litaba tsa Kantle ho Naha David Miliband o tla fana ka moputso oa litokelo tsa botho. Na see ke bofokoli? Che. Ofisi ea Litaba tsa Kantle ho Naha e batla ho phahamisa "tlhokomeliso ea litokelo tsa botho". Kafka le Heller li na le lintho tse ngata tsa maiketsetso.
Ho ke ke ha e-ba le sebaka sa bolulo bakeng sa baahi ba lihlekehlekeng tsa Chagos, baahi ba 2,000 ba Brithani ba lelekiloeng naheng ea habo bona ea Leoatle la Indian, bao 'muso oa Miliband o loanneng ho thibela ho khutlela sebakeng seo hona joale e leng setsi sa sesole sa US le setsi sa tlhokofatso ea CIA. Lekhotla le Phahameng le khutlisitse ka makhetlo tokelo ena ea mantlha ea botho ho baahi ba lihlekehlekeng, e leng mohloli oa Magna Carta, e hlalosang liketso tsa Ofisi ea Kantle ho Naha e le "tse nyonyehang", "li nyonyehang" le "tse seng molaong". Ha ho na taba. Babuelli ba molao ba Miliband ba ile ba hana ho tela mme ba pholosoa ka la 22 Mphalane ke likahlolo tse hlakileng tsa lipolotiki tsa marena a mararo a molao.
Bahlaseluoa ba leano la Brithani la tsamaiso e hlophisitsoeng ea ho romela libetsa le thepa ea sesole ho ke ke ha e-ba le sebaka seo ho ka rekisoang ho sona ho linaha tse leshome ho tse 14 tsa Afrika tse nang le mali a mangata a ntoa le a futsanehileng. Puong ea hae kajeno, ha batho ba molemo ba Amnesty le Save the Children ba le teng, ka ho hlabisang lihlong, Miliband o tla re'ng ho ba hlokofatsoang ke pefo ee e tšehelitsoeng ke Brithani? Mohlomong o tla bolela, joalo ka ha a atisa ho bua, ka tlhoko ea "puso e ntle" libakeng tse hole ha 'muso oa hae o hatella phuputso e tebileng ea Ofisi ea Bomenemene e mabapi le libetsa tsa BAE tsa £43 e sebetsanang le khatello ea bobolu Saudi Arabia - eo, e hlokometseng. Letona la Ofisi ea Kantle ho Naha Kim Howells ka 2007, Mabrithani a ne a na le "litekanyetso tse arolelaneng".
Ha ho na ho ba le setoro bakeng sa ma-Iraqi ao bophelo ba bona ba sechaba, setso le bophelo ba 'nete bo sentsoeng ke tlhaselo e sa tsitsang e thehiloeng mashanong a netefalitsoeng. Na mongoli oa kantle ho naha o tla kopa tšoarelo bakeng sa libomo tsa lihlopha tseo Mabrithani a li hasantseng, a ntse a phatlola maoto ho bana, le uranium e senyehileng le chefo e 'ngoe e boneng mofets'e e ja li-swathes tsa boroa ho Iraq? Na o tla bua ka tokelo ea batho ea ho ba le tsebo le ho phatlalatsa phapamiso ea karoloana ea libilione tse lopollang Toropo ea London ho tsosoloseng sekolo se neng se le se seng sa likolo tse ntlehali tsa Middle East, se felisitsoeng ka lebaka la Anglo? - Tlhaselo ea Amerika, hammoho le limusiamo le matlo a khatiso le mabenkele a libuka, le matichere le bo-rahistori le anthropologists le lingaka tse buoang? Na o tla phatlalatsa ho romelloa ha li-painkillers le li-syringe tse bonolo ho lipetlele tseo pele li neng li e-na le hoo e batlang e le ntho e 'ngoe le e' ngoe 'me hona joale li se na letho, naheng eo mebuso ea Brithani, haholo-holo ea hae, e ileng ea etella pele ho thibela thuso ea botho, ho akarelletsa le thibelo ea Kim Howell ea liente ho sireletsa. bana ba mafu a ka thibeloang?
Ho ke ke ha e-ba le sebaka sa bolulo bakeng sa batho ba Gaza bao, ho bolela Mokhatlo oa Machaba oa Sefapano se Sefubelu, tlala e sokelang bongata, haholo-holo bana. Ka ho phehella leano la ho fokotsa batho ba milione le halofo ho phela bophelo ba Hobbesian, Baiseraele ba fokolitse mekhoa e mengata ea bophelo. David Miliband o ne a le Jerusalema haufinyane tjena ka har'a sefofane se sekhutšoanyane sa helikopthara ea batho ba botlamuoeng ba Gaza. Ha aa ka a ea 'me a bua letho ka litokelo tsa bona tsa botho, a khetha mantsoe a weasel mabapi le "khohlano" pakeng tsa mohlorisi le bahlaseluoa.
Ho ke ke ha e-ba le setoro bakeng sa mekhatlo ea basebetsi, liithuti, baqolotsi ba litaba le basireletsi ba litokelo tsa botho ba bolailoeng Colombia, naha eo "mabotho a tšireletso" a 'muso a koetlisoang ke Mabrithani le Maamerika 'me a ikarabella bakeng sa tlhokofatso ea 90 lekholong, ho bolela thuto e ncha. ke sehlopha sa Brithani sa litokelo tsa botho, Justice for Colombia. Ofisi ea Litaba tsa Kantle ho Naha e re e "ntlafatsa rekoto ea litokelo tsa botho tsa sesole le ho loants'a khoebo ea lithethefatsi". Phuputso ha e fumane bopaki leha e le bofe bo tšehetsang taba ena. Liofisiri tsa Colombia tse amehang polaong li amoheloa Brithani bakeng sa "lisemina".
Ha ho na ho ba le sebaka sa nalane bakeng sa mohopolo oa rona. E bolokiloe lilaebraring tse kholo tsa Brithani le liofisi tsa rekoto, lifaele tsa molao tse sa tsejoeng li bua 'nete ka leano la Borithane le litokelo tsa botho, ho tloha liketsong tse mpe tse lumelletsoeng ka molao likampong tsa mahloriso tsa bokolone ba Kenya le ho ts'oara ntoa ha General Suharto Indonesia, ho fihlela phepelo ea le libetsa tsa likokoana-hloko ho Saddam Hussein ka bo-1980. Ha re ntse re utloa boits'oaro bo botle ba "litsebi tsa ts'ireletso" tsa sesole sa Borithane ba re bolella seo re lokelang ho se nahana ka liketsahalo tse mpe tsa Mumbai, re kanna ra hopola karolo ea nalane ea Borithane e le mobelehisi oa ho fetelletsa lintho tse mabifi ho Islam ea sejoale-joale, ho tloha ho hlaha ha mokhatlo oa bara ba motho oa Moslem Egepeta. lilemong tsa bo-1950 le ho lihuoa ha 'muso oa demokrasi oa Iran ho ea ho MI6 ho hlomela ma-Afghan muhijadeen, Ma-taliban a ntse a emetse. Sepheo e ne e le, 'me e ntse e le, ho hana bochaba ho batho ba loanelang ho lokoloha, haholo-holo Bochabela bo Hare moo oli, e reng tokomane ea lekunutu ea Ofisi ea Kantle ho Naha ho tloha ka 1947, ke "moputso oa bohlokoa bakeng sa matla leha e le afe a thahasellang tšusumetso le puso ea lefatše" . Litokelo tsa botho li batla li le sieo mohopolong ona oa semmuso, ho fapana le tšabo ea ho fumanoa. Ho lelekoa ka sekhukhu ha baahi ba lihlekehlekeng tsa Chagos, ho bolela memorandamo ea tataiso ea Ofisi ea Kantle ho Naha ea 1964, "e lokela ho behoa nako ho hohela tlhokomelo e fokolang 'me e lokela ho ba le sekoaelo se utloahalang [e le hore] se se ke sa tsosa lipelaelo mabapi le morero oa bona."
Naha ee e makatsang e ntšetsoa pele joang? Mecha ea litaba e bapala karolo ea eona ea nalane, e latela matla a eona, e lekola ka ho se etse letho. Roland Challis, eo e neng e le sengoli sa BBC se ka boroa-bochabela ho Asia ha Suharto a ne a bolaea makholo a likete a batho bao ho thoeng ke makomonisi lilemong tsa bo-1960, o ile a mpolella, "E ne e le tlhōlo ea leshano la bophirimela. Mehloli ea ka ea Borithane e ne e bolela hore ha e tsebe se etsahalang, empa ba ne ba tseba ... likepe tsa ntoa tsa Brithani li ile tsa felehetsa sekepe se tletseng masole a Indonesia ho theosa le Malacca Straits e le hore ba ka nka karolo polaong ena e tšabehang."
Kajeno, mashano a likamano tsa sechaba a apereng joalo ka borutehi a khothaletsa matla a tšoanang a bokhopo a Borithane ha a ntse a batla ho lokisa meeli ea lipuisano tsa sechaba. Tlaleho e lokollotsoe bekeng e fetileng ke Setsi sa Patlisiso ea Leano la Sechaba se itlhalosang e le "tanka ea ho nahana e tsoetseng pele ea UK". Ha e se e hlakotsoe moelelong oa bukana ea eona, lentsoe le kileng la e-ba le bokhabane, "tsoelopele", le kopanya "demokrasi" le "centre-left" joalo ka thetso. Lord George Robertson, mohanyetsi e Mocha oa Basebetsi, Trident devotee le mookameli oa mehleng oa NATO, o na le moniker ea hae ka pele, hammoho le Paddy Ashdown, motlatsi oa mehleng oa Balkan. E ipapisitse le maemo a taolo ea likoluoa , tlaleho ea IPPR ("Liqeto tse Kopanetsoeng") ke "pitso ea ho nka khato" hobane "linaha tse fokolang, tse bolileng le tse hlolehang li fetohile likotsi tse kholo tsa ts'ireletso ho feta tse matla, tse nang le tlholisano". Ka tšabo ea naha ea bophirima e ke keng ea boleloa, "pitso" ke ea Nato Afrika le ho kenella ha sesole "ha ho bonahala ho hlokahala". Ho na le maikutlo a "khopolo" ea hore "ho kenella" ha Manyesemane le Maamerika linaheng tsa Mamosleme ho hohela bokhukhuni Brithani: e leng ntho e totobetseng ka mokhoa o sa boneng ho batho ba bangata. Ka February 2003, hoo e ka bang karolo ea 80 lekholong ea batho ba London bao ho buisanoeng le bona ba ile ba re ba lumela hore tlhaselo ea Borithane khahlanong le Iraq "e ka etsa hore tlhaselo ea likhukhuni ea London e be monyetla o moholo". Ena e ne e le temoso e fanoeng ke Blair ke Komiti e Kopaneng ea Bohlale. Temoso ha e ea potlaka ha "re" re ntse re tsoela pele ho hlasela linaha tsa batho ba bang le ho lumella bahlabani ba bohata ho utsoa litokelo tsa botho tsa rona bohle.