O le masina lenei, sa ou lauga ai i se sauniga e faamanatu ai le 40 tausaga o le faalumaina o le Watergate ma nisi o ona tagata na sao mai i le National Press Club. A o toe tepa i tua le tele o talanoaga i le feteenaiga iloga ma Peresitene Nixon, sa taia au i se fesili ese: O ai moni na manumalo? Mai le au fa'afitafita fa'atasi i le mata'ituina e aunoa ma se fa'amaonia o vaega taua o le fa'avae mo le fa'atupu fa'alavelave a Nixon, o le mea moni tiga o Barack Obama o le peresetene lea e mana'o i ai Nixon.
I le fa sefulu tausaga talu ai, na taofia ai Nixon i lana taumafaiga naunautai e fausia se "au peresitene o le malo" faatasi ai ma malosiaga ma avanoa. I le 2013, o Obama e faʻaaogaina na lava malosi tutusa ma e aunoa ma se faʻafeagai ogaoga. O le manuia o Obama i le mauaina o le malosi ua leva ona faafitia a Nixon o se tasi lea o ana mea e sili ona mataʻina, pe a faʻaleagaina, ausia. Seʻi manatu i ni nai faaaʻoaʻoga:
Mata'ituina e aunoa ma se fa'amaonia
O le fa'aogaina e Nixon o le mata'ituina e aunoa ma se saisai na mafua ai ona faia se fa'amasinoga fa'apitoa e ta'ua o le Fa'amasinoga Su'esu'e Fa'amatalaga i Fafo (FISA). Ae o le toe fuata'iga na iu ina sili atu ona foliga nai lo mea. Na liliu le faamasinoga faalilolilo "mafuaʻaga mafuaʻaga" i se tulaga le aoga, toetoe lava mautinoa so'o se mata'ituina e mana'omia e le malo. Ina ua mavae le faitau selau o afe o talosaga i le tele o tausaga, na o se ulugalii ua faafitia.
I le masina na teʻa nei, na faʻaumatia ai e le Faamasinoga Maualuga soʻo se faʻasesega o totoe e uiga i le FISA pe a na au faatasi ma le pulega a Obama i le faaiuga e tatau ona iai ni fa'amaoniga e ono tulimata'i ai i latou a'o le'i faia ni fa'amasinoga, e tusa lava pe na fa'ailoa e le malo e lilo ia mau. Na'o le mea aupito lata mai lea i totonu tele o tagi ua poloka e le pulega a o mataituina fa'alautele fa'atele.
Gaioiga faamiliteli unilateral
O le impeachment a Nixon na aofia ai le moliaga na ia aloese mai le Konekeresi. na'o le pule e fa'ailoa taua e ala i le osofaia o Cambodia. I le Libyan "misiona, "Na faalauiloa ai e Obama e na o ia lava e iai le pule e filifili ai po o le a le "taua" ma afai lava na te taʻua o se mea e ese, e leai se faamaoniga a le konekeresi po o se feutagaiga e manaomia. pomu le laumua o le atunuu, fa'aumatia vaega a le militeri ma fa'aalu sili atu i le piliona tala i le lagolagoina o le tasi itu i se taua faalemalo.
Fasi lisi
Nixon faatonuina se gaoi e saili molimau e faaaoga faasaga ia Daniel Ellsberg, o ia na tuuina atu le Pepa Pentagon lauiloa i le au lomitusi, ma mulimuli ane taumafai e faafalepuipuiina o ia. Na taʻu mulimuli ane ia Ellsberg a fuafuaga faalilolilo e le White House "palama" e "le mafaia" o ia i se osofaiga faaletino. O se faaaliga faateia. E leai se mea e fa'atusatusa i le fa'amatalaga a Obama i le aia tatau e fasioti soo se tagatanuu o Amerika e aunoa ma se moliaga, ae le gata i lea o le talitonuga, e faavae i luga o lana pule e tasi. O se fa'amanatuga talu ai nei ua fa'ailoa mai e iai le aiā tatau a le peresetene e fasioti ai se sitiseni e tusa lava pe ua le lava o ia "faamaoniga manino (o) se osofaiga patino" o loʻo fuafuaina.
Osofia tagata fa'aupu
Na lauiloa Nixon mo lona osofaʻiga i luga o le au faasalalau. Sa ia faaaogaina le Tulafono Taumatau o le 1917 e aumai se mataupu tau solitulafono e le masani ai faasaga ia Ellsberg. Na ta'uleagaina Nixon mo le sauaina o le tulafono. Ua iai Obama aumai faalua le tele o ia moliaga e pei ona tuufaatasia uma peresitene muamua. A o musu e molia soo se tasi mo le sauaina moni, ua molia e le pulega a Obama le tagata faigaluega muamua a le CIA John Kiriakou mo le faailoaina o le polokalame o sauaga.
O isi vaega o Nixonesque e aofia ai le soona fa'aogaina e Obama o tulafono fa'avasega ma taofi mea mai le Konekeresi. E iai fo'i lipine o lo'o misi. I le fa'asalaga fa'aleaga, Na ioeina e le au ofisa CIA le faaleagaina o lipine na latou fefefe ne'i fa'aaogaina e faasaga ia i latou i mataupu tau solitulafono. Ioe, o Nixon sa misi lipine, ae Rose Mary Woods fai mai na ia tapeina i latou i se mea sese, e ese mai i le au ofisa o loʻo i ai nei o loʻo faʻaalia manino le faʻaumatia ma le loto i ai.
E le gata ina fa'ailoa fa'alaua'itele e Obama le pule sa avea ma mafua'aga mo le fa'asa'olotoina o Nixon, ae ua ia fa'atupuina le alofa o le to'atele ia te ia. E sili atu nai lo soʻo se fuainumera i le tala faasolopito, ua avea Obama ma faʻalavelave mo le US civil liberties movement. O le sau i fafo mai le Democratic Party ma le manatu o se tulaga iloga, ua saeia e Obama le gaioiga i le afa. O le tele o Democrats ma tagata fa'agaioiga alualu i luma latou te le mafai ona tetee atu ia Obama ona o le pule fa'aletulafono na ia tauaveina. E le na'o se mataupu o le fa'atupuina o uiga; o se tapuaiga o uiga.
Ua leva ona uma le Watergate, e le gata ua suia le au peresitene. Ua tatou suia. Ua matou masani i elemene o se setete saogalemu e pei o le mataʻituina tele ma le pulega faʻapitoa e aunoa ma le vaʻavaʻai faʻamasinoga. Na iu lava ina matou taliina se fesili na tuua e Benjamin Franklin i le 1787, ina ua faasaga ia te ia se Mrs. Powel ina ua uma le Fono Faavae ma fesili, "Ia, Fomai, o le a le mea ua tatou maua - o se malo po o se malo?" O lana tali malulu: "O se malo, pe a mafai ona e tausia."
E foliga mai ua tatou vaivai i le malo ma faafesuiai mo folafolaga o le saogalemu mai se uiga faapolokiki susulu. I se mea, atonu o loʻo mafaufau Nixon pe faʻapefea ona faigofie.
O Jonathan Turley o le Shapiro Polofesa o Tulafono Tulaga Lautele i le Iunivesite o George Washington.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo