I oʻu lua tausaga muamua o le faʻagasologa faʻagaioiga i le tuai o le 60's, o le toʻatele o i latou na matou galulue faʻatasi ma o loʻo laiti foi na latou faia se vaaiga le fiafia i tagata matutua. Ma sa le na o toeaina. “Aua le fa'atuatuaina so'o se tasi e silia ma le 30 tausaga”- o se manatu lautele lena.
E pei ona ou oo i ai, ou te manatu o se vaega tele o le mafuaʻaga o lenei talitonuga o le moni o se "agavale tuai" e le naʻo le laʻititi ae o le pito i lalo ma le pule i ona auala e faʻatino ai. E le gata i lea, o le McCarthyism ma osofaiga i sui o le Communist Party, o le vaega tele o le atunuu i le Itu tauagavale, na amata ma le naunautai i lalo o le Democratic President Harry Truman ina ua maeʻa le Taua Lona Lua a le Lalolagi, na i ai se aafiaga tele. Sa aoga foi le faaaliga a le malo Soviet ina ua mavae le maliu o Stalin i le 1953 o mea na punitia e oo mai i lena taimi e uiga i le olaga i lalo o lona 25 tausaga o se tagata malosi Soviet.
O le iʻuga, o le toʻatele o laʻu tupulaga na talitonu e mafai ona sili atu le aoga pe itiiti ifo ia i tatou lava, ma a tatou lava aganuʻu talavou ma a tatou lava auala e faia ai se gaioiga faasaga i le le tonu ma taua.
O aso nei ua ese. I totonu o le sili atu nai lo nai vaega o le fa'agaioiga fa'atupu fa'agaioiga lautele, o le autalavou ma tagata matutua ma i latou o lo'o i totonu o lo'o fa'ateleina le au fa'atasi. O se tasi o faʻataʻitaʻiga tele o le faʻataʻitaʻiga o le faʻamasinoga o le tau lea, ia Setema talu ai, o se tuufaatasiga o vaitausaga-eseese ma ituaiga-eseese o vaega na faʻatautaia ma le manuia le sili atu i le 70,000 tagata mo se Mati tele, faʻamalosi ma aʻafia i le Faʻaiʻu Fuels Fossil i Niu Ioka.
O le isi faʻataʻitaʻiga o le gaioiga e taofi le Mountain Valley Pipeline, na fuafua e ave le kasa methane fracked i West Virginia, Virginia ma agai atu i North Carolina. E pei ona lipotia i se tala lata mai i totonu o le Inside Climate News:
“O le tetee i le Mountain Valley Pipeline ua tosina mai ai le tele o tausaga, e aofia ai tagata matutua Amerika sa avea ma lagolago malosi o le tau o le atunuu. O nisi vaega, e pei o le Third Act ma Elders Climate Action, o loʻo taulaʻi manino i le faʻatupuina o tagata matutua, ae o isi, e pei o le Extinction Rebellion, o loʻo i ai ni faʻalavelave malolosi o toeaina o le gaioiga, o nisi taimi e sili atu le taimi ma punaoa e auai ai i le le usitaia o tagata lautele.
O le isi vaega, Radical Elders, ua tulaʻi mai i le lua tausaga talu ai. Na faia se sao fa'a ta'ita'i i le tosoina fa'atasi o fa'alāpotopotoga a toeaina aga'i i luma i se fa'aputuga o le faitau selau o savavali i le taimi o Mati e Fa'ai'u Suauu Fa'asao. E pei ona taʻu mai e lona igoa, o le Radical Elders o loʻo vaʻaia manino faʻafitauli o loʻo tatou oʻo i ai o se faʻalavelave i la latou punavai ma, o le mea lea, e mana'omia suiga fa'apitoa e foia ai.
Ae pe o se “fuafua” moni ea le i ai o se gaoioiga lea e fegalegaleai ma galulue faatasi ai se numera tele o talavou ma toeaina? O se mea lelei, e aunoa ma se fesili, ae e taua?
O la'u vaai o le mea lena ala laupapa fuafuaga pe a oo mai i le fausiaina o se gaioiga e mafai ona aumaia ai suiga faʻapitoa o le faatoilaloina o le faʻailoga lanu, faʻafeusuaiga ma isi manatu ma faiga e taofia ai le vavaeeseina o au uo.. E pei ona ou tuʻuina i laʻu 21st Century Revolution tusi, "E tatau ona tatou fausia se faʻavae lautele, faʻalapotopotoga faʻapitoa, faʻalapotopotoga faʻapitoa, faʻasalalauga taʻutaʻua e tele-itupa, tuʻufaʻatasia o tagata lanu, fafine, talavou, LGBTQ tagata, iuni fefaʻatauaʻiga, faifaatoʻaga, tagata fai pisinisi laiti, tagata e le atoatoa le malosi, faʻapolofesa ma isi.” (itulau 91)
Ae o tupulaga talavou, aemaise lava i le toʻatele, latou te aumaia se malosi ma se naunautaiga lea e le o iai i nisi o taimi i le au matutua ma isi ua taia i lalo, pe a le sasaina, e le pulega faʻaleagaina, faʻatautaia pisinisi. Ma o le malosi e taua tele, fa'atatau.
O toeaina faʻamalosi, i se isi itu, e tusa lava pe lagona lo latou matutua, e mafai ona tuʻuina atu le faʻamoemoe ma musumusuga ia i latou e sili atu ona fou i le faʻagasolo gaioiga. E mafai ona latou faʻaalia i le faʻatinoga e mafai ona aloese mai le mu ma tumau i le tauiviga faasaga i le le tonu, le tutusa ma taua mo le tele o tausaga.
E matua faigofie lava ona lagona le faanoanoa i le lalolagi i aso nei ona o le mea o loo tupu i ai. O le galulue faatasi o le autalavou ma toeaina o se vaifofo mautinoa, o se faatatauga aoga o upu lauiloa a Joe Hill, “aua le faanoanoa, faatulaga.”
O toeaina ua litaea ma talavou o loo faatoa amata, o nisi taimi latou te faasoa atu ai le faaitiitia o le mamafatu i tiute faaleaiga po o galuega. E sili atu le fetuutuuna'i i tulaga o mana'oga i lo latou taimi. E pei ona taʻua e Karen Bixler, 81 tausaga le matua, na pueina i se MVP action i Virginia i le amataga o Mati, "E te oʻo i se tulaga e leai sau mea o totoe e leiloa. E leai se mea tatou te popole ai, ‘afai ou te alu i le falepuipui po o ai o le a tausia la’u fanau [po o] pe a ou sailia se galuega, e faapefea ona vaaia e se pagota la’u faamaumauga?’”
Pe pei ona fai mai le Au Toeaina Radical, “tatou te le’i mae’a!”
O lenei tala o se vaega a Ted Glick's Koluma Faamoemoe i le Lumanai.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo