E ui o le tai o loʻo faʻaalia ai le manatu o tagata lautele o le lalolagi i faiga faʻapolokiki a Isaraelu, o le ala i totonu o teritori o Palesitina o loʻo nofoia e leai se mea e faʻafefe ai. Po o le a lava le faʻamoemoe mo se manuia lelei atonu o loʻo faʻaalia i le tafailagi, o le tulaga e mautinoa lava o le a matua faʻaleagaina seia oʻo ina lelei.
O manatu lautele ma faʻasalalauga faʻasalalau i le EU ma le US o loʻo tali atu pea i atinaʻe eseese i Isaraelu-Palestina i auala e vaʻaia i le va o le faʻalavelave ma le faʻafiafiaina. O se tasi o ia faataitaiga o le pule na tuuina atu i le faalapotopotoga a Isaraelu Breaking the Silence.
Talu ai nei, na tatalaina ai e Breaking the Silence se lipoti ua faaulutalaina O le auala lea na matou tau ai i Kasa. O le lipoti o loʻo i ai molimau mai le sili atu i le 60 ofisa ma fitafita mai le militeri a Isaraelu na auai i le 50 aso osofaʻiga faasaga ia Gaza i le taumafanafana talu ai.
Ua fa'aalia e fa'alapotopotoga o aia tatau a tagata Palesitina mo le tele o tausaga ma le sefulu tausaga se tulaga tulaga ese o le tomai. Al-Haq, na faavaeina i le 1979, e le taumateina o le vaega pito sili ona tomai o aia tatau a tagata i totonu o Isaraelu-Palestina. Adalah – Le Legal Centre for Arab Minority Rights in Israel and Palestinian Center for Human Rights o loʻo faʻaauau pea ona gaosia suʻesuʻega ma auʻiliʻili maualuga. E faapefea ona tatou le faalogo i nei faalapotopotoga i luga o faasalalauga? O i latou o loʻo faʻaaogaina talafou i aso uma i luga o Isaraelu-Palestina i taimi uma, ae faʻapitoa mai faʻasalalauga tetele i Sisifo, ou te ofo pe a oʻo i le 0.1% e faʻalogo i soʻo se tasi o nei vaega o aia tatau a tagata. O aʻu, i soʻo se tulaga, masalo ou te leʻi vaʻai lava i se faʻamatalaga i soʻo se tasi o nei faʻalapotopotoga Palesitina i lipoti masani.
Ina ua lomia le Breaking the Silence O le auala lea na matou tau ai i Kasa, na vave lava ona faʻaalia i le Washington Post, CNN, Newsweek ma le Tutoatasi, e taʻu na o ni nai faʻataʻitaʻiga. Ae a faʻasalalau e faʻalapotopotoga aia tatau a tagata Palesitina a latou sailiga, e le o faʻalogo le aufaasālalau-faʻatulagaina o mataupu. Aisea?
I le amataga o vaega o le Intifada Lona Lua, fai mai, i le faaiuga o le 2000, 2001 ma le 2002, o le eseesega i le va o uiga i Sisifo i vaega o Isaraelu, i le tasi itu, ma vaega Palesitina, i le isi itu, sa sili atu i ou foliga. Ou te manatua le anoanoai o talanoaga mai na tausaga i Finelani ma tusitala ma tagata mai le tele o vaega o le sosaiete Finnish. Ina ua ou faasino i se punaoa Palesitina e faamaonia ai se mea moni - fai mai, o le faasolitulafono o nofoaga o Isaraelu - o le toatele na faauigaina latou te mananao i punaoa a Isaraelu. Ae o le toʻatele foi o le a taʻu saʻo atu o punaoa a Isaraelu e foliga mai e sili atu ona faʻatuatuaina ma faʻamaonia. O nisi o aʻu uo i Europa atoa na faʻaalia ni aafiaga faapena.
O se tasi e tatau ona valea i le falemaʻi e le iloa pe o le a le mamao na oʻo mai ai Europa talu mai le WWII e tusa ai ma ana aganuʻu faʻapolokiki, i le fai mai o lena mea, aua neʻi o tatou aveʻesea. O se galuega o loo faagasolo, e leai se isi mea. O le mea moni, o le tulaga masani a Europa agai i Isaraelu-Palestina o se tulaga faʻapitoa. Ma e faapena foi le tulaga masani a Europa i le Breaking the Silence.
O le teritori o Palesitina o loʻo molimauina le sili ona umi o galuega faʻa-militeli talu mai le Taua Lona Lua a le Taua Lona Lua a le Lalolagi ma se galuega mataʻutia sauā i lena mea. O lo'o i ai le fa'apartheid tumau i le Faletupe i Sisifo. O le tulaga lena. Ona i ai lea o le fasia masani o tagata Palesitina ma Lepanona na faia i le loto i ai e Isaraelu. Ae o le mea e ofoofogia, e le pei o le tele o isi tulaga, o loʻo i ai se tino tele o faʻamaumauga o suʻesuʻega ma faʻamaumauga i nei mea uma. O loʻo i ai punaoa Palesitina, o loʻo i ai punaoa a Isaraelu, ae o loʻo i ai foi le anoanoai o punaoa faʻavaomalo, e pei o suʻesuʻega na faia e faʻalapotopotoga tetele o aia tatau a tagata soifua, Malo Aufaatasi ma isi mea faapena.
Pe a gaosia e vaega o aia tatau a tagata Palesitina le faitau afe o itulau o faʻamaumauga, e aofia ai le anoanoai o molimau vaʻavaʻai mataʻutia, i solitulafono na faia e le militeri a Isaraelu, e tau le maua ai se tali i Sisifo; pe a faamatalaina e nisi o fitafita Isaraelu a latou faiga e pei o ni tagata nofoia, e masani ona tautala ma le le iloa ma e aunoa ma le valaau mo le moliaina o i latou na faia solitulafono tau taua, latou te tosina mai ai le fiafia tele mai le aufaasālalau i Sisifo.
O le a le sao o le Breaking the Silence lipoti i lo tatou malamalama ia Isaraelu-Palestina? E le popole le autau a Isaraelu i tagata Palesitina? O le tausisia o tulafono faʻavaomalo o tagata soifua e le o se faʻamuamua mo le autau a Isaraelu?
I le 2015, tatou te manaʻomia moni lava ni fitafita Isaraelu oe na solia patino pe na molimauina muamua aʻo solia e isi fitafita tulafono faʻavaomalo e faʻamaonia ai i tatou e iai se mea e sese i amioga a Isaraelu? O le fa'aleagaina ma le 'ino'ino mo Palesitina e foliga mai e matua loloto lava i mafaufauga i Sisifo, mo le to'atele, o le tali e mautinoa.
E ono mafai ona motusia le Filemu - o molimau e pei o molimau na tuuina atu i komisi o upumoni i atunuu e pei o Aferika i Saute, Kuatemala, Chile ma Timor i Sasae ina ua maeʻa ona faoa faamalosi - e faia se sao aoga i Isaraelu, o se sosaiete e tumau pea le logonoa i manatu. e pei o tulafono faava o malo. Ae ui i lea, e manaʻo se tasi e iloilo le matafaioi i totonu o le faʻalapotopotoga i Isaraelu, o le tulaga maualuga o le vaega i le EU ma le US o loʻo vaseina le mea moni mo le umi atoa o le faʻalauteleina o Isaraelu: o punaoa a Isaraelu e sili atu ona faʻapolokiki i tulaga faʻapolokiki ma tulafono. au'ili'iliga o lo'o maualuga pea nai lo fa'apogai a Palesitina e maua mai ai su'esu'ega lelei, agava'a ma mae'ae'a ma au'ili'iliga.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo