E silia ma le selau tagata faʻatupu sosaiete lautele mai itu uma o le Metitirani ma tala atu na feiloai i Roma e toe faʻafouina a latou tautinoga e faasaga i taua ma colonialism ma talanoaina auala e galulue ai i le filemu, faatemokalasi, aia tatau a tagata ma tagata lautele, faamasinoga tonu, nonofo faatasi ma le filemu, ma le saolotoga. Adrian Grima na auai i le taua.
"Ou te faauigaina aʻu lava o Tunisian, Arapi, Mosalemi, ma tagata faimalaga. E i ai foi le isi vaega taua tele i le faavae o loʻu faasinomaga ma o loʻu tulaga manino lea, i le tulaga o le va fealoai ma le vasega, e fiafia i tagata sauaina. O lenei faʻafefiloi uiga ese ("intreccio" o le upu faʻafefe na ia faʻaaogaina i lana tautalaga i le gagana Italia) o elemene e avea ai aʻu ma aʻu, e le gata i se auala lelei, aua e faʻamaonia tonu ai loʻu tagata, faiga faʻapolokiki, aʻu. auala e mafaufau ai, o laʻu auala e fai ai. I totonu o lenei faʻafefiloi e aofia ai aʻu o le Metitirani e le o iai. I lo'u faasinomaga ou te le lagona ou te auai i le Metitirani.â€
Ua tuai i se afiafi matagofie o le Aso Faraile i Roma. Omeyya Seddik, mai le Mouvement de l’Immigration et des Banlieues, o se faʻapotopotoga o komiti e 50 mai le taulaga o Pale, o loʻo tautala ma le manino ma le naunau o se tagata poto masani faʻalapotopotoga faʻalapotopotoga. Na ia faamatala o ia o se Tunisian e nofo i Farani ma o se Tunisia o ia o se vaega o le tuufaatasiga o vaega, mafutaga ma tagata taʻutaʻua e tetee i le pulega a le peresitene o Tunisian General Ben Ali. Omeyya Seddik o se sui o le komiti na faatuina e Tunisian emigrants o se vaega o lenei gaioiga mo le faatemokalasi i Tunisia lea e taʻua o Mouvement du 18 octobre.
Na ia finau e faapea mo ia, ma mo tagata Arapi lautele, o le mataupu e le o le "O le a le Metitirani?'" ae o le "Aisea ua le i ai le Metitirani?"
Ave itu
“Mo tagata ou te lagona ou te i ai, o le Metitirani o se mea e vaeluaina. O se sami e feoti ai o tatou uso ma tuafafine i aso uma ona o loʻo i ai se mafutaga faʻa-kolone ua leva ona iai ma ua faʻamalosia. O le igoa o lenei mafutaga o le 'Metitirani.'' Ua faamatalaina e Omeyya lenei sami o se "vaega vateatea." "O oe," na ia fai mai ai ia i matou papalagi, "e mafai ona asiasi mai ia i matou i soo se taimi e te manaʻo ai; e le mafai. O lea e taofia ai le Metitirani mai le avea o se mea manino.â€
Raffaella Bolini, peresitene o le ARCI, o se tasi o faʻalapotopotoga na faʻatulagaina Medlink, e talitonu e manaʻomia ona tatou faʻamalamalamaina lelei se tulaga e tetee atu i le neoliberal ma le tetee i taua ma ia fatuina se gagana lautele. E talitonu o ia o le nofoaga mo lenei ituaiga o feiloaiga ma talanoaga, aua o lenei faaupuga o le Metitirani, "o le tuaoi e ono mafai ona feteʻenaʻi ai tagata," o se nofoaga e manaʻomia vave ai se isi mea. Ua iloa e Raffaella e faapea “o le toatele o a tatou uo i le talafatai i Saute e tetee ia tatou upu e uiga i le Metitirani o se sami o le filemu. Mo i latou, o le Metitirani o se tuaoi i le va o pulega faakolone ma pulega faakolone, o le fanuatanu o tamaiti laiti mai le itu i Saute.â Na ia faʻailoa, pe atonu na folafola atu foi, i Medlink o le a faʻatupuina e le aufaipisinisi sosaiete, fausia se sami masani. (1)
Na malaga Omeyya i Roma mai Beirut lea na ia "taumafai ai e fausia le lotogatasi ma tagata Lepanona ma le tetee" talu mai le amataga o le taua lata mai a Isaraelu i Lepanona ia Aokuso 2006. I se leo mautu e ui lava i le tumu i lagona. na ia fa'ailoa mai se isi fa'alavelave tele. “O le Metitirani ose nofoaga o lo'o i ai se fa'afitauli tele. Ou te faaigoaina o le Malo o Isaraelu. O le tele o tagata Arapi e le talitonuina le manatu o le 'Mediteranean' ona latou te talitonu o le talanoa e uiga i le Metitirani o se auala e faafoliga ai e le o iai le tetee.'
Na ia faamatalaina Isaraelu o "se setete e leʻi taofia le tauina o taua, e leʻi taofia le faʻaumatiaina o tagata, e leʻi taofia lava. O le mea lava lea e tasi na faia e vaega faaupufai uma sa i totonu o le malo. E le'i taofia lava le tauina o taua i soo se mea. Na ou oo lava i lenei mea ina ua latou pomu ia Tunisia, ona sosoo ai lea ma Lepanona. O se tasi lea o elemene faavae o lenei setete. Ou te talanoa mai aafiaga. Ou te le fia talanoa e uiga i le tala faasolopito. Ou te le tu'uina atu se fa'aletonu e uiga i le fa'amaoni fa'asolopito. Ou te fai atu i le au Palesitina e alofa mai. Ou te le fia talanoa po o ai le atunuu lea. [...] E na ona ou fia talanoa e uiga i mea o loʻo faia e lenei Setete mo le tele o tausaga. Ma le mea o loʻo faʻaauau pea ona fai. Ma o lenei setete, ou te faamalie atu e fai atu, e le o se vaega o le Metitirani. O se fa'alavelave i le Metitirani. Afai tatou te le fai atu lenei mea e le mafai ona tatou faia le Metitirani.â€
O lo'o fa'amatala mai e Omeyya mo ia, fa'ailoa manino po'o ai le itu o lo'o e i ai e taua. Na ia faasino i le lauga a Raffaella Bolini i Medlink ma lana tusiga i le atunuu communist i aso taitasi Liberazione. Na tusia e Raffaella e faapea, matou te lagona le manaʻomia ona fausia se fesoʻotaʻiga o tagata, o le mea na ia taʻua o le "un gruppo di affinità ," mai ia i latou e teena le manatu o le 'au, 'la logica di schieramento.' le ituaiga fa'afeagai fa'alua lea e fa'amoemoeina oe pe fa'amalosia oe e filifili i le va o Bush ma Bin Laden, i le va o le Pulega o Palesitina ma tagata pomu pule i le ola. Na ia ta'ua lenei mea tuai "o le manatu o le fili" lea o loo i ai i soo se mea, e oo lava i le Itu tauagavale ma nisi o gaioiga.
Ua faailoa mai e Omeyya e malamalama lelei o ia i le tala a Raffaella Bolini. “Ou te malamalama i le tiga o le tagata ua faamalosia e filifili i le va o faiga faatupu faalavelave ma Amerika. Ou te malamalama i lenei mea. Ae afai tatou te agai i lalo o mea e fai si faigata. O le galulue fa'atasi e tatau i tagata ona fa'amautu po'o fea le itu latou te i ai.' Ua lagona e tagata Arapi 'ua latou ola i se taua tumau. O le mataupu e le o le filifili i le va o le ola filemu ma le taua. O le mataupu o loo tatou tau. Ma a iai se taua, e tatau ona tatou faia se mea. E tatau ona tatou fai itu.â€
“Ou te le o faia ni faiga faatupu faalavelave. I le Taua Muamua a le Lalolagi sa i ai itu taua e lua ma o nisi o pacifis sa mumusu e tau i lenei taua. O se mea matagofie. Na latou fai mai, Matou te le mananao i lenei taua. Ou te faamoemoe pe ana ou ola i lena vaitaimi, i le taimi o lena taua, semanu e mafai ona ou faia lea lava filifiliga. Ae o le taua o loo tatou ola ai i aso nei e lē pei o le Taua Muamua a le Lalolagi. O le taua o loʻo tatou ola ai i aso nei o se taua faʻakolone lea e tatau ona tatou filifili ai, lea e tatau ai ona tatou 'au. I se taua fa'apenei o lo'o i ai se fili ma e iai se uo.' Ua fa'ailoa mai e Omeyya e faapea "E le mafai e o tatou tagata ona malamalama i se so'otaga," ma o lona uiga o Europa, po'o le Iuni a Europa, 'o le mea lea. e le faapea mai o loo i ai se fili o loo tau faasaga i o tatou tagata,’ o lona uiga, faasaga i tagata Arapi.
E fa'afefea ona avea le Lepanona ma se vaega o le so'otaga lea e tatau ona ia galulue ai ma tagata e feso'ota'i, po'o le latalata tele i 'au o lo'o fa'atasi ma le Iunaite Setete o Amerika i Lepanona ina ua uma ona "maua tone o pomu ma ola ai. e ala i se taua.â E mafai faapefea e se tasi ona talanoaina soʻotaga ma felagolagomai ma tagata o loʻo faʻatasi ma galulue ma i latou na osofaʻia Lepanona ma ona tagata?
Ua aumaia e Omeyya Seddik se isi faʻataʻitaʻiga. "Ina ua i ai se fouvalega i Algeria i se taimi ua mavae, i le itulagi [tele Berber] o Kabylia, ina ua uma le fasiotiga o se talavou e igoa ia Massinissa Guermah [i le 2001], sa ou alu i Kabylia e tuuina atu se tautinoga na tusia e le toatele o tagata atamamai Arapi. e lagolagoina le fouvalega. Na latou faauigaina ma le loto i ai o ni Arapi e faʻamautu latou te leʻi manatu o se taua lea i le va o Berbers ma Arapi. Na latou manatu o lenei mea o se fouvalega tonu, o se fouvalega lautele e faasaga i se setete e teena aia tatau a tagata. Ma o le mea moni o lenei fouvalega sa le gata i Kabylia ae faapea foi i le tele o nuu ma aai i fafo atu o le eria o Berber na auai i le fouvalega. E leai se tasi na fai mai lenei mea.â€
Ae ina ua i ai o ia iina Omeyya sa i ai "faafitauli tetele i ni lauga se lua e moni lava o le lauga lava e tasi: o le lauga muamua o le Malo, o le militeli i totonu o le Setete lea na fai mai o lenei fouvale o se ituaiga, Berber fouvale lea sa. taufaamata’u i le Malo ma le lotogatasi o Algeria.’ O le isi lauga sa le mafai ona ia taliaina o “se lauga faaleaganu’u, ituaiga Berber a nisi o vaega fa’aagafesoota’i ma sui fa’apolokiki o Kabylia o lo’o fai mai le mea lava e tasi.’ Sa latou manana’o. , i so'o se tau, ia liliu lenei mea tonu i se fete'ena'iga fa'a-ganu'u. Ou te tuuina atu aʻu lava e lagolagoina le aia tatau a tagata e filifili ai pe faapefea ona tautala, po o fea le gagana latou te faaaogaina, le aia tatau e filifili ai e tau faasaga i le le tonu; ae ou te tetee foi i lauga uma e fevaevaea'i ai tagata ma faatupuina misa faaleagafesootai ia i latou e ala i le liliuina o mea uma i feteenaiga faalelotu ma ituaiga.â€
"Ou te avatu ia te oe se isi faʻataʻitaʻiga, o le taimi lenei e fesoʻotaʻi ma Tunisia. Ou te le tuʻuaia le faʻatulagaina o Medlink mo lenei mea, ae faʻafefea ona ou talanoa e uiga i soʻotaga ma felagolagomaʻi pe a ou tautala i se aofia e aofia ai foi ma failauga o le pulega a Ben Ali?â€
“E fa’afefea fo’i ona ou le ‘au i Iraq ma Palesitina? E mafai ona e fai mai ia te aʻu o se filifiliga matagofie pe faaleagaga, poʻo soʻo se mea e te manaʻo e taʻu ai. Ia te au, o le tetee atu i faiga le tonu o se mea paia. Ae le o ituaiga uma o tetee i vaega eseese o le lalolagi e paia. Ua faia mea sese. Ae e tatau ona ou itu. Ou te i ai i le itu o le tetee ma o le tulaga lea o le tulaga e mafai ai ona galue i le auala e tetee atu ai. Muamua e tatau ona tatou i ai i le itu a i latou o loʻo teteʻeina le le tonu, pulega faakolone ma galuega: o le laasaga muamua lena a aunoa ma lea e le mafai ona tatou galulue faʻatasi e faʻamalosia atili le tetee ma latalata i la tatou vaʻaiga o le tutusa ma isi.
O le mea moni, ua faailoa e Omeyya, e le faigofie le itu ona o mea e le faigofie ma manino, ae o se tasi e aafia i faiga faaupufai po o sosaiete lautele e tatau ona taumafai e vaai po o le a le mea o tupu. “I Lepanona e faigata mea. I Iraq e faigata foi mea. Ae i Iraq o loʻo i ai se tetee, e tusa lava pe i ai mea e faigata ona malamalama i ai. O le matou tiute o le o atu e va’ai ma malamalama i le mea o lo’o tupu ina ia mafai ai ona fai se tulaga.â
Ose Nofoaga o Talanoaga ma Galuega
O le isi failauga Arapi na faitioina le manatu atoa o le Metitirani o se nofoaga o talanoaga ma gaioiga mo sosaiete lautele o Nahla Chahal (na saunoa i le Aso Toʻonaʻi 25 Novema), o le Lebanese sociologist ma le iunivesite polofesa o loʻo nofo nei i Pale ma sa fai ma sui o le Campagne Civile Internationale pour la Protection du Peuple Palestinien. O le aafiaga o le taua i Lepanona i le taumafanafana o le 2006 sa matua manino foi i lona loto ma lona mafaufau.
Mo tagata Arapi, na ia fai mai ai, o le Metitirani o loʻo i ai o se "nofoaga faʻafanua, ae le o se avanoa faʻapolokiki. . E manino lea i le latou iloiloga o le manatu o se itulagi "Euromed" poʻo faiga faʻapolokiki. “Mo tagata Arapi “Euro” ma le “Mediterranean” o faaupuga faa-kolone. I le tasi itu o loʻo i ai Europa ae i le isi itu e leai se lalolagi Arapi, o loʻo i ai le Metitirani. O le a le mea lea e fai fa'atosina e leai sona uiga?â o le fesili lea a Nahla Chahal. "O latou o Euro Arabs poʻo Euro se isi mea poʻo le Metitirani, ae o le a le Euromediterranean, o le a le uiga o le manatu poʻo le loto? O i matou o Europa o Europa ma matou toe faʻafeiloaʻi i matou i se isi lalolagi, o le Metitirani, ma e te le toe i ai.
E oʻo lava i faʻamatalaga e tatau ona faʻaeteete tele, aua e tele mea e faʻamoemoeina e tagata Arapi mai Europa, o le faʻalapotopotoga sili ona vavalalata ia i latou lea e tele a latou tala faʻasolopito ma aganuu. Ae talu ai foi o Europa o se malosiaga taua tele e tusa ai ma le pule a Amerika.â Fai mai Nahla Chahal e faapea, "E fesili Arapi ia i latou lava, o le a le mea o loʻo faia e Europa pe a tupu se osofaʻiga," e pei ona tupu i Lepanona, poʻo le "pe a tupu le tulaga. i Palesitina e matua leaga lava?†A leai se mea e faia e Europa e toe faaolaolaina e tagata Arapi o latou manatuaga leaga o Europa o le colonialist, e sili atu ona latalata i Amerika nai lo le lalolagi o Arapi; “E oo lava i manatuaga o le Taua e toe faaolaolaina, e tatau lava ona faatalitalia.” O tagata Arapi “ua faamoemoe” tagata papalagi e fai, “ae a e le faia, pe a e toesea, pe a e fai i le ala sese, e tupu ai ni faafitauli tetele.â€
O le fa'atonuina o le fonotaga a Medlink na matua malamalama lelei i nei "fa'alavelave" ma le le mautonu. I lana folasaga, Fabio Alberti, mai le Italia NGO Un ponte per ..., na faamanino mai e faapea, e pei ona faaalia e le uluai Mediterranean Social Forum na faia i Barcelona, e le tatau i se tasi ona manatu faatauvaa e faapea o se sosaiete lautele "Mediterranean" poloketi e mafai, ona o le tele o faʻalapotopotoga faʻalapotopotoga lautele e faigata ona mafaufau i le Metitirani o se "vaavaʻa talafeagai mo gaioiga ma talanoaga".
O le Barcelona "Euromed" na amataina i le 1995 e pei foi ona taulimaina e Bruno Amoroso mai le Università del bene comune. E talitonu o ia o lenei faiga e taulaʻi tele i fefaʻatauaʻiga ua le manuia: North-South fefaʻatauaʻiga ma aganuu faʻavae e faʻavae i luga o suauu ma auupega ma taumafai e faʻaleleia atili fefaʻatauaiga i le va o atunuu i Saute e leʻi manuia. O femalagaiga i Saute-Matū lea na tatau ona faʻaitiitia ua matua faʻateleina, ma tuʻu ai i tua se auala mataʻutia o faʻalavelave faʻaletagata. Ae ui i lea, o loʻo i ai foi le toe faʻafouina o sosaiete lautele i Matu ma Saute, aemaise lava i Lepanona, Palesitina, Aikupito, Algeria, ma Morocco.
Le Toefuataiga o Sosaiete Sivili
O faʻalapotopotoga faʻalapotopotoga a Italia o loʻo faʻalauiloaina le fonotaga a Medlink e talitonu i tausaga talu ai nei "seisi" Metitirani ua tulaʻi mai o loʻo faʻatusalia e gaioiga a sosaiete faʻalapotopotoga faʻapitoa, pulega a le malo i le lotoifale, tagata atamamai, tusitala, tusiata ma tagata atamamai, sui o lotu, iuni fefaʻatauaʻiga, ma vaega a tamaitai. E talitonu le au faʻatulagaina, ma i nisi o auala atonu na faʻamaonia ai e le fonotaga i latou e saʻo, o nei 'tagata fou' ma fesoʻotaʻiga 'o loʻo fausia se faʻaaliga fou, o se mea e mafai ai. O le itulagi Metitirani e mafai ma e tatau ona avea ma itulagi e fausia i luga o talanoaga, felagolagomai, lotogatasi. E mafai ma e tatau ona avea ma fetaulaiga ala mo ituaiga fou o sootaga i le va o tagata, nuu ma sosaiete. O le Metitirani e tatau ona avea ma mafutaga faaleaoaoga mo se ituaiga o tagatanuu fou e faavae i luga o aia tatau, faatemokalasi, pule silisili ese, e mafai ona faafaileleina le filemu o le nonofo faatasi i le filemu, faavae i luga o le amiotonu lautele, i luga o le saolotoga o feoaiga o tagata, i luga o le fesuiaiga ma le faaleagaina o aganuu, i luga tamaoaiga fa'aagafesoota'i ma si'osi'omaga.â€
I le faaiuga o lana tautalaga tomua, na faʻamaonia ai e Fabio Alberti o le a mafai e le sosaiete lautele i totonu o le itulagi ona galulue faʻatasi e fausia se Metitirani e matua saoloto lava: â € œsaoloto mai le fiaai, le faitautusi ma le mativa; saoloto mai taua, galuega ma pulega faakolone; saoloto mai sauaga ma le fefe; saoloto e mafaufau, tautala ma tusitusi, saoloto e ofuina le afe lanu o lo tatou sami.†E leai se tasi e tetee ia te ia, e mautinoa lava.
O le mataupu tele o le auala. Omeyya Seddik, Nahla Chahal ma isi e foliga mai o loʻo fautua mai e le mafai e le Metitirani ona avea ma nofoaga o talanoaga ma gaioiga mo se sosaiete faʻale-agavaʻa faʻafouina seʻi vagana o faʻalavelave latou te filifilia, mai le faʻalavelave faʻaleagaina o Palesitina i se tulaga le faʻamaonia, e oʻo lava i le neocolonialist. o le itu i Matu, e feagai ma. O le faʻafeiloaʻi o tagata e talanoa le tasi i le isi e fesoasoani, ma e mautinoa lava o le mea lea e mafai ma e tatau ona fai e le sosaiete lautele i le Metitirani, ae o fea o le a tatou o mai ai?
E taua tele le talanoaga, aua e pei ona taʻua e le tusitala o Aikupito, psychiatrist ma le tusitala o Nawal el-Saadawi, e feiloai tagata "mo le maliliega ma le feeseeseaiga, aua afai tatou te le ioe tatou te le aoaoina. O lea e tatau ai ona tatou le ioe ma alofa le tasi i le isi, ma o le faatemokalasi lena.’ Ae sa ia faaalia foi le mea atonu o se lagona masani o le le fiafia pe a, pei o Nahla Chahal, na ia fesili mai ia i tatou uma: O fea tatou te o mai ai?
MEDITERRANEAN LINKS (MEDLINK) - O se fonotaga a le Mediterranean Civil Societies for Peace, Justice, Rights, Democracy, na faia i Villa Piccolomini i Roma i le 24 / 25 / 26 Novema 2006, na faʻatulagaina e se vaega o faʻalapotopotoga ma fesoʻotaʻiga a le sosaiete a Italia. Un ponte per…, Arci, Attac-Italia, Beati i costruttori di pace, Guerre&pace, Fiom-CGIL, ICS, Libera, Lunaria, ma Rete del Nuovo Municipio. O le fonotaga na lagolagoina e le Au Peresitene o le Itulagi o Lazio.
(1) Raffaella Bolini, "L'alternativa all'odio tutta da costruire. Mediterraneo e movimenti tra l’incudine e il martello,†Liberazione (23 Novema 2006). http://www.liberazione.it/giornale/061123/archdef.asp.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo