E fitu masina talu ona osofaʻia e Hamas le Al-Aqsa Lolo i luga o le pa o loʻo siomia ai le Gaza Strip i le aso 7 Oketopa 2023, o le paleni le tumau e faʻafefe.
O SE PEPA-PAPE FAALETONU
E tusa ai ma fuainumera o loʻo maua, i le 7 Oketopa 1,143 o le toʻatele o tagata Isaraelu na fasiotia-767 tagata lautele, e aofia ai tamaiti 36 ma 71 tagata ese, ma le 376 fitafita ma tagata saogalemu-ae latalata i le 250 tagata na ave faamalosi. I le aso lava lea, e tusa ai ma tala a Isaraelu, e silia ma le 1,600 tagata tau i le au osofaʻi na fasiotia i lea lava taimi, ma latalata i le 200 tagata na taofia. Talu mai le aso 7 o Oketopa, e tusa ai ma tala a Gazan, latalata i le 35,000 Palesitina ua maliliu, e aofia ai le tusa ma le 40% o tamaiti, o lona uiga o le 14,000, e tatau ona faaopoopo i ai i le 20,000 tagata talitonu o loʻo tanumia i lalo o le lapisi, faatasi ai ma le latalata i le 78,000. manu'a, o le tele o manu'a tuga. O le toʻatele o le 2.4 miliona o Gazans ua faʻateʻaina ma o le faitau aofaʻi atoa o le Strip o loʻo mafatia i le faʻateleina o le oge, faʻatupuina ia i latou ona o le faʻatapulaʻaina e Isaraelu o le aofaʻi o fesoasoani e ulufale atu i totonu. O le tele o fale o Kasa ua faʻaumatia i le mea e mautinoa o le osofaʻiga sili ona leaga o pomu o lenei seneturi, ma atonu o le sili ona faʻaleagaina i le tulaga o le malosi (tuufaatasia le lautele ma le saoasaoa), faʻasaina ai auupega faaniukilia. O le mea moni, e ui o le pomu atomika na pa'ū i luga o Hiroshima e 15 kilotons o le TNT, o fitafita faaauupegaina a Isaraelu ua uma ona paʻu i lalo i le faalima taimi nai lo le 365 kilomita faatafafa a Kasa. E le tau taʻua, o nei fuainumera uma e le tumau ma o loʻo faʻateleina pea i le aso i le taimi o le tusitusi.
O LE A LE 7 OKETOPA LE FA'AUGA?
O le vave tali atu a Isaraelu i le osofaʻiga ia Oketopa 7 e le gata ina taʻua ai o le fasiotiga sili ona tele o Isaraelu i le aso e tasi, lea e le mafai ona finauina, ae o le "fasiotia tele o tagata Iutaia talu mai le Holocaust" - o se faʻamatalaga sili atu ona finauina, tumu i le o se faamatalaga faapolokiki le atoatoa. Ae ui i lea, o le faʻamatalaga mulimuli ua avea ma mantra i atunuʻu i Sisifo, toe fai mo se faʻataʻitaʻiga e le Peresetene Farani Emmanuel Macron o le, i le aso 7 Fepuari 2024, na taʻua le 7 Oketopa "o le fasiotiga tagata sili ona tele o lo tatou seneturi" i le taimi o se sauniga faʻaaloalogia 42 tagata umia tagatanuu Farani. ‘ua pa‘u‘ū fa‘atasi ma ē na fasiotia e lata ane i le tuā‘oi o Kasa i lea aso.
Mo soʻo se tasi e manatua le paleni mataʻutia-pepa o loʻo faʻaalia i luga, o le tala faʻatusa i le va o le osofaʻiga o Oketopa 7 ma le fasiotiga Nazi o tagata Iutaia e tatau ona foliga le talafeagai, talu ai e matua le amanaiaina le paleni moni o malosiaga faʻapea foʻi ma le faʻaalia o tagata faʻasauā ma sauaina i tulaga taitasi. E pei ona saʻo saʻo e le tele o tagata atamamai i le antisemitism ma le Holocaust i la latou faʻapotopotoga "Tusi Tatala e uiga i le Fa'aaoga sese ole Faamanatuga o le Holocaust":
E malamalama lelei pe aisea e manatua ai e le toatele o tagata Iutaia le Holocaust ma muamua pogroms pe a taumafai e malamalama i le mea na tupu ia Oketopa 7-o le fasioti tagata, ma ata na oʻo mai i le taimi mulimuli ane, ua faʻapipiʻi i totonu o le mafaufau loloto tuʻufaʻatasiga o le faʻamaʻi faʻaleagaina, fa'aoso e tala fa'asolopito Iutaia talu ai nei.
Peitaʻi, o le manatuaina o le Holocaust e faanenefu ai lo tatou malamalamaga i le tetee o tagata Iutaia o loo fesagaʻia i aso nei, ma e matuā mataʻutia le faasesēina o māfuaaga o sauāga i Isaraelu ma Palesitina. O le fasiotiga tagata a le Nazi na aafia ai se setete-ma lona lotomalie sosaiete lautele-osofia se vaega toaitiiti, lea na oo atu ai i se fasioti tagata lautele i le konetineta. O le mea moni, o faatusatusaga o le faalavelave o loo tupu i Isaraelu-Palesina i le Nazism ma le Holocaust—ae sili atu pe a sau mai taʻitaʻi faapolotiki ma isi e mafai ona suia manatu o tagata lautele—o ni faaletonu faaleatamai ma amioga.
E ui lava i le mea moni e faapea, po o le a lava le tutusa e mafai ona iloa e se tasi i le va o Hamas ma le Nazis, e mautinoa lava e sili atu mea tutusa i le va o le malo mulimuli ma le itu taumatau o Isaraelu, pulea e Likud, a pati ma se gafa fascist, ma e aofia ai ma faifeʻau na leʻi faatuai ona faamatalaina e le tusitala talafaasolopito o le Holocaust o Isaraelu Daniel Blatman, o se polofesa i le Institute for Contemporary Jewry i le Iunivesite Eperu i Ierusalema, e faapea “neo-Nasi” i tagata Isaraelu i aso uma Haaretz.
7 OKETOPA I LE FAʻAIGA
Mo le taʻua i le aso 24 o Oketopa o le mea moni manino ma faʻamaonia e faapea 7 Oketopa "e le'i tupu i se vacuum”, O le Failautusi Aoao o le UN Antonio Guterres na tuuaia e Isaraelu i le “faamaonia o faiga faatupu faalavelave”, ae o le amepasa a Isaraelu i le UN na talosagaina lona faamavae. I le faasino atu i le galuega ina ua maeʻa le 1967, na faamatala ai e Guterres e faapea "o tagata Palesitina na aafia i le 56 tausaga o le nofoia. ‘Ua latou va‘ai atu i lo latou lau‘ele‘ele ‘ua fa‘aumatia e nu‘u ma fa‘asalaina i le sauā; ua faaletonu lo latou tamaoaiga; o o latou tagata ua sosola ese ma o latou fale ua lepetia. O lo latou faamoemoe mo se fofo faapolokiki i lo latou tulaga pagatia ua mou atu”.
Na ia taʻua foi "o faitioga a tagata Palesitina e le mafai ona taʻuamiotonuina osofaʻiga mataʻutia a Hamas. Ma o na osofaʻiga mataʻutia e le mafai ona faʻamaonia le faʻasalaga faʻatasi o tagata Palesitina. Ae ui i lea, e oo lava ia Benny Gantz, o le tetee faaupufai a Benjamin Netanyahu ma e faapea o se sui "agalelei" o le kapeneta o taua a Isaraelu i le maeʻa ai o le 7 Oketopa, na taʻua e faapea o le Failautusi Aoao a le UN "ua talia le mataʻutia", ma faaopoopo atu e faapea "e le mafai e tagata tetee ona tautala e fai ma sui o le lalolagi. ”, ma faapea ona faamaonia ai ma le lē iloa le manaoga na faia e le avefeʻau a Isaraelu.
O na tali a taʻitaʻi o Isaraelu ua na o ni isi tulaga o le faafitia o le mea moni e taatele i malo uma o loʻo nofoia i aso nei, talu mai le taʻusalaina o amioga ma tulafono faʻavaomalo o aso nei i le nofoia o se isi tagata. O le mea moni, e le gata o le 7 Oketopa "e leʻi tupu i se vacuum", ae na matuaʻi vaʻaia lava o se faʻalavelave faʻaleagaina o le a tupu i se taimi, i le Gaza Strip aemaise lava. Ia Tesema 2009, lua tausaga i totonu o le poloka na faia e Isaraelu i Kasa ina ua uma le toesea o ana 'au i le 2005 ma le faʻaumatiaga e Hamas i le 2007, ma ni nai masina talu ona maeʻa le osofaʻiga tele a Isaraelu o le pomuina o le enclave (2008-9) , Larry Derfner tuu fesili sa'o i ona uso a tagata Isaraelu i totonu Le Ierusalema Post:
O le fesili e tatau ona tatou fesili ifo ai ia i tatou lava o lenei: Afai e faia e se tasi ia i matou e pei o lo matou faia o tagata i Kasa, o le a se mea matou te faia? …
E le faapea e le mafai ona tatou vaai faalemafaufau i le olaga i Kasa. O le mea lea ua tatou maumauaʻi e aua neʻi taumafai e mafaufau. Afai tatou te faia, atonu tatou te le muta ai iina. Ona sosoo ai lea ma le taumafai e vaai faalemafaufau pe o le a se mea e oo i ai pe ana faapea o lo o i ai lo tatou atunuu i le tulaga lea na tatou tuua ai Kasa. Ma i se taimi mulimuli ane atonu tatou te taumafai e mafaufau pe o le a se mea tatou te faia pe ana tatou nonofo iinei e pei o loʻo latou nonofo ai.
Po o le a foi le mea o le a tatou faia, o le a lava le mea tatou te mafaufau i ai-e uiga i tagata, e uiga i le atunuu, na faia lena mea ia i tatou ma e le mafai ai foi ona tatou toe malosi pe a uma le taua. O lena na poloka ai o matou tuaoi ma faʻatagaina naʻo sapalai e faʻatumauina ai i matou i tulaga ola, e puipuia ai le matelaina ma faʻamaʻi tele.
O le mea moni, o le faʻaalia o Hamas o loʻo faʻaosoina muamua e le tetee ma le tutusa i le Nazis ua na o le faʻaauau, i le mea fou fou fou o le Taua a Arapi-Isaraelu o tala, o se tala fa'asolopito tuai fa'amaonia na fa'auluina e le fa'aaogaina o le fa'atusa o le 1945 ina ua mae'a le XNUMX. Amin al-Husseini e fa'ailoa atu ai le fa'ato'ilaloina e Zionist o fanua Palesitina i le 1948 e avea ma taua mulimuli a le Taua Lona Lua a le Lalolagi. O le mea lea, o le vaega mulimuli o le faʻatoʻilaloina o colonial i aso nei e mafai ona faʻaalia o se taua lata mai faasaga i le Nazism. O lenei togafiti e aoga lelei i vaega na o le lalolagi o loʻo tauaveina le taʻusalaina o le faʻaumatiaga a le Nazi o tagata Iutaia i Europa: o le faitau aofaʻi o o latou augatuaa o ni tagata faʻaleagaina, o tagata faʻatauvaʻa tuusaʻo, poʻo ni tagata matamata, e aofia ai i latou na sasaina faitotoa o latou atunuu i luma o tagata sulufaʻi Iutaia. O le togafiti lava lea e tasi e le aoga, e ui i lea, mo le tele o tagata soifua, lea, e faavae i le Global South, e itiiti se sao i le Taua Lona Lua a le Lalolagi ma e masani lava ona latou iloa o Palesitina, e le o ni faaauauina o le pulega a Nazi, ae o ni faaauauina o le umi o le toto. fa'asologa o tagata colonial na afaina.
TULAGA FLASHBACK: ANGOLA 1961
I le maeʻa ai o le aso 7 o Oketopa, o laʻu uo o Michel Cahen, o se Falani faʻapitoa i le tala faasolopito o Aferika e tautala i le gagana Potukale, na tosina atu ai loʻu mafaufau i se tala faasolopito na tupu i Angola i le 1961 ma e foliga tutusa ma mea o loʻo tutupu i le Middle Middle. Sase. O lo'u fia iloa, na ou su'esu'eina le mataupu ma iloa ai o le tutusa e sili atu nai lo le taimi o Oketopa 7. O le faamaumauga lenei:
I le 1961, i luga o le talaaga o se alualu i luma tele o le decolonization i luga o le konetineta o Aferika, o le ita i le malosi o le colonialism a Potukale na matua faateleina i Angola, aemaise lava ina ua uma ona ausia e le Ripapelika tuaoi o Congo (mulimuli ane avea ma Democratic Republic of Congo) lona tutoatasi. mai le pulega colonial Belgian i le tausaga talu ai, na faaosofia ai pulega colonial Potukale e faateleina lo latou taofiofia o tagata tutoatasi Angolan. Na agaʻigaʻi i luma le tauiviga faaauupegaina a Anticolonial i pulega faakolone o loo totoe o Aferika, ma e leʻi tuusaunoaina Angola. O se tasi o ana faiga tetee o le Union of Angola's Peoples (UPA), o lona taʻitaʻi, Holden Roberto, sa i ai sootaga ma le Algeria National Liberation Front-lea o le a faʻaaogaina ai le igoa mulimuli ane e avea ma National Liberation Front o Angola (FLNA) —ma le CIA.
I le aso 15 o Mati 1961, na sopoia ai e le au tau a le UPA le tuaoi mai Congo i le itu i matu o Angola, faatasi ai ma le tele o tagatanuu o le lotoifale. O se vaega masaesae o le fa i le lima afe tagata, o nisi o i latou ua faaauupegaina i fana ma le tele o sapelu, na feosofi i luga, ma fasiotia i ni auala matautia e le mafaamatalaina le faitau selau, e oo atu i le afe (e leai ni fuainumera saʻo), tagata papaʻe— tane, fafine, pepe ma tamaiti—faatasi ai ma le tele o tagata Angola o isi ituaiga po o lanu fefiloi (mestiços). E pei ona tusia e Maria da Conceição Neto onosefulu tausaga mulimuli ane, “o ata o tagata papaʻe fasia, mestiços ma tagata uli o le a avea ma totonugalemu o faasalalauga faaPotukale e taʻuleagaina ai le au osofaʻi o ni 'tagata faatupu faalavelave' ma 'tagata ese' e aunoa ma se sini faaupufai. E oo mai i le taimi nei, o ata ia e sili ona salalau e uiga i le '15th o Mati', vave ona faia se pa puipui e malamalama ai i le mea ua tupu… "(i luga o le matafaioi o ata, vaʻai foi. Giselda Brito Silva).
O le malo Potukale o le pule taumatau o António de Oliveira Salazar-o ia lava na ia tauaveina le matagaluega o le puipuiga i lima mo le faamoemoe-na faalauiloaina se osofaʻiga tele o le tauimasui, e aofia ai le faʻaaogaina tele o le malosi o le ea. I ni nai masina, e fia sefulu afe (sili atu i le 50,000 i le faaiuga o le tausaga, e tusa ai ma O Ekaney) na fasiotia i le faitau aofaʻi o tagata uli, ma le tele o nuʻu na susunuina ma faʻaumatia i se nofoaga tele. O se auupega tele na faʻaaogaina e le malosi o le ea a Potukale i le faʻataunuʻuina o lenei fasiotiga tagata o le napalm, na saunia e le pulega a le US o John F. Kennedy (vaai Tavita Birmingham, i. 72).
E lua isi elemene o le tala faasolopito e talafeagai iinei. Muamua, O le UPA / FLNA o le a faʻaauau pea o se tauvaga lagolago a le CIA o le Soviet-backed People's Movement for the Liberation of Angola (MPLA). Ae ui i lea, o le itu taumatau o Potukale o se tasi na faavaeina le NATO. O le mea lea, e pei o Roberto lava ia mulimuli ane faʻamatala atu i se tagata suʻesuʻe Suetena:
E le mafai ona matou maua se fesoasoani mai atunuu i Sisifo, ona o NATO ma sootaga ma Potukale. Sa leai se matou lagolago. O le fesoasoani laʻitiiti e mafai ona matou faʻamoemoe i ai e mai atunuu Aferika ma Arapi, e pei o Tunisia. Ma Isaraelu, lea sa taua tele mo i tatou. Na fesoasoani le malo o Isaraelu iā i matou i lenā taimi.
Tor Sellström: Ma auupega?
Holden Roberto: Ma auupega. Sa fa'atasi ma le fesoasoani a Golda Meir.
Lona lua, o Frantz Fanon—o lē na fa'amalosia Roberto e fa'aoso le tauiviga fa'aauupegaina (silasila i le talaaga o Frantz Fanon e Tavita Macey, itulau 386–7, ma Atamu Shatz, itulau 249–9)—na ia faamatalaina mea na tutupu i Angola i le mataupu ua faaulutalaina “O le tele ma le vaivai o le tuufua” o lana tusi lauiloa i le 1961. Le Malaia o le Lalolagi (itulau 85) i faaupuga nei:
Iā Mati 15, 1961, tatou te manatua ai, na osofaʻia e le ʻaufaifaatoʻaga Angola i vaega e lua pe tolu afe ia tulaga o Potukale. O alii, tamaitai, ma tamaiti, ua faaauupegaina ma e le o faaauupegaina, na feosofi atu ma le lototetele ma le naunautai i galu ma lea galu e faasaga i itulagi o loo pulea e le au kolone, le militeli, ma le fu'a a Potukale. Sa siomia nuu ma malae vaalele ma mafatia i le tele o osofaiga, ae o le faitau afe o Angolans na tafiesea i le fana fana masini colonialist. Na vave ona iloa e taʻitaʻi o le fouvalega a Angola e tatau ona latou faia ni auala eseese pe afai latou te mananaʻo moni e faasaʻoloto lo latou atunuu. O le taʻitaʻi o Angolan, Roberto Holden, o le mea lea, talu ai nei na toe faʻatulagaina le Angolan National Army e faʻaaoga ai le faʻataʻitaʻiga o isi taua faʻasaʻolotoga ma metotia tau taua.
FAAIUGA
O le fea o nei faʻasologa faʻasolopito e lua e sili atu ona tutusa ma le faʻatonuina o Hamas e tetee i Isaraelu 7 Oketopa ma le osofaʻiga mulimuli na taʻitaʻia e le malo taumatau o Isaraelu: o se osofaʻiga a le au Nazi na taʻitaʻia e tagata Iutaia ma sosoo ai ma le faʻaumatiaga o tagata Iutaia Europa na faia e le Nasi lava e tasi, po o le osofa'iga a le UPA e tetee atu i Potukale ma le osofa'iga mulimuli na ta'ita'ia e le malo taumatau pito i Potukale ma le taupulepulega a le Iunaite Setete? O le UPA na ta'ita'ia Angolans o 15 Mati na fa'aosoina e le fa'ailoga lanu papa'e, po'o le 'ino'ino i pulega fa'akolone Potukale? E faʻapea foʻi, o le au Palesitina taʻitaʻia e Hamas o le 7 Oketopa na faʻaosofia muamua e le tetee, poʻo le ita i pulega faʻapolokiki a Isaraelu? O tali i nei fesili e tatau ona manino i soo se tasi e le faatauasoina e le tetee i Palesitina, Anti-Arap po o anti-Muslim faailogalanu, ma le "narcissistic agaalofa" ma faasinasina Isaraelu.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo