Transcript
Edward KIONA: Ua uma ona tatou suia le aganuu. E mafai ona tatou talanoaina mea i le taimi nei i le lima tausaga talu ai, pe ana e tausia i latou i se talanoaga ogaoga, semanu e te faʻailogaina o se taupulepulega taupulepulega poʻo se tasi e moni lava - e le o mafaufau lelei i le mea e ono faia e malo. fai. Ia, o le mata'utia o lenei mea o lo'o tatou ola i taimi uma i se tulaga e alu teisi atu ai malo nai lo le mea e fa'amaonia e tagata lautele pe a tatou iloa fa'amatalaga atoa o le malo.
I le taimi nei ua matou faʻamautuina a itiiti ifo o mea moni e uiga i mea o loʻo tutupu i totonu o le malae o lo matou saolotoga faʻavae, o le a le mea e tupu aʻo matou ui atu i totonu o se taulaga, aʻo matou talanoa ia matou uo, aʻo matou fegalegaleai ma aiga, aʻo matou suʻesuʻeina tusi. luga ole laiga, o nei mea uma o loʻo tulimataʻia, o loʻo faʻalavelaveina, o loʻo faamaumauina. O loʻo faʻasinoina i latou i se ituaiga o masini taimi e mataʻituina ai e mafai ai e faʻalapotopotoga o loʻo umia malosiaga tetele, pe o ni faʻalapotopotoga a le malo, pe o ni faʻalapotopotoga tumaoti, e pei o faʻalapotopotoga-o loʻo latou faʻamalosia i latou lava i le faʻaleagaina o tagata lautele.
Ia, ua amata ona tatou see ese mai lena aganuu, suiga talafeagai, lea na tatou aumaia ai le malamalama i le mea moni o loʻo tupu, i se tulaga e manaʻomia ai ona tatou mafaufau pe o le a le fuafuaga moni o le a tatou tuʻuina atu. E tatau ona tatou suia e le gata o mea moni tatou te iloa, ae o mea moni o faiga faavae o le a tatou ola ai. Ma o nisi tagata o le a faʻamalosia, fai mai ua matou faia ni faʻaleleia. Sa i ai le suiga muamua ma sili ona taua faaletulafono i le malae mata'ituina i totonu o le Iunaite Setete na pasia i le lata i le 40 tausaga. Ae afai e te fesili i soʻo se tasi e suʻesuʻeina le tulafono moni, latou te ioe o latou o se laasaga muamua. Latou te le o latalata i se mea mamao.
Ma e pei ona faatoa taʻua, tatou te vaʻai i le tele o atunuʻu i le lalolagi o loʻo taumafai malosi malo mo le tele o le pule, sili atu le pule, sili atu le mataʻituina nai lo le itiiti. Ma e le na'o totonu o setete i fafo. E le na'o le mea tatou te manatu i ai o setete fa'aleaganu'u e pei o, e te iloa, Iran, Saina, Rusia, Korea i Matu, po'o ai lava e te fefe i ai. E le na o tagata e ese mai ia i tatou. Na tupu lenei mea i Ausetalia, lea ua latou fa'atulafonoina ai le taofia o fa'amaumauga a tagata uma e aunoa ma le va'aia pe latou te a'afia i so'o se ituaiga o gaioiga fa'asolitulafono pe na latou pa'u i lalo o so'o se ituaiga o masalomia solitulafono. Matou te vaʻaia ia lava talosaga na tuʻuina atu ma faʻaaogaina i Kanata. Matou te vaʻai i le mea lava e tasi o loʻo tupu i Peretania. Ua matou va'aia le mea lava e tasi ua pasi i Farani.
Ma o le mea e tulaga ese ai i lenei mea, i soo se tulaga, o nei faiga faʻavae o loʻo galue faasaga i tagata lautele o loʻo faʻatatauina o ni polokalame mo le saogalemu lautele. Ae a tatou tilotilo i mea moni, mo se faʻataʻitaʻiga, i le Iunaite Setete, e tusa lava pe e te le o iloa pe e te le talitonu i lipoti na faʻaalia i luga o nusipepa e faʻavae i luga o faʻamaumauga faʻapitoa e faʻaalia ai malo o loʻo auai i le lautele, tele ma le le fa'aituau aoina o fa'amaumauga i olaga o tagatanuu uma, e mafai ona e va'aia ua fa'amaonia e malo mea, ua latou fa'ailoaina e ala ia latou lava pepa, ma ua latou faia su'esu'ega e iloa ai: O polokalame nei, o lea ua latou ua declassified, o lea ua mafai ona tatou talanoaina i latou, o latou taua moni? Pe latou te puipuia moni i tatou?
Ma e ui lava i ni suʻesuʻega tutoʻatasi e lua na tofia e le White House, o loʻo i ai, o soʻotaga a nei faʻalapotopotoga ma o loʻo i ai soʻo se faʻaosofia e faʻavasegaina nei polokalame ma fai mai latou te matagofie, o le mea moni na fai mai i luga-i le toe iloiloina o faʻamaoniga avanoa uma, e oo lava i molimau faavasega, ina ua uma ona faatalanoaina faatonu o le National Security Agency ma isi mea faapena ma isi mea, ua latou iloa ai o nei polokalame e le o faasaoina ai ola. O le mata'ituina tele, e ala ia latou lava upusii, e le'i faia lava se eseesega mautu i se su'esu'ega fa'atupu fa'alavelave se tasi i le Iunaite Setete.
E i ai se tasi o mataupu o le vaavaaiga tele o faamaumauga o telefoni a tagata uma i le Iunaite Setete o Amerika na faaalia ai sa i ai se avetaavale taavale e toatasi i Kalefonia na toe faafoi atu tupe i lona aiga i Somalia sa i ai ni sootaga ma faiga faatupu faalavelave, ae e oo lava i lena tulaga, na fai mai le malo e mafai ona latou ausia-ma semanu latou te ausia-le mea lava e tasi e faamaonia ai e ala i auala masani o suesuega. Na latou fai mai ua leva ona latou tapunia i lenei tagata.
Ma o lea la, ua tula'i mai ai le fesili: Aisea ua fa'atauaina ai polokalame o ni polokalame mo le saogalemu lautele ae leai ni penefiti tutusa mo le saogalemu lautele? Ma o le mea moni e le manuia e faapea e ui o nei polokalame e i ai le aoga-e te iloa, e le o faia e le malo lenei mea e matua leai se mafuaʻaga-o le tau o loʻo ia i latou e faʻavae i luga o le aoina o le atamai. E fa'avae i luga o tauvaga fa'a-fa'aleaga i le va o setete o lo'o tupu fa'alilolilo. O lo'o tupu e aunoa ma se fa'atonuga malosi. O lo'o tupu e aunoa ma le 'a'afia o fa'amasinoga matala fa'atasi ma se faiga fa'afeagai.
Ma o le faʻateleina, o loʻo tatou vaʻaia e tusa lava pe faʻavaeina nei polokalame ma le faʻamoemoe sili-ia tausia le saogalemu o tagatanuu, fesoasoani i gaioiga o le taua, i le faʻalavelaveina o faiga faatupu faalavelave i nisi o avanoa i le Iunaite Setete ma le lalolagi atoa-e mautinoa lava. latou te toe fo'i mai e a'afia ai i matou iinei i le fale. O polokalame lava ia na galulue faʻatasi ai le National Security Agency ma le Central Intelligence Agency i vaega e pei o Yemen o loʻo faʻaaogaina nei e le United States Marshals Service i le Iunaite Setete e faasaga i tagata solitulafono masani, o tagata e le o fai ma sui o soʻo se taufaamatau moni i le saogalemu lautele i se auala. o le a tauamiotonuina ai i soo se auala le ulufale atu i totonu ma le solia o le miliona ma miliona o aia tatau a tagatanuu-ma tagata e le o ni tagatanuu.
Ae paga lea, o loʻo faʻaauau pea lenei tulaga. Afai e te tatalaina O le Post Washington i le aso nei, o le a e vaʻai ai o le pulega a Obama o loʻo suʻesuʻeina faalilolilo ni auala fou e faʻafefe ai puipuiga faʻatekonolosi o lo tatou le faalauaiteleina i masini o loʻo siomia ai i tatou i aso uma. Ia, o le mea lea tatou te feagai i aso nei. E le o se fa'afitauli e na'o le Iunaite Setete po'o le National Security Agency po'o le FBI poo le Matagaluega o Faamasinoga po o soo se lala sooupu a le malo i soo se mea. O se fa'afitauli lea o le lalolagi e a'afia ai i tatou uma. O le mea o loʻo tupu iinei e tupu i Farani, e tupu i Peretania, e tupu i atunuʻu uma, i nofoaga uma, i tagata uma. Ma o le mea e tatau ona tatou faia e tatau ona fai se tatou talanoaga. E tatau ona tatou o mai i luma ma ni talosaga, e alu, “E faʻafefea ona tatou faʻamaonia a tatou aia tatau, masani ma numera, ma faʻamautinoa e le gata ina mafai ona tatou fiafia i ai, ae e mafai ona tatou puipuia, e mafai ona tatou faʻalagolago ia i latou, ma e mafai. faalagolago i o tatou sui o le malo e puipuia nei aia tatau nai lo le galulue faasaga ia i latou?”
Ma faatasi ai ma lena, o le a ou tuuina atu ia David Miranda. Faafetai tele mo le valaaulia e lauga.
TAVITA MIRANDA: Ia, sa ou fia amata fai atu pe na faapefea ona oo mai lenei manatu ia te au. E pei ona e iloa uma, o Glenn Greenwald o laʻu paaga. Sa ma galulue ma ia mo le iva tausaga talu ai o ia o se tusitala. Matou te galulue vavalalata vavalalata i itu uma matou te maua. Ma i le 2013, ina ua ia mauaina pepa ma Ed, ma amata ona matou lolomiina mea uma, sa ou matua fiafia lava, fefe tele i le amataga, faapea foi, aua, e te iloa, o le a oʻo mai - atonu o se ituaiga o taui mai le Malo US ma mea uma.
O lea, na ou manaʻo e amata fai atu, pei, sa ma galulue ma Laura ma Glenn i le fale, ae toe foʻi Laura i Perelini, o fea na ia faʻataʻitaʻia ai lana ata, le Sitiseni, lea na manumalo i le Oscar i lenei tausaga. Na ou alu iina e fai se talanoaga e uiga i isi lomiga ma mea o le a tatou faia e uiga i le tifaga ma mea uma. A o ou toe foʻi mai, sa taofia aʻu i Heathrow. Na taofia aʻu i Heathrow e se tulafono e taʻua o le Terrorism Act—faamolemole, laʻu Igilisi. Ma sa taofia aʻu mo le iva itula i totonu o se potu. E valu itula 15 minute na taofia ai au e aunoa ma se fesootaiga ma le lalolagi i fafo. E tatau ona ou taliina fesili uma latou te fesili mai ia te au. Afai o se tasi o sui—e toafitu sui o loo fesiligia au—sa manatu mo sina taimi e faapea o se pepelo lena pe ou te le tali atu e tusa ai ma mea latou te mananao ai, e mafai ona latou tuuina mai ia te au le falepuipui [le mafai ona faalogoina] pe a uma lena.
O le ituaiga tulafono lea o loʻo tatou vaʻaia o tuputupu aʻe i le lalolagi atoa-e le gata i Peretania, i le lalolagi atoa. O lea la, i lena taimi, sa ou manatu-ua uma ona ou galue ma Glenn ma Laura ma O Loo Vaaia. Ae o lena taimi, e faateia ai—e tulituliloa ai a’u i lalo. I le lua aso a o leʻi taofia aʻu, na latou auina atu se lapataʻiga i le White House o le a latou faia lena mea. O lea la, o loʻo latou sailia aʻu, o se tagatanuu masani, o se tusitala o loʻo faia se galuega a le tusitala. Atonu o soo se tasi o outou. Atonu o i matou uma i le potu e tasi o nonofo, fesiligia, ave a matou mea e faoa faamalosi, e pei ona faia e Laura i le tele o taimi.
O lea, o lena—nai lo lena, nofonofo ma toe foi i lo’u fale ma matamata i lena vaaiga atoa e tupu ia te a’u ma o le fefe, e le’i tupu lena mea. O lena na tauto mai ia te aʻu ou te tau faasaga i lenei faiga ua matua piʻopiʻo. O lea ou te amata i se talosaga ma Avaaz i Pasila, ina ia mafai ona matou tuuina atu se sulufaiga mo Snowden iina. Matou te faia se gaioiga tele i Pasila ma Avaaz. Na matou maua se talosaga e latalata i le miliona ma le afa saini. Sa matou ave i le matou malo. O le tali na latou maua e leai. Na te lei auina mai ia i matou se pepa o meatotino e tuuina atu ai se sulufaiga ia te ia. I lena taimi, sa talanoa Ed i le malo o Rusia, ma sa i ai ni faafitauli, e oo lava i le talosaga atu mo se tusi, talanoa i tagata Pasila, i lena taimi.
Ae i lena mea, e lavea ai aʻu. E tasi le atunuu, e na o ia lava, e le mafai ona tetee atu i le US O le US e tele naua le malosi i lenei lalolagi e mafai ai ona ia faia le tele o taui i se atunuu e tasi. O le manatu la o le maua lea o se vaega o atunuu e tuuina atu ia te ia se sulufaiga. O le amataga lena o manatu, e pei o nai atunuu e mafai ona faʻapotopoto ma talanoa i lenei mea ma tuʻuina atu ia te ia se sulufaiga, o le a ia maua se sulufaiga, aua e le mafai e le US ona alu mo se vaega o atunuu.
O le a la le mea na tupu, na tupu lena manatu, aua ina ua uma ona matou lolomiina na pepa i le tele, tele o atunuu, na matou iloa ai o le faafitauli moni e le na o le tuuina atu o se sulufaiga mo le au faasalalau. O loʻo i ai se matou faʻafitauli tele o le mataʻituina tele i le lalolagi atoa. E mafai ona latou fiafia e sipai i tatou uma taitoatasi. Ma sa ou vaai, ina ua uma ona pasia na lomiga, ua agai atu le faalapotopotoga e puipuia a latou lava mealilo, e pei o le kamupani ua faʻailoga ona o le-pei, o loʻo i ai se kamupani i Siamani fai mai, "Oi, vaʻai, e mafai ona e faʻaogaina. la matou upega tafaʻilagi, ma o le a matou puipuia oe." O lea na fa'ailogaina ai le Facebook. O lea la, Apple, ua mafai nei ona e vaʻai e pei o le US court-e foliga mai o se tala malie, ae o le US court moni-o le US e alu i le faamasinoga e fesili ia Apple ia galo le savali. I luma o Edward Snowden, e le pei o se mea na oo mai i o latou mafaufau. O lea ua tatou vaai atu i le suiga ua tupu, ma le corporal, o loo puipuia uma i latou lava. Aiseā e lē mafai ai ona tatou puipuia i tatou lava?
O lea matou te taumafai ai, matou te nofo i lalo, matou talanoa i le tele o tagata tomai faapitoa e fai e pei o se ituaiga ata mo lenei feagaiga o le a matou mananao e faʻalauiloa. Ma o le a le mea o le a oʻo i le UN O le tausaga nei e iai se lipoti faʻapitoa a le UN, Joe—Joseph Cannataci-e fiafia o ia e valaau e "Joe." E i ai ni nai a matou tautalaga, ma matou fatuina pei-e le o ia, ae na matou fatuina lenei pepa o loʻo matou galulue pea. Sa matou talanoa i nai malo, sa tele ni mafutaga ma le toatele o tagata e uiga i lenei mea.
Ae pei, i le taimi nei, ua tatou i ai i se tulaga e tatau ona tatou malamalama o loʻo puipuia e faʻalapotopotoga i latou lava. O le a la le mea o le a tatou faia e puipuia ai i tatou lava? Aua e mafai ona latou maua uma tagata atamamai e faia mea uma mo a latou kamupani. E mafai ona tatou manaʻomia tulafono, tulafono faʻavaomalo, aua e iai a tatou tulafono mavaevae mo nai nofoaga, ae e tatau ona tatou malamalama i le mea e le faalauaiteleina, o le a le uiga o le mataʻituina, pe faʻafefea ona faʻatapulaʻaina nei malosiaga ma pe faʻapefea ona avea i tatou ma tagata soifua. fa'atasi uma ma na'o le suia o lenei faiga pi'opi'o o le fa'aaoga sese o le pule ma avea ai e pei o le lalolagi o se nofoaga lelei.
O le aso la, i lenei aso, ua na o se valaau mo tagata uma ia na o le o mai e talanoa ma fai mai e taua lo latou faalilolilo, matou te mananaʻo ia faʻaaloalogia a matou aia. O lea e tatau ai ona tatou faʻatasi ma faia lenei suiga ina ia tupu. E le o se miti. O loʻo faia e kamupani lena mea. O loo latou puipuia i latou lava mai le malo. Aisea tatou te le mafai ai? O lea ou te valaau atu ai ia te outou uma ia avea ma se vaega o lenei mea.
GLENN GREENWALD: Ma ia te aʻu, o le mea sili-o itu sili ona taua e lua o lenei faʻasalalauga o le taumafaiga e fatuina ma fausia le lagolago mo lenei feagaiga faʻavaomalo, lea e le gata o le a faʻavaeina ai le aia tatau faʻatekinolosi i le le faalauaiteleina o se aia tatau faʻavaomalo a tagata e faasaga i le mataʻituina tele, ae faʻapea foi, e taua, ma atonu e sili atu ona taua, i loʻu manatu, ona o le galuega ou te faia, e tuʻuina atu puipuiga mo punaʻoa ma faʻasalalauga faavaomalo. Ma e manino lava, o le feagaiga o loʻo i ai lona amataga i le galuega na matou faia ma pepa Snowden ma o tagata i le salafa o le lalolagi, tagata faʻamalosi i le lalolagi atoa, na latou faia faʻataʻitaʻiga faʻaaliga mataʻituina, ae e alu i tua atu o le tulaga o Edward. Snowden poʻo faʻaaliga o le mataʻituina.
Ae ou te manaʻo e naʻo le faʻamamafaina o le lua - e matua puupuu lava, naʻo le lua lesona ou te manatu na tatou aʻoaʻoina mai le lua tausaga talu ai e uiga i le auala na faʻaalia ai le tala Snowden lea e faʻamamafa ai le mafuaʻaga ua matua faʻamalosia ai lenei feagaiga ma le faʻasalalauga lea na faʻalauiloaina i aso nei e taua tele. . O le mea muamua lava, e te iloa, na ou matauina patino o loʻo ou alu i le tele o atunuu eseese o le lalolagi o loʻo faia lipoti, talanoa i le aufaasālalau ma faʻalapotopotoga a le malo e uiga i faaaliga ia Snowden, ma o le mea na ou iloa muamua lava o Edward Snowden. o se toa i le lalolagi atoa, e le gata i le toatele o tagata, ae faapea foi i malo mai le lalolagi atoa. Latou te matua talisapaia ma faamemelo ma faafetai mo nei faaaliga. Ae o le mea o loʻo faʻamamafaina ai, e matua lelei lava malo i le faʻaaloalo ma le patipati i le au faʻasalalau ma isi atunuʻu teteʻe, ae matua leaga i le puipuia o latou aia tatau. E manino lava, o le tele o atunuu o loʻo lagolagoina tele le mea na faia e Edward Snowden e matua faʻamalosi pe a oʻo mai ia latou lava faʻasalalauga i totonu o le atunuʻu. Ma, o le mea moni, e masani ona patipati le Iunaite Setete i le au faasalalau ma le aufaasese ma le au tetee i o latou atunuu fili, a o latou sauaina i latou lava i le fale, e le gata ia Edward Snowden, ae o se vaega atoa o isi tagata sa avea ma punaoa mo tusitala.
Ma o lea, ou te manatu o le vaega taua o lenei feagaiga o le fai atu o tagata faʻasalalau e agavaa i puipuiga i se tulaga faʻavaomalo. E le tatau ona latou faalagolago i se ituaiga o mea faʻapitoa taumafai malosi i le minute mulimuli e aloese ai mai le tuuina i le falepuipui mo le 40 tausaga, e pei ona faia e Edward Snowden. E tatau ona i ai se tulafono faatonutonu, o se faiga faava-o-malo o loʻo faʻatulagaina e faapea afai o oe o se tagata faʻasalalau faʻamaonia e sau i luma ma faʻamatalaga talafeagai e talitonuina e manuia ai tagata lautele, e le tatau ona molia oe, ma afai o oe, o le noataga a malo fa'ava-o-malo e fa'amautinoa e te maua se sulufa'iga ma e puipuia au aia tatau. O lea ou te manatu o se tasi lea o itu sili ona fou o lenei feagaiga. Ma ou te manatu o le lua tausaga talu ai na faamamafaina ai le mafuaaga e taua tele ai.
O le isi mea ou te matauina e uiga i le mea ou te manatu e taua tele i lenei tauvaga o le masani lava o le auala e faia ai feagaiga ma feutagaiga e masani lava ona faia i tua o vaaiga. Ma e iai mafuaaga lelei mo lena mea. Tou te iloa, e eseese maaleale o atunuu. E tele sao a tagata popoto e tu'uina atu e tusa ai ma auala e tatau ona fa'atulaga ai le feagaiga. Ma o lo'o i ai le tele o taumafaiga o lo'o fa'agasolo e fausia ni feagaiga mo aia tatau fa'ava-o-malo i le vaitau fa'atekinolosi.
Ae ou te manatu o se tasi o isi lesona na matou aʻoaʻoina i le lua tausaga talu ai o le faʻasalalauga lautele e matua taua lava. E te iloa, afai e te mafaufau i ai, o puipuiga a le tagata faʻasalalau lea na ou faʻamatalaina e matua lelei lava i le au tusitala atonu o loʻo i totonu o le potu poʻo tagata faʻamalosi. Ae i malo i le salafa o le lalolagi, atonu latou te matua tetee lava i le manatu o le fatuina o lenei tulaga faʻamoemoe e fai mai e maua e le au faʻasalalau le puipuiga, aua o lona uiga e le gata i atunuu latou te le fiafia i ai e maua, ae o latou lava. E tusa lava pe e te tilotilo i ai, e te iloa, o le aia tatau e faasaga i le mataʻituina o le tele, o le tele o atunuu o le a tetee i le mataʻituina o le tele, ae e tele atunuu e le faia. Ma o lea ou te manatu o le faʻaogaina o tagata lautele e ala i le ituaiga o faʻasalalauga lea na faʻalauiloaina i aso nei e matua taua tele.
E te iloa, na taʻua e Tavita le mea ou te manatu o le suiga sili ona taua post-Snowden, o le fetuunaiga o tekinolosi faʻamalamalamaga e tagata taʻitoʻatasi i le lalolagi atoa ma i le taimi nei e Facebook ma Apple ma Google, i se auala e matua lamatia ai le pulega o le tele. mata'ituina, o le mafua'aga lea o lo'o tu'uina atu ai e le malo o Amerika ma Peretania le tele o taumafaiga e taumafai e fa'aleaga ma fa'aleaga nei kamupani tekonolosi, ona o lo'o latou fa'afefe i fa'ailoga. Ae ou te manatu e taua tele le maitauina e na o le pau lava le mafuaʻaga o loʻo faʻaaogaina ai e nei kamupani lenei tekinolosi faʻailoga e le ona o le faʻafuaseʻi ona ala i luga ma maua ai se lotofuatiaifo pe ona latou te popole tele i le le faalauaiteleina. E mafua ona o le manaoga o tagata lautele. O loʻo taʻu atu e le lautele ia i latou, "Matou te le faʻaogaina au tautua pe a matou manatu o le a e galulue faʻatasi ma malo ma tuʻuina atu a matou faʻamatalaga i le NSA ma i le GCHQ ma isi ofisa e mataituina ai le lalolagi atoa.”
O lea la o le uunaiga a tagata lautele ua mafua ai lenei suiga tele, ma ou te manatu ua faamamafaina ai le taua tele o le autusitala ma felafolafoaiga faatemokalasi, o lona uiga e le o se auala sili ona aoga e fai ai mea e fai i tua o faitotoa tapunia, po o le le itiiti ifo-i le mea sili, e manaʻomia ona faʻatasi ma se faʻalavelave faʻapitoa lautele. Ma ou te manatu, sili atu nai lo se isi lava mea, o lenei faʻasalalauga e ofoina atu lena folafolaga ma faʻatusalia se avanoa. Ma e le masani ai le fa'avasegaina o fa'aupuga mo se feagaiga i lenei auala, ae ou te manatu, a tu'uina atu i fa'afitauli o lo'o lamatia, o se mea moni ma le aoga e fai.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo