Punavai: Le Tutoʻatasi
O na fiasefulu afe o le tele o le au tetee talavou o loʻo manaʻomia se tagata e le o se lotu Lebanon sa latou olioli, tumu i le fiafia, ma sa latou manatu o le taimi lenei o le a latou suia ai le natura leaga o le ta'uta'u atu o lo latou tulaga e faavavau. Ona oo mai lea o le Hezbollah, o se loli o latou, o laei uliuli ma alalaga i sipika ma uu i luga pepa lautele o latou toa-Shia militia. O vaega o leoleo o le matagaluega i totonu o Lepanona na aliali mai i autafa o auala.
Na matua manino lelei ia i matou uma o le Hezbollah, o toa o le tetee a Lepanona seia oo ina amata ona latou ositaulagaina i latou lava i luga o le taua o Suria, o loo taumafai e sabotage le vaega tetee atoa. Na alalaga faatasi alii ma tamaitai talavou i le alatele: “O le malo e pi’opi’o, o ta’ita’i lotu e pi’opi’o, o sui uma o le palemene o tagata gaoi—gaoi, gaoi, gaoi.” Ae latou te leʻi taʻua ma le loto i ai le igoa o le taʻitaʻifono o Hezbollah Sayed Hassan Nasrallah. O Hezbollah e tautua i le malo o Lepanona.
Ma sa feosofi i lalo ni alii se toalua mai le loli - o ni tagata lapopoa ma malolosi o loo maualuga i luga o le au tetee laiti - na alo ese mai le laina leoleo ma agai atu i totonu o le au tetee, ma alalaga ma fai mai e faamuta a latou fetuu e uiga i faiga faalotu. "O le Sayed [Nasrallah] e na o ia lava lē pi’opi’o!” o le tagi a le tasi o i latou. O nei alii e lei o mai e talanoa i le au tetee pe talanoaina a latou tetee pe finau foi. Na latou talaʻi atu iā i latou, ma alalaga atu i a latou upu. Mo sina taimi, sa ou mafaufau pe atonu sa ou i ai i le aai paia o Kerbala po o Najaf. O le mea moni e leai se faʻamaoniga o Nasrallah e piʻopiʻo; ae fa'afetai i fa'asalaga a Amerika i Suria ma Iran, e ono leai ni tupe a le Hezbollah.
Ona faia lea e leoleo, o talipupuni uma ma tootoo, ni vaega se lua i le va o Hesebollah ma o latou fili.
"Na ou sau mai Nabatieh ma ua valu aso na ou i ai iinei ma e leai se mea na tupu," o le Shiite - e leai se uo a le Hezbollah e ui lava o Nabatieh o loʻo i totonu o le vaega malosi o le pulega a le militeri - na toe alaga.
O lea la, po o le faiga fou lea o le “fouvale” a Lepanona? Pe o le a amata nei osofaʻiga, e pei ona latou faia i Nabatieh i lenei vaiaso, ina ua faʻaaogaina e le au lagolago a Hezbollah ni paʻu e faʻamama ai le sikuea tutotonu o le taulaga o tagata tetee?
O faʻailoga o le malo o loʻo i soo se mea. A o le peresitene matua Michel Aoun na ia faia se tautalaga puupuu na muai pu'eina i luga o le televise i le Aso Tofi, na matauina i le taimi lava lea e le mafai ona ia fa'atumuina se faasologa puupuu o fuaiupu i le taimi e tasi. O tusi saisai pa'u i tua atu o ia - e leai se mea, ou te masalo, na ia faitauina - na faafuasei ona suia lo latou tulaga i luga o fata i le va o ana fuaiupu.
Ona fai mai lea o se tusitala Lepanona, na ia iloa mea uma e uiga i le faasalalauga, na fai mai ua moe Aoun i le va o ana faasalaga.
Aoun ma le palemia Hariri na muamua taʻu atu i le minisita o totonu o le atunuu, Raya al-Hassan, e tatau ona ia faatonuina leoleo totonu e faaaoga ni vai e faamama ai auala Beirut ma auala tetele o le atunuu.
“Ou te le tuuina atu lenei poloaiga,” sa ia tali atu ai. “O lenei mataupu e fa’apolokiki. E le o se mataupu tau puipuiga.” O Hassan, e leai se aoga e fai atu, atonu e na o le pau lea o le minisita a le malo i lenei atunuu. E le alofa foi leoleo po o le vaegaau i le au tetee. E to’alua fitafita na maua i mea pu’eata o lo’o fetagisi ma le fa’anoanoa.
Ona sau ai lea o le vitio o le faifeau Akram Shayeb na tuua lona ofisa i le taulaga e suʻe tagata tetee i fafo atu o le faitotoa. Na sii aʻe e ana leoleo a latou fana - o nisi o i latou e foliga mai na fana fana i luga o le ea - ma o le tasi na tusi lana fana i se tamaitai talavou. “Aua e te faamata’u mai ia i matou,” o lana tagi lea, tamo’e atu i luma ma kiki le tagata fana i le toto. O le ata o lana kiki lauiloa i le taimi nei o loʻo valiina i luga o puipui o Beirut tutotonu.
I le malae o Martyrs, o le fiasefulu afe o tagata tetee na leai se taimi e talanoa ai i le "toefuataiga" a le malo. E leai foi se tala e uiga i se lafoga fuafuaina i luga WhatsApp. O alii ma tamaitai iinei sa maualuluga aoaoga, o le toatele ma a latou fanau, ma i le tele o tulaga faapolofesa: fomai, loia, tagata faigaluega i le iunivesite. Afai e le manuia lenei tetee - ma o le mea latou te mananaʻo ai, o le mea moni, o le suiga o le faʻavae - o le a latou tuua lo latou atunuu e faʻavavau, faʻamativaina Lepanona mo augatupulaga.
Ae sa le mauoa uma i latou. Na ou vaai i alii ma tamaitai faifaatoaga leaga lavalava, i seevae palasitika, leai ni totini ma lavalava palapala. Ina ua sasaa mai le lagi, sa tamoe mai ia te au se toeaina ma ona foliga maanuminumi ma se uu o faamalu palasitika i luga o lona lima ma ofo mai e faatau mai ia te au se brolly mo le 5,000 pauna Lepanona - e tusa ma le £2.50. Ina ua ou tuuina atu ia te ia le tupe sa ia tuu i ona laugutu ma sogi atu pea lava pea i tupe, o le auala lea a le tagata mativa e faailoa atu ai lana faafetai mo le manuia.
O le motu o tagata iinei sa matua faagaeetia i se faifeau Shiite o lana lauga i Beirut na taʻu atu ai i tagata latou te saʻo e talosagaina le saʻolotoga mai se malo faʻalotu. "O lau tapuaiga e i le va o oe ma le Atua," o le tala lea a Sheikh Yasser Audi. “E tatau ona faaaoga le saolotoga, o le tala lea a le Perofeta.” O le taʻitaʻiʻau a Lepanona, General Joseph Aoun - e leai se fesoʻotaʻiga ma le peresitene e le tautala - na faʻatonuina ana fitafita e aua neʻi faʻaaogaina se vevesi i soʻo se tagata tetee. Afai e toe faamalosia i latou i tua, e tatau ona tulei i latou i o latou tino, ae le o le tosoina o auupega.
Na ou vaaia le tele o fitafita Lepanona o loʻo faʻaalia a latou auupega ma paelo i lalo ma faʻamau i luga, o se faʻailoga masani o tagata fitafita pe a latou mananao e faʻaalia latou te le o faʻamoemoe e faʻaaoga faiga sauā. Ae o lea foi, na ou toe vaai i lenei mea i Cairo i le taimi o le 2011 Egypt revolution - ma vaai po o le a le mea na tupu i lena mea.
I le lotolotoi o le malo - pe o le a foi le mea o totoe talu ona faamavae faifeau Lepanese Forces Kerisiano - sa i ai le tala ia Gebran Bassil, o le faifeau mai fafo e matua le lauiloa, o ia moni o le atalii faaletulafono o le peresitene e le tautala, ua sauni e fai. faamavae pe afai e aveese e le taitai o Druze Walid Jumblatt ana sui o le kapeneta mai le malo.
Afai o le faʻamalama faʻamalama lenei, o le manatu e manino lava le faʻamoemoe e tuʻu le tele osofaiga fa'afefete i lalo. Ou te le o mautinoa lava, ae peitai, o le a toe aoga lenei mea. O le tele o faʻataʻitaʻiga i luga o auala, o le sili atu foi lea o latou manaʻoga. Ma o le alaga mo se faavae fou atoatoa o le a lafoaia atoatoa le faiga faalotu o le malo i Lepanona ua tupu malosi ma malosi. E toatele i le lalolagi Arapi ma Mosalemi o le a mananao latou te toilalo. Bashar al-Assad mo le tasi, Sisi o Aikupito mo le isi. E mautinoa lava Iran. Ma o le Prince Prince o Saudi Arabia, o ana "toefuataiga" laiti ua ufitia nei e le alaga moni mo le saolotoga i Lepanona.
E mafai ona e iloa pe aisea e fefefe uma ai taʻitaʻi ma tupu Arapi i lenei mea. Afai e manuia tagata o Lepanona - aemaise o ona tagata talavou - i la latou galuega tele, ona fesili mai lea o le faitau miliona o alii ma tamaitai le lelei ma le aʻoaʻoina i le salafa o le lalolagi Arapi pe aisea e le mafai ai foi ona latou maua ia lava saolotoga. E lagolagoina e Farani le au tetee a Lepanona - o se mea e le masani ai talu ai o Farani ina ua maeʻa le Taua Muamua a le Lalolagi na faʻatonuina lenei faʻalapotopotoga leaga i luga o Lepanona. Fai mai tagata Amerika latou te i ai i le itu o le tetee. Ae ou te masalo e mafua ona latou te mananaʻo e faʻafitia le Hezbollah e Lepanona - nai lo se malo saoloto fou i Sasaʻe Tutotonu.
Ia, o le a tatou vaai.
I le taimi nei, o le a tatou iloa foi mea o loʻo teuina e Hezbollah.
O loʻo i ai se fefe tele i luga o auala o Beirut. E sili atu ma le tasi o leoleo o le matagaluega i totonu, na ou matauina, o loʻo ofuina ni matapulepule uliuli e nana ai o latou faʻamatalaga. E sili atu le malosi nai lo le autau a Lepanona, o le Hezbollah e mautinoa lava le fefe mo lona lava lauiloa, ma le popole o le a lafoina i le lumanaʻi i le pogisa i fafo o le lalolagi faʻalelotu a Lepanona nai lo le tapuaʻi totoa. O latou foliga i le faʻataʻitaʻiga i Riad Solh Street e matua leaga lava. Ma ia mautinoa o le a toe tupu.
O ai na manatu o le au manumalo i le taua i le 2006 ma Isaraelu o le a latou fetaui ma le au faipule faaupufai ma le piʻopiʻo o Lepanona?
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo