O le su'esu'ega i le kelope atoa ma le tala fa'asolopito mo sosaiete tutusa e maua ai ni mea uigaese. O se tasi o tagata suʻesuʻe, o le taʻutaʻua, taʻutaʻua, maliu talu ai nei, tusitala sili ona lelei ma o se na faavaeina le Occupy movement i le Zuccotti Park, David Graeber, na mauaina se lalolagi faapena i Madagascar, i nofoaga o tagata faomea o le sefulu fitu ma le sefuluvalu seneturi, faʻamauina ana matauga i se tusi mulimuli ane, Pirate Enlightenment, Po o le Libertalia Moni. O lenei ata o se utopia ua mou atu e le o se mea lelei; Graeber fa'amatala auiliili, ae o le fa'ai'uga e le maalofia: o tagatanuu o nei taulaga faomea e sili atu le sa'olotoga nai lo le averesi o le luasefulu-tasi o le seneturi Amerika o lo'o fa'aalu itula uumi mo fa'apotopotoga fa'apitoa. E foliga mai ua latou fiafia i le tele o le fiafia, e te iloa, o le mea lea e manatu tagata Amerika e saoloto e tulituliloa.
Sa tele foi a latou faiga faatemokalasi: sa finauina faaiuga ma pule le toatele, e le pei o lenei atunuu, lea e faaalia ai e tagatanuu lo latou fiafia e ala i le franchise, ae a oo mai o latou sui i le laumua na o tagata latou te faalogo i ai o a latou foaʻi, ae na o le tagata mauoa, i lena. O le au faomea i le talafatai o Aferika sa leai ni faafitauli faapena. Ana fa'aali mai i Matakasa se ali'i pule sauā fa'apenei e pulea le lalolagi mai Uosigitone, semanu e tipi e le au faomea lona fa'a'i. Ina ua latou faia se filifiliga faatemokalasi, sa faataunuuina.
O le mea o loʻo faʻaalia e lenei tusi o le maʻi o lo tatou taʻua o le saʻolotoga ma le manatu o le faatemokalasi. E faia faapea e ala i le tau lē taʻua o o tatou puapuaga i le taimi nei ae na i lo le faafoliga atu o se lalolagi sa iai i senituri ua mavae e aunoa ma na puapuaga, ma e ui ina faia faapea i meafaigaluega. o tala fa'asolopito ma tala fa'asolopito, o lo'o fa'aaogaina ai fo'i mana fa'amatala o le tusitala. O tagata i lenei tala, e ui i lea, sa i ai moni lava, ma sa ia i latou se pule silisili ese ma le tutoatasi o le gaioiga lea tatou te totogi ai pologa e na o le matauʻa.
O lenei aganuu faomea na faʻafiafiaina Graeber, ma tuʻuina atu ana mea na ausia, e le o se mea e ofo ai. O le tele o sao a Graeber i le aganuu ma le faaupufai, o se mea na faailogaina i lona maliu faafuaseʻi i Venise i le 2020 i le 59 o ona tausaga. Faatasi ai ma le Occupy na ia fesoasoani e amata se gaioiga agavale i le lalolagi atoa e tetee atu i le le tutusa. Ma o lenei tusi fou, posthumous o loʻo faʻaalia ai nisi o mafuaʻaga o ona mafaufauga le masani ai, lea, i le isi itu, o loʻo faʻaalia ai le malosi o le tagata suʻesuʻe o loʻo faia galuega i le fanua ma le tusitala faʻasolopito o loʻo i totonu o pepa o le Enlightenment.
E manatu Graeber i le sosaiete a Madagascar ua mavae na ia suʻesuʻeina o se fale mo faʻataʻitaʻiga faʻapolokiki o le Enlightenment, ma o lona faʻamoemoe o le "manatu i le talafaasolopito o tagata faomea i Madagascar ... i lenei tulaga." Na ia taʻua e faapea "o tagata faomea na nofoia talu mai le 1697 ua faateleina le tetee i le fefaʻatauaʻiga o pologa" - e le o se mea e ofo ai, pe a mafaufau i le faiga o pulega a le au faomea, e ese mai a latou talatuu. "I luga o vaʻa faomea, sa faigofie ona atiaʻe le taʻuleleia o kapeteni malolosi ma le toto e sili atu le mataʻutia o tagata i fafo, e tusa lava pe, i totonu, o le tele o faaiuga na faia i le palota tele."
Ua ta'utino le tagata su'esu'e e uiga i le fa'afiafiaina o lenei sosaiete. "E mafai e se tasi ona taʻua o talatuu faomea, o le ituaiga sili lea ona taua o faʻamatalaga faʻasolo na gaosia e lena faʻatupuina o le North Atlantic proletariat o lona faʻaogaina na faʻavaeina ai le eleele mo le suiga o pisinisi." Na matauina foi ma le naunautai e Graeber e faapea, “o faiga faatemokalasi a tagata faomea sa toetoe lava a matua lei tupu muamua lava.” Fa'atasia lena ma se faitau aofa'i o tama'ita'i fa'apitonu'u, fa'amaualuga ma fa'amalosi, ma o se mea e le'i fa'alogoina o le a tupu. E ui ina e le o faaaogaina e Graeber le faaupuga feminism, ae o se vaega manino lena o le mea o loo ia talanoa ai, aua e masani lava ona aafia ai pe a faoa e tamaitai lo latou taunuuga ma pulea o latou olaga mo o latou lava faamoemoega. O ia fafine e leʻi faateʻia ai tagata faomea. E matua ese lava.
O nei fafine sa mananaʻo e fai fefaʻatauaʻiga saoloto, e faaipoipo ma tagata ese ma faʻaaoga a latou fanau e faʻavaeina ai se pulega fou, ma o le taunuu mai o tagata faomea faomea na mafai ai ona latou faia. "O le taunuuga muamua o le foliga mai o tagata faomea," o le tusi lea a Graeber, "o le faatagaina lea o se numera tele o tamaitai fiasili, e foliga mai o ni gafa iloga ... e pulea lelei a latou tamaoaiga ma sootaga, ma, faatasi ai ma le au faomea, faia lelei. o aai uafu ia sa pule i le talafaasolopito mulimuli ane o le gataifale.” (O lenei mea e aofia ai le tuʻimomomoina o le malosi o le au faufautua muamua, o le Zafy Ibrahim.) O tamaiti o sea faʻaipoipoga i le va o tagata faomea ma fafine i le lotoifale na taua tele i lenei taumafaiga, "ma o le ki i le manuia o le faʻamautinoa o le tele o le faaipoipo o le tasi i le isi (pe isi tagata ese). O le mea lea na tupu.
O lea la, o tama'ita'i fa'atauva'a fa'apitonu'u, tagata faomea fa'atauva'a ma nisi o malamalamaga o aga a Europa Enlightenment na fa'atupuina ai se aganu'u ma sosaiete e le masani ai. Ae na faapefea ona fesootaʻi uma le tolu? Muamua ma le sili, mo Graeber, e ala italanoaga. O tagata faomea "i luga o le vaʻa ... na faʻatautaia a latou mataupu e ala i talanoaga, felafolafoaiga ma felafolafoaiga." Madagascar ma Enlightenment sosaiete na faʻaalia foi lenei auala. O lea na tuu ai e Graeber ia Madagascar o se fale mo suʻesuʻega faʻapolokiki o le Enlightenment. O nofoaga o Madagascar “e foliga mai o ni taumafaiga manatu faapito e toe faia lena faataitaiga [faatemokalasi faomea i luga o le sami] i luga o le laueleele, faatasi ai ma tala leaga o malo faomea e sili atu ai le mataʻutia o uo po o fili mai fafo, e fetaui ma le atinaʻeina ma le faaeteete o faiga taupulepulega tutusa i totonu. Ae o le faagasologa tonu lava o le nofoia o le au faomea, o le aufaatasi ma tamaitai mataʻutia o Malalaka, amataina o aiga, na tosina atu ai i latou i se lalolagi e matua ese lava talanoaga.
E le na'o le au faomea na faia ni fa'ata'ita'iga fa'apolokiki. Na faia foi e Graeber, faatasi ai ma Occupy, ina ua ia faʻafefe ma isi se talanoaga e uiga i le le tutusa o le tamaoaiga i le lalolagi lautele. O lena talanoaga na faaosofia ai le fusuaga i le US mo se $15 i le itula totogi maualalo, faatasi ai ma isi mea. E tusa ai ma le faamatalaga a Michael Levitin, i le Atalani ia Setema 2021, e ui ina mou atu le gaoioiga, “o lona talatuu o loo i soo se mea.” Na faasilasila mai e le au tetee a Zuccotti: "O matou o le 99 pasene," ma o le toatele o tagata Amerika na ioe, e tusa ai ma palota na faaalia ai le lautele o le lagolago mo Occupy, e ui lava i le inoino o Obama ma le malosi o lana pulega i osofaiga aloaia i luga. O tagata Amerika, i le lautele, na ioe i lenei suiga i le talanoaga a le atunuu, lea na fesoasoani ai se tagata suʻesuʻe fiafia, o se tagata suʻesuʻe o lona faufautua faafomaʻi o Marshall Sahlins lauiloa ma o ia na faia lana galuega i le suʻesuʻeina o aʻa o le egalitarianism, feminism ma le faatemokalasi i Madagascar.
O le ZNetwork o loʻo faʻatupeina naʻo le agalelei o ana tagata faitau.
lafo