I le va o Mati 10 ma Me 1, 2006, e lima miliona tagata—o le tele o Latino—na faatumulia auala i le silia ma le 100 o taulaga ma aai a Amerika i le tagi mo le faamasinoga tonu i le faiga o tagata faigaluega mai fafo. O lo latou naunautaiga mamalu ma le finafinau le fefe na faateia ma faafiafiaina ai le toatele o isi ma e masani foi ia i latou lava.
O se fa'alavelave fa'afuase'i, fa'ato'ato'a fa'atupu-fa'atupu-vaega fa'alavelave lea o lo'o fa'atupuina ai se vaega to'aitiiti o tagata fa'agaioiga. O se fa'agaioiga a aiga atoa o lo'o savavali fa'atasi, e aunoa ma ni ta'ita'i, na fausia mai le pito i luga, fa'asalalau, fa'ata'ita'iga fa'atulagaina mai lea taulaga i lea taulaga i totonu o ni nai aso. O lena mantra tuai e uiga i le "sili atu ona faanatinati taitai ma tulituliloa tagata" toe tatagi moni.
Faatasi ai ma le lua miliona i le auala i Los Angeles i le aso 1 o Me, latalata i le afa miliona i Chicago, ma le 350,000 i Niu Ioka, faatasi ai ma le fiasefulu afe o tamaiti aoga ua le toe aoga, o ai e mafai ona teena le iloaina o le folafolaga o se gaoioiga fou? Faatasi ai ma faleoloa ua tapunia i le Iunaite Setete atoa ma le afe ma afe o loʻo faʻatauvaʻa galuega, e tusa lava pe fai mai faʻapolokiki, tagata faigaluega, ma taʻitaʻi lotu "aua," o ai e le mafai ona mafaufauina se tulaga fou faʻapolokiki e aliaʻe mai lenei tuufaatasiga o le ita ma le amio pulea?
O fea na sau ai ma o fea o le a alu i ai? Pe o le a auai isi malo faʻaagafesootai i se tauiviga tele e tetee atu i le faʻaleagaina ma le faʻaleagaina, e pei o Aferika Amerika, Asia ma le Pasefika, tagata papaʻe? Po'o le a leiloa lona fa'avae faigaluega-vasega e pulea e le tele o aufaipisinisi ma vaega-vasega-vasega? O le a se mea e mafai ona tatou faʻamoemoeina i le va o le taimi nei ma le palota ia Novema? E mafai e se palota Latino fou ona liliu ese Republicans mai le tofi?
O le puna o lenei tetee tele o loʻo i ai nei e umi lona talafaasolopito. O le Alien and Sedition Law o le 1798 na faʻasino atu ai le auala i le tulaga muamua ma e toetoe lava a leai se faʻamalosaga atoa i le nationalism paʻepaʻe o loʻo faʻaauau pea ona fafagaina le tetee i tagata malaga. O se tasi o nai tuusaunoaga na oʻo mai i le 1965 ina ua faʻamutaina le faʻailoga faʻailoga o "atunuu faʻa-atunuu" mai le 1920s. Ae o le 1960s lena.
O le uluai taimi nei e tetee atu i tagata mai fafo mafaufau tane e lata mai i le 1970s-80s. O le Federation for American Immigration Reform (FAIR) na tulaʻi mai i le 1979, ma tuʻuina atu le faʻamatalaga o le "toefuataʻiga o femalagaiga" lea e ufiufi ai le mea o le mekasini. Faʻamatalaga ua taʻua "se tasi o taulaga sili ona manaia a Amerika papaʻe." O le vaitau o le 1990 na aumaia ai foi le Voice of Citizens Together (VCT), o se vaega e tetee i tagata malaga mai le nuu o loo faalauiloaina le "Reconquista" taupulepulega taupulepulega e faapea na faaaoga e Mekisiko tagata malaga e toe maua le itu i Saute Sisifo. Na fanauina foi e le VCT le American Patrol, o se 1998 muamua i le tuaoi mataala Minutemen.
Faatasi ai ma le Tulaga 187 i le 1994 Kalefonia, ma tulafono faapena i isi setete, na oo mai ai se osofaʻiga i luga o aia tatau a tagata soifua o tagata malaga mai e leʻi faʻamaonia i aʻoaʻoga, tausiga faʻalesoifua maloloina, ma isi auaunaga lautele.
Na iu lava ina faalēaogāina le Tulaga 187, ae e leʻi taofia ai nisi faiga e taofia ai femalagaaiga, tusa lava po o le a le tau o tagata. E le gata i lea i le 1994 na oʻo mai ai le Operation Blockade ma le Gatekeeper, lea na amata tapunia le vaega o tuaoi El Paso, San Diego, ma Nogales. E tusa ai ma le Ofisa o Tiute ma Puipuiga tuaoi, e le itiiti ifo i le 300 tagata malaga na maliliu i le tuaoi i tausaga taʻitasi talu mai le 2000 o le vevela o le vevela, manava, ma isi mea e taʻua o "natura" mafuaʻaga. O faiga faʻavae fou e faʻamalosia ai tagata faimalaga e taumafai e laasia i toafa ma nofoaga mauga e le o leoleoina o le mafuaaga moni lea o na maliu. O tagata faigaluega mai fafo o loʻo aʻafia foi i faʻalavelave faʻaleagaina e sui o le Border Patrol, e le mafai ona tali atu mo a latou sauaga. O le faʻaaluina o le $ 30 piliona e faʻamilitia ai le tuaoi i le 10 tausaga ua tuanaʻi e leʻi faʻalavelaveina ai le sopoia e le faʻatagaina, na o le mafuaʻaga o le tele o le oti.
O le tausaga 1994 na maua ai foi le pasia o le NAFTA, le maliega ua taʻua o le "fefaʻatauaʻiga saoloto". E ala i le fa'atagaina o saga a Amerika e fa'atauva'a e le setete e tauva "saoloto" ma sana Mekisiko, na tuliesea ai le faitau afe o faifa'ato'aga Mekisiko mai o latou fanua ma i le US i se sailiga fa'amoemoe mo le ola. Ona sau ai lea o le CAFTA ma ni aafiaga tutusa mo Amerika Tutotonu, i luga o le lagolago muamua a le US mo le pule malosi i Amerika Tutotonu lea na mafua ai ona sosola le toatele i le US, ma saili foi mo le ola. Neo-liberal faiga faʻavae ma faʻatonuga fetuunaiga polokalame iinei ma isi atunuu ua faʻateleina femalagaiga i le lalolagi atoa i le tulaga lea e 185 miliona o loʻo lipotia mai o loʻo faimalaga ma le le loto i ai, e le aofia ai le 21 miliona tagata sulufaʻi. E le o se mea e ofo ai, o tetee mo aia tatau a tagata mai fafo o loʻo faia i Europa-mo se faʻataʻitaʻiga, o se faʻataʻitaʻiga a le faitau afe o tagata e leʻi faʻamaoniaina i Madrid i nai masina talu ai ma le 10,000 na tetee i Peleseuma e talosagaina tulaga faaletulafono mo tagata malaga mai. O le faʻafitauli o loʻo feagai i totonu o le US e tatau ona vaʻaia o se lalolagi atoa, e tulaʻi mai i le faʻaauau pea ona maua tupe mama.
Ua tatou vaaia foi se faiga tuai ua toe faia, e pei o taimi o le utiuti o tagata faigaluega a le Iunaite Setete, sa faakonekarate, faamalosia, faomea, e oo lava ina ave faamalosi e tagata faigaluega nofomau i taimi o le le lava o tagata faigaluega mai Amerika. O le taimi lava iinei, na latou feagai ai ma le faʻailoga lanu, sauaga e le au faigaluega a le AFL mo totogi "malulu" na latou mauaina, tulaga leaga o le olaga, ma le faʻaleagaina e aofia ai le faʻasalaga. I taimi leaga o le tamaoaiga ua avea tagata faimalaga ma 'oti faigofie.
O aso nei ua faʻaopoopoina se isi itu. O le aganuu iloga, o le uiga tonu o le "civilization" US style, o loʻo osofaʻia, matou te faʻalogo. "O le lanu enaena o Amerika," latou te fai mai ai (galo o le tele o Amerika moni, le lalolagi, ua enaena). O le ita tele e mafai ona o faatasi ma lenei talitonuga na faaalia talu ai nei ina ua faasalalau le manatu o le usuina o le vii o le atunuu i le gagana Sipaniolo. Mai Bush i lalo: mataʻutia. (E tusa lava po o le a le tusitala o Kevin Phillips na tusia e faapea o Bush "o le a pa'ū i totonu o tausamiga faa-Sesapani, o nisi taimi e auai i le usuina o le 'The Stars Spangled Banner' i le gagana Sipaniolo ...")
Hr 4437 Sparks Latino Rage
O lagona faapena o se tasi lea o auupega na faʻaaogaina e pasia ai le House Bill 4437, na tuʻuina mai e James Sensenbrenner (R-WI), faʻatasi ai ma ona aiaiga mataʻutia-e sili atu i mea uma e avea o se solitulafono mo se tagata e le o se tagatanuu e i ai i le Iunaite Setete e aunoa ma ni pepa talafeagai poʻo. e fesoasoani i se tagata faapena i soo se auala. E sili atu nai lo se isi lava mea, o lenei tulafono fou ua fuafuaina o le mea lea na faaosofia ai le faitau miliona i le auala. O le manatu o le faia o se solitulafono mo le saofagā i le tamaoaiga o le US o se tasi o taufaaleaga tele. Leitioa na aumaia ai i fafo alii ma tamaitai o loo tuleia pepe strollers ma talotalo mai faailoilo e fai i le fale—o ni numera tele e lei savavali muamua, ae ua maua nei se mamalu fou, ma usuina le “Sí se puede” (Ioe, tatou te mafaia). Ae sili atu i mea uma, sa latou savavali mo o latou aiga ma tetee atu i tulafono na fevaevaeaʻi ai le toatele o tagata o le aiga, e oo lava i tamaiti laiti e mafai ona taʻu atu ia te oe ma loimata i o latou mata.
O lea na amata faʻaputu ai le numera tele ia Mati ma Aperila. Faatasi ai ma le toatele, sili atu ona taumateina le auai, na oo mai ai le 500,000 i Dallas, Texas (moni) ma Washington, DC; 60,000 i Atlanta; 50,000 i Sacramento conservative; 20,000 i Phoenix. E mafai ona e faalogoina le faamatalaga lava lea e tasi i le tele o aai: “Sa matou ofo i le sasaa mai”; "Na faʻalauiloa fuafuaga i le na o le valu aso aʻo lumanaʻi le faʻamoemoe ma matou faʻamoemoe mo ni nai afe." Sa ofoofogia foi le auai i nofoaga laiti pe sili atu foi: 5,000 i Wichita, 6,000 i Des Moines, 6,000 i Homestead, Florida, ma le 4,000 i Siler City, North Carolina. I le Garden City, Kansas 3,000 na o mai, e aofia ai ma se tasi tamaitai ma se faʻailoga na fai mai: "E leai se kata lanu meamata a Columbus."
O gaioiga mo aia tatau a tagata mai fafo ua faʻapipiʻiina foi i Amerika Latina, aemaise lava Mekisiko, lea na lipotia mai ai le faitau miliona o tagata na teena McDonald's, Starbucks, Walmex, ma isi 'olo malosi i le aso 1 o Me. , lea na latou tapunia mo le tolu itula, e lagolagoina uma le huelga (te'i) i le US, faatasi ai ma tauiviga mo le faamasinoga tonu a tagata faigaluega i Mekisiko. O lipoti a sui o le Border Patrol o lo o utia e maile tagata faigaluega mai fafo na faateleina ai le auai.
Na ioe tagata matamata i aai o le Iunaite Setete e faapea, o le leitio i le gagana Sepania, ma o nisi taimi o le TV, sa tele lava ina nafa ma le numera, faatasi ai ma fesootaiga i luga o le initaneti i talavou. O le lagolagosua a le Ekalesia Katoliko o se malosiaga faamalosiau i le tele o eria, e aofia ai Los Angeles, lea na faaalia ai le tasi miliona i le aso 25 o Mati. Na taʻua e Katinale Roger Mahoney e faapea, afai e pasia tulafono a le feterale e faasā ai ona fesoasoani i tagata malaga mai e lē o ni pepa aloaia, o le a ia faatonuina patele i lana pulega sili e fai. le usita'ia le tulafono (mulimuli ane na ia fai mai "aua le tama'i"). Linda Chavez-Thompson, faatonu sili o le AFL-CIO, na ia taʻusalaina HR 4437 ma valaau mo le amanaiaina o tagata malaga mai o ni tagata atoatoa o le sosaiete ma le gaioiga atoatoa e le mafai e tagata e ana galuega ona faʻaaogaina. E mafai ona matou faʻaopopo: aua neʻi galo le faitau miliona o tala o loʻo totogi e tagata faigaluega le faʻamaonia ma tagata faʻatau lafoga.
HR 4437, lea na pasia ai le Maota i le aso 16 o Tesema, 2005, o le faʻavae faaletulafono mo se pogrom, e pei ona taʻua e se tasi o tagata matau. Sa le na o ia mo se taimi umi. Mai le Republican Senators Cornyn (TX) ma Kyl (AZ) na sau ai le S 1438 lea na aofia ai le tele o faʻalavelave faʻapitoa ma se polokalame tele tagata faigaluega, lea e lauiloa lautele e tutusa ma polokalame bracero ua mavae e avea o se ituaiga o le nofo pologa. O le isi pili i totonu o le Maota, na tuʻuina mai e Tom Tancredo (R-CO), e manaʻomia le tuliesea o tagata malaga uma e leʻi faʻamaonia. Na ia manaʻo foʻi e faʻafitia le sitiseni i tamaiti na fananau i le US o tagata malaga mai fafo.
O le tulafono a McCain-Kennedy "Secure America" na tuuina atu i totonu o Maota e lua—faatasi ai ma manaoga faigata, umi umi, e aofia ai le totogiina o le $2,000 i sala tupe ma le 6 tausaga o tulaga tuutuuga—na lagolagoina e iuni tetele, e aofia ai le SEIU ma le UFW, vaega lotu, ma isi. O le pili sili ona fa’aaloalo na sau mai le sui o Sheila Jackson-Lee, o se Aferika Amerika mai Texas, ae e le’i maua se sponsor i le Senate. E leʻi aofia ai tagata faigaluega asiasi, ua leva ona fiafia i ai George Bush.
O le minute mulimuli a Hagel-Martinez na le mafai ona pasia. Faatasi ai ma le fai mai o tagata malaga mai i le lua tausaga pe itiiti ifo e tatau ona o ese ma e mafai ona toe foi mai o ni tagata faigaluega malolo, na tatala ai le faitotoa i teuteuga mai Sensenbrenner. E leai se isi gaioiga e toe faia se'i vagana ua toe tauaofia le Konekeresi ia Aperila 24 pe a mae'a le malologa, ma le isi malologa mai ia Me 20-Iuni 6.
Fausiaina o se Tau o le Fefe
I aso a'o lumana'i le aso 1 o Me, sa faatelevaveina taumafaiga e fausia se tau o le fefe i tagata malaga mai. I le aso 28 o Mati i Detroit 21 tagata malaga mai Mekisiko na faateʻa mai a latou galuega i le kamupani aano o manu a Wolverine ona o le misi o galuega e auai i se faʻapotopotoga. I le masina o Aperila, na salalau ai tala e uiga i le faʻasalaga o i latou na auai mai Niu Ioka i Niu Mekisiko. I Florida e 183 tagata malaga mai fafo e aunoa ma ni pepa aloaia na pueina. Ona o le fefefe, e toʻatele e leʻi ō e faigaluega, aʻoaʻo a latou fanau i le aʻoga, pe tiʻetiʻe foʻi i le pasi. O le sui o Terrance Carroll, o le Black Denver lawmaker, na maua se imeli e faʻafefe ai o ia i le faʻasalaina mo se faʻamatalaga anti-Minutemen na ia faia. Na maua e le pulenuu o Los Angeles Antonio Villaraigosa ni taufaamatau o le oti ona o lona lagolagoina o le tetee ma se faleaiga Mekisiko i San Diego na susunuina - ona o lona avea ma Mekisiko.
O le taufaamataʻu sili ona mataʻutia na oʻo mai ina ua faʻateʻaina ma pueina e le ICE (Immigration and Customs Enforcement) le 1,178 o tagata faigaluega e leʻi faʻamaonia mo le IFCO crate ma pallet company, e faʻavae i Houston, i nofoaga eseese o le atunuʻu e le ICE (Immigration and Customs Enforcement), lea e suitulaga i le INS (Immigration and Naturalization). Auaunaga) ma le Ofisa o Tiute. O le mea moni o tulafono fou o loʻo faʻatali i le Konekeresi e ono le faʻatagaina sea gaioiga na le amanaiaina. O osofaʻiga a le IFCO o se vaega o le fuafuaga a le ICE ua taʻua o le "Endgame," o loʻo taʻua ai o le faʻamoemoe o le pulega a Bush o le aveesea uma o tagata malaga mai fafo e oʻo atu i le 2012. Seʻi tatou taʻua o le faʻamamaina o ituaiga?
HR 4437 ua uma ona taʻua le taua i le mataʻutia ma lona igoa, Le Puipuiga o tuaoi, Anti-Terrorism ma le Pulea Faasolitulafono Tulafono. O lea la ua i ai le ICE, o se lala o Homeland Security-o lo tatou manatu e puipuia i le "taua i le mataʻutia" - ma le malosi tele i luga o tagata malaga mai. O le faʻaalia o tagata malaga mai Mekisiko ma El Salvador e foliga mai o tagata faatupu faalavelave o le ki lea i le taʻaloga. E oo lava i le "liberal" Senator Ted Kennedy na fai mai i se taimi e leʻi leva talu ai o tatou "faafitauli tau femalagaaiga e lamatia saʻo ai le saogalemu o le atunuu." O lenei atugaluga ua matua'i fa'atauaina ma na pasia ai e le Senate Republicans se pili i luma o le aso 1 o Me e fa'aliliu ai le $1.9 piliona mai le taua i Iraki i le puipuiga o tuaoi mo Arizona.
O le faʻataʻitaʻiga sili ona faanoanoa o le mea e mafai ona fai e le fefe, o le iʻuga o Anthony Soltero e 14 tausaga, o se tamaititi na fanau mai i le US, o se tamaititi aoga maualuga i Ontario, Kalefonia. Na ia fesoasoani i le faʻatulagaina o se tamaititi aʻoga e alu ese mai lana aʻoga mo aia tatau a tagata mai fafo ina ua maeʻa le tele o Mati 8 faʻataʻitaʻiga i LA. O se tasi lea o savaliga a tamaiti aoga i le salafa o le atunuu. O le aso 25 o Mati na valaau ai Atonio i le ofisa o le pulega e uiga i le savaliga ma fai i ai e mafai ona taofia o ia mai le auai i le faauuga, e mafai ona faasala lona tina i le $30 ona o lona le aoga, ma e mafai ona taofia o ia i le falepuipui mo le 250 tausaga. Na alu Atonio i le fale, valaau i lona tina ma taʻu atu ia te ia le taufaamatau, ma fasiotia o ia lava i le fana a lona tama.
E oo atu i le faaiuga o Aperila e mafai ona iloa nisi suiga i sauniuniga mo le National Day Without Immigrants tete'e lautele ma le boycott ua fuafuaina mo Me 1, umi se aso o aia tatau a tagata faigaluega i Amerika Latina ma le lalolagi. Na alu atu le valaau e fa'atama'i galuega, a'oga, ma fa'atau pe fa'atau atu. O faipule e pei o Mayor Villaraigosa ma nisi o taʻitaʻi o le ekalesia ma le iuni na fautua mai se faiga faʻaletonu. O nisi o DJs Latino o ē na valaʻau malosi mo faʻataʻitaʻiga e oʻo mai i lena taimi na lipotia mai na amata ona unaʻia le au faʻalogologo e auai i faʻataʻitaʻiga pe a maeʻa galuega ona o le fefefe neʻi o se savaliga e ono faʻatupu ai le ita mai le au faipule ma tagata lautele.
O le valaau na alu atu muamua e ave fuʻa a Amerika e faʻamaonia ai le manaʻoga ia faʻaalia o se vaega o lenei sosaiete. Ae o lea ua sili atu le faamamafaina o le "aloese mai i tua" (e peiseai ua leva ona le faia le sasa). Fai mai nisi o le au faʻamatalaga o se tasi o vaega o le taʻitaʻiga o le vaeluagalemu o le gaioiga ua matua faʻaeteete.
O vaega eseese na ave i tulaga eseese i le boycott. Fai mai le Akiepikopo o San Francisco George Niederauer, "Afai e mananao nisi e taofi ae o isi e mananao e savavali, e le afaina, o le mea taua o le tatou tutu faatasi e ausia le faamasinoga tonu mo tagata malaga aua e tatau ona faaauau pea ona tatou tauivi faatasi pe a uma le aso 1 o Me." O lona tulaga na faaleo mai e le au Episcopalians, Buddhists, Chinese Presbyterians, ma se Rapi Iutaia na manatua le taunuu mai o lona tamamatua i Amerika: "Na ia aoaoina mea e tolu. O le tasi, o auala e leʻi fola i auro, lua, e leʻi fola lava; ma le tolu, na ia fola.” O Dolores Huerta, o se faailoga umi o tagata faigaluega Mekisiko, na ia tauaveina le tulaga na umia e le toatele: "Fai le mea e te lagona le fiafia e fai."
O a'afiaga tau tamaoaiga o le fa'atama'i i le atunu'u e matua faigata lava ona fa'amasinoina. O auala uma o pisinisi na matua oti ia Me 1 i nisi o eria. O tagata faigaluega e leʻi oʻo mai i le afe ma afe, faʻatasi ai ma tagata faigaluega agaalofa na tuʻuina atu ia i latou le faatagaga e nonofo ai i le tele o tulaga. I Los Angeles na tuuina atu ai e le faauluuluga o lana Economic Development Council se fua faatatau muamua e $52 miliona i tupe leiloa, atonu e $100 miliona. I LA uafu, 70 pasene o oloa tilivaina na taofia. Ae leai se tasi na fai mai o le boycott na afaina ai le tamaoaiga lautele. Na atili ai ona iloa e tagata le taua tele o tagata faigaluega mai fafo ma tagata faʻatau.
Black Support, Ioe pe Leai?
I le faagasologa o le tauiviga o aia tatau a tagata mai fafo, o sootaga i le va o tagata faigaluega Latinos ma Aferika Amerika ua sili atu ona finauina nai lo se isi lava taimi muamua. Ua leva ona iai le vevesi i le va o tagata e lua. O le afa o tagata Aferika Amerika Kalefonia na palota mo le Proposition anti-immigrant Proposition 187 i le 1994. Talu ai nei na i ai le tetee a Black i le galu o loʻo i ai nei o le tetee a tagata mai fafo ua taʻua o "le fou o aia tatau a tagata." “Ua matou feoti mo lena mea,” o le a fai mai ai ma le ita nisi. Fai mai isi, ma e iai le mea moni i lenei mea, "E le o mai Latino ia i matou mo se lagolago," ma e oʻo lava, "Latou te le fiafia ia i matou," i auala e faʻaalia ai le faʻailoga lanu.
E oʻo atu i le aso 1 o Me, i luga o le vaaiga a le atunuʻu o le NAACP, le Urban League, Jesse Jackson, ma Al Sharpton na maua ni tulaga lagolago malosi i tagata lautele. O le NAACP o loʻo faʻailoa mai mo le tele o tausaga na ia puipuia ai aia tatau a Aferika ma Haiti tagata malaga mai. I le aso 31 o Mati, na manaʻomia ai le Konekeresi e faʻatulafonoina le toe fuataʻiga o femalagaiga "e aunoa ma le taulaʻi muamua i le faʻamalosia o le auala e aofia ai le fausiaina o se puipui 700-maila, se faʻasalalauga o le faʻateʻaina tele ma le faʻasalaina o tagata faigaluega e leʻi faʻamaonia." Peita'i, o lana lisi o ta'iala fa'apitoa e tatau ona mata'ituina e le'i fa'afeagai ma polokalame fa'apolopolo a tagata faigaluega asiasi.
I totonu o ofisa o le malo, ua lagolagoina e le Congressional Black Caucus le pili Kennedy-McCain. Na lagolagoina e le sui o le Konekeresi Uliuli Bobbie Rush o Ilinoi se tulafono faapitoa e fesoasoani ai i aiga mai Ilinoi mai fafo ma saunoa i se fono a Chicago mo aia tatau a tagata mai fafo. Na ioe le Senator Baraka Osama mai Ilinoi e lagolagoina aia tatau mo tagata malaga mai pe afai o le a lagolagoina e latou fautua aia tatau mo i latou o loʻo i ai faʻamaumauga tau solitulafono-lea e aofia ai le tele o tagata Blacks.
I se fonotaga a le au tusitala i Los Angeles i Saute ia Aperila 29, Reverend Lewis Logan, faifeʻau o se ekalesia AME, Nation of Islam minisita Tony Muhammad, ma isi Aferika Amerika ua leva ona i ai ni sini tutusa i le tauiviga faasaga i le faailogalanu; e le tatau ona avea tagata malaga ma pologa fou. O lea la, i se tasi aso, na faitauina ai ulutala, "Immigrant Crusade Enlists Few Blacks," ma le aso na sosoo ai, "Polls, fai mai taʻitaʻi e toatele tagata uli e lagolagoina tagata ulufale mai faasolitulafono." O le mataupu o le tetee a le Black i tagata malaga e alu i tua ma luma, ae o loʻo i lalo o suʻesuʻega lautele i aso nei nai lo le taimi ua tuanaʻi. O loʻo i ai le faʻamoemoe mo le lagolago, aemaise lava pe a tele atu le aapa atu mai Latinos ma aʻo tuputupu aʻe le malamalama o le mataupu autu o le faʻaleagaina o tagata faigaluega. O lena manatu o le faavae foi lea o taumafaiga i le taimi nei e aumai faatasi tagata Black ma faaulufale mai tagata Latino i le toe fausia o New Orleans lea na i ai foi feeseeseaiga i le va o le lua.
"Sí Se Puede i le gagana Sipaniolo o lona uiga o le a tatou manumalo," o le tala lea a Jesse Jackson i le aso 30 o Aperila, ma talanoa i le Black-brown solidarity lea e mafai ma e tatau ona fausia a o faagasolo le taua mo aia tatau a tagata mai fafo.
O fea oi ai Tagata Asia ma Papalagi?
E na o le 8 i le 10 pasene o le faitau aofaʻi o tagata Asia o loʻo i totonu o le US e aunoa ma ni pepa talafeagai, faʻatusatusa i le sili atu ma le 20 pasene o Latinos, o loʻo faʻamauina foʻi le 78 pasene o le atunuʻu "faasolitulafono" tagata malaga faʻatusatusa i le 13 pasene mai Asia. O lea e le o se mea e ofo ai le mauaina o ni numera laiti o tagata Asia-muamua faʻataʻitaʻiga o loʻo lagolagoina le manaʻoga mo aia tatau a tagata mai fafo, e ui lava o nisi o Saina Amerika na o mai mo le tele o tetee i Niu Ioka ma San Francisco. O Filipino e maualuga atu fua faatatau o "tagata faasolitulafono" ma sili atu ona lagolagoina le tauiviga mo aia tatau a tagata mai fafo. O se suʻesuʻega o tagata Korea i le Aai o Niu Ioka, lea e nonofo ai le 15,000 i lalo ifo o le tulaga mativa, na iloa ai e 28 pasene o i latou na tali mai e leai ni pepa. O loʻo lagolagoina foʻi e tagata Korea faʻataʻitaʻiga i le taimi nei ma le malosi nai lo isi.
I le tulaga lautele o tagata Asia Amerika o loʻo faʻapea o latou faʻamuamua o le faʻamautinoa o le mataupu o le tele o visa a aiga e le faʻapuupuuina i felafolafoaiga o loʻo i ai nei. Latou te feagai ma faatalitali umi lava; mo se fa'ata'ita'iga, e tatau ona fa'atali uso Filipino o sitiseni Amerika mo le 23 tausaga. O vaega e tetee i femalagaiga e tetee malosi i aiaiga o visa faaleaiga.
O se palota talu ai nei na lagolagoina e le New American Media, o se faʻalapotopotoga faʻasalalau faʻaleaganuʻu, na faʻaalia ai e 39 pasene o tagata malaga mai Asia na fiafia e faʻateʻa uma tagata "faasolitulafono" tagata malaga. Ae o loʻo faʻamamafaina e le au faʻamalosi a Asia Amerika le manaʻoga e galulue ma Latinos e aloese ai mai le faʻafememeaʻi o nuʻu e lua i le tasi ma le isi ona o le faʻatulafonoina ma le tele o visa a le aiga. O le toatele o tagata Asia i Saute aemaise lava o loo popole i aiaiga o loo i ai nei i le tele o pili o loo i luma o le Konekeresi lea e faamautu ai le aia tatau a leoleo i le lotoifale e faamalosia ai le tulafono tau femalagaaiga. Latou te manatua le osofaʻiga a le 9/11 na faʻaosofia ai solitulafono o le ita ma faʻasalalauga faʻaleaganuʻu na faʻatonuina i Pakistan ma isi tagata Asia i Saute. O le lagona lava e tasi o loʻo i ai i Palesitina ma Arapi, oe na o mai i savaliga i Detroit ma Chicago.
Fai mai Karin Wang o le Asian Pacific American Legal Center i Los Angeles, "O le toatele o tagata Asia e lei iloaina o loo i ai so latou sao i le talanoaga o loo i ai nei, ae o lea ua faafuasei ona fiafia."
O Fea Tatou Te O Ai Mai Iinei?
O le laasaga muamua o le vaai atu o le mataupu autu o le faʻaaogaina o tagata faigaluega ma e faʻailoga tagata. O le fa'atupuina talu ai nei o le mea moni lava o se tali puipui i tulafono fa'atūina ma e le'i fa'atupuina se lisi o fa'atonuga e sili atu ona fa'atino. Ae e faigata ona mafaufauina o le a filemu tagata uma ma toe foi vave i le fale ona o le leai o se fuafuaga mo le lumanaʻi. Tasi le avanoa e leai se tulafono fou e pasia a o lei faia le palota ia Novema. Atonu e tutusa lelei, faʻataga le tele o taimi e faʻatulagaina, faʻatulagaina, ma resitalaina tagata palota Latino fou. O na tagata palota fou, aemaise lava mai le autalavou malolosi ma le faatupu vevesi—o aoga maualuluga uma i Oakland, mo se faataitaiga, na toetoe lava a gaogao atoa i le aso 1 o Me—o se sini autu a le tele o malosiaga.
O le Republicans e matua fevaevaeaʻi i le mataupu tau femalagaiga, ma e le mafai e Bush ona faʻalagolago i le lagolago pe faʻamautinoa foi le mea na te manaʻo e pasi. O le Christian Right, o se puipuiga a le Republican, ua vaeluaina foi i le va o se tautinoga i le alofa Kerisiano mo tagata vaivai ma le vaai atu i tagata malaga o se avega ma se taufaamatau i "Aganuʻu Amerika" (e tusa ai ma le lua vaetolu o le au faievagelia papaʻe). E mafai ona mafaufauina se vaaiga fou faaupufai na amataina e le vaega o aia tatau a tagata mai fafo.
E tatau ona tatou vaʻavaʻai faʻapitoa i galuega o loʻo faia i Chicago. Mo se faʻataʻitaʻiga, o le Centro Sin Fronteras na tele nafa ma le faʻasaʻolotoina o tagata faigaluega 26 IFCO na pueina i Chicago i luga o latou lava iloa. Faʻauluuluga e Emma Lozano, o lona uso na fesoasoani e faʻapipiʻi le lagolago Latino lea na fesoasoani i le filifilia o Mayor Harold Washington i tausaga ua mavae, o loʻo galue nei le Centro i ni fuafuaga fou. E aofia ai le fesoasoani i le fausiaina o se moratorium tele i Uosigitone, DC i le aso 19 o Me e tetee atu ai i nisi osofaʻiga poʻo le puʻeina i lalo o tulafono o loʻo iai, talu ai o loʻo faʻatalanoaina tulafono fou. O isi fuafuaga e aofia ai le tele o vaega e aofia ai se apili i aia tatau a tagata i le fonotaga a le OAS na faʻatulagaina mo le amataga o Iuni i le Dominican Republic.
E tatau foi ona tatou vaʻavaʻai i Amerika Latina lea ua faʻateleina ai le tele o vaega agavaʻa ua oʻo mai i le malo o le setete. E mafai ona mafaufauina le avanoa o a latou polokalame e faʻaosofia ai se vaʻaiga fou ma se fuafuaga mo le au faʻasalalau i le US. Mo i latou e masalosalo i lenei manatu lototele, e mafai ona tatou fai atu: o ai na mafai ona mafaufauina mea na faia e Latinos i le tolu masina talu ai? SÍ se puede!
Elizabeth Martinez o se tusitala Chicana, faʻamalosi, ma se faiaoga. Na ia faʻavaeina le Institute for Multi-racial Justice e fesoasoani i le fausiaina o soʻotaga i le va o nuʻu lanu. O Martinez o le tusitala o tusi e ono ma le tele o tala. O lana galuega sili ona lauiloa o le 500 Tausaga o le Chicano History . O lana tusi fou De Colores O lona uiga o i tatou uma: Va'aiga Latina mo se seneturi e tele lanu .