PM Press is zojuist vrijgegeven Liederen van Vrijheid: Het James Connolly Songboek, onder redactie van Mat Callahan, met een inleiding door Theo Dorgan en een voorwoord door James Connolly Heron.
Connolly was een Ierse revolutionaire leider die werd geëxecuteerd vanwege zijn rol in de Paasopstand van 1916. Hij was ook een gepassioneerd tekstschrijver, die talloze revolutionaire liederen schreef en andere populair maakte. Hoewel zijn herinnering en werk in bepaalde kringen – niet in de laatste plaats in Ierland – in het collectieve bewustzijn worden bewaard – is een groot deel van dit oeuvre verspreid, zo niet tot nu toe, volledig verloren gegaan.
De singer-songwriter Mat Callahan heeft onlangs een project voltooid waarin hij dit werk samenbrengt in één bundel met een begeleidende muziek-cd. Aaron Leonard correspondeerde onlangs via e-mail met hem om te vragen naar het project.
In zijn inleiding schrijft de dichter en schrijver Theo Dorgan: ‘Het probleem met Connolly in onze tijd is dat hij een hol icoon is geworden, een soort voorouderfiguur aan de linkerkant, van geen echte substantie voor velen die zijn naam aanroepen, behalve als een toetssteen van legitimiteit in een bepaald soort politiek." Wie was James Connolly?
[Dorgan] schrijft vanuit een Iers perspectief waarin de rol van Connolly moeilijker te negeren is dan elders. En [Dorgan] heeft ongetwijfeld gelijk, aangezien Connolly’s karakter, zijn onvergankelijkheid en voorbeeldige moed hem enigszins tot een ‘onmogelijk ideaal’ maken in het huidige giftige politieke landschap. Omkoopbaarheid en verraad domineren het toneel zo dat Connolly óf helemaal uit de geschiedenis moet worden geschreven, óf hij moet tot een heilige worden gemaakt aan wie je je zonden kunt belijden terwijl je ze blijft begaan.
Gelukkig hebben we Connolly’s eigen geschriften om zijn verdiensten te beoordelen op basis van [en] het zijn de nauwkeurigheid van Connolly’s analyse en de helderheid van zijn betoog die hem historisch [en als figuur] belangrijk maken voor de huidige en toekomstige strijd voor menselijke bevrijding.
Connolly was een revolutionair omdat hervormingen een overgave aan eeuwige dienstbaarheid inhielden. Hij was een socialist omdat de particuliere toe-eigening van rijkdom de verarming betekende van de mensen die deze rijkdom feitelijk produceerden. En hij was een internationalist omdat het nationalisme arbeider tegen arbeider opzette, een situatie die hij met eigen ogen zag in Ierland en met nog grotere kracht tijdens zijn bezoek aan Amerika.
Connolly was zonder enige twijfel briljant. Geboren in bittere armoede in Edinburgh, autodidact, maar werd een belangrijke geleerde en politiek theoreticus. Connolly was ook doordrenkt van de lessen van de concrete strijd om de arbeiders in Schotland, Engeland en later Ierland en de VS te organiseren.
Connolly, een leerling van Karl Marx, analyseerde vervolgens op creatieve wijze de situatie waarin Ierland zich bevond en verwoordde standpunten met betrekking tot de nationale bevrijding die vooruitziend waren en voor een groot deel de grote golf van onafhankelijkheidsbewegingen voorspelden die de wereld na de Tweede Wereldoorlog overspoelde.
Zoals de inleiding aangeeft, bevatten sommige teksten een "donzige sentimentaliteit" die door de periode is gekenmerkt, maar toch is het sentiment gezond en blijft er een kernvitaliteit over. Het 'Rebellenlied' is bijvoorbeeld behoorlijk direct als hij het heeft over 'Een lied van liefde en haat', maar de zin die mijn aandacht trok was waar hij schrijft dat de handen van hebzucht zijn: 'Uitgerekt om de levenden te beroven en de dood." Het klinkt alsof hij iets begreep van hoe het kapitalisme werkt.
Wat vormde de basis voor zijn schrijven en hoe zag hij de rol van zang, vergeleken met hoe we het vandaag de dag zien?
Connolly werd geïnspireerd door zijn betrokkenheid bij de IWW [Industrial Workers of the World]. Het gebruik van liedjes was een steunpilaar geworden van de arbeidsorganisatie in de multinationaal-meertalige Amerikaanse arbeidersklasse. Taalkundige verdeeldheid zou door muziek kunnen worden overwonnen; solidariteit en strijdlust kunnen worden aangemoedigd door mensen die samen zingen.
Connolly produceerde het origineel Songs of Freedom terwijl in 1907 in New York Connolly’s beroemdste uitspraak over muziek uit dit liedboek werd gehaald, waarvan de essentie was dat geen enkele revolutionaire beweging die naam waardig is, kan bestaan zonder haar poëtische uitdrukking. Zonder vreugdevolle, uitdagende zang is het het dogma van weinigen en niet het geloof van velen.
Hoe ben je bij dit project betrokken geraakt en hoe heb je uiteindelijk al dit materiaal blootgelegd en verzameld?
De korte versie luidt: Ik wilde mijn 60e verjaardag vieren door revolutionaire liedjes te zingen. Ik had ook een stel Ierse vrienden en goede herinneringen aan James Connolly uit mijn jeugd. Mijn stiefvader had veel respect voor Connolly en maakte mij duidelijk hoe belangrijk Connolly’s ideeën waren.
Dus ging ik op zoek Songs of Freedom alleen om van een boekhandelaar in County Mayo te horen dat ik het niet zou vinden. Hij was de eerste die uitlegde dat het enige bestaande exemplaar zich in de Ierse Nationale Bibliotheek bevond. Dus kocht ik het op een na beste ding, namelijk de James Connolly-liedjesboek uitgegeven door de Cork Workers’ Club in 1972 en herdrukt in 1980. Op de teksten in deze verzameling hebben we het grootste deel van het programma gebaseerd.
Er zijn letterlijk duizenden Ierse revolutionaire liedjes, maar [we] vonden het cruciaal om ons op Connolly te concentreren. Dit kwam deels omdat we niet wilden toegeven aan nostalgische verlangens naar een Ierland dat nooit heeft bestaan, en deels omdat Connolly’s diagnose en genezing voor wat Ierland onder de huidige omstandigheden te bieden heeft, maar al te actueel zijn.
Wat voor reacties krijg je op het boek, zowel in Ierland als op andere plaatsen?
Tot nu toe overwegend positief. Wat je ook mag denken van Connolly’s ideeën, het feit dat de inhoud van dit boek van grote archiefwaarde is en al een eeuw vrijwel niet beschikbaar is, is veelbetekenend. Zelfs als je interesse beperkt blijft tot de Ierse of Labour-geschiedenis, of misschien tot populaire liederen in politieke bewegingen, is hier cruciaal materiaal dat anders moeilijk te verkrijgen zou zijn.
De echte test zal echter zijn hoe jongeren dit ontvangen. Hoewel het liedboek op zichzelf al van historisch belang is, is de urgente behoefte voor nieuwe generaties om Connolly’s ideeën bloot te leggen en ermee te worstelen zelfs nog groter. Het is nog te vroeg om dat te zeggen, maar ik ben optimistisch dat een dergelijke belangstelling zal worden aangewakkerd.
Waarom heb je ervoor gekozen om "A Rebel Song" en "Shake Your Banners" op de cd op te nemen en wat waren de uitdagingen bij het vertalen ervan?
Bij het kiezen van de nummers moesten we met verschillende problemen rekening houden. De ene was tijdgebrek [en de andere] door muzikale en thematische variatie. Een derde was hoe je de liedjes 'zingbaar' kon maken voor mensen van vandaag, vooral voor degenen die nog nooit van Connolly hadden gehoord.
Er staan 19 nummers van Connolly in de James Connolly-liedjesboek. We hebben het teruggebracht tot dertien nummers, acht van Connolly, drie over Connolly en één, 'The Red Flag', dat was van Jim Connell en stond in het origineel. Songs of Freedom.
We hadden het probleem om te kiezen uit teksten met vergelijkbare thema's. Zoeken naar een zo breed mogelijk onderwerp betekende dat je bepaalde nummers niet moest maken omdat ze [repetitief waren]. Maar ik wist dat ‘A Rebel Song’ een van Connolly’s eerste en bekendste teksten was. 'Shake Out Your Banners' was gewoon een pakkende, opwindende titel die me aan de slag bracht met wat muziek.
We zijn ver verwijderd van 1902; Er bestaat geen revolutionaire arbeidersbeweging, het idee van een socialistische samenleving, laat staan het communisme, wordt veracht, zo niet geheel genegeerd, en zelfs de meest radicale krachten vandaag de dag pleiten voor een ‘antikapitalisme’ dat maar al te vaak radicaal reformisme betekent in plaats van een eliminatie van de macht. hele puinhoop van systematische meerwaardeaccumulatie.
Met andere woorden: er lijkt geen alternatief te zijn dat breekt met het dominante alternatief. Dus wat heeft James Connolly ons in 2013 te leren?
Eigenlijk werd Connolly met niet minder angstaanjagende obstakels geconfronteerd dan de obstakels waarmee we vandaag de dag worden geconfronteerd. Hij bevond zich wereldwijd in de marge van de socialistische beweging vanwege zijn pleidooi voor een revolutionair alternatief voor de imperialistische oorlog.
Bovendien was de analyse die hem ertoe bracht de Paasopstand te lanceren – die vanaf het begin gedoemd was – visionair en destijds en daarna weinig begrepen. Connolly was een van de weinigen die zich realiseerden dat het Britse Rijk alleen effectief kon worden uitgedaagd als het in beslag werd genomen door een inter-imperialistische oorlog. [Hij] was ervan overtuigd dat het in het belang van de grote zaak van de menselijke emancipatie was dat er een poging werd ondernomen, zelfs als deze zou mislukken.
Ik ben ervan overtuigd dat hij gelijk had. Bovendien ben ik ervan overtuigd dat iedereen die het programma van de Ierse Socialistische Republikeinse Partij van 1896 leest [dat in de inleiding is overgenomen] de praktische oplossingen voor de huidige problemen van Ierland zal zien. Van de afschaffing van particuliere banken tot gratis universeel onderwijs op universitair niveau: er zijn concrete beleidsmaatregelen die een grote bijdrage kunnen leveren aan het verbeteren van de levens van de gewone Ier vandaag de dag.
Nog belangrijker is dat Connolly de toewijding van een wetenschapper aan de dynamiek van de geschiedenis combineerde met het vermogen om duidelijk te communiceren met werkende mensen. Zijn zoektocht naar de waarheid maakte hem niet tot een geïsoleerde academicus met een ivoren toren. Hij schreef krachtig, maar hij bracht deze geschriften ook rechtstreeks naar de arbeiders – een les waar we vandaag de dag zeker van kunnen leren.
Connolly’s visie op de toekomst was weliswaar onvolledig, maar toch inspirerend. Door de nobele doelstellingen heeft het het potentieel vastgelegd dat in de mens en in onze strijd schuilt. Connolly ontdekte een waarheid te midden van de ruïnes van eeuwen van verzet, rebellie en revolutie.
Menselijke emancipatie is mogelijk, maar dit wordt gedeeltelijk mogelijk gemaakt door ons vermogen om ons een betere wereld voor te stellen. Daarom is het noodzakelijk om voortdurend fundamentele kwesties van gelijkheid, rechtvaardigheid en menselijke solidariteit ter sprake te brengen als maatstaf voor onze eigen daden en die van mensen die beweren ons te vertegenwoordigen.
Iedereen aan deze normen houden is niet alleen een morele kwestie, maar ook een kwestie die van groot praktisch belang is bij de evaluatie van de koers die op een bepaald moment moet worden gevolgd. Dit is wat Connolly ons vandaag moet leren.
Mat Callahan is een muzikant en auteur, oorspronkelijk afkomstig uit San Francisco, waar hij Komotion International oprichtte. Hij is de auteur van drie boeken, Seks, dood en de boze jongeman, getuigenis, en Het probleem met muziek. Hij verblijft momenteel in Bern, Zwitserland.
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren