Albert Woodfox zit alleen in een cel die kleiner is dan de gemiddelde parkeerplaats. Tenzij het een van de drie dagen is waarop hij zijn benen mag strekken op de binnenplaats van de gevangenis, zal de 68-jarige vandaag waarschijnlijk 24 uur lang in deze omstandigheden opgesloten blijven. De vier muren zijn stevig – afgezien van één klein raam dat uitkijkt op de parkeerplaats – net als de metalen deur voor hem. Zijn isolement is compleet, zelfs van andere gevangenen in nabijgelegen cellen. Hij heeft meer dan de helft van zijn leven in deze nachtmerrie doorgebracht.

Woodfox – die de twijfelachtige eer heeft de langstzittende gevangene in eenzame opsluiting van de Verenigde Staten te zijn – is slechts een van de naar schatting 80,000 mensen die op een willekeurige dag in de Verenigde Staten in eenzame opsluiting worden vastgehouden. Hij heeft de fysieke en mentale angst van eenzaamheid beschreven als ‘aan de rand van het niets staan, naar de leegte kijken’.

De speciale VN-rapporteur voor foltering heeft dit specifiek gedaan veroordeeld Woodfox's behandeling als marteling en riep de Verenigde Staten op om het gebruik van langdurige isolatie te elimineren. De zaak van Albert is de afgelopen maand weer in de schijnwerpers gekomen omdat hij niet langer een veroordeelde man is – een federale rechter beval begin juni zijn onvoorwaardelijke vrijlating, twee jaar nadat zijn veroordeling voor de derde keer was vernietigd (een last-minute beroep hield hem achter de tralies). De uitspraak namens Albert kwam slechts twee dagen na het verwoestende nieuws dat de 22-jarige Kalief Browder zelfmoord had gepleegd. Brouwer was niet schuldig aan een misdrijf – sterker nog, hij werd zelfs nooit veroordeeld. Een rechter wees zijn zaak uiteindelijk af, maar pas nadat hij twee jaar in eenzame opsluiting had gezeten omdat hij met andere gevangenen had gevochten in de beruchte meedogenloze gevangenis.

Hun verhalen verduidelijken verder de noodzaak van een dringende en al lang verwachte hervorming van het Amerikaanse gebruik van langdurige eenzame opsluiting. De beproevingen van Albert en Kalief zijn bijzonder verwoestend vanwege hun sterke argumenten van onschuld en de flagrante tekortkomingen die hun zaken in het strafrechtsysteem aan het licht brengen. Maar eenzame opsluiting is een ernstige schending van de mensenrechten, zowel voor schuldigen als onschuldigen. Geen enkel mens mag het vooruitzicht van jaren of decennia in een kooi zonder betekenisvol menselijk contact onder ogen zien, terwijl hij vecht tegen het zeer reële vooruitzicht om door waanzin te worden overvallen.

Alleen al de cijfers maken de menselijke kosten van eenzame opsluiting verwoestend duidelijk. De helft van alle succesvolle zelfmoorden in Amerikaanse gevangenissen vindt plaats in eenzame cellen. Met een geschatte 2.4m mensen achter de tralies in de Verenigde Staten vormen geïsoleerde gevangenen slechts ongeveer 3% van de gehele gevangenispopulatie. En alsof die menselijke prijs niet overtuigend genoeg is, kunnen de financiële argumenten zijn: het onafhankelijke belangenbehartigingsproject Eenzaam horloge heeft de beschikbare cijfers van belangrijke staten en het federale systeem gedocumenteerd en een beeld geschetst van een extravagant dure praktijk verhoogt de recidive en slaagt daar niet in geweld verminderen. Hoewel er weinig cijfers beschikbaar zijn, schat een onderzoek dat de jaarlijkse kosten per cel van een Supermax-gevangenis bedraagt ​​ongeveer $75,000, vergeleken met $25,000 voor elke cel in een gevangenis die niet specifiek is ontworpen voor eenzame opsluiting. Er wordt ook geschat dat de bouw ervan twee tot drie keer zo duur is.

Omdat massale opsluitingen in de Verenigde Staten bijzonder verwoestend zijn voor gekleurde gemeenschappen, is het niet verrassend dat ras een belangrijk onderdeel is van de verhalen van zowel Albert Woodfox als Kalief Browder.

Browder wordt opgegeten door een systeem waarin raciale profilering en buitensporig hoge borgtocht een kind in een vernederend, ontmenselijkend gevangenissysteem drijven. Woodfox is de medeoprichter van de eerste gevangenisafdeling van de Black Panther Party en wordt ijverig achtervolgd en publiekelijk verguisd door een Procureur-generaal van Louisiana door twee vernietigde veroordelingen, ondanks de twijfel die zijn zaak decennia lang heeft vertroebeld. Hoewel de demografische informatie over gevangenen in eenzame opsluiting schaars is, is dat wel het geval lijkt te suggereren dat hun gevallen emblematisch zijn voor een algemene oververtegenwoordiging van gekleurde mensen in eenzame opsluiting in de VS.

Ondanks al dit bewijsmateriaal dat het gebruik van eenzame opsluiting onterecht wordt toegepast en onevenredig veel mensen van kleur treft, zijn staten niet verplicht om statistieken bij te houden over het aantal gevangenen dat in gescheiden opvangcentra wordt vastgehouden, de demografie van die gevangenen, de duur van de opsluiting die ze hebben doorstaan, de effectiviteit van ingestelde programma’s, de totale kosten of de impact op gevangenen en de algemene veiligheid in de gevangenis. Het federale systeem ontbeert duidelijke interne beoordelingsprocedures en monitoring voor geesteszieke gevangenen. Mensenrechtenorganisaties als Amnesty International en de VN-expert op het gebied van marteling hebben dat wel gedaan specifiek veroordeeld het gebruik van eenzame opsluiting voor minderjarigen of geestelijk gehandicapte gevangenen.

Het is tijd om nationale richtlijnen te ontwikkelen om het gebruik van eenzame of geïsoleerde opsluiting te beperken, zodat we ervoor kunnen zorgen dat dit alleen als laatste redmiddel wordt opgelegd – en nooit voor onbepaalde tijd. De ontmenselijking, degradatie en ontbering die worden getypeerd door de langdurige isolatie van gevangenen in het Amerikaanse gevangenissysteem is vergelijkbaar met het veroordelen van een gevangene om op het randje van waanzin te staan ​​en af ​​te wachten of hij struikelt. Het kan en mag niet de status quo zijn.

---