Eenheid vinden?
Het anarchisme zegt dat, in alle dimensies van het leven, de uitoefening van macht van één persoon of groep over andere mensen of groepen tot een minimum moet worden beperkt. Verwerp alle machtshiërarchieën en beloon ze, ongeacht of deze gebaseerd zijn op positie in de economie, cultuur, staatsbestel of verwantschap. Geef de voorkeur aan vrije associatie van geïnformeerde actoren die zelfsturende zeggenschap uitoefenen over beslissingen die hen aangaan.
Wij vragen ons af: wat is de brede visie van dit soort bevrijdend, anti-autoritair, vrije associatie-anarchisme ten opzichte van de participatieve economie? Als antwoord geven sommige bevrijdende anarchisten op agressieve wijze de voorkeur aan parecon als visie. Ze gaan om met Parecon. En daar zijn wij pareconisten blij mee. Andere bevrijdende anarchisten zien echter tegelijkertijd een drijfzandkuil van dodelijk bedrog. Zij verwerpen en beschimpen Parecon zelfs. En wij pareconisten zijn daar verdrietig over.
De voorstanders van de anarchistische parecon begrijpen de begrafeniszangen van de anarchistische parecon-critici niet. De anarchistische parecon-critici begrijpen op hun beurt de pleidooien van de anarchistische voorstanders niet. De critici redeneren dat als Parecon begraven zou worden, niemand er mee zou moeten omgaan. De voorstanders redeneren: als Parecon begraven was, had een openbare autopsie de deal niet moeten bezegelen?
Wij vragen ons af: kunnen wij allemaal verder redeneren over deze zaken, en wellicht aan de ene of de andere kant van deze vraag uitkomen?
De instellingen die Parecon opneemt op gronden die noodzakelijk zijn voor een vervullende, vrije en geïnformeerde, zelfsturende vereniging van werknemers en consumenten, zijn zelfsturende raden van werknemers en consumenten, beloningen voor de duur, intensiteit en belastbaarheid van het werk, evenwichtige banencomplexen, en participatieve planning.
Als we allemaal goed nadenken over deze parecon-instellingen en tot de conclusie komen dat parecon een drijfzandkuil van dodelijk bedrog is, zal dat te wijten zijn aan de slangachtige eigenschappen van de instellingen. Als we in plaats daarvan allemaal door parecon-instellingen nadenken en besluiten dat parecon een waardige en levensvatbare anarchistische economie is, zal dat te danken zijn aan de bevrijdende eigenschappen van de instellingen. Dus welke visie is juist?
Direct hieronder som ik de anarchistische kritiek op die ik vaak tegen Parecon heb gehoord. Als u er nog meer weet, voeg ze dan in elk geval toe in de opmerkingen die u aan dit essay toevoegt. Dan, met de lijst in de hand, zal deel twee, volgende week, alle initiële en toegevoegde zorgen behandelen en hopelijk een discussie op gang brengen. Misschien leidt het zelfs tot een oplossing.
De diverse kritieken van het anarchisme op Parecon
Alle visie is problematisch en autoritair
1. Mensen beschikken niet over de kennis of intelligentie om de toekomst met veel vertrouwen te voorspellen. Het voorstellen van visionaire blauwdrukken gaat verder dan wat we kunnen weten. Het zadelt ons aan de ene kant op met waarschijnlijk verkeerde verplichtingen en aan de andere kant neemt het de rechten van mensen in de toekomst over om over hun eigen leven te beslissen. Bij het blauwdrukken van morgen zullen ernstige fouten worden gemaakt en, erger nog, het zal autoritair zijn tegenover onze opvolgers. Parecon is te gedetailleerd.
2. Visie leidt ons af van het heden. Het dwaalt in ieder geval af naar utopische abstractie en in het slechtste geval glijdt het af naar sektarisme dat het denken en de creativiteit beknot. We hebben geen utopie nodig. We moeten de nieuwe wereld voelen in onze dagelijkse handelingen en deze creëren in de praktijk en actie, en vooral door middel van experimenten. Parecon wordt echter van bovenaf aangeboden, waarbij de nadruk wordt gelegd op logica, maar met weinig respect voor organische processen en voortdurende strijd en campagnes. Parecon schendt de spontaniteit.
3. Visie verwacht op onverantwoordelijke wijze van werkende mensen dat ze tijd en energie opofferen die ze kunnen besteden aan het overleven van het vijandige heden, in het nastreven van iets dat ze nooit eerder hebben meegemaakt en dat op zijn best alleen in de toekomst beschikbaar is. Er zijn geen overtuigende werkvoorbeelden van Parecon. Parecon negeert prefiguratie.
Visie van Pareconisten is problematisch
4. Hoe kan iemand ooit denken dat een visie die voor het eerst werd aangeboden door twee Amerikaanse blanke jongens de minste aandacht verdient? Ze schrijven alsof ze parecon hebben uitgevonden, maar zoals bij alle inzichten was het in plaats daarvan een product van een synthese van vele decennia, zo niet eeuwen, van anti-autoritaire strijd. Parecon schendt ons begrip van de bron van wijsheid op het gebied van ras, geslacht en klasse. Parecon is elitair.
5. Parecon wordt gepresenteerd in een nieuwe, linkse, americano-centrische, cultureel ongevoelige taal en cultureel raamwerk. Deze kwalen brengen de inhoud ervan in gevaar, waardoor steun onwenselijk wordt.
6. Parecon staat los van de geschiedenis en toont een merkwaardige minachting voor gelijkgestemde stemmen uit het verleden. Het wordt gepresenteerd in een vorm die meer op een wiskundige vergelijking lijkt dan op een proces van sociale verandering en constructie in het echte leven. Parecon is ahistorisch en saai.
Visie gebonden aan het verleden is problematisch
7. Parecon beschouwt de voortzetting van de industriële beschaving als vanzelfsprekend. Het redeneert vanuit een fundament dat werk en werkplekken, inputs en outputs, productie en allocatie omvat. Het is geen werkelijk radicale antikapitalistische visie.
8. Lonen impliceren loonslavernij. Het belonen van de duur, de intensiteit en de belastbaarheid van het werk is kapitalistisch en dus moreel vervallen. Een anarchistische economie zou in plaats daarvan de stelregel implementeren van ieder naar vermogen, naar ieder naar behoefte. Parecon met zijn inkomens en begrotingen is vermomd kapitalisme, en niet een systeem dat wederzijdse hulp uitwerkt.
9. Parecon houdt geld en prijzen vast. Maar geld en prijzen dragen de kwalen van competitieve allocatie met zich mee en houden de ecologische en interpersoonlijke tekortkomingen van vertrouwde economieën in stand, welke andere winst er ook wordt behaald. Parecon handhaaft de oorlog van allen tegen allen. Parecon trompettert solidariteit, maar handhaaft een ratrace.
10. Parecon probeert inderdaad het anarchistische ideaal te verwezenlijken dat alles mag. Parecon brengt te veel beperkingen en beperkingen met zich mee. Parecon is disciplinair.
11. Parecon is productivistisch en gaat uit van het idee van beschaving en vooruitgang. Het is dus anti-natuur. Wat de andere verdiensten van Parecon ook mogen zijn, Parecon zou weinig of niets doen om de afglijding van de samenleving naar een ecologische ramp te vertragen. Parecon lijkt op de Titanic. Het zou een tijdje lekker eten en amusement kunnen opleveren, maar het zou zinken.
12. Parecon gebruikt twijfelachtige taal die spreekt over opoffering en andere activiteiten die heel oud-links klinkt. Parecon geeft mij de piemels. Ik denk dat er bagage in verborgen zit die goede resultaten zal overtreffen.
Parecon is intellectueel in de war
13. Mensen die inspraak hebben in beslissingen die evenredig zijn aan de mate waarin zij door die beslissingen worden getroffen, schenden hun persoonlijke prerogatieven en verhinderen radicale solidariteit. Parecon onttrekt ons aan relaties die ver van ons verwijderd zijn. Het verbreekt dus de onderlinge verbondenheid.
14. Parecon fetisjeert het idee van een derde klasse. Het maakt zich veel te veel zorgen over een socialisme dat niet echt socialisme is. Haar toewijding aan evenwichtige banencomplexen genereert sektarische negativiteit over potentiële bondgenoten. Parecon begrijpt de les verkeerd.
15. Parecon krijgt prikkels op zijn kop. Het zal ertoe leiden dat mensen niet doen waar ze goed in zijn, maar doen wat ze lastig vinden. Het zou ertoe leiden dat mensen, onder druk, ervoor kiezen om steeds langer te werken. Parecon zal het menselijk potentieel vervormen tot onwetendheid die inkomen grijpt.
16. Parecon houdt zich te veel bezig met instituties, omdat hij niet begrijpt dat deze onvermijdelijk het menselijk potentieel beperken. Parecon zal ons zwaar belasten door het bestaan te reguleren met structuren.
Parecon is strategisch gecompromitteerd
17. Parecon is economistisch omdat hij te veel nadruk legt op de economie en te weinig op al het andere. Parecon zal behoeften en mogelijkheden die buiten de economie ontstaan, sublimeren of schenden.
18. Parecon staat te ver af van een pad voorwaarts, van waar we nu staan naar een betere toekomst. Het is onvoldoende strategisch.
18. Parecon is geleidelijk. Het pleit niet voor een essentiële breuk in het hier en nu. Parecon is niet revolutionair, maar zal leiden tot een nooit eindigende beperkte achtervolging die uiteindelijk nergens toe leidt. Parecon is reformistisch.
Andere stemmen
Om het komende antwoord alomvattend te maken, kunt u, als de bovenstaande lijst onvolledig is of als er iets moet worden verfijnd of verbeterd, een opmerking toevoegen waarin u dit aangeeft. Als u bijvoorbeeld andere anarchistische zorgen hebt gehoord, of als u zelf andere zorgen heeft, geef dan alstublieft commentaar in die zin. Na enkele dagen, laten we zeggen begin volgende week, zal ik, wat de reactie ook is geweest, reageren op de bovenstaande zorgen en alle daaraan toegevoegde zorgen. Hopelijk volgt er een discussie.
ZNetwork wordt uitsluitend gefinancierd door de vrijgevigheid van zijn lezers.
Doneren