Fathi Harb hefði átt að hafa eitthvað til að lifa fyrir, ekki síst yfirvofandi komu nýs barns. En í síðustu viku slökkti hinn 21 árs gamli líf sitt í eldgosi í miðhluta Gaza.
Talið er að það sé fyrsta dæmið um opinbera sjálfsbrennslu í héraðinu. Harb hellti í sig bensíni og kveikti í sér á götu í Gaza-borg skömmu fyrir dögunarbænir í hinum heilaga mánuði Ramadan.
Að hluta til var Harb knúinn til þessa hræðilega sjálfseyðingarverks af örvæntingu.
Eftir margra áratuga hernám Ísraelsmanna á landi, sjó og í lofti er Gaza eins og bíll sem keyrir á gufum. Sameinuðu þjóðirnar hafa ítrekað varað við því að hverfið verði óbyggilegt innan nokkurra ára.
Á sama áratug hafa Ísraelar með hléum rústum Gaza, í samræmi við Dahiya-kenningu ísraelska hersins. Markmiðið er að eyðileggja marksvæðið, snúa lífinu aftur til steinaldar þannig að íbúar séu of uppteknir af því að ná endum saman til að kæra sig um frelsisbaráttuna.
Báðar þessar líkamsárásir hafa haft hrikaleg áhrif á sálræna heilsu íbúa.
Harb hefði varla munað eftir tíma áður en Gaza var opið fangelsi og þar sem 1,000 kg ísraelsk sprengja gæti lent nálægt heimili hans.
Í hverfi þar sem tveir þriðju hlutar ungra karla eru atvinnulausir átti hann enga von um að fá vinnu. Hann hafði ekki efni á heimili fyrir unga fjölskyldu sína og hann var við það að fá annan munn að metta.
Eflaust stuðlaði þetta allt að því að hann ákvað að brenna sig til bana.
En sjálfsvíg er meira en sjálfsvíg. Það er hægt að gera það hljóðlega, úr augsýn, minna hræðilega. Reyndar benda tölur til þess að sjálfsvígstíðni á Gaza hafi aukist mikið undanfarin ár.
En opinber sjálfsbrennsla tengist mótmælum.
Frægt er að búddisti munkur breytti sjálfum sér í mannlegan eldkúlu í Víetnam árið 1963 til að mótmæla ofsóknum gegn trúbræðrum sínum. Tíbetar hafa notað sjálfsbrennslu til að undirstrika kúgun Kínverja, Indverjar til að hallmæla stéttakerfinu og Pólverjar, Úkraínumenn og Tékkar notuðu það einu sinni til að mótmæla yfirráðum Sovétríkjanna.
En líklegra fyrir Harb var fyrirmyndin Mohamed Bouazizi, götusali í Túnis sem kveikti í sjálfum sér síðla árs 2010 eftir að embættismenn niðurlægðu hann einu sinni of oft. Opinber dauði hans kom af stað mótmælabylgju víðsvegar um Miðausturlönd sem varð að arabíska vorinu.
Sjálfsbrennsla Bouazizis gefur til kynna mátt þess til að kveikja í samvisku okkar. Þetta er fullkominn athöfn einstaklingsfórnunar, sem er algjörlega ofbeldislaus nema fórnarlambið sjálft, framkvæmt af alúð í stærri, sameiginlegum málstað.
Við hvern vonaðist Harb til að tala við með átakanlegu athæfi sínu?
Að hluta til, samkvæmt fjölskyldu hans, var hann reiður palestínsku forystunni. Fjölskylda hans var föst í óleystum deilum milli ráðamanna Gaza, Hamas, og palestínsku heimastjórnarinnar (PA) á Vesturbakkanum. Sú deila hefur leitt til þess að PA hefur lækkað laun starfsmanna sinna á Gaza, þar á meðal föður Harbs.
En Harb hafði eflaust stærri áhorfendur í huga líka.
Þar til fyrir nokkrum árum skutu Hamas reglulega eldflaugum út úr hlóðunum í baráttunni bæði við að binda enda á áframhaldandi nýlendu Ísraels á palestínsku landi og til að frelsa íbúa Gaza úr fangelsinu sem þeir hafa búið til í Ísrael.
En heimurinn hafnaði rétti Palestínumanna til að standa gegn ofbeldi og fordæmdi Hamas sem „hryðjuverkamenn“. Röð hernaðarárása Ísraela á Gaza til að þagga niður í Hamas voru hógværlega gagnrýnd á Vesturlöndum sem „óhófleg“.
Palestínumenn á Vesturbakkanum og Austur-Jerúsalem, þar sem enn er beint samband við ísraelska gyðinga, venjulega sem landnema eða hermenn, horfðu á þegar vopnuð andspyrnu Gaza tókst ekki að stinga samvisku heimsins.
Sumir tóku því upp baráttuna sem einstaklingar og réðust á Ísraela eða hermenn við eftirlitsstöðvar. Þeir gripu eldhúshníf til að ráðast á Ísraela eða hermenn við eftirlitsstöðvar eða ráku á þá með bíl, rútu eða jarðýtu.
Aftur stóð heimurinn með Ísrael. Andspyrna var ekki aðeins tilgangslaus, hún var fordæmd sem ólögmæt.
Frá því í lok mars hefur frelsisbaráttan færst aftur til Gaza. Tugþúsundir óvopnaðra Palestínumanna hafa safnast vikulega nærri girðingu Ísraels sem umlykur þá.
Mótmælin eru hugsuð sem borgaraleg óhlýðni í árekstrum, ákall til heimsins um hjálp og áminning um að Palestínumenn séu hægt og rólega að kafna til dauða.
Ísraelar hafa ítrekað brugðist við með því að úða lifandi skotfærum á mótmælendur, sært mörg þúsund alvarlega og drepið meira en 100. Enn og aftur hefur heimurinn haldist að mestu óbilandi.
Reyndar er það sem verra er, að mótmælendurnir hafa verið settir fram sem liðsmenn Hamas. Sendiherra Bandaríkjanna hjá SÞ, Nikki Haley, kenndi fórnarlömbunum undir hernámi og sagði Ísrael hafa rétt á að „verja landamæri sín“ en bresk stjórnvöld fullyrtu að mótmælin væru „rænt af hryðjuverkamönnum“.
Ekkert af þessu getur hafa farið framhjá Harb.
Þegar Palestínumönnum er sagt að þeir geti „mótmælt friðsamlega“ meina vestræn stjórnvöld hljóðlega, á þann hátt sem Ísraelar geta hunsað, á þann hátt sem truflar ekki samviskuna eða krefst nokkurra aðgerða.
Á Gaza er ísraelski herinn að endurnýja Dahiya kenninguna, að þessu sinni með því að splundra þúsundir palestínskra líka frekar en innviði.
Harb skildi aðeins of vel hræsni Vesturlanda við að neita Palestínumönnum um allan rétt til að standa gegn eyðingarherferð Ísraels á marktækan hátt.
Eldunum sem kveiktu í honum var einnig ætlað að eyða okkur með sektarkennd og skömm. Og eflaust munu fleiri á Gaza fylgja fordæmi hans.
Verður sannað að Harb hafi rétt fyrir sér? Er hægt að skamma Vesturlönd í aðgerðir?
Eða munum við halda áfram að kenna fórnarlömbunum um að afsaka meðvirkni okkar í sjö áratuga hneykslan sem framin hefur verið gegn palestínsku þjóðinni?
Útgáfa af þessari grein birtist fyrst í National, Abu Dhabi.
Jonathan Cook hlaut Martha Gellhorn sérstök verðlaun fyrir blaðamennsku. Bækur hans eru meðal annars „Israel and the Clash of Civilisations: Iraq, Iran and the Plan to Remake the Middle East“ (Pluto Press) og „Disappearing Palestine: Israel's Experiments in Human Despair“ (Zed Books). Vefsíðan hans er www.jonathan-cook.net.
ZNetwork er eingöngu fjármagnað með örlæti lesenda sinna.
Styrkja
1 athugasemd
Þessi ágæta grein birtist tvisvar - einu sinni eftir Ramzy Baroud og einu sinni eftir Jonathan Cook. Báðir frábærir rithöfundar, en aðeins annar þeirra hefði getað skrifað þessa grein. Ég myndi giska á Jonathan Cook.