Ka onye isi ala Tunisia Kais Saied wedara obodo ahụ ụzọ ikike ọchịchị, ndị mmegide chere nsogbu ihu gbasara ihe a ga-eme n'oge referendum nke Julaị 25, na usoro iwu nke ga-enye Saied ikike dị ịrịba ama. Ndị mmegide ndọrọ ndọrọ ọchịchị na òtù ọha mmadụ tụlere ma ọ ka mma ịtụ vootu "ee e" na referendum, ma ọ bụ wepụ ya kpamkpam. Otu dị iche iche malitere ịkwado nke ikpeazụ, n'agbanyeghị na enweghị ntụkwasị obi na ọ ga-emebi mmegharị Saied.

Ọbụlagodi na ntugharị na-enweghị atụ nke gburugburu 27.5 percent - ọ bụchaghị n'ihi ichichi, mana enwere ike ọgbaghara na-ewu ewu, nke na-abụghị nke ndọrọ ndọrọ ọchịchị - Saied ga-ewebata usoro iwu ọhụrụ n'agbanyeghị, yana Pasent 94.6 ndị mere ntuli aka na-akwado usoro iwu ọhụrụ, na enweghị oke nsonye opekempe. Ka ọ dị ugbu a, ngagharị iwe chere nsogbu nke adịghị n'otu na mmegide gbasasịrị. Ndị otu ndọrọndọrọ ọchịchị kwesịrị ịchịkọta mmegide ọha na eze na-akwado maka ịlaghachi n'usoro ụlọ omeiwu ka na-enwe mmetụta nke enweghị isi.

Yabụ, kedu ihe a ga-eme iji mee ka Tunisia nọrọ n'okporo ụzọ onye kwuo uche ya?

Ọ bụrụgodị na mmegide ndọrọ ndọrọ ọchịchị nwere ike ịdị n'otu, nnukwu ngagharị iwe O yighị ka ọ ga-enweta ọtụtụ mgbanwe a na-ahụ anya - n'agbanyeghị echiche na mkpesa dị otú a na Jan. 14 bụ ihe wepụrụ Ben Ali n'ọchịchị n'oge mgbanwe 2010/11. Mgbanwe ahụ gụnyere ọtụtụ izu nke nnukwu ọgụ na-enweghị ngwa ọgụ megide ndị agha nchekwa, aghụghọ siri ike nke ndị ọrụ nchekwa ahụ, na mpụta nke mmegide a haziri ahazi na nke na-abawanye ụba. Nke bụ na-ekwu ihe ọ bụla banyere ọnwa na afọ nke mmegide bu ụzọ mgbanwe.

Echiche nke mkpu na enweghị nhọrọ nwere ike ịbụ oge iche echiche n'èzí igbe; Kedu maka kansụl ndị ọchịchị onye kwuo uche ya? Ndị a nwere ike ịbụ ma ọ dịkarịa ala ụzọ ndị mmegide onye kwuo uche ya na ọha mmadụ nwere ike jikọọ na ọtụtụ ndị Tunisia nkịtị bụ ndị nwere nkụda mmụọ na usoro ndọrọ ndọrọ ọchịchị Tunisia na-amaghị ihe ha ga-eme banyere ya - ma onye kwesịrị ekwesị. ọ bụghị naanị na a ga-achụpụ ya dị ka enweghị mmasị ma ọ bụ enweghị mmasị na ya, nke na-anọgide a ike gwụrụ kwụsị.

Tupu atụle echiche a nke ọma, ọ ga-abụrịrị na a ga-ekweta na n'ụzọ na-emegide onwe ya, Saied atụpụtala "Ntọala ọhụrụ"usoro nke kansụl nke ga-ekwu na ọ ga-eme ka mkpebi siri ike ma mee ka ụmụ amaala nwee ike isonye n'ụdị ọchịchị onye kwuo uche ya. Ọ ọbụna dọtara nkwado nke, ma gbaa ajụjụ, ndị sonyere na kansụl maka nchekwa nke mgbanwe mgbanwe, ma ọ bụ CPR, nke pụtara n'oge mgbanwe mgbanwe Tunisia 2010/11.

N'ụzọ doro anya, ụfọdụ n'ime ndị a sonyere nwere ike na-enwe mmetụta ugbu a Saied adịchaghị mma. Agbanyeghị, n'agbanyeghị ebumnuche nke Saied, yana eziokwu “Foundation Ọhụrụ” ya nwere ike igosipụta karịa n'usoro kọmitii ndị Gaddafi na Libya - ihe nhụsianya nke ọchịchị onye kwuo uche ya na-ezochi ọchịchị aka ike - ọ dị mkpa iburu n'uche akụkọ akụkọ Tunisia n'oge na-adịbeghị anya banyere nnwale onye kwuo uche ya. (ụfọdụ na-ekwu uru) na CPR.

Ndị CPR n'oge mgbanwe 2010/11

Ndị CPR bụ akụkụ bụ isi nke nguzogide na-ewuli elu pụtara na Tunisia n'oge na mgbe mgbanwe 2010/11 gachara. Otu onye so na ya, Noman, kọwara na ndị CPR malitere "site na Sidi Bouzid ma mesịa ghọọ na Tunisia nile." Onye ọzọ so na ya, Ayoub, kọwara ha dị ka ụdị nke "ọchịchị onye kwuo uche ya kpọmkwem," nke e hibere na "obodo na mpaghara ọ bụla," Ọ kọwara:

Ọ bụ otu ndị agha niile [nke] haziri. Ndị na-akwado otu ụmụ akwụkwọ [UGET] na otu n'ozuzu [UGTT], anyị na-eme ụdị kansụl […] agbata obi ọ bụla nwere kansụl ya, obodo ọ bụla mejupụtara agbata obi nwere nnukwu kansụl. Iji chịa ihe gbasara obodo ndị dị n’agbata obi.

A na-ewere CPR dị ka ihe atụ nke ịdị n'otu na ịdị n'otu nke ndị Tunisia n'oge ahụ. Dị ka Noman kọwara: “N'oge ahụ, ọ bụ ezigbo ịdị n'otu. Ọ dịghị ihe ndọrọ ndọrọ ọchịchị. Enweghị ndọrọ ndọrọ ọchịchị. Ha niile nwere mmasị na ibe ha, mmadụ niile. "

Sghiri chetara otú ya na ndị otu ya lere anya n'ebe ahụ dị ka ohere iji "megharia nkwekọrịta mmekọrịta ọha na eze ma gbanwee usoro mmekọrịta ọha na eze na ndọrọ ndọrọ ọchịchị." Ndị Tunisia m gwara okwu, gụnyere Nader na Ayoub, gosipụtara echiche a, ma chere na ndị otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke Tunisia mefuru ịdị n'otu na ikike a, na-ahọrọ ikike mgbanwe mgbanwe nke CPRs na ịchụpụ ndị na-eto eto na usoro ahụ.

Nke a na-egosipụta nke ọma na ngagharị iwe Kasbah n'oge na-adịghị anya mgbe ọpụpụ Ben Ali, nke jikọtara ya na ndị CPR n'ihe gbasara ndị sonyere, echiche na ihe ndị chọrọ. Enwere isi nọdụ ọdụ abụọ na mpaghara ndọrọ ndọrọ ọchịchị na Tunis, n'etiti Jan. 24-28 na nke abụọ site na Febụwarị 20 ruo Machị 4. E nwekwara ihe ngosi, ntigbu na nọdụ ọdụ n'ofe mba ahụ, yana ndị njem otu na-aga isi obodo.

Onye so na ya Achraf kwusiri ike ọzọ ịdị n'otu nke ndị Tunisia megide ndị fọdụrụ n'ọchịchị, ebe Noman kwusiri ike na mbọ a na-eme iji guzobe "ọchịchị mgbanwe, nke sitere na ndị mere mgbanwe ahụ. Iji weghara ike ma chịa n'ezie wee wepụ usoro niile. "

Nke a na-agbagha echiche nke ndị sonyere nwere afọ ojuju maka arụkwaghịm praịm minista nwa oge Ghannouchi na Febụwarị 27 na nkwa nke iguzobe ọgbakọ ogbako iwu, nke pụtara na ha kwakọbara wee laa n'ụlọ. Kama, Gana rụtụrụ aka ajọ obi ọjọọ nke ndị ọrụ nchekwa ji mebie ụlọ Kasbah nke abụọ, nke Noman kwenyere n'ikpeazụ "mere Mohammed Ghannouchi arụkwaghịm."

Noman kwukwara na ndị mmadụ na Kasserine, Gafsa na Sidi Bouzid gara n'ihu na-eti mkpu ruo ụbọchị ole na ole ka ha "na-emegide echiche nke nzuko iwu," na naanị pasenti 23 nke ndị ntuli aka n'ebe ahụ mechara votu ịkwado ya.

Nnweta nke gọọmentị nwa oge na nhazi nke ikike mgbanwe na-ejikọta na mmemme ndị otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị n'oge a. Na Jan. 20, 2011, e hiwere January 14 Front gụnyere ndị otu aka ekpe, Tunisian General Labour Union, ma ọ bụ UGTT, na Bar Association, bụ nke mechara nabata ihe ndị ngagharị iwe Kasbah chọrọ. Mgbe e mesịrị na February, ha weere na nomenclature nke CPRs, na-eme National Council for the Protection of the Revolution, ma ọ bụ CNPR. Ọ bụ ezie na Achraf tụrụ aro na ha egosipụtaghị ọrụ dị ala nke ndị sonyere na mgbanwe mgbanwe ahụ, bụ́ onye n'oge ngagharị iwe Kasbah chọpụtara na "anyị nabatara pati [ndoro-ndoro ochichi] abụọ na-enweghị ikike anyị."

Emebere usoro ndọrọ ndọrọ ọchịchị a na ndọrọ ndọrọ ọchịchị n'ihu, yana ihe mgbagha chọrọ, mgbe onye nnọchi Ghannouchi, Beji Caid Essebssi, hibere ndị otu 170 High Authority for Achievement of the Objectives of the Revolution, Political Reform and Democratic Transition na March 14. , 2011. N'azụ nke ụlọ ọrụ Higher Authority, Honwana kọwara nke ahụ CNPR mechara kewaa: "Ndị isi dị ka Ennahdha, Ettakatol na CPR na ụfọdụ òtù ọha mmadụ sonyeere Higher Authority, ndị ọzọ CNPR, karịsịa ndị nke radical ekpe, megidere mmegharị a."

Ihe na-adịghị mma ọzọ bụ ka ihe omume ndị a siri pụta dị ka mwepu n'ọkwa ọzọ, n'etiti ndị na-eto eto na ndị nkịtị sonyere na mgbanwe mgbanwe ahụ. Ayoub, onye otu General Union of Tunisian Students, ma ọ bụ UGET, kọwara otú ya na ndị ọrụ ibe ya si gbalịa:

Mepụta omenala ụmụ amaala, ka gị na ndị mmadụ na-ekwurịta okwu na ịchịkọta ndị mmadụ na ịrụ ọrụ n'okporo ámá, na-emepụta nrụgide na ide ihe na-enye ndị mmadụ na-ekwurịta okwu na ụlọ ahịa kọfị na n'okporo ámá na ọtụtụ ebe. Iji mee ka ha ghọta ihe bụ ọchịchị onye kwuo uche ya, usoro ndọrọ ndọrọ ọchịchị, ọchịchị onye isi ala, ọchịchị ndị omeiwu, gịnị bụ ọchịchị Westminster […] ihe a niile anyị na-agbalị ime ka ọ dịkwuo mfe nghọta.

N'agbanyeghị nke ahụ, Ayoub kọrọ ọtụtụ "ndị isi aka ekpe" n'etiti UGTT na ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị - ndị gaara etinye aka na CNPR - wepụrụ nchegbu, ọrụ na ntinye aka nke ndị ntorobịa. A gwara ya nke ọma, "ka ọ ghara ime ka agụmakwụkwọ iwu ya na nke bụ eziokwu dị na ala mgbagwoju anya."

N’otu aka ahụ, Emna, bụ́bu osote onye isi oche nke UGET, kọwara na a na-akpagbu ndị ntorobịa bụ́ ndị nyere aka mee mgbanwe ahụ: “N’òtù obodo na ndọrọ ndọrọ ọchịchị, anyị bụ nanị ikike ime mkpesa. Anyị enweghị ebe, ebe ndị isi na gọọmentị. " Ọ bụ ezie na otu akụkụ nke nke a yiri nkewa na ihe àmà na-egosi enweghị nduzi n’etiti ndị ntorobịa, o rụtụrụ aka n’ụzọ dị ukwuu n’otú “gọọmentị si ele anyị anya n’ụzọ ndọrọ ndọrọ ọchịchị, [dịkwa ka] ọbụna òtù ndọrọ ndọrọ ọchịchị na mmegide.”

Ya mere, ọ bụrụ na ndị CPR n'ezie kwadoro mmegharị miri emi maka mgbanwe usoro, ịdị n'otu na ịdị n'otu nke ndị Tunisia ji kpọrọ ihe, ikike ha na-efunahụ na mebie kwesịrị ịtụgharị uche. Kedu ihe ọ ga-abụ na ọ pụtara nye ọtụtụ ndị Tunisia na-akpachapụ anya na ndị nwere olileanya ma ọ bụrụ na enwere ohere na-adịgide adịgide ebe ha gaara etinye aka ozugbo na usoro ndọrọ ndọrọ ọchịchị na nke akụ na ụba, na-enye ha òkè na ọrụ ma na-ebelata ikewapụ ha na usoro ndị dị otú ahụ?

Ịmeghachite CPRs na ugbu a

Ihe kacha akpali ndị kansụl ọhụrụ a ga-eguzobe ga-abụ ma ọ bụrụ na ndị a na-ekewaghị ekewa na ndị na-enweghị ọrụ, gụnyere ndị ntorobịa, ga-ebute ụzọ. Ha na-abụkarị ndị mmadụ n'otu n'otu na otu dị iche iche, ma na-ezukọ kwa oge na ngosipụta yana ọgụ na-eme ihe ike ha na ndị ọrụ nchekwa. Ha na-ebu ibu nke ọnọdụ akụ na ụba na-akawanye njọ nke Tunisia na na-esiwanye ike n'obi; a ga-egerịrị ha ntị wee nwetaghachi ụlọ ọrụ n'ezie.

Otú ọ dị, ndị na-eme ihe ike kwesịkwara ịlaghachi na ntọala nke mmekọrịta ha na ụmụ amaala ibe ha na ọkwa obodo, dị ka Ayoub kọwara na ngbanwe nke mgbanwe ahụ. Ndị mmadụ n'otu n'otu na otu dị iche iche na obodo obodo, ndị na-emekọ ihe na netwọkụ na ndị ọrụ azụmahịa nọọrọ onwe ha, nke na-emegide ikike ọchịchị Saied ma chọọ ịnọgide na-enweta uru ọchịchị onye kwuo uche ya nke Tunisia. Nke a nwere ike ịgụnye UGET, Union of Unemployed Graduates, iWatch, National Syndicate of Tunisian Journalists, n'etiti ndị ọzọ. Omume dị mkpa nke otu n'ime otu ndị a ga-abụ iso ndị nkịtị na-akpakọrịta iji kwado nsonye ha.

N'oge ọrịa COVID-19, Tunisia hụrụ mbọ enyemaka dị iche iche, kedu Henda Chennaoui akpọrọ "Mme n'otu obodo" mbọ nke ụmụ nwanyị na-achịkwa ozugbo. Nke a na-eme n'ọkwa agbataobi, ọkachasị na mpaghara dara ogbenye nke Tunis na gburugburu ya. N'ebe ahụ, anyị hụrụ omume ịdị n'otu, ọ bụghị nanị n'etiti ụmụ nwanyị, kamakwa metụtara ezinụlọ, ụmụaka, ndị nwoke, na mmadụ niile." Ihe nketa nke njikọ ndị a nwere ike ịbụ ihe ndabere maka ịbanye na CPR ọhụrụ.

Ịlaghachi na kansụl ime obodo guzobere site na ala-elu nwekwara ike zere nsogbu nke obodo Tunisia na-agbaji n'akụkụ nkwado nke Saied na ndị megidere ya. N'ụzọ dị iche, nkwuwa okwu Saied banyere ịwepụ ndị iro na oghere ndọrọ ndọrọ ọchịchị. na-emekarị larịị na otu Islamist Ennahda, na omume megide ndị isi ya, nwere ike kewapụ ndị Tunisia nkịtị. Dịka ọmụmaatụ, e nwere ndị nwere njikọ ma ọ bụ nwee mmasị n'ebe Ennahda nọ, ma na-anọgide na-akatọ ndị isi ya na-enweghị ọrụ kpọmkwem maka nsogbu ndọrọ ndọrọ ọchịchị na nke akụ na ụba nke otu ahụ. e jikọtara ya.

Ọ bụrụ na ndị kansụl ime obodo bụ oghere ebe ndị nkịtị - gụnyere ndị nwere mmekọ ma ọ bụ ọchịchọ - nwere ike ịgbakọta ọnụ iji gosipụta nsogbu na nchegbu ha, ọ dị ka ihe ezi uche dị na ya iche na ọ ga-abụ na a ga-edozi esemokwu, dịka ndị na-akwado usoro kansụl dịka. Hannah Arendt enweela arụmụka. Ha ga-achọpụtakwa na ha nwere ọtụtụ ihe jikọrọ ha, ma ọ̀ bụ ọnọdụ akụ̀ na ụba ha, nke ụmụ ha ndị inyom na ụmụ ha ndị nwoke, nchegbu ndị agbata obi na mgba ha na-enwe kwa ụbọchị.

Jørgen Johansen na Brian Martin nwere akọwapụtara nchekwa ọha dị ka mmegide ọ bụghị naanị ndị na-eme ihe ike n'èzí kama ime ihe ike na mmegide steeti, "nchekwa nke ọha mmadụ ma ọ bụ obodo, ọ bụchaghị nke mpaghara." Nke a gụnyere ịgbachitere - n'ezie imepụta - "omume na ụlọ ọrụ na-enyere ndị mmadụ aka ibikọ ọnụ. Nke a nwere ike ịgụnye omume ndọrọ ndọrọ ọchịchị dị ka nnwere onwe ikwu okwu na mgbakọ, omume akụ na ụba dị ka mmepụta na nkesa nke ngwaahịa na ọrụ, na omume ọha mmadụ dị ka ilekọta ụmụaka. "

The ndọrọ ndọrọ ọchịchị pụtara nke a na Tunisia onodu doro anya, na a kansul usoro nwere ike inye aka na-agbachitere, nzukọ na enactment nke onye kwuo uche ndọrọ ndọrọ ọchịchị omume na-egwu Kais Saied si authoritarian regression. Karịa nke ahụ, enwere ike ịtụpụta ma hazie ihe ngwọta bara uru maka nsogbu akụ na ụba.

Mgbanwe nke Tunisia na-emepụta oghere na echiche nke ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke na-ebute nnwere onwe na ùgwù - nke ikpeazụ na-ekpuchi ọnọdụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị, akụ na ụba na nke ọha mmadụ. Uru ọchịchị onye kwuo uche ya nke Tunisia nọ n'ihe iyi egwu dị nso, yabụ ndị Tunisia ga-emerịrị ihe ndị a ka mkpa ozugbo. Otu ụzọ bụ site n'usoro a na-ahụ anya nke kansụl.

---