Barack Obama kwughachiri egwuregwu ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke Iraq na nzaghachi maka ajụjụ ọha na eze taa mana o mere onwe ya n'ịgbasa agha na Afghanistan na Pakistan.
Atụmatụ ọ bụla iji nyefee ndị agha America si Iraq gaa Afghanistan na Pakistan ga-eme ka arụmụka na ajụjụ dị n'etiti ndị na-akwado udo na ndị Democrats ọkwa na faịlụ. Atụmatụ a nwere ike na-anọchi anya nnukwu nsogbu maka gọọmentị US na ndị agha.
Na Iraq, Obama ekwughị ihe ọ bụla kachasị ọhụrụ na Julaị 14 New York Times' op-ed ibe ya, mana ọ bụ nkwupụta siri ike nke nkwa ya ịlụso mwepu ndị agha agha mgbe nkwupụta ya na nso nso a na-atụ aro na ọ “ga-emezigharị” echiche ya mgbe ọ na-agba ajụjụ. ndị ọchịagha nọ n'ala.
Obama leghaara anya ole American "ndị agha fọdụrụnụ" ọ ga-ahapụ na Iraq ịlụ ọgụ al-Qaeda na "ichebe ndị ọrụ America," ọ bụ ezie na o mere ndị na-enye ọzụzụ US ndị ọzọ na ndị Iraqis na-eme "ọganihu ndọrọ ndọrọ ọchịchị." Ọ bụ atụmatụ nke yiri ka ọ na-ekwe nkwa mbelata nke ọnụnọ ndị agha America, ọ bụghị iwepụ kpamkpam.
Ọtụtụ ndị nyocha onwe ha na-ajụ ịhapụ ụfọdụ ndị agha America 50,000 dị ka ndị ndụmọdụ, ndị na-enye ọzụzụ na ngalaba mgbochi iyi ọha egwu na Iraq mgbe mwepụta nke 140,000 site na 2010. Ndị agha ahụ ga-echebe ọchịchị ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke otu nke jikọtara ya na ndị agha ọnwụ, ndị agha na usoro njide ugbu a. na-ejide 50,000 Iraqis megidere ụkpụrụ ikike mmadụ.
Ọ ga-ekwe omume na diplomacy mpaghara Obama, gụnyere mkparịta ụka siri ike na Iran, nwere ike ime ka oge dị mma maka ịwepụ ndị agha America na Iraq kwụsie ike, dị ka onye isi CIA mbụ John Deutch tụrụ aro. [ajụjụ ọnụ ya na Deutch, na Ịkwụsị Agha na Iraq, 2007]
Obama jiri amamihe jiri oku nke onye isi ala Iraq Nuri al-Malaki na-adịbeghị anya maka oge ịwepu US, n'agbanyeghị na oge al-Maliki dị okpukpu abụọ karịa nke Obama. N'ọnọdụ a na-echekwa ihu, Pentagon ga-agbaso "nhọrọ Philippine" nke gọọmentị ndị ahịa rịọrọ ka US mechie ntọala ya. Onye ọchịagha Marines na Iraq kwadoro nhọrọ a n'ihu ọha na 2004. [NYT, Nov. 29, 2006]. Naanị US wepụrụ ndị agha mmiri na-adịghị adị na Philippines, agbanyeghị; taa US na-emefu ọtụtụ narị nde na agha nzuzo megide ndị agha islam na ndịda Philippines. Obama nwere ike ime otu ihe ahụ.
Mgbagwoju anya amụma ọha ndị a abụghị naanị nsogbu Obama, mana ọ bụ mgbasa ozi mgbasa ozi nke na-eji isi ike jụ ịjụ ajụjụ ọ bụla gbasara "ndị agha fọdụrụnụ." Dịka ọmụmaatụ, olee otú "ndị agha fọdụrụnụ," nke e jikọtara na ọchịchị ndị America na-etinye n'ọchịchị ga-esi nwee ihe ịga nke ọma n'ọgbọ agha karịa ndị agha 170,000 na-apụ apụ?
Mana amụma Obama maka Afghanistan na Pakistan nwere nnukwu nsogbu. Enwere ike ịkọwa ha n'asụsụ kwa ụbọchị dị ka ndị si na ite frying banye n'ime ọkụ, ma ọ bụ na-awakpo agịga site n'ịkụda ahịhịa.
Ihe atụ Pentagon bụ imeri al-Qaeda n'ụzọ agha mgbe ọ na-ajụ ịza ajụjụ, wee si otú ahụ na-akawanye njọ, ọnọdụ ọjọọ nke butere ndị Taliban na al-Qaeda na mbụ. Ọhụụ Ahmed Rashid ọhụrụ n'ime ọgba aghara [Viking, 2008] na-enye ihe osise dị egwu nke Afghanistan na nlezianya anya na-adabere na isi mmalite ndị a ma ama;
- RAND na-eme atụmatụ na $100 maka onye ọ bụla bụ nke kacha nta achọrọ iji mee ka obodo na-esi na agha pụta. Bosnia nwetara $679 maka onye ọ bụla, Kosovo $526, ebe Afghanistan nwetara $57 maka onye ọ bụla n'ime afọ ndị isi, 2001-2003;
- Mgbe US tinyere ọchịchị Hamid Karzai, Afghanistan họọrọ 172nd n'ime mba 178 na United Nations Human Development Index, na-enwe ọnụ ọgụgụ kachasị elu nke ụmụ ọhụrụ na-anwụ n'ụwa, ọnụ ọgụgụ ndụ nke afọ 44-45, yana ndị kasị nta. nke obodo ọ bụla; na 2005 pasent 95 nke ndị bi na Kabul bi na-enweghị ike eletrik.
– Narị mmadụ asaa ka e gburu n’ime ọnwa ise mbụ nke afọ 2008 naanị, dịka otu mba ụwa siri kwuo.
N'agbanyeghị uru ụfọdụ na mgbasa ozi na mgbanwe ego, gbakwunyere ntakịrị mmụba nke ụmụaka n'ụlọ akwụkwọ, nke a bụ ụzọ nrụgharị kacha nta.
Na agbanyeghi onyonyo ochichi onye kwuo uche Afghanistan nke mere ka nnọkọ agbụrụ loya jirga yie ka ọ bụ ọmụmụ ọchịchị onye kwuo uche ya, ndị CIA gbanyere mkpọrọgwụ obodo onye agha.
Enwere ụfọdụ ndị agha US 36,000 gbatịrị gafee Afghanistan, 17,500 ọzọ n'okpuru iwu NATO, yana 18,000 na ọrụ mgbochi na ọzụzụ [NYT, July 14]. Ha na-agbasi mbọ ike na-alụ ọgụ nke na gọọmentị Afghanistan n'onwe ya na-ajụkarị ọnụ ọgụgụ ndị nwụrụ anwụ. Ọ na-efu Pentagon $ 2 ijeri kwa ọnwa iji kwado ndị agha America 30,000. Dị ka Rashid si kwuo, "Afghanistan agaghị enwe ike ịkwụ ụgwọ maka ndị agha ya ruo ọtụtụ afọ na-abịa - ikekwe ọ dịghị."
N'ihe dị ka afọ 2006, akụ na ụba Afghanistan ka kwụsiri ike na iwepụta pasenti 90 nke opium ụwa, steeti narco dị egwu na mgbochi US na Colombia site na ebe ọtụtụ n'ime ndị America na-enye cocaine sitere.
Afghanistan bụ steeti ndị uwe ojii anaghị akwụsi ike. Ka ọ na-erule afọ 2005, Òtù Na-ahụ Maka Ihe Ndị Ruuru Mmadụ na Afganistan zoro aka na ikpe 800 nke mmetọ ndị ejidere n'ụfọdụ ọdụ ọkụ US iri atọ. "CIA na-arụ ụlọ ọrụ nzuzo nke onwe ya, bụ nke na-enweghị oke na ndị agha US." A na-ejide ndị mkpọrọ mmụọ, nke a maara dị ka ndị nọ n'okpuru njikwa [PUCs] na-adịgide adịgide na-enweghị ndekọ ọhaneze ọ bụla gbasara ịdị adị ha. Ndị agha na-arụ ụlọ mkpọrọ nke ha na-eji "mmekpa ahụ, ịta ahụhụ na ọnwụ nke ndị mkpọrọ Taliban na-enwetụbeghị ụdị ya." Ka US wedara ọnụ ọgụgụ ndị mkpọrọ na Guantanamo, ọ mụbara ọnụ ọgụgụ ndị ejidere na Bagram, dị nso na Kabul. Dị ka nke January, 2008, e nwere 630 a tụrụ mkpọrọ na Bagram, "gụnyere ụfọdụ ndị nọworo ebe ahụ afọ ise na ndị ICRC ka enyebeghị ohere." Ka izu ole na ole nke agụụ dara gbasara ọnọdụ njide, ndị Taliban haziri n'oge na-adịbeghị anya mwepu nke narị narị ndị Afghanis n'ụlọ mkpọrọ Kandahar, ọrụ dị n'ime.
Dị ka ọ dị na Iraq, US nwere nkwekọrịta maka ọzụzụ ndị uwe ojii na Afghanistan na DynCorp International; n'agbata 2003 na 2005, US mefuru $860 nde iji zụọ ndị uwe ojii Afghanistan 40,000, "mana nsonaazụ ya enweghị isi" ka Rashid kwuru. Ọbụna Richard Holbrooke kọwara usoro ọzụzụ DynCorp dị ka "ihe ọchị na-atụ egwu ... ihe mgbagwoju anya."
Mgbe a kwaturu ọchịchị Taliban, US tinyere Westernized Pashtun, Hamid Karzai, onye bụbu onye na-akwado Unocal, onye si na obodo ahụ pụọ n'oge jihad megide Soviet Union. Mana ebo Pashtun n'onwe ha ji ike chụpụ ha n'ọchịchị na nke mbụ ya n'ime afọ 300. Ha ka bụ ndị kacha nta na Afghanistan na pasent 42 nke ndị bi na ya, gbadoro anya na Kandahar na mpaghara ndịda yana n'ofe ebo ndị gọọmentị etiti na-achị na ọdịda anyanwụ Pakistan. Ndị a bụ mpaghara Pentagon, New York Times, na Barack Obama [dị ka John Kerry n'ihu ya] họpụtara dị ka isi agha nke agha na iyi ọha egwu.
Ajụjụ a abụghị naanị nke omume, mana ma agha na-agbasawanye na Afghanistan na Pakistan, nke ndị agha na-ebufe site na Iraq nwere ike imeri, na n'echiche dị aṅaa?
Ịnyefe ndị agha America 10,000 site na Iraq gaa Afghanistan, nke Obama na-atụ aro, bụ ihe atụ, nwere ike ịkwụ ụgwọ na-agba ọsọ na-aga n'ihu. [Na nkwupụta ya, Obama na-akwado "opekata mpe" brigades abụọ maka Afghanistan. Ọdịnihu nke "azụ" Pentagon na Iraq ga-agbagha ma ọ bụrụ na ewepụrụ brigades ọgụ 15 n'okpuru atụmatụ Obama, ebe a pụghị ijikwa brigades abụọ zigara ndịda na ọwụwa anyanwụ Afghanistan. Kachasị mma, ndị a nwere ike na-eme ihe ruo mgbe nchịkwa na-esote eme mkpebi gbasara atụmatụ ya kacha. Obama nwere ike na-atụ aro ka ọ gbasaa naanị ka ọ ghara ịla n'iyi, ụkpụrụ edepụtara nke ọma na akụkọ Daniel Ellsberg nke Agha Vietnam.
Mana amụma mkpali US na-abawanye ngwa ngwa, site na nkwado nke akụkụ abụọ [ma ọ bụ ịgbachi nkịtị, ruo ugbu a]. N'ikwekọ na atụmatụ mgbochi mgbagha na-alaghachi na ogologo agha America megide agbụrụ ndị obodo, Pentagon akwalitela nrịgo nke onye isi ala Pakistan ọhụrụ, Ashfaq Parvez Kayani, onye ndabere ya gụnyere ọzụzụ na Fort Benning na Fort Leavenworth. Otu onye ọrụ agha US nke a na-akpọghị aha na-eto Kayani "maka ịnakwere ọzụzụ na usoro mgbagha ọhụrụ nke nwere ike ịdị irè karị n'ịlụso ndị agha agha na mpaghara agbụrụ nke mba ahụ. " nke "ịtụgharị ebo obodo megide ndị agha" [NYT, Mar. 7, 2008] CIA na Special Forces operatives abanyelarị Pakistan iji guzobe ebe nzuzo nke isi na-achụ nta Osama bin Laden "tupu Mr. Bush ahapụ ụlọ ọrụ" dị ka. yana ịlụ ọgụ al Qaeda na ndị Taliban na ala yana site na drones Predator na-enweghị pilot [NYT, Feb. 400, 4].
Ihe a niile bụ agha mgbochi ọzọ nke United States, nke a megidere ọbụbụeze Pakistan na megidere amụma nke gọọmentị Pakistan a họpụtara ọhụrụ, n'ekwughị oke mmetụta dị n'etiti ndị Pakistan. N'ihu Afghanistan, ndị Taliban ga-enwe ike ịlaghachi azụ n'ihu ike ọkụ US ka ukwuu, ma ọ bụ ọgụ dị ka Lilliputians site n'akụkụ dị iche iche ma ọ bụrụ na US na-etinye uche na ndị agha ya na mpaghara Pakistan. Ime ihe ike ọzọ na oke mmiri nke echiche megidere ndị America nwere ike gafere mpaghara ahụ banye Pakistan na nsonaazụ enweghị atụ.
Michael Scheuer, onye bụbu onye ọrụ CIA ebubo n'otu oge maka ịchụso Osama bin Laden, na-atụ aro na aghụghọ ndị America bụ na "site n'ịmepụta gọọmentị obere obere na-achịkwa semisecular, ọchịchị ndị India na-akwado [na Kabul], anyị agaghị eyi onye ahụ egwu ma ọ bụ bulie ya. iwe nke ebo Pashtun ma ọ bụ tinye nchekwa mba Pakistan n'ihe egwu." Scheuer dere n'afọ a na "maka United States, agha na Afghanistan efuola. Site n'ịghọta na nanị ọrụ US nwere ike ime na Afghanistan bụ ibibi Taliban na al-Qaeda na ndị isi ha wee pụọ, Washington bụ ugbu a. N'ịnọgide na-alụ ọgụ na-adịte aka ma na-eto eto bụ na ọ bụ mmebi nke anyị onwe anyị na-eme ka anyị ghara imeri anyị. [Marching Toward Hell, 2008]
Mmalite nke ọzọ nwere ike ịchọ unfreezing American diplomacy kwupụta Iran na-atụle a "nnukwu ego" kama. Teheran bụ otu ike, dị ka onye isi CIA Deutch kwuru, onye nwere ike imebi ndọrọ ndọrọ ọchịchị US na Iraq. Ọ na-eme na ha bụ ndị America jikọrọ aka megide Afghanistan n'oge na-adịbeghị anya. Ndị Iran efunahụla puku kwuru puku ndị uwe ojii na ndị agha n'onwe ha n'agha oke ala megide ndị isi ọgwụ Afghanistan. Dị ka William Polk si kwuo, "n'ụzọ dị ịtụnanya, naanị ihe na-egbochi ahia ahụ bụ Iran." [Ndọrọ ndọrọ ndọrọ ọchịchị na-eme ihe ike, 2008] N'ịgbanwe maka nkwa nchekwa megide mgbanwe ọchịchị US na-eduzi, Iran nwere ike ịdị njikere ikwurịta mmekorita ya na "Satan Ukwu" iji dozie ókèala ya na Iraq na Afghanistan. Ọ gaghị ekwe omume? Nke ahụ dabere ma mmadụ chere na ihe ọzọ a na-apụghị ichetụ n'echiche.
Naanị obere oge gara aga, n'akụkọ ihe mere eme, US na-akwado ndị jihadists n'otu mpaghara agbụrụ ka ha na-agba mbọ ibibi ọrụ Soviet. N'otu afọ ahụ, US na-anabata ndị Taliban maka mkparịta ụka gbasara pipeline mmanụ ga-ekwe omume gafee Afghanistan. Ebe ọ bụ na ntụgharị na ntụgharị yiri ka ọ bụ naanị usoro na atụmatụ nkewa-na-emeri, ọ ga-ekwe omume na Obama na-eche na ọ siri ike n'ebe Afghanistan na Pakistan bụ ihe nchebe maka ịpụ na Iraq, na mgbe e mesịrị, ọ ga-agbaso diplomacy na-akọwaghị. na-ewe ọrụ. Mana akụkọ ihe mere eme na-egosi na mmụba na-akpụ akpụ na-eme ka ọ pụta ìhè na mpaghara nke ha. Obama nwere ike inwe chioma, wedata ọkwa agha a na-ahụ anya, ma nabata mkpasu iwe nke mba ụwa. Mana North na South Waziristan nwere ike ịbụ Bay of Pigs ya.
Na nchịkọta, ịgbaziri okwu na-ewu ewu nke oge, na-agwụ otu agha [Iraq] ịmalite abụọ ọzọ [na Afghanistan na Pakistan] yiri ka ọ bụ echiche nzuzu.
TOM HAYDEN bụ onye dere ọtụtụ akwụkwọ. Abụọ ya kacha ọhụrụ bụ Olu nke Chicago asatọ, Ọgbọ na Ọnwụnwa na Ide maka otu Democratic Society, Tom Hayden Reader ha abụọ bipụtara nke afọ a site Akwụkwọ ọkụ obodo.
A na-akwado ZNetwork naanị site na mmesapụ aka nke ndị na-agụ ya.
inye