Were anya nke uche gị hụ obodo mara mma
nke nwere obere agbata obi nwere obere ọmarịcha
ụlọ mmanya na ụlọ oriri na ọṅụṅụ na-eje ije naanị nkeji ise
anya site na ogbe ndịda. Kere
nọ ọdụ na bistro chic na mpaghara ahụ,
ịṅụ biya dị jụụ ka egwu dị nro na-egwu
ndabere. Gị na ndị enyi gị nọ na-akparịta ụka
gbasara ọrụ, egwuregwu, ma ọ bụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị.
Gaa n'ihu na onyonyo a,
ma chee na ihe na-erughị 100 yad site na
ụlọ oriri na ọṅụṅụ bụ ebe eji eji. Ọ na-ekpo ọkụ
N'uhuruchi Eprel, na mgbe ị na-anụ ụtọ ihe eji megharịa ọnụ, naanị
mgbidi siri ike nke ụda ụda nke sel na-echekwa gị
site n'ịnụ mkpu onye mkpọrọ ndọrọ ndọrọ ọchịchị
onye a na-ata ahụhụ n’ebe ahụ.
N'ụzọ dị mwute, nke a abụghị ihe
obodo a na-eche n'echiche ma nke dị adị, Jerusalem. Gbanye
Eprel 25, 1995, Abd al-Samad Harizat, kọmpụta
ọkà mmụta sayensị, e "ma jijiji" ọnwụ na
Ụlọ mkpọrọ ndị Izrel mara dị ka ndị Rọshịa
Ngwakọta, na ndị Palestine, dị ka Jerusalem
Moscobiyyah. Dị ka Amnesty International si kwuo,
onye Britain forensic pathologist nke gara na
autopsy kwubiri: "enweghị obi abụọ ọ bụla
ihe ọ bụla gbasara ihe kpatara ọnwụ… ọ nwụrụ
site na mmekpa ahụ." Ụlọ oriri na ọṅụṅụ na ụlọ mmanya dị n'èzí
ụlọ mkpọrọ ahụ meghere abalị ahụ, jiri obi ụtọ
na-ejere ndị ahịa ha ozi. Harizat abụghị nke ahụ
mbụ ịnwụ n'ebe ahụ.
Ọ dịghị esi ike ịghọta
ihe na-egbu egbu undercurrents na-arụ ọrụ na
obodo a, ajọ omume na-adị n’etiti ndị Juu
na ndị Palestine, na ikpe na-ezighị ezi ọ na-eweta
edemede ya. Jerusalem abụghị naanị "agwakọta
obodo" ebe ndị Palestine bi
ịkpa oke - Haifa, Jaffa na Acre bụ
ihe atụ ndị ọzọ. N'agbanyeghị nke ahụ, mmegbu nke ndị Palestine
ibi n'obodo ndị a abụbeghị nke ọma
otu njikọ dị ka nke East
Edowo ndị Jerusalem n'okpuru.
Jerusalem, otu nwekwara ike
icheta, dị iche na nke ọzọ "agwakọta
obodo" n'ihi mkpa okpukpe ya.
Ya mere, enwere njikọ na-akpasu iwe n'etiti
mkpa ime mmụọ nke obodo na
ikpe na-ezighị ezi na-eme n'ime ya. Nke a
na-atụ egwu convergence n'etiti ime mmụọ
ethos na ikpe na-ezighị ezi bụ kpọmkwem ihe si na ya pụta
Israel dị afọ 30 dị mkpa: obodo kachasị nsọ
n’ihi na ndị Juu aghaghị ịbụ ndị Juu na-achị
steeti n'agbanyeghị.
N'ihi ya, ebumnobi
nke gọọmentị Israel ọ bụla - nkwado nke
otu okpukpere chi - abụrụla inweta njikwa zuru oke
nke Jerusalem. Nke a draịva maka mastery na
ọchịchị Jerusalem bụ na mgbọrọgwụ nke
Mgbalị Israel na-eme ka ndị Palestine merie ya
ndị bi, na ọtụtụ mmebi iwu e mere
megide ha bụ ihe sitere n'okike nke a
ebumnobi. Mkpebi iwu ụlọ 6,500
na Har Homa bụ naanị ihe ngosi kacha ọhụrụ
atumatu a.
B’Tzelem, onye Israel
ebe ozi maka ikike mmadụ, rụtụrụ aka
na n'ime afọ 30 gara aga, ihe dị ka ụlọ 38,500
E wuru nkeji n'ala ndị e wepụrụ
Ndị Arab, ma ndị Juu weghara ya. Kama ịdị nwayọọ
ụkọ ụlọ maka ndị mmadụ karịrị akarị
Ndị Palestine, ndị ọchịchị ime atụmatụ ime obodo
nwere nnukwu mmachi mmepe na
kpachiri mpaghara a họpụtara maka Palestine
agbataobi. N'otu oge ahụ, ewu nke
Ogbe ndị Juu na mpaghara ọwụwa anyanwụ Jerusalem
na-aga n'ihu ma na-agba ndị Juu ume
biri na ha. Ndị Juu bi na East
Jerusalem, nke guzoro na efu na 1967, ga-abụ a
ọnụ ọgụgụ ka ukwuu n'afọ 2000.
Amụma Izrel bụ
gbara ndị Palestine gburugburu, na-akpagbu ndị Arab
agbataobi. Echiche a dị mfe: gbaa East gburugburu
Jerusalem na mpaghara ndị Juu, na nke a
iji gbochie ohere ọ bụla ọ ga-agbanwe
banye n'isi obodo Palestine.
Na-agbakwunye mkparị na mmerụ ahụ,
Prime Minista Netanyahu ghaara ụgha mgbe ọ kpọsara
na gọọmenti kwadoro nhọpụta nke
Ụlọ 3,015 maka ndị Palestine. Enweghị ọchịchị
emeela mkpebi banyere nke ahụ.
Aghụghọ Netanyahu abụghị ihe ọhụrụ. Barton
Gellman sitere na Washington Post akụkọ
na “mgbe ikpe-azu Israel bupuru a
nnukwu akụkụ nke East Jerusalem maka ndị Juu
ewu, na March 1980, o kwere nkwa
nye ikike ụlọ 18,000 Arab na Beit Hanina
agbata n'akụkụ agbata obi ndị Juu ọhụrụ,
Pisgat Zeev. Ụlọ ọrụ nhazi obodo kwụsịrị
Atụmatụ maka afọ, belata ya na nkeji 16,000,
emesia 11,000, emesia 7,500, ma ka na-ahapụ ya
akwadoghị. Afọ iri na asaa ka e mesịrị, ọ bụghị otu
ulo arụpụtala. Pisgat Zeev, n'ụzọ dị iche,
taa bụ ógbè nke ndị Juu 35,200.”
amụma Israel nke
ịkpa oke n'usoro na ụma kpachapụrụ anya megide
ndị Palestine bi na East Jerusalem na
ihe niile gbasara ala, mmepe na
ewu ụlọ bụ naanị otu ngosipụta nke
ọchịchọ ya ịchị. Nke a ga-abụ
sụgharịa n'ime atumatu sitere na ịta ahụhụ ruo
mgbochi ọchịchị, nke n'aka nke ya nwere
mere ka Jeruselem ghọọ obodo ikpe na-ezighị ezi
juru ebe niile na ebe ndị Palestine nọ
emegbu mmadu. Ebe ọ bụ na ime mmụọ na ebe niile
ikpe na-ezighị ezi enweghị ike ibikọ ọnụ, akara afọ 2,000
a na-ebibi ọnọdụ ime mmụọ. nke Israel
mkpebi ịghara ịhapụ njikwa akụkụ ọ bụla
nke ihe ọ na-ewere na ya ebighị ebi na-adịghị ahụ anya
isi obodo, agbanweela Jerusalem, na-enweghị atụ
na-agbanwe ya ka ọ bụrụ ọla edo nke ọgbọ a
nwa ehi. N’akụkụ nwa ehi ọla-edo, Akwụkwọ ahụ
nke Ọpụpụ na-echetara anyị, ọ bụghị ihe ọhụrụ maka
ime ihe ike ga-ada.
