Plizyè santèn milyon moun atravè Azi ap soufri Mèkredi kòm yon vag chalè ki ka touye moun turbo pa kriz klimatik gaz fosil la ap kontinye frape gwo pati nan kontinan an, ak ti soulajman nan je-reflaming apèl pou aksyon imedya pou koupe polisyon gaz lakòz efè tèmik.
Yo te obsève tanperati rekò nan plizyè peyi Azyatik mwa sa a, ki gen ladan nan 109 estasyon metewolojik atravè 12 pwovens Chinwa nan Lendi. Chalè boule nan peyi Zend, pandan se tan, gen touye plis pase yon douzèn moun ak fòse fèmen lekòl yo semèn sa a.
Vandredi pase a, klimatològ ki baze nan Bangkok ak istoryen metewolojik Maximiliano Herrera dekri sitiyasyon an kontinyèl kòm "pi move vag chalè avril nan istwa Azyatik la." Depi lè sa a, dosye adisyonèl yo te kraze nan Sidès Lazi.
Pandan fen semèn nan, tanperati nan Thailand depase 45°C (113°F) pou premye fwa nan istwa anrejistre. Kapital Bangladèch la nan Daka te wè pi cho jou li yo nan dè dekad lè tanperati te monte sot pase 40°C (104°F) samdi, sa ki lakòz sifas wout yo fonn. Nan Lendi, tanperati nan Myanma bondi a 44°C (111°F), yon rekò pou avril. Laos se pami dènye peyi Azyatik yo pou mete yon nouvo segondè tout tan, rive 42.7 ° C (109 ° F) nan Madi.
"Byen bonè nan mwa sa a, otorite Tayi yo te bay yon alèt sante pou plizyè pwovens paske yo te prevwa endèks chalè a rive nan 50.2 ° C [122 ° F] nan distri Bang Na nan kapital Bangkok la. Endèks chalè a se sa tanperati a 'santi' epi li konsidere tou de tanperati lè a ak imidite pou mezire enpak li. CNNrapòte Mèkredi. "Madi, Premye Minis Thai Prayut Chan-o-cha te eksprime enkyetid sou 'tanperati danjerezman wo nan divès pati nan Thailand' e li te di nan zòn Bang Na Bangkok nan, tanperati 'kapab rive nan 52.3 ° C [126 ° F]'."
“Avril ak me se tipikman mwa ki pi cho nan ane a pou Sid ak Sidès Azi kòm tanperati a monte anvan lapli mouason kòmanse epi pote kèk soulajman. Men, chalè a nan Thailand te agrave pa yon sezon smoggy entans ki te lakòz nivo polisyon ogmante," CNN te note. “Pou touris Chiang Mai nan nò a te klase kòm vil ki pi polisyone nan mond lan pandan sèt jou dwat paske lafimen dife nan forè ak boule rekòt toupatou te deteryore kalite lè a. Omwen yon lopital nan vil la te di li te rive 'kapasite pawas konplè' pandan pasyan yo t'ap chache tretman medikal pou pwoblèm respiratwa."
Laperèz ap monte ke tanperati danjerezman wo ka pèsiste nan Thailand pi lwen pase mwa ete tipik yo, ki kapab lakòz sechrès ak echèk rekòt.
"Pakistan, peyi Zend, Nepal, ak Bangladèch tout te wè tanperati ki depase 40 ° C (104 ° F) pandan plizyè jou," CNN te note. "Chalè nan peyi Zend anjeneral pran plas ant mas ak jiyè, men nan dènye ane yo òneman cho sa yo te vin pi entans, pi souvan, ak pi long" akòz rechofman planèt la.
As Gadyen legal larapòte Mèkredi:
Nan dènye ane yo, peyi Zend te vin patikilyèman vilnerab a chalè ekstrèm ak ekspè yo pè ane sa a ta ka menm vin pi mal. Vag chalè avril la te frape eta nò ak lès Endyen yo, ak semèn sa a depatman meteyorolojik bay yon avètisman zoranj sou yon vag chalè grav nan pati nan Bihar, Jharkhand, Odisha, Andhra Pradesh, ak West Bengal, tout eta ki gen yon gwo pwopòsyon nan travayè riral yo. ak travayè ki oblije travay deyò menm lè tanperati ak imidite ap monte.
Sis vil nan nò ak lès peyi Zend te anrejistre tanperati ki pi wo pase 44 °C (111 °F) nan Madi, e yo prevwa vag chalè a kontinye jiska omwen Vandredi.
Dènye avril ak me, soukontinan Endyen an ki gen esperyans yon vag chalè brital ki te lakòz plizyè lanmò ak entansifye fonn glasye, ki kontribye nan inondasyon kalamite nan Pakistan nan mwa Out.
Lachin tou andire yon vag chalè istorik ak sechrès ane pase a, menmsi li te rive pita, soti nan jen jiska mwa Out.
Vag chalè a kounye a frape anpil nan pwovens Lazi a ap fèt nan yon kontèks apeprè 1.3 ° C nan ogmantasyon tanperati mondyal depi fen ane 1800 yo.
Done ki sot pase yo montre ke emisyon chak ane nan gaz kabonik, metàn, ak oksid nitre ogmante ankò an 2022, pouse konsantrasyon atmosferik twa prensipal gaz chalè-pyèj nan pi wo tout tan.
Anvan somè klima COP27 ane pase a—ki te fini, tankou 26 reyinyon anvan yo, ki pa gen okenn plan konkrè pou deplase rapidman lwen konbistib fosil ki chofe planèt yo—Nasyonzini te avèti ke objektif ak politik rediksyon emisyon ki egziste deja yo tèlman ensifizan ke pa gen "pa gen okenn chemen kredib" kounye a an plas pou reyalize objektif akò Pari a pou limite chofaj planetè a 1.5 °C pi wo pase nivo preendistriyèl yo, pi lwen pase ki enpak yo ap grandi de pli zan pli. ki ka touye moun, espesyalman pou moun ki nan peyi ki gen revni fèb ki gen mwens responsablite pou kriz la.
Nasyonzini an te fè klè ke sèlman "transfòmasyon ijan nan tout sistèm nan" ka anpeche monte tanperati katastwofik ki rive jiska 2.9 ° C pa 2100. Men, lwil oliv ak gaz kòporasyon-ranfòse pa milya dola nan sibvansyon piblik anyèl—yo toujou planifye pou elaji pwodiksyon gaz fosil nan ane kap vini yo, priyorite pwofi a kout tèm sou lavi moun ki pral blese pa dezòd nan klima ki kapab lakòz.
Dènye sentèz Panel Entègouvènmantal sou Chanjman Klima a (IPCC). di ke vag chalè ak lòt katastwòf move tan yo pral vin pi komen ak grav ak chak degre adisyonèl nan ogmantasyon tanperati mondyal la.
Yon etid 2022 ki enkli nan evalyasyon IPCC te jwenn ke "vag chalè pral ant twa ak 10 fwa pi souvan nan fen syèk la," CNN rapòte Mèkredi. "Nan twopik yo, ki anglobe anpil nan pwovens Lazi, moun ka ekspoze a chalè danjere pifò jou nan ane a, etid la te jwenn. Jou 'chalè ekstrèmman danjere'—ki defini kòm 51 °C (124 °F)—kapab double ak ekspè yo di nivo chalè sa yo. pouse limit sivivabilite moun".
Nasyonzini an te avèti ane pase a, nan absans rapid dekarbonizasyon, chalè ekstrèm prevwa pou touye anpil moun nan fen syèk la tankou tout kansè ak maladi enfektye ansanm, ak enpak disproporsyone sou moun nan nasyon pòv yo. Nan mitan syèk la, yo prevwa plis pase 2 milya timoun a risk nan soufri nan vag chalè souvan.
ZNetwork finanse sèlman atravè jenerozite lektè li yo.
Fè yon don