Zaj dab neeg ntawm Democratic Republic of Congo (DRC) entails ib txoj kev hais lus dav dav, uas yuav tsum tau ib tug mus cuag cov ntsiab lus nrog subtlety. Txoj hauv kev tseem ceeb uas qhia txog keeb kwm ntawm lub teb chaws yog hais txog 'kev coj noj coj ua ntawm kev coj noj coj ua' ntawm kev noj nyiaj txiag ntawm cov neeg tseem ceeb hauv Congolese tsis muab tag nrho cov duab.
Txoj kev ntawd yeej tsis muaj txiaj ntsig thaum ib tus xav nkag siab txog qhov tau tshwm sim hauv Congo hauv kaum xyoo dhau los. Ob qhov kev tsov kev rog ua rau muaj neeg tuag txog 5 lab tus tib neeg. Txawm hais tias kev tsov rog Congo thib ob tau xaus rau xyoo 2003, kev thaj yeeb nyab xeeb tseem nyob hauv lub tebchaws ntawd.
Dab tsi tshwm sim hauv DRC? Qhov kev daws teeb meem yog dab tsi? Hauv nws phau ntawv, "Qhov teeb meem nrog Congo: Kev nruj kev tsiv hauv zos thiab kev ua tsis tiav ntawm International Peacebuilding", Severine Autesserre cuam tshuam nrog cov lus nug no. Autessere ntsuam xyuas cov kev siv zog ntawm 'International Peacebuilding kab lis kev cai' kom coj kev thaj yeeb nyob mus ib txhis hauv DRC. Autesserre qhov kev sib cav yog tias kev siv zog tsim kev thaj yeeb nyab xeeb thoob ntiaj teb, suav nrog UN lub luag haujlwm loj tshaj plaws hauv ntiaj teb, ua tsis tiav los tsim kev thaj yeeb nyab xeeb hauv DRC.
Nws taw qhia tias kev tsis ua haujlwm thoob ntiaj teb los tsim kev thaj yeeb nyab xeeb nyob rau hauv DRC tsis yog qhov tshwj xeeb. Autesserre sib cav hais tias kev tshawb fawb qhia tau hais tias kev koom tes thib peb tseem ceeb yog qhov tseem ceeb rau kev siv kev thaj yeeb nyab xeeb kom ua tiav hauv kev tsis sib haum xeeb ntawm tub rog. Txawm li cas los xij, "zoo li hauv Congo rooj plaub, 70% ntawm cov txheej txheem kev sib haum xeeb tau txais txiaj ntsig los ntawm kev sib haum xeeb thoob ntiaj teb tseem tsis tau tsim kom muaj kev thaj yeeb nyab xeeb" (Autesserre 2010). Autesserre yog qhov kev xav tias yog vim li cas cov txheej txheem tsim kev thaj yeeb nyab xeeb no yog ib feem ntawm qhov tseeb tias cov neeg sib khom lus thoob ntiaj teb nyiam downplay lossis tsis quav ntsej nws cov ntsiab lus 'cov txheej txheem hauv zos'. โCov txheej txheem hauv zosโnyob rau theem ntawm tus kheej, tsev neeg, xeem, hauv nroog, zej zog, koog tsev kawm ntawv, lossis pawg haiv neegโtsawg kawg yog ib feem ua rau muaj kev kub ntxhov txuas ntxiv thaum lub sij hawm ua raws li kev pom zoo kev thaj yeebโ (Autesserre 2010).
Yog li ntawd, tom qab DRC kev tsov kev rog hauv zej zog tau xaus rau xyoo 2003, cov txheej txheem hauv zos txuas ntxiv ua rau "kev tawm tsam" uas ua rau lub xeev Kivu tsis muaj zog, sau Autesserre. Hauv North Kivu, cov tub rog Mai Mai - hauv kev sib cav nrog Congolese Thawj Tswj Hwm Joseph Kabila, nrog rau Rwandan Hutu tub rog, tau tawm tsam Congolese cov tub rog ntawm Rwandan qhovntsej thiaj tsis mob "kom sib sau lawv cov lus thov ntawm thaj av, cov peev txheej ntuj, thiab lub xeev thiab cov haujlwm hauv cheeb tsam ntawm txoj cai" ( Lub Kaum Ob Hlis 2010). Ntawm qhov tod tes, cov Congolese ntawm Rwandan qhovntsej thiaj tsis kam txais txhua yam kev sib hais haum vim lawv ntshai tias lawv yuav poob lub zog hauv zej zog thiab kev nom kev tswv uas lawv tau txais thaum muaj kev tsov rog yav dhau los.
"Cov kev tsis sib haum xeeb no ua rau muaj kev kub ntxhov rau cov haiv neeg tsawg ntawm Kivus hais lus Kinyarwanda thiab txhawb nqa Rwandan Hutu cov neeg ntxeev siab hauv thaj chaw Congolese, ob qho tib si tseem yog cov teeb meem tseem ceeb rau kev sib haum xeeb hauv tebchaws thiab cheeb tsam txij xyoo 2003 mus ntxiv. Raws li tau tshwm sim nrog rau xyoo 2008 kev kub ntxhov hauv kev ua phem, cov teeb meem hauv paus tsev kawm ntawv kuj muaj peev xwm ua kom muaj kev tsov kev rog hauv lub tebchaws thiab cheeb tsam "(Autesserre 2010).
Autesserre ntxiv tias "qhov ua rau saum toj kawg nkaus" kuj tau ua rau muaj kev kub ntxhov tom qab kev tsov rog hauv zej zog tau xaus. Nws taw qhia tias Congolese thiab cov nom tswv txawv teb chaws tau tswj hwm cov thawj coj hauv zos thiab cov tub rog kom txhawb nqa lawv tus kheej thiab tawm tsam kev txhawb nqa rau lawv qhov laj thawj. Nws yog rau cov laj thawj no uas Autesserre tau sib cav tias ntxiv rau kev cuam tshuam nrog qhov ua rau sab saum toj ntawm kev ua phem hauv DRC, cov txheej txheem kev daws teeb meem hauv qab yuav tsum tau ua raws li.
Autesserre txoj kev tsom xam yog qhov tseeb thiab cuam tshuam, tab sis tsis muaj qhov dav. Nws tshawb txog qhov nws hu ua kev tsim kev thaj yeeb nyab xeeb, tsis muaj cov koom haum xws li UN rau kev txheeb xyuas lub koom haum. Ib qho kev tshuaj ntsuam xyuas hauv tsev piav qhia qhov tseeb ntawm lub luag haujlwm thiab kev ua haujlwm ntawm cov koom haum hauv qab.
Yog li ntawd, qhov pib ntawm qhov kev tshuaj ntsuam xyuas lub koom haum yuav yog los qhia qhov pom tseeb, thiab qhov ntawd yog: UN tsuas tuaj yeem "ua lub luag haujlwm zoo yog tias lub zog loj cia nws ua lub luag haujlwm zoo" (Chomsky 2003). Raws li Chomsky (2003), Tebchaws Meskas (Asmeskas) yog UN cov nuj nqis loj tshaj plaws. Yog li, UN tso siab rau Asmeskas them nws cov nqi. Lawm, ib feem ntawm UN uas Asmeskas tsis nyiam, "peb xyaum muab lawv tawm" (Chomsky 2003).
Nws yog los ntawm qhov kev xav no uas peb tuaj yeem pib nkag siab tias vim li cas UN tsis tuaj yeem tiv thaiv kev tua neeg loj hauv Rwanda, piv txwv li. UN tsis tuaj yeem txwv tsis pub muaj kev ua phem hauv Rwanda ib nrab vim tias Asmeskas tau txhawb nqa kom tshem tawm UN cov tub rog los ntawm Rwanda raws li kev tua tau pib thaum lub Plaub Hlis 1994 (Herman & Peterson, 2010). Yog vim li cas Asmeskas tau hais kom tshem tawm UN cov tub rog los ntawm Rwanda yog vim nws nrhiav kev hloov pauv hauv lub tebchaws ntawd, thiab Asmeskas tsis xav kom UN cov tub rog sawv ntawm nws txoj kev ntseeg siab - Paul Kagame thiab nws Rwandan Patriotic Front (RPF) , raws li Herman thiab Peterson (2010).
Nws yog qhov kev txhawb nqa no uas tau qhib txoj hauv kev rau Kagame thiab nws tus phooj ywg, Yoweri Museveni, "ob tus neeg siv khoom loj tshaj plaws hauv Teb Chaws Asmeskas hauv cheeb tsam - mus cuam tshuam thiab tuav DRC ... thiab dhau mus yam tsis muaj kev tawm tsam los ntawm 'cov zej zog thoob ntiaj teb'" (Hermann & Peterson 2010). Nws yuav tsum tau taw qhia tias Asmeskas tau txhawb nqa cov kev cuam tshuam ntawm DRC, "txawm tias hnyav dua li nws tau txhawb nqa RPF txoj kev tsav los coj Kigali". Thiab, raws li nws tau raug sau tseg los ntawm ntau lub koom haum tib neeg txoj cai, cov kev cuam tshuam ntawm DRC no tau ua rau muaj kev tua ntau txhiab tus neeg tawg rog Hutu hauv kev tua neeg coob heev ... lub Congo uas tau ua rau lub neej tsis ruaj khov hauv lub tebchaws loj no โโฆ
Nws yog kuv qhov kev sib cav hais tias nws yog cov hauv paus hauv paus kev ua haujlwm uas ua rau muaj kev cuam tshuam ntau tshaj plaws rau kev ua tsis tiav thoob ntiaj teb los tsim kev thaj yeeb nyab xeeb nyob rau hauv qhov chaw xws li DRC. Thiab, kom ncha Autesserre (2010), "kev nkag siab txog cov laj thawj ntawm cov kev ua tsis tiav no ntau dua li kev kawm ua haujlwm.
ZNetwork tau txais nyiaj tsuas yog los ntawm kev ua siab zoo ntawm nws cov neeg nyeem.
Pab Nyiaj