Cov xov xwm tsis ntev los no tau coj xov xwm ntawm ob qhov xwm txheej hauv ob lub tebchaws uas cov tub rog Asmeskas tua neeg pej xeem thiab tom qab ntawd dag los npog cov pov thawj. Cov no yog tab sis qhov tseeb ntawm cov dej tsis tu ncua ntawm cov lus dag los ntawm cov tub rog thiab Pentagon qhov chaw hais txog kev tua neeg pej xeem.
Afghanistan: tua poj niam cev xeeb tub thiab tsoomfwv cov thawj coj
Hauv Afghanistan, cov tub rog tau kawg txais tias Cov Tub Rog Tshwj Xeeb tau tua ob tus poj niam cev xeeb tub Afghan thiab ib tug ntxhais hauv kev tawm tsam Lub Ob Hlis uas Afghan tsoom fwv cov thawj coj kuj raug tua, raws li kev qhia zoo los ntawm Jerome Starkey ntawm lub sij hawm ntawm London. Txawm li cas los xij, lawv tau ua tsis tiav los txog rau tam sim no los suav txog lawv qhov kev dag ntxias ntau lub hlis.
Yav dhau los cov tub rog tau hais tias lawv tua "cov neeg ua phem," thiab tau thov tias cov poj niam raug tua los ntawm rab riam raug siv ob peb teev ua ntej kev tawm tsam. Tab sis tam sim no nws zoo nkaus li tias rab riam yuav raug mob los ntawm Cov Tub Rog Tshwj Xeeb cov tub rog khawb lawv cov mos txwv los ntawm cov neeg tuag lossis cov poj niam lub cev tuag. Raws li lub sij hawm' Starkey tshaj tawm hnub Monday:
Cov tub rog tshwj xeeb hauv Asmeskas cov tub rog tau khawb cov mos txwv tawm ntawm lawv cov neeg raug tsim txom lub cev hauv cov ntshav tom qab kev tawm tsam hmo ntuj, tom qab ntawd ntxuav qhov txhab nrog cawv ua ntej dag rau lawv cov thawj coj txog qhov tshwm sim, Afghan cov neeg tshawb nrhiav tau hais. lub sij hawm.
Tub rog spokesperson mus ntxiv nyob rau hauv kev sim los npog qhov kev tua los ntawm tawm tsam Starkey, tus neeg sau xov xwm uas tawm tsam zaj dab neeg. Raws li Starkey piav qhia:
[T]hav [US tub rog] tau ... sim ua rau kuv tsis lees paub kuv tus kheej, rau kev coj qhov no mus rau lub ntiaj teb. Nyob rau hauv cov lus teb tsis tau pom dua rau kuv thawj zaj dab neeg txog Gardez hmo ntuj tua lawv npe kuv tus kheej, ob zaug, nyob rau hauv lawv tsis kam lees lub npog.
Lawv tau thov kom muaj cov ntaub ntawv sau tseg ntawm kuv qhov kev sib tham uas cuam tshuam kuv cov ntaub ntawv luv luv. Thaum kuv thov kom hnov, lawv tsis quav ntsej kuv. Thaum kuv nias lawv, lawv hais tias muaj kev nkag siab yuam kev. Thaum lawv hais tias kaw, lawv txhais tau tias ib tug neeg tau sau ntawv. Cov tapes, lawv hais tias, tsis muaj nyob.
Nyob rau hauv cov ntaub ntawv no, raws li nyob rau hauv ntau heev, ib tug tsuas xav hais tias muaj ib tug txhob txwm sim los npog li US koom nyob rau hauv kev tua. Txwv tsis pub, cov tub ceev xwm ntev dhau los tau lees paub lawv qhov kev ua yuam kev thiab, ib qho kev cia siab, tau nqis tes tawm tsam cov neeg ua haujlwm rau kev sib ntaus sib tua yuam kev thiab cov lus dag uas ua raws. Ib qho xav tsis thoob, piv txwv li, leej twg hais rau cov tub rog tub ceev xwm txog riam phom? Yog tias cov qhov txhab ntawd, qhov tseeb ua rau cov tub rog Tshwj Xeeb Tub Ceev Xwm sim los npog lawv qhov kev ua yuam kev, ces ib tus neeg yog lub luag haujlwm rau kev tshaj tawm cov ntaub ntawv cuav no. Puas yog cov ntaub ntawv paub dhau los ua tsis tseeb los ntawm cov neeg tshaj tawm qhov kev thov no rau xovxwm? Puas yog cov tub ceev xwm cia siab tias cov xov xwm yuav nkees ntawm kev tshawb nrhiav qhov xwm txheej, tso cai rau lawv cov lus tsis tseeb sawv?
Wikileaks Video |
Iraq: Kev tua cov kws yees duab saum huab cua
Cov xov xwm tseem coj cov pov thawj ntawm lwm qhov kev tua neeg pej xeem, lub sijhawm no los ntawm lub Xya Hli 27, 2007 qhov xwm txheej ze ntawm Baghdad hauv Iraq. Wikileaks tso tawm video Pom tau tias pom cov tub rog Asmeskas tub rog nyoob hoom qav taub tua rau ib pawg ntawm Iraqis dai ntawm txoj kev ces kaum, thiab ntawm lub tsheb npav uas nres nqa cov neeg raug mob mus rau tsev kho mob. Ntau tshaj kaum tus neeg, suav nrog ob Reuters cov neeg sau xov xwm, raug tua thiab ob tug menyuam yaus hauv lub van raug mob.
Ib yam li hauv Afghan qhov xwm txheej, cov tub rog pib tsis lees paub tias muaj qhov yuam kev. Cov New York Times tsab xov xwm ntawm qhov xwm txheej muaj cai 2 Cov neeg sau xov xwm Iraqi raug tua raws li US Forces Clash nrog Militias, relaying tub rog tus account cuav nyob rau hauv xov xwm. Tsab ntawv kuj tau xa mus rau US tus account hauv cov ntawv nyeem:
Cov tub rog Asmeskas tau hais hauv tsab ntawv tshaj tawm rau hnub Thursday tias 11 tus neeg tau raug tua: cuaj tus neeg tawm tsam thiab ob tug neeg pej xeem. Raws li tsab ntawv tshaj tawm, cov tub rog Asmeskas tau ua kev tawm tsam thaum lawv raug ntaus los ntawm riam phom me me thiab foob pob hluav taws-propelled grenades. Cov tub rog Asmeskas tau hu rau hauv kev txhawb nqa thiab tawm tsam helicopters. Hauv kev sib ntaus sib tua, cov lus hais tias, ob tus neeg ua haujlwm Reuters thiab cuaj tus neeg tawm tsam raug tua.
Hauv daim vis dis aus peb pom qhov xwm txheej los ntawm qhov kev xav ntawm qhov dav hlau phom phom. Thaum cov neeg nyob hauv lub nyoob hoom qav taub xav tias cov neeg nyob hauv av muaj riam phom, tsis muaj riam phom pom tseeb, txawm hais tias nws muaj peev xwm hais tias ib tus neeg tuaj yeem ua tub rog, tsis tshua muaj tshwm sim hauv Iraq. Thiab, qhov tseem ceeb tshaj, tsis muaj qhov tsis sib haum xeeb thiab tsis muaj kev txhaj tshuaj lossis RPGs raug rho tawm haujlwm ntawm Asmeskas. Es, muaj cov Reuters Cov kws yees duab dai nrog ib pab pawg so ntawm lwm tus Iraqis tsis txhob sim nkaum kom txog thaum muaj hluav taws kub hnyiab los nag los rau ntawm lawv lub nyoob hoom qav taub.
Thaum lub tsheb thauj mus los, tsis muaj kev sim txheeb xyuas lub tsheb thauj neeg lossis nws cov neeg nyob ua ntej lawv raug cua tshuab, nrog kev tso cai los ntawm ib tus neeg saib xyuas ntawm lwm qhov kawg ntawm lub xov tooj cua. Ob peb tug txiv neej ntawm lub van raug tua thiab ob tug me nyuam
Nrog rau cov vis dis aus, peb pom tias Asmeskas cov tub rog tus account, txawm tias tej zaum ntseeg los ntawm cov tub ceev xwm tam sim ntawd tom qab qhov xwm txheej, tsis tuaj yeem ntseeg los ntawm ib tus neeg uas kuaj xyuas cov pov thawj.
Kuj pom tseeb hauv daim vis dis aus yog qhov zoo siab uas cov tub rog tua lawv cov kev tawm tsam, luag li cov neeg raug tua, zoo siab thaum Bradley lub tank tsav lub cev, thiab cem cov neeg Xamalis hauv lub tsheb uas nres los pab cov neeg raug mob rau cov menyuam raug mob:
"Zoo nws yog lawv qhov txhaum rau coj lawv cov menyuam mus rau hauv kev sib ntaus sib tua." [Los ntawm ntawv tshaj tawm.]
Tom qab pom daim vis dis aus, nws yooj yim piav qhia vim li cas cov tub rog muaj ntau xyoo tsis kam Reuters tso cai saib. Cov tub rog Asmeskas tau hais lus dag, npog txog kev tua ntau dua kaum tus Iraqis.
SUPERVISION
Hauv qhov xwm txheej Afghan lossis Iraqi tsis muaj laj thawj ntseeg tias kev tua neeg pej xeem yog txhob txwm ua. Dab tsi yog qhov cuam tshuam ntau dua yog tias, hauv ob qho xwm txheej, lawv zoo li yog, qhov tshwm sim ntawm kev ua haujlwm niaj hnub. Cov kev tuag no yog qhov kev cia siab ntawm kev ua haujlwm los ntawm cov tub rog txawv teb chaws uas saib cov pej xeem ntawm lub tebchaws nyob ua yeeb ncuab. Cov xwm txheej zoo li no yuav ua rau muaj kev cuam tshuam tsis zoo ntawm cov neeg nyob hauv, leej twg yuav, tom qab tag nrho, harbor " yeeb ncuab" txhua lub sijhawm. Hauv Iraq, Iraqis hu ua "hajis" los ntawm cov occupiers. Ib tug tsis tshua ceev faj txog kev tua "hajis" dua li ib tug yuav yog thaum tua ib tus phooj ywg.
Cov xwm txheej no, thiab kev coj cwj pwm tsis zoo tom qab lawv, tau txhawb nqa los ntawm "kev tiv thaiv quab yuam" lub tswv yim hauv qab txoj haujlwm. Tub rog thiab kev nom kev tswv kev coj noj coj ua paub tias kev txhawb nqa hauv tsev rau txoj haujlwm tsis tuaj yeem txhawb nqa yog tias Asmeskas cov neeg raug tsim txom loj heev. Yog li, qhov tseem ceeb yog muab los tiv thaiv Asmeskas cov tub rog hauv qhov xwm txheej tsis meej, ua rau muaj kev pheej hmoo rau cov pej xeem.
Cov tub rog uas koom nrog tsawg dua yog cov neeg uas xa lawv mus rau lwm tus neeg lub tebchaws. Rau qhov txaus ntshai ntawm dehumanization nyob rau hauv kev ua tsov ua rog yog paub zoo, raws li yog nws muaj kev pheej hmoo nyob rau hauv counterinsurgency xwm txheej. Txhua txoj haujlwm, qhov tseeb, txhua qhov kev ua tsov rog muaj nws cov neeg tua neeg. Cov neeg saib xyuas paub qhov no thaum ua piv txwv rau cov neeg rov qab los tsev. Yog li ntawd yuav tsum muaj lus dag, dag, thiab dag. Hmoov tsis zoo, lawv feem ntau tau tawm ntawm lawv qhov kev dag ntxias. Thiab, tsuas yog qee qhov xwm txheej yog muaj kev lav phib xaub rau cov lus dag.
Ua tsaug, hauv ob qhov xwm txheej tsis ntev los no hauv xov xwm, cov neeg sau xov xwm siab tawv tau pheej hmoo rau tus kheej tawm tsam thiab hem kom tawm tsam qhov tseeb. Tab sis muaj pes tsawg qhov xwm txheej no lawv tuaj yeem tshawb xyuas? Txawm hais tias lawv siv zog ua haujlwm, kev ua haujlwm thiab kev dag yuav txuas ntxiv mus ua ke. Txawm hais tias yuav tsum nrhiav kev lav phib xaub rau cov neeg dag, nws tseem ceeb dua kom rub peb cov tub rog tawm ntawm cov teb chaws txawv teb chaws uas lawv tsis nkag siab.
Nco ntsoov: Cov yeeb yaj kiab tau tso tawm los ntawm kev siv zog ntau ntawm Wikileaks cov neeg ua haujlwm. Hmoov tsis zoo, tus Wikileaks lub vev xaib tsis tau ua haujlwm puv sijhawm ntau lub hlis vim muaj nyiaj txiag tsis txaus. Vim li cas ho tsis pab txhawb los pab lawv nyob twj ywm kom nthuav tawm kev tsim txom yav tom ntej. Raws li cov kev tshawb fawb ib txwm muaj kev sib tsoo, peb xav tau cov chaw xws li Wikileaks ntau dua puas tau.
Stephen Soldz yog ib tug kws kho mob hlwb, kws kho hlwb, kws tshawb fawb txog kev noj qab haus huv, thiab cov kws qhia ntawv ntawm lub Boston Graduate School of Psychoanalysis. Nws edits Psyche, Science, thiab Society blog. Nws yog tus tsim ntawm Lub Koom Haum rau Kev Ncaj Ncees Psychology, yog ib lub koom haum ua haujlwm los hloov American Psychological Association txoj cai ntawm kev koom tes hauv kev nug tsis raug cai. Nws yog President-Elect of Psychologists rau Social Responsibility [PsySR].
ZNetwork tau txais nyiaj tsuas yog los ntawm kev ua siab zoo ntawm nws cov neeg nyeem.
Pab Nyiaj