Raúl Zibechi yog ib tus neeg sau xov xwm Uruguayan thiab yog ib tus neeg Latin America tus thawj coj kev coj noj coj ua. Nws yog tus kws tshuaj ntsuam thoob ntiaj teb rau Ua txhaum ntawv xov xwm hauv Uruguay, thiab tus xibfwb ntawm Multiversidad Franciscana de América Latina. Zibechi tau sau ntau phau ntawv hais txog kev sib raug zoo thiab kev nom kev tswv thoob plaws Asmeskas, suav nrog Thaj Chaw Hauv Kev Ua Phem: Ib Daim Ntawv Teev Npe ntawm Latin American Social Movements thiab Dispersing Power: Social Movements li Anti-State Forces.
Mus rau txoj kev ywj pheej Tsis ntev los no tau tham nrog Zibechi txog qhov cuam tshuam ntawm tsoomfwv qib siab hauv South America, kev nce ntawm txoj cai nyob deb, kev coj noj coj ua ntawm kev rho tawm hauv cov roj, roj, thiab kev lag luam mining, thiab yuav ua li cas cov poj niam thiab cov hluas sawv cev rau kev cia siab ntawm kev tsim lub ntiaj teb tshiab. Tshwj xeeb tshaj yog txaus siab rau Zibechi hauv kev xam phaj no yog txoj hauv kev uas muaj kev sib raug zoo hauv cheeb tsam tau txhawb nqa lawv tus kheej nyob rau hauv lub ntsej muag ntawm lub xeev co-optation thiab txoj cai tis tshiab.
Jeff Abbott: Dab tsi yog lub xeev ntawm kev sib raug zoo hauv South America tom qab kaum xyoo ntawm Progressivism?
Raul Zibechi: Hauv 10 xyoo dhau los kev sib raug zoo tau raug kev txom nyem loj zuj zus thiab muaj kev xav tsis sib haum xeeb, tshwj tsis yog cov poj niam txav, tshwj xeeb tshaj yog cov poj niam cev xeeb tub nyob rau sab qab teb ntawm South America, thiab cov hauv paus txawm txav, uas ob leeg tuav lub zog.
Kuv ntseeg hais tias kev nom kev tswv ntawm cov tseemfwv qib siab, tshwj xeeb tshaj yog kev nom kev tswv ntawm cov nyiaj pab lossis kev hloov pauv nyiaj mus rau cov haujlwm nrov los koom ua ke cov thawj coj ntawm kev txav mus rau tsoomfwv tau ua rau muaj kev cuam tshuam loj heev, kev txav mus los tau raug tshem tawm mus rau qee yam. Dab tsi ntxiv yog tias tsoomfwv qib siab tau tsim cov lus hais txog kev sib raug zoo: Lawv hais txog tib neeg txoj cai, lawv hais txog kev hloov pauv kev ua liaj ua teb, thiab muaj tsoomfwv xws li Bolivia uas txhais lawv tus kheej ua tsoomfwv ntawm kev sib raug zoo.
Hauv kev sib tham tsis ntev los no ntawm Consejo Latinoamericano de Ciencias Sociales [Latin American Council of Social Sciences, ib lub koom haum tshawb fawb tsis yog tsoomfwv], [yav dhau los Argentine Thawj Tswj Hwm] Cristina Fernandez tau hais tias kev sib raug zoo pib hauv 2003 nrog tsoomfwv Kirchner. Ua ntej muaj xwb piqueteros [cov neeg ua haujlwm poob haujlwm loj heev thov kev hloov pauv nom tswv thiab kev sib raug zoo los ntawm kev tawm tsam thiab kev thaiv txoj kev], nws hais. Kuv ntseeg tias ntawm no muaj qhov yuam kev tag nrho, tab sis ntau dua yog li muaj kev nom kev tswv rau kev sib koom tes thiab kev sib raug zoo hauv zej zog. Qhov tshwm sim yog tias feem ntau ntawm kev txav yog debilitated heev.
JA: Puas muaj kev rho tawm tau nthuav tawm ntxiv nyob rau hauv cov tseemfwv qib siab no?
RZ: Nws yog ib qho tseem ceeb kom paub txog tias kev rho tawm yog tus qauv tseem ceeb tshaj plaws hauv Latin America. Txhua lub teb chaws nrog tsoomfwv los ntawm sab xis lossis sab laug ua cov haujlwm ua haujlwm. Tab sis tus cwj pwm ntawm cov tseem fwv vam meej yog tias lawv tsis tau ua dab tsi los tawm hauv kev tawm tsam.
Piv txwv li, hnub no Venezuela nyob ntawm cov roj av ntau dua ua ntej Chavez tuaj txog rau lub hwj chim. Nyob rau hauv Brazil, extractivism tau tsim ib tug zoo deindustrialization thiab ua rau muaj teeb meem kev lag luam los ntawm agroindustry. Thawj exports ntawm Brazil yog soy thiab hlau ore.
Tus qauv extractivism tau ntxiv dag zog los ntawm Progressivism. Tsis yog vim yog qhov txhaum ntawm tsoomfwv qib siab, vim nws yog daim ntawv hegemonic hauv cheeb tsam, tab sis vim tias Progressivism tsis paub yuav ua li cas tawm ntawm tus qauv no. Qhov no yog ib qho kev thuam tseem ceeb. Peb tau cia siab tias kev vam meej yuav tau ua ib yam dab tsi txawv, tab sis qhov [qhov tseem ceeb ntawm kev vam meej] tau ua ntau dua.
Qhov no yog qhov teeb meem loj heev, vim tias extractivism muaj ntau yam teeb meem, xws li ib puag ncig [teeb meem], uas peb paub. Txawm li cas los xij, extractivism ua rau lub zej zog muaj zog ntxiv. Lub ntsiab lus ntawm ib feem pua yog ncaj qha mus rau extractivism, uas yog nyob ntawm cov nyiaj txiag ntawm kev lag luam. [Extractivism] faib cov zej zog thiab tsis muab cov neeg ua haujlwm meej. Qhov no yog qhov peb tau pom nyob rau hauv 10-15 xyoo dhau los nrog cov tseemfwv qib siab thiab kev saib xyuas.
JA: Qhov no tau pab li cas rau qhov nce ntawm sab xis nyob rau ob peb xyoos dhau los?
RZ: Kuv ntseeg tias qhov kev nce siab ntawm txoj cai yog qhov tshwm sim ntawm qhov khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob khoob. Tsis muaj qhov xwm txheej tam sim no uas qhov kev txav mus los hauv cov xwm txheej los teb tam sim ntawd rau qhov sawv ntawm txoj cai.
Lub panorama yog heev complex. Kuv tuaj yeem muab qhov piv txwv ntawm Spain rau koj. Kev sib raug zoo heev tau tshwm sim hauv 2011 hauv Spain. Txawm li cas los xij, tog Podemos tau txo qis kev sib raug zoo mus rau qhov chaw ua haujlwm - nws tau ua rau muaj kev nyuaj siab. Thiab tsis ntev tom qab ntawd, ib pawg sab xis tshiab tau yug los, thiab niaj hnub no lawv tau nkag mus rau hauv parliament uas tsis muaj tsawg dua 12 lub rooj zaum hauv parliament. Thaum cov kev txav tawm ntawm qhov ua rau thiab thaum lawv tawm ntawm lawv txoj kev ua nom ua tswv, txoj cai tis yuav siv qhov chaw no.
Niaj hnub no hauv Brazil, tsis muaj ib qho kev txav uas muaj peev xwm tawm tsam Bolsonaro, tsis yog nyob rau hauv qhov chaw ntawm qhov laj thawj lossis hauv cov tswv yim. Cov kev txav mus los yog nyob rau hauv qhov xwm txheej tiv thaiv heev thiab lawv tsis nyob rau hauv cov xwm txheej los tawm tsam kev tawm tsam ntawm Bolsonaro sympathizers.
Kuv ntseeg tias tseem yuav muaj sijhawm zoo ua ntej cov neeg tawm tsam tuaj yeem tawm tsam txoj cai nyob deb. Nws yuav tsis yog xyoo no lossis xyoo tom ntej [hauv 2018 lossis 2019]. Thiab peb yuav pom.
Rau kuv, keeb kwm txav zoo li lub pendulum. Tam sim no, lub pendulum tsiv mus rau sab xis. Thiab tam sim no, cov xwm txheej tau tsim rau kev txav mus los rov qab ua qhov kev tawm tsam.
JA: Nrog lub pendulum no, peb tuaj yeem tham txog xyoo 1968 thiab kev tawm tsam tawm tsam kev tswj hwm thoob plaws cheeb tsam?
RZ: Yog peb kawm los ntawm keeb kwm, peb yuav tsum ua li cas yog rov ua haujlwm ntawm lub hauv paus; rov ua hauj lwm hauv cov teeb meem lossis hauv zej zog; kev ua hauj lwm ncaj qha nrog cov pej xeem, ntawm lub koom haum, kev nom kev tswv tsim, thiab lub peev xwm los saib tsis tau tsuas yog lub sij hawm luv luv, tab sis lub sij hawm ntev.
Qhov teeb meem loj uas tau tshwm sim nrog cov tseemfwv qib siab yog qhov kev txav mus los tsis muaj lub zeem muag ntawm lub tswv yim ntxiv lawm - Kuv tus kheej tsis nyiam lo lus "kev tawm tsam," vim nws yog ib tug tub rog. Tab sis lub zeem muag mus ntev.
Qhov no yog qhov Zapatistas txhais li cas thaum lawv tham txog tus tormenta [ cua daj cua dub]. Lawv hais tias muaj kev xaiv tsa, muaj cov xwm txheej tshiab, tab sis peb tsis tuaj yeem hnov qab tias nyob rau nruab nrab mus rau lub sijhawm ntev, peb nyob rau hauv qhov phem kev nom kev tswv thiab nyiaj txiag [qhov tseeb] uas tsim nyog los tawm tsam. Yog li, txhua yam uas peb ua niaj hnub no yuav tsum tau xav txog hauv lub sijhawm nruab nrab / ntev. Kev txav mus los yuav tsum xav txog kev lag luam: peb yuav ua li cas txhawb nqa peb tus kheej? Peb yuav daws qhov teeb meem ntawm dej li cas? Peb yuav daws qhov teeb meem ntawm kev ruaj ntseg li cas? Thiab tag nrho cov xwm txheej uas niaj hnub no tsis muaj kev daws teeb meem, tab sis hauv 5-10 xyoo peb tuaj yeem xav txog kev daws teeb meem.
Thaum lub sij hawm dictatorships, lub zog txhawb lawv tus kheej. Hauv lub sijhawm luv luv, cov txheej txheem xaiv tsa tau raug tshem tawm ntawm cov txheej txheem. Hauv kev tswj hwm kev tswj hwm koj tsis tuaj yeem xav txog kev xaiv tsa tom ntej. Koj yuav tsum xav txog dab tsi ua rau koj muaj zog nyob rau lub sijhawm ntev.
JA: Hais txog Zapatistas, lawv xav li cas txog keeb kwm ntawm kev tawm tsam ntawm cov neeg hauv paus txawm nyob hauv Latin America?
RZ: Cov neeg hauv paus txawm thiab African Asmeskas cov zej zog paub zoo kawg nkaus tias tsis hais leej twg raug xaiv lawv qhov xwm txheej yuav tsis hloov tshwj tsis yog lawv tus kheej hloov. Tib txoj kev uas lawv muaj yog txhawm rau ntxiv dag zog rau lawv txoj kev ywj pheej, lawv lub peev xwm los npaj, thiab lawv lub peev xwm los txiav txim siab. Lawm, cov txheej txheem no coj peb dhau qhov tam sim ntawd thiab muaj dab tsi tshwm sim hauv cov txheej txheem xaiv tsa.
Rau kuv qhov no yog ib lo lus nug tseem ceeb heev, vim nws tso peb rau hauv qhov xwm txheej uas cov txheej txheem nom tswv tsis raug tsim los ntawm cov neeg muaj hwj chim, tab sis cov neeg. Kuv ntseeg tias peb nyob hauv qhov xwm txheej zoo thaum muaj qee yam zoo li no tshwm sim. [...] Yog tias kuv, raws li kev txav mus los, yog tias kuv ua si tag nrho kuv lub zog hauv lub sijhawm luv luv - rau kev xaiv tsa, ua piv txwv - ces kuv yuav tshem riam phom mus ntev. Kuv ntseeg tias qhov sib npaug no peb tuaj yeem daws cov teeb meem niaj hnub no, tab sis nyob rau hauv ib txoj hauv kev uas tsis tsim cov nyiaj qiv rau lwm xyoo lossis rau tsib xyoos.
JA: Cov piv txwv twg muaj dua li Zapatistas ntawm cov zej zog hauv paus txawm uas tau tswj hwm los tsim lawv txoj kev ywj pheej?
RZ: Kuv pom cov txheej txheem nthuav dav heev nyob rau yav qab teb Chile, qhov twg kuv tam sim no. Lub ntiaj teb Mapuche tau tsim cov xwm txheej los tswj lawv txoj kev koom tes ntawm Mapuche lub tebchaws nyob rau lub sijhawm ntev. Piv txwv li, nyob rau hauv ob peb hnub dhau los cov ntaub ntawv ntawm lub zej zog ntawm Temucuicui qhov twg Carabineros tua Camilo Catrillanca tau nyob rau hauv xov xwm. Lub Mapuches ntawm cheeb tsam no nyob rau hauv 10 xyoo dhau los tau recuperated ib puas txhiab hectares ntawm av. Txoj kev rov qab los ntawm thaj av yog lub hauv paus uas tso cai rau kev ntxiv dag zog rau tib neeg lossis kev sib koom ua ke ntawm cov zej zog los tsim cov haujlwm ntev.
Lwm qhov piv txwv yog rooj plaub ntawm Nasa [cov zej zog hauv paus txawm] ntawm sab qab teb Colombian department ntawm Cauca, uas tau muaj ntau yam teeb meem vim lawv tau ua ntau yam tsis sib xws, uas muaj cov yam ntxwv zoo li lub xeev. Txawm li cas los xij, lawv khaws lawv cov av, qhov chaw uas lawv tau tso cai txwv tsis pub mining.
Nov yog lub ntsiab lus ntau dua: Yog tsis muaj av thiab thaj chaw, uas yog ob yam sib txawv, nws nyuaj heev rau kev txav mus los txhawb nws tus kheej mus ntev. Qhov no yog vim thaj av yog qhov tso cai rau koj los tsim kev sib raug zoo uas tsis yog peev nyiaj txiag, lossis hais lwm txoj hauv kev, kev sib txuas lus. Cov kev sib raug zoo no, uas txawv ntawm hegemonic kev sib raug zoo, yog dab tsi tso cai rau koj hloov av mus rau hauv ib cheeb tsam. Qhov sib txawv ntawm thaj av thiab thaj chaw yog qhov koj ua nrog thaj av; nrog thaj av koj tuaj yeem tsim lub ntiaj teb tshiab lossis txawv dua li lub ntiaj teb hegemonic.
JA: Zoo li Zapatistas.
RZ: Zoo li Zapatistas, lossis zoo li Landless Workers Movement (MST) hauv Brazil. MST, piv txwv li, tau muaj kev cuam tshuam loj heev thaum tsoomfwv Luiz Inácio Lula da Silva. Tab sis nyob rau hauv ob xyoos dhau los, lawv tau pib txheej txheem los ntawm lub hauv paus uas cov poj niam, cov tub ntxhais hluas, thiab cov tswv cuab ntawm LGBTQ hauv zej zog pib koom nrog hauv kev txav mus los kom lawv cov kev xav tau yuav hnov txog lub zog. Hauv qhov no, tus txheej txheem hloov pauv, thiab lub zog pib rov ua dua tshiab.
Vim li cas nws thiaj li rov ua dua tshiab? Tam sim no muaj cov neeg ua yeeb yam tshiab - cov hluas, cov poj niam, thiab LGBTQ, tau pib qhib, thiab xav paub, tshwj xeeb tshaj yog rau cov kab lis kev cai hauv campesino, cov ntsiab lus no tau pab txhawb kev txav mus los. Cov txheej txheem no tsuas yog pib tshiab xwb, tab sis nws pib los ntawm ib qho chaw tshiab uas hais tau zoo heev ntawm kev txav, thiab ua tiav qhib lub zog rau cov ncauj lus no.
Niaj hnub no peb nyob rau hauv hom tshiab lub sij hawm. Niaj hnub no cov poj niam thiab cov tub ntxhais hluas tuav txoj haujlwm tseem ceeb hauv tag nrho Latin America. Cov kev txav uas tau tso cai thiab ua kom lub koom haum ntawm cov hluas thiab cov poj niam yog cov uas tau txhawb nqa. Lub rooj sib tham ntawm Zapatistas nyob rau hauv Morelia los yog lub rooj sib tham ntawm cov poj niam nyob rau hauv lub peb hlis ntuj 2018 [20] yog ib rooj plaub nyob rau hauv cov kev taw qhia no. Ntawm no yog lub hauv paus ntsiab lus: Ib nrab ntawm Zapatistas tsawg dua XNUMX xyoo. Nws yog ib qho kev txav uas muaj lub neej yav tom ntej.
JA: Tam sim no nws yog ib tug hluas zog?
RZ: Nws yog ib tug hluas heev zog. Cov rooj sib tham no qhia txog lub xub ntiag ntawm cov tub ntxhais hluas thiab kev hloov pauv ntawm cov kab lis kev cai hauv paus txawm. Raws li koj paub zoo, ib qho kev txav tsis tuaj yeem tsim cov kab lis kev cai hegemonic. Ib qho kev txav mus los kuj yog ib qho kev hloov ntawm kab lis kev cai. Lub Zapatistas tau tuav lub rooj sib tham ntawm cov poj niam, qhov twg cov kab lis kev cai hauv paus txawm yog yawg suab, thiab tom qab ntawd lub rooj sib tham txog xinesmas - nws qhia tias muaj kev hloov pauv kev coj noj coj ua.
JA: Thiab koj puas pom cov kev hloov pauv zoo sib xws hauv cov zej zog ntawm Latin America?
RZ: Lub Mapuche nyob rau hauv cov txheej txheem nthuav heev. Kuv tau ntsib nrog ib pawg hu ua Comunidad de Historia Mapuche, uas yog ib pab pawg ntawm Mapuche uas tau kawm hauv tsev kawm qib siab thiab tom qab ntawd rov qab mus rau lawv cov zej zog thiab siv lawv txoj kev kawm los ntxiv dag zog rau kev sib txuas lus.
Catrillanca, uas nyuam qhuav raug tua, muaj hnub nyoog qis dua 30 xyoo. Pawg dynamic tshaj plaws hnub no yog cov Alianza Territorial Mapuche, thiab yeej yog txhua tus hluas. Lwm qhov xwm txheej uas kuv tau hais yog ntawm MST qhov twg cov poj niam, cov hluas, thiab LGBT cov tswv cuab tau ua lub luag haujlwm tseem ceeb. Qhov no yog ib qho tseem ceeb ntawm kev hloov pauv kev coj noj coj ua uas yog hloov kho cov kab lis kev cai ntawm kev txav mus los.
Jeff Abbott yog tus neeg sau xov xwm ywj pheej tam sim no tawm ntawm Guatemala. Nws txoj haujlwm tau tshwm sim hauv Kev Tshaj Tawm, Al Jazeera Lus Askiv, thiab Los Angeles Times. Ua raws nws ntawm Twitter @palabrasdeabajo.
Thov Pab ZNet thiab Z Magazine
Vim muaj teeb meem nrog peb cov programming uas peb tsuas muaj tam sim no thaum kawg tuaj yeem kho tau, nws tau dhau ib xyoos txij li peb cov peev nyiaj dhau los. Yog li ntawd, peb xav tau koj cov kev pab ntau dua li niaj zaus los txuas ntxiv coj cov ntaub ntawv ntxiv uas koj tau nrhiav rau 30 xyoo.
Z muab cov xov xwm muaj txiaj ntsig zoo tshaj plaws uas peb tuaj yeem ua tau, tab sis hauv kev txiav txim siab dab tsi muaj txiaj ntsig, tsis zoo li ntau lwm qhov chaw peb hais txog lub zeem muag, lub tswv yim, thiab cov neeg ua haujlwm muaj feem cuam tshuam. Thaum peb hais txog Trump, piv txwv li, nws yog nrhiav txoj hauv kev dhau Trump, tsis yog tsuas yog rov hais dua, dhau mus, nws txaus ntshai npaum li cas. Thiab tib yam no muaj tseeb rau peb hais txog kev kub ntxhov thoob ntiaj teb, kev txom nyem, kev tsis sib xws, kev ntxub ntxaug, kev sib deev, thiab kev ua tsov rog. Peb qhov tseem ceeb ib txwm yog qhov uas peb muab muaj peev xwm los pab txiav txim siab seb yuav ua li cas, thiab yuav ua li cas thiaj ua tau zoo.
Hauv kev kho peb cov teeb meem programming, peb tau hloov kho peb cov kab ke los ua tus txhawb nqa thiab muab nyiaj pub dawb yooj yim dua. Nws tau ua txoj haujlwm ntev tab sis peb cia siab tias nws yuav ua kom yooj yim dua rau txhua tus los pab peb loj hlob. Yog tias koj muaj teeb meem, thov qhia rau peb tam sim ntawd. Peb xav tau cov tswv yim ntawm txhua qhov teeb meem kom paub tseeb tias lub kaw lus tuaj yeem txuas ntxiv yooj yim siv rau txhua tus.
Qhov zoo tshaj plaws los pab, txawm li cas los xij, yog los ua tus txhawb nqa txhua hli lossis ib xyoos. Cov neeg txhawb nqa tuaj yeem tawm tswv yim, tshaj tawm blogs, thiab tau txais cov lus qhia hmo ntuj los ntawm email ncaj qha.
Koj tseem tuaj yeem lossis hloov pauv nyiaj pub dawb ib zaug lossis tau txais daim ntawv sau npe rau Z Magazine.
Sau npe yuav Z Magazine no.
Tej kev pab yuav pab tau zoo heev. Thiab thov xa email rau cov lus qhia rau kev txhim kho, lus pom, lossis teeb meem tam sim ntawd.
ZNetwork tau txais nyiaj tsuas yog los ntawm kev ua siab zoo ntawm nws cov neeg nyeem.
Pab Nyiaj