Kev tawm tsam sab xis thiab kev tawm tsam tau coj thaum Lub Ib Hlis 8 los ntawm cov neeg ntawm Brazil tus thawj tswj hwm Jair Bolsonaro tau muaj suab nrov ntawm Lub Ib Hlis 6 tawm tsam US Capitol los ntawm Trump cov neeg txhawb nqa. Zoo li Trump cov neeg txhawb nqa kev tawm tsam thaum Lub Ib Hlis 6, 2021, hauv Washington, DC, Lub Ib Hlis 8, 2023, kev tawm tsam hauv lub nroog nroog Brasรญlia tau loj hlob ntau lub lis piam ntawm kev tawm tsam los ntawm cov neeg txhawb nqa ntawm tus thawj tswj hwm uas tsis kam lees txais kev xaiv tsa swb hauv poob kev xaiv tsa. Ob qhov xwm txheej qhia tau tias cov neeg sawv cev ywj pheej tsis yooj yim li cas tau dhau los hauv lub sijhawm neoliberal, sib cav Noam Chomsky hauv kev xam phaj tshwj xeeb rau Qhov tseeb uas nram qab no, ntxiv tias peb yuav tsis tau pom qhov kawg ntawm cov xwm txheej zoo li no hauv Asmeskas lossis hauv Latin America.
Chomsky yog lub koom haum xibfwb qhia ntawv nyob rau hauv Department of Linguistics thiab Philosophy ntawm MIT thiab tus xibfwb qhia ntawv ntawm kev paub lus thiab Agnese Nelms Haury Chair hauv Txoj Haujlwm hauv Ib puag ncig thiab Kev Ncaj Ncees ntawm University of Arizona. Ib lub ntiaj teb cov kws tshawb fawb tshaj plaws thiab cov neeg txawj ntse uas tau saib los ntawm ntau lab tus tib neeg raws li lub teb chaws thiab thoob ntiaj teb cov khoom muaj nqis, Chomsky tau luam tawm ntau dua 150 phau ntawv hauv kev hais lus, kev xav thiab kev xav, kev lag luam kev lag luam, kev kawm xov xwm, US txoj cai txawv teb chaws thiab ntiaj teb. txoj haujlwm. Nws cov phau ntawv tshiab kawg yog Txoj Cai Tsis Cai Lij Choj: Tau Txais Cov Kev Sib Tw ntawm Peb Lub Sijhawm (tom ntej; nrog CJ Polychroniou); Cov lus zais zais (nrog Andrea Moro; MIT Xovxwm, 2022); Kev rho tawm: Iraq, Libya, Afghanistan, thiab Fragility ntawm US Lub Hwj Chim (nrog Vijay Prashad; Cov Xov Xwm Tshiab, 2022); thiab Lub Precipice: Neoliberalism, Tus Kab Mob Sib Kis thiab Kev Xav Tau Ceev Xwm Ceev rau Kev Hloov Pauv (nrog CJ Polychroniou; Haymarket Books, 2021).
CJ Polychroniou: Noam, thaum Lub Ib Hlis 8, 2023, cov neeg txhawb nqa yav dhau los Thawj Tswj Hwm Jair Bolsonaro tau tawm tsam tsoomfwv cov tsev vim tias lawv yuav tsis lees txais qhov kev swb ntawm lawv tus thawj coj fascist - ib qho xwm txheej, qhov xwm txheej, uas koj ntshai heev yuav tshwm sim yuav luag txij li lub sijhawm ntawd. Luiz Inรกcio Lula da Silva yeej tus thawj tswj hwm xaiv tsa. Qhov kev tawm tsam ntawm chav kawm tau tsa ntau cov lus nug hauv Brazil, nrog rau txawv teb chaws, hais txog lub luag haujlwm ntawm tub ceev xwm Brazilian, qhov tsis ua tiav ntawm cov kev pabcuam kev txawj ntse los ceeb toom Lula txog qhov yuav tshwm sim thiab leej twg orchestrated qhov kev tawm tsam. Qhov no yog qhov tsis xav tau kev sim tawm tsam, ib yam li Lub Ib Hlis 6 kev tawm tsam ntawm US Capitol, thiab yuav tsum ua lwm yam kev ceeb toom ntawm qhov kev ywj pheej ywj pheej tsis yooj yim li cas tau dhau los hauv lub sijhawm neoliberal. Koj tuaj yeem tawm tswv yim txog cov teeb meem no?
Noam Chomsky: Fragile tseeb. Lub Ib Hlis 6 kev sim tawm tsam tuaj yeem ua tiav yog tias ob peb tus neeg tau txiav txim siab sib txawv thiab yog tias Trump tau ua tiav los hloov cov tub rog sab saum toj, raws li nws tau pom meej tias nws sim ua nws hnub kawg hauv chaw ua haujlwm.
Lub Ib Hlis 6 tsis tau npaj tseg, thiab tus thawj coj tau noj ntau dhau los ntawm kev npau taws heev uas nws tsis tuaj yeem coj qhov tshwm sim. Lub Ib Hlis 8, ua qauv qhia meej rau nws cov thawj coj, tau npaj zoo thiab nyiaj txiag. Cov lus nug thaum ntxov qhia tias nws yuav tau txais nyiaj txiag los ntawm cov lag luam me thiab tej zaum los ntawm kev ua liaj ua teb kev txhawj xeeb tias lawv cov rein dawb los rhuav tshem Amazon yuav raug ua txhaum cai. Nws tau zoo tshaj tawm ua ntej. Nws tsis yooj yim sua tias cov kev pabcuam kev nyab xeeb tsis paub txog cov phiaj xwm. Hauv Brasรญlia nws tus kheej - pro-Bolsonaro thaj chaw - lawv zoo nkauj heev koom tes nrog cov marauders. Cov tub rog tau saib xyuas qhov kev tawm tsam tau zoo thiab tau muab tso rau hauv cov chaw pw sab nraum cov tub rog nyob ze.
Nrog kev sib koom siab zoo uas tsis muaj nyob hauv Asmeskas, Brazilian cov thawj coj thiab cov neeg tseem ceeb tau rau txim rau Bolsonarist kev tawm tsam thiab txhawb nqa tus thawj tswj hwm tshiab uas tau xaiv Lula qhov kev txiav txim siab los txwv nws. Tsis muaj ib yam dab tsi zoo li US denialist txav mus rau qhov chaw siab. Qhov kev tawm tsam nws tus kheej yog kev phem thiab kev ntxub ntxaug, raws li amply portrayed nyob rau hauv lub dav saib TV. Lub hom phiaj pom tseeb yog los tsim kom muaj kev kub ntxhov txaus kom cov tub rog yuav muaj qhov laj thawj rau kev tswj hwm thiab rov tsim tsa kev tswj hwm kev ua phem phem uas Bolsonaro tau qhuas heev.
Kev tawm tsam thoob ntiaj teb rau kev tawm tsam tseem yog tam sim ntawd thiab quab yuam, qhov tseem ceeb tshaj plaws ntawm Washington. Raws li tus paub zoo Brazilian tus kws tshuaj ntsuam xyuas nom tswv Liszt Vieira, uas tau qhia nws txoj kev xav nrog Foom 21 Thaum Lub Ib Hlis 16, Thawj Tswj Hwm Biden, thaum tsis muaj kev qhuas ntawm Lula, "xa 4 tus neeg sawv cev los tiv thaiv Brazilian kev xaiv tsa thiab xa lus rau cov tub rog: Tsis muaj kev tawm tsam!" Nws tsab ntawv ceeb toom tau lees paub los ntawm John Lee Anderson hauv a judicious account ntawm cov xwm txheej unfolding.
Yog tias Lub Ib Hlis 6 kev sim ua tiav, lossis yog tias nws daim ntawv luam tau tshwm sim thaum lub sijhawm tswj hwm Republican, Brazil yuav tau rov qab mus rau xyoo tsis txaus ntseeg ntawm kev ua tub rog.
Kuv tsis ntseeg tias peb tau pom qhov kawg ntawm qhov no hauv Teb Chaws Asmeskas lossis hauv "peb thaj tsam me me ntawm no" raws li Latin America tau hu los ntawm Tus Tuav Ntaub Ntawv ntawm Tsov Rog Henry Stimson thaum piav qhia vim li cas txhua lub hauv cheeb tsam yuav tsum tau muab tshem tawm hauv lub sijhawm tshiab tom qab- tsov rog US hegemony, tsuas yog peb tus kheej.
Lub fragility ntawm kev ywj pheej los ntawm lub neoliberal era yog pom tseeb txaus, pib nrog cov laus tshaj plaws thiab zoo tshaj plaws-tsim ntawm lawv, England thiab lub US Nws kuj tsis muaj surprise. Neoliberalism, pretensions thiab rhetoric ib sab, yog kev ua tsov rog hauv chav kawm. Qhov ntawd rov qab mus rau lub hauv paus ntawm neoliberalism thiab nws cov kwv tij txheeb ze nyob ze tom qab Tsov Rog Ntiaj Teb Zaum XNUMX, ib lub ntsiab lus tau tham hauv heev illuminating ua hauj lwm tsis ntev los no los ntawm Clara Mattei.
Yog li ntawd, lub hauv paus ntsiab lus tseem ceeb yog los tiv thaiv txoj cai tswjfwm kev lag luam los ntawm pej xeem kev cuam tshuam thiab kev ntxhov siab, los ntawm kev tso nws rau hauv tes ntawm cov kws tshaj lij (xws li hauv kev ywj pheej ywj pheej) lossis los ntawm kev ua phem (raws li fascism). Cov modalities tsis sharply distinguished. Lub koom haum ua haujlwm yuav tsum raug tshem tawm vim tias nws cuam tshuam nrog "kev lag luam zoo" uas hloov pauv kev nplua nuj mus rau cov neeg nplua nuj thiab koom nrog kev lag luam. Cov tub ua lag luam txoj cai daim ntawv cog lus npog ntsej muag raws li "kev lag luam dawb" ua rau lawv tus kheej pab. Muaj ntau txoj cai, kev cai lij choj thiab kev txiav txim plaub ntug, tau tso cov kev nom kev tswv ntau dua nyob rau hauv txhais tes ntawm cov peev txheej ntiag tug ntau dua li cov qauv, thaum cov nyiaj ua haujlwm tsis tu ncua, cov txiaj ntsig poob qis thiab ntau ntawm cov neeg ua haujlwm tau poob mus rau qhov tsis txaus, nyob ntawm daim tshev mus rau cov nyiaj them poob haujlwm nrog me ntsis hauv kev cia. .
Tau kawg, kev hwm rau cov tsev kawm ntawv poob qis - raug - thiab kev cai ywj pheej erodes, raws nraim li neoliberal class war dictates.
Brazil, ib yam li Asmeskas, yog ib lub teb chaws sib faib sib sib zog nqus, zoo li ntawm kev ua tsov rog hauv pej xeem. Tau hais tias, Kuv ntseeg tias Lula muaj txoj haujlwm nyuaj ua ntej nws hais txog kev sib koom ua ke hauv lub tebchaws thiab thawb tawm cov txheej txheem tshiab raws li kev muaj txiaj ntsig zoo. Peb puas yuav xav tsis thoob yog li ntawd yog tias nws tsoomfwv poob qis ntawm kev ua cov kev hloov pauv hloov pauv, ntau yam zoo li xav kom tus thawj tswj hwm sab laug ua?
Kuv tsis pom ib qho kev cia siab ntawm kev hloov pauv hloov pauv, tsis hais hauv Brazil lossis hauv cov tebchaws nyob sib ze uas tsis ntev los no tau muaj "ntxhiab liab" tshiab ntawm txoj kev yeej ntawm sab laug. Cov thawj coj raug xaiv tsis tau cog lus rau kev hloov pauv hauv lub koom haum, thiab yog tias lawv yog, lawv yuav ntsib kev tawm tsam ntawm sab hauv ntawm lub zog ntawm kev lag luam thiab kev tswj hwm kev coj noj coj ua, feem ntau zoo li cov pawg ntseeg evangelical, nrog rau lub hwj chim thoob ntiaj teb - kev lag luam, kev cuam tshuam, tub rog - uas tsis tau tso tseg nws txoj haujlwm ib txwm ua ntawm kev tswj hwm kev tswj hwm thiab kev tswj hwm hauv "peb thaj tsam me ntawm no."
Dab tsi tuaj yeem cia siab rau hauv Brazil yog nqa mus rau cov haujlwm ntawm Thawj Tswj Hwm Lula thawj cov lus, uas World Bank hauv kev tshawb fawb ntawm Brazil hu ua nws "tib xyoo kub," nrog rau kev txo qis hauv kev txom nyem thiab kev nthuav dav tseem ceeb ntawm kev sib koom ua ke hauv zej zog tsis sib xws. . Lula's Brazil kuj tseem tuaj yeem rov qab los ntawm thoob ntiaj teb kev sawv cev nws tau ua tiav thaum nws thawj nqe lus, thaum Brazil tau los ua lub teb chaws muaj kev hwm tshaj plaws hauv ntiaj teb thiab lub suab zoo rau lub Ntiaj Teb Sab Qab Teb, txhua tus poob thaum Bolsonaro regression.
Qee cov kws tshuaj ntsuam paub paub tseem muaj qhov zoo dua. Jeffrey Sachs, tom qab kev sib tham hnyav nrog tsoomfwv tshiab, tau xaus lus tias kev loj hlob thiab kev loj hlob ntawm kev cia siab yog qhov zoo thiab tias Brazil txoj kev loj hlob thiab lub luag haujlwm thoob ntiaj teb tuaj yeem "pab hloov kho lub ntiaj teb architecture - suav nrog nyiaj txiag thiab kev cai txawv teb chaws - rau cov txiaj ntsig ntawm kev tsim kho kom ruaj khov."
Qhov tseem ceeb tshaj plaws, tsis yog rau Brazil nkaus xwb tab sis rau tag nrho lub ntiaj teb, yuav rov pib dua thiab txuas ntxiv kev tiv thaiv Amazon uas yog qhov tseem ceeb ntawm Lula thawj cov ntsiab lus, thiab qhov ntawd tau thim rov qab los ntawm Bolsonaro txoj cai tuag ntawm kev ua kom mining thiab kev lag luam puas tsuaj uas twb muaj lawm. pib tig ib feem ntawm cov hav zoov mus rau savannah, ib tug irreversible txheej txheem uas yuav tig ib tug ntawm lub ntiaj teb no tus loj tshaj carbon dab dej rau hauv ib tug tsim carbon. Nrog rau tus kws saib xyuas ib puag ncig Marina Silva tam sim no saib xyuas cov teeb meem ib puag ncig, muaj qee qhov kev cia siab ntawm kev txuag cov peev txheej muaj nuj nqis no los ntawm kev puas tsuaj, nrog rau qhov txiaj ntsig thoob ntiaj teb.
Kuj tseem muaj qee qhov kev cia siab los cawm cov neeg hauv paus txawm nyob hauv hav zoov. Qee qhov ntawm Lula thawj qhov kev ua ntawm kev rov ua tus thawj tswj hwm yog mus xyuas cov zej zog hauv paus txawm uas tau raug kev ntshai los ntawm Bolsonaro kev ua phem rau Amazon thiab nws cov neeg nyob hauv. Cov xwm txheej ntawm kev nyuaj siab, ntawm cov menyuam yaus txo qis rau cov pob txha virtual, ntawm cov kab mob thiab kev puas tsuaj, yog dhau lo lus los piav qhia, yam tsawg kawg kuv. Tej zaum cov kev ua phem phem no yuav xaus rau qhov kawg.
Cov no yuav tsis muaj kev ua tiav me ntsis. Lawv tuaj yeem pab tsim lub hauv paus ruaj khov rau qhov kev hloov pauv ntawm lub koom haum ntau tshaj plaws uas cov neeg Brazilians xav tau thiab tsim nyog - thiab tsis yog Brazil ib leeg. Ib lub hauv paus twb muaj lawm. Brazil yog lub tsev ntawm lub ntiaj teb sab laug loj tshaj plaws nyob rau hauv lub ntiaj teb no txoj kev loj tshaj plaws nyob rau hauv lub ntiaj teb no cov neeg ua hauj lwm Movement, lub Landless Workers Movement (MST), uas yuav siv sij hawm tshaj cov av tsis siv los tsim cov neeg zej zog, feem ntau nrog kev vam meej kev koom tes - kom paub tseeb tias, tsis yog tsis muaj kev nyuaj siab. MST tab tom tsim kev sib txuas nrog lub nroog loj sab laug nrov txav, Cov Neeg Ua Haujlwm Tsis Muaj Zog. Nws lub cev tseem ceeb tshaj plaws, Guilherme Boulos, nyob ze rau Lula, sawv cev rau cov kev xav uas yuav tuaj yeem tsim txoj hauv kev tshaj li qhov kev txhim kho ntxiv uas xav tau ntawm lawv tus kheej.
Sab laug, tsis hais qhov twg los rau lub hwj chim, zoo li poob qis ntawm kev cia siab. Qhov tseeb, feem ntau txaus, nws xaus rau kev ua cov txheej txheem neoliberal txoj cai uas nws nyuaj rau kev tawm tsam. Puas yog vim neoliberalism yog ib tug yeeb ncuab phem heev, lossis vim niaj hnub no sab laug tsis muaj ob lub tswv yim thiab lub zeem muag dhau qhov peev txheej?
Muaj ntev tau muaj kev coj noj coj ua nyob rau hauv Latin America, uas sab qaum teb colossus tuaj yeem kawm los ntawm. Cov teeb meem sab hauv thiab sab nraud, uas yog qhov txaus ntshai tshaj li lawv cov neoliberal incarnation, tau txaus los txwv kev cia siab thiab kev cia siab. Latin America feem ntau zoo li nyob rau ntawm verge ntawm kev rhuav tshem ntawm cov kev txwv no. Tej zaum nws yuav ua li ntawd tam sim no. Qhov ntawd tuaj yeem pab txhawb txoj kev txhim kho ntawm ntau tus polarity uas pom tseeb niaj hnub no thiab qhov ntawd yuav, tsuas yog muaj peev xwm, qhib txoj hauv kev rau lub ntiaj teb zoo dua. Entrenched zog, txawm li cas los xij, tsis tsuas yog yaj mus.
Peb hais txog kev kub ntxhov ntawm kev nom kev tswv, kev kub ntxhov nyiaj txiag thiab kev kub ntxhov ntawm ecological thiab huab cua, ntawm lwm tus, tab sis nws zoo li kuv tias peb yuav tsum tau tham txog kev kub ntxhov ntawm tib neeg. Los ntawm qhov ntawd, kuv txhais tau tias peb yuav nyob rau lub verge ntawm kaj ntug ntawm ib tug anti-Enlightenment era, nrog capitalism thiab irrationality tau ploj mus berserk thiab nyob rau hauv lub hauv paus ntawm ib tug dav ontological kev hloov. Koj puas muaj kev xav los qhia txog qhov teeb meem no? Puas yog peb tau ntsib nrog qhov muaj peev xwm ntawm kev nce siab ntawm kev tawm tsam-Enlightenment era?
Peb yuav tsum nco ntsoov tias Txoj Kev Txawj Ntse tsis yog lub txaj ntawm Roses rau ntau lub ntiaj teb. Nws tau nrog los ntawm kev tso tawm ntawm qhov uas Adas Smith hu ua "kev tsis ncaj ncees ntawm cov neeg nyob sab Europe," qhov kev tawm tsam txaus ntshai tawm tsam ntau lub ntiaj teb. Cov koom haum tshaj lij tshaj plaws, Is Nrias teb thiab Tuam Tshoj, tau raug kev puas tsuaj los ntawm European savagery, nyob rau hauv nws cov theem tom ntej lub ntiaj teb no tus txaus ntshai narcotrafficking racket, uas ravaged Is Nrias teb los tsa cov tshuaj yeeb uas tau rammed down lub caj pas ntawm Tuam Tshoj los ntawm barbarians coj los ntawm England, nrog nws North. American offshoot tsis deb tom qab, thiab lwm yam imperial powers koom nyob rau hauv dab tsi Tuam Tshoj hu ua lub xyoo pua ntawm kev txaj muag. Hauv Asmeskas thiab Africa, qhov kev ua txhaum cai raug puas tsuaj loj dua, nyob rau hauv txoj kev paub zoo los rov hais dua.
Muaj cov tswv yim zoo nkauj, nrog kev txwv txawm tias muaj peev xwm ncav cuag. Thiab nws muaj tseeb tias lawv tau raug mob hnyav heev.
Qhov tseeb tias tsis muaj kev txwv tsis pub muaj peev txheej yog kev tuag rau tib neeg tsis tuaj yeem zais nrog cov lus soothing. Imperial kev nruj kev tsiv, kev cai dab qhuas nationalism thiab nrog pathologies tab tom khiav tawm. Dab tsi yog hloov zuj zus ua ntej peb ob lub qhov muag nce mus rau hauv cov lus nug uas yuav tsum tau ua rau peb txhua tus muaj qhov muag tsis pom kev npau taws 77 xyoo dhau los: Tib neeg puas tuaj yeem kaw qhov sib txawv ntawm lawv lub peev xwm thev naus laus zis los rhuav tshem thiab lawv lub peev xwm coj ncaj ncees los tswj qhov kev xav no?
Nws tsis yog ib lo lus nug xwb, tab sis yog lo lus nug kawg, nyob rau hauv hais tias yog nws tsis tau txais cov lus teb zoo, thiab tsis ntev, tsis muaj leej twg yuav ntev txaus siab rau lwm tus.
ZNetwork tau txais nyiaj tsuas yog los ntawm kev ua siab zoo ntawm nws cov neeg nyeem.
Pab Nyiaj