Ua hoʻolaha aku ka Inter-American Court of Human Rights (IACHR) he 60 mau ʻaoʻao e hōʻino ana i ka hoʻomāinoino politika a Yvon Neptune, ke Kuhina Nui o Haiti, i hoʻomanawanui ai ma ka lima o ke aupuni Haitian no nā makahiki ʻehā i hala. "Mai ka hoʻomaka ʻana, ua hāʻule ka mokuʻāina i kāna kuleana e pale aku i ka pono o Mr. Ua hoʻoholo ʻia ua uhaki ʻo Haiti i 11 mau ʻokoʻa like ʻole o ka ʻAmelika Hui Pū ʻIa e pili ana i nā Pono Kanaka ma o ka hoʻopaʻa ʻana iā Neptune a mālama i ka hihia e kau ana ma luna o kona poʻo ʻelua makahiki ma hope o kona hoʻokuʻu ʻia ʻana mai ka hale paʻahao. E ʻike ʻia inā ʻo ia kūlana kiʻekiʻe a me ka hoʻohewa kikoʻī (i hoʻolaha mua ʻia ma Iune) e hoʻopau i nā kaua kānāwai o Yvon Neptune.
ʻO ka ʻōlelo hoʻoholo paʻa a ka IACHR, pono ke aupuni Haitian e lawelawe koke i kahi kauoha hoʻokolokolo hoʻopiʻi e kōkua i ka hoʻopau ʻana
Ua lawelawe ʻo Yvon Neptune ma ke ʻano he Kuhina Nui o Haiti mai 2002-2004 i ke aupuni i koho ʻia e ka Pelekikena mua ʻo Jean Bertrand Aristide. Ma hope o ka hoʻokahuli aupuni o Haiti i ka lā 29 o Pepeluali, 2004, ʻo ke Aupuni Kūikawā i koho ʻole ʻia o Haiti (IGH), i kākoʻo ʻia e ka UN Security Council, ua lawe i ka mana no ʻelua makahiki a hoʻopaʻa ʻia i nā haneli o nā hoa kūʻē politika, ʻo ia hoʻi nā luna a me nā kākoʻo o ka Famni Lavalas (FL). ) aoao i hookumuia e Aristide. Ua hoʻopaʻa pū ʻia ka ʻaha hoʻokolokolo a me nā mākaʻi me kāna poʻe kūpaʻa.
I Iulai o 2006, ʻelua mahina ma hope o ka lawe ʻana o ke aupuni i koho ʻia e ke aupuni democratically mai ka IGH, ua ʻae ʻia ʻo Yvon Neptune e hoʻokuʻu manawaleʻa no nā kumu olakino. Ua lanakila ʻo Rene Preval i ke koho pelekikena o 2006 i ka poʻe i kākoʻo i ka hoʻokahuli aupuni o 2004, me ka UN Security Council. E like me Neptune, he Kuhina mua ʻo Preval ma lalo o Aristide. Ua maʻalahi ka hoʻopaʻi ʻana iā Lavalas ma hope o ke koho balota, akā ke hoʻomau nei ka hopena o ka IGH.
Ke hoʻomau nei nā hoʻopiʻi kūʻē iā Yvon Neptune a hiki i kēia lā no ka mea ua hōʻole ke aupuni Preval i ka lawelawe ʻana i kahi kauoha a ka ʻaha hoʻokolokolo hoʻopiʻi Haitian i hoʻopau hope i ka hihia ma ʻApelila o 2007. Ua haʻi aku ke aupuni Preval i ka IACHR ʻaʻohe ona mana e lawelawe i ka hoʻopiʻi i ke kauoha a ka ʻaha hoʻokolokolo (me ka maopopo ʻole o ka mea nona ka mana). Ua kāpae ka IACHR i ka hoʻopaʻapaʻa a ke aupuni ma waho o ka lima. "E lawelawe nā luna i nā kauoha a ka ʻaha hoʻokolokolo i kēlā me kēia lā." wehewehe ʻo Brian Concannon, ka loio o Yvon Neptune i mua o ka IACHR, "Hiki i ke aupuni ke hana maʻalahi i ka lā ʻapōpō."
ʻOiai ke hoʻomau nei ʻo Yvon Neptune i ka hoʻopaʻi ʻia no kona komo ʻole ʻana i kahi "pepehi kanaka", ʻoi aku ka maikaʻi ma mua o kāna codefendant, ʻo Ronald Dauphin, ka mea i loko o ka hale paʻahao ma hope o ʻehā mau makahiki, me ka hoʻokolokolo ʻole ʻia.
ʻO ka makuakāne ʻo Gerard Jean-Juste, kekahi mea hana Lavalas koʻikoʻi i lilo i paʻahao politika ma lalo o ka IGH, ʻaʻole i hoʻopiʻi ʻia nā kumu kūʻē iā ia a hiki i Iune, ʻoi aku ma mua o ʻelua makahiki ma hope o ke koho balota ʻana o Preval.
No ke aha i hoʻomāinoino ʻia ai nā mea hoʻoikaika ʻo Lavalas i nā makahiki ma hope o ke koho balota e hoʻopau i kā lākou pilikia? Ua hāʻawi ʻia kahi wehewehe koʻikoʻi e ka mea kākau moʻolelo a me ka mea hana kiʻiʻoniʻoni ʻAmelika ʻo Kevin Pina i noho a hana
"Ma hope o ka hoʻomaka mua ʻana i ke koho balota, kākoʻo hope ʻo Lavalas i ka moho o Preval i ka makahiki 2006 me nā pahuhopu i hōʻike maopopo ʻia. ʻO nā paʻahao politika a pau o Lavalas…, ʻo ka hope akā he mea koʻikoʻi hoʻi, ʻo kā lākou kāhea ʻana no ka hoʻi ʻana mai o Aristide mai ka lawe pio ʻana mai. aupuni '. ʻO kēia manaʻo o ka 'coalition' i koi aku iā Preval e haʻalele i nā koi o kāna poʻe koho…."
Ma lalo o ke kaomi mai ka
He mau pilikia nui nō hoʻi me nā koho balota i mālama ʻia i ka makahiki 2006. Ma waho aʻe o ka hoʻopaʻi nui ʻana o nā kākoʻo a me nā alakaʻi o Lavalas, ua puka mai nā hōʻike koʻikoʻi o ka hoʻopunipuni i manaʻo ʻia e ālai i ka lanakila o Preval i ke koho pelekikena. ʻO ka hapa o nā wahi koho balota, ʻoi aku hoʻi ma nā pā paʻa o Lavalas, ua kau pū kekahi i nā mōhai nui
Ua hoʻopaʻapaʻa ʻo Brian Concannon "ʻoi aku ka liʻiliʻi o ka paʻa ʻana o ka IGH ma ka lālā hoʻokō ma mua o nā mea i loko o ka ʻaha hoʻokolokolo." ʻO kāna manaʻo i hōʻike ʻia e ka Lunakanawai Cluny Pierre Jules, ka mea i hana nui i ka hoʻomāinoino ʻana iā Yvon Neptune, he mea i koho ʻia e ka IGH e noho nei ma ka noho, e like me ka Lunakanawai Peres-Paul, ke kuleana o ka hoʻopaʻa ʻia ʻana o ka makua Gerard Jean- Juste.
Ma waho aʻe o nā luna kānāwai i koho ʻia e IGH, ʻo ka hui kūʻē kūʻē iā Lavalas Haitian pono kanaka, ʻo ka National Network for the Defense of Human Right (RNDDH), i alualu ʻole iā Yvon Neptune. I alakaʻi ʻia e Pierre Esperance, ua loaʻa iā RNDDH ma kahi o hoʻokahi haneli tausani kālā mai ke aupuni Kanada mai 2004 ʻoiai ʻo ia ka mea i ʻike ʻia ʻo ka National Coalition for Haitian Rights (NCHR). Ke noi nei ke kālā i
Ma ke kelepona, ua haʻi ʻo Yvon Neptune iā HaitiAnalysis ua ʻike ʻo ia i ka hoʻoholo ʻana o ka IACHR "e paipai ana" akā ʻaʻole ʻo ia "e manaʻo e koho" no ke kumu ʻaʻole i lawelawe ʻo Preval i ke kauoha a ka ʻaha hoʻokuʻu i ka hihia.
Nīnau ʻia inā ua hoʻololi ʻia ka ʻoiaʻiʻo o Preval mai ke koho balota o 2006,
Manaʻoʻo Brian Concannon i kēlā
Hāʻawi kālā ʻia ʻo ZNetwork ma o ka lokomaikaʻi o kāna poʻe heluhelu.
E Makana mai