Puna: FAIR
Hiki i kekahi ke noʻonoʻo i kahi mea hoʻoponopono o ka London-based kahu (3/17/21) e luliluli ana i kona poʻo me ke kaumaha ʻoiai ʻo ia e paʻi ana i ke poʻomanaʻo: “Ccycle of Retribution Takes Bolivia's Ex-President From Palace to Prison Cell.” Ua haʻi ka subhead i ka poʻe heluhelu, "Ua ʻimi ke aupuni ʻo Jeanine Áñez e hoʻopaʻahao i ke alakaʻi mua o ka ʻāina ʻo Evo Morales no ka hoʻoweliweli a me ke kipi - i kēia manawa ke kū nei ʻo ia i nā hoʻopiʻi like."
ka kahu ʻatikala na ʻO Tom Phillips makemake mākou e kanikau i ka manaʻo ʻole o nā aupuni Bolivian e hoʻōki i ka hoʻomaʻau ʻana i nā hoa paio ke lawe lākou i ka ʻoihana. Ua haʻi ʻia iā mākou na ke aupuni ʻo Áñez i hana, a i kēia manawa ke aupuni o Pelekikena Luis Arce (koho ʻia i kahi lanakila ʻāina ma ʻOkakopa 18, 2020) e hana pū ana.
ʻO ka manaʻo o ka ʻatikala he wahaheʻe, a ʻo ke kuʻuna kahu ʻAʻole ʻo ia wale nō ka puka e hoʻolaha aku ai, me ke kōkua ʻana mai Jose Miguel Vivanco, ka luna hoʻomalu o Human Rights Watch (HRW) ʻAmelika, a Philips i ʻōlelo ai. ʻO kahi hoʻoikaika hui ma waena o nā pāpaho o Western a me nā NGO e like me HRW e hoʻoikaika pinepine i nā manaʻo o ke aupuni US (FAIR.org, 8/23/18, 8/31/18, 5/31/2o, 11/3/18).
ʻO Áñez kahi Kākoʻo US Ua hoʻokomo ʻia ka dictator ma hope o ka hoʻokahuli aupuni i hoʻouna ʻia ʻo Pelekikena Evo Morales i koho democratically e holo ana mai Bolivia no kona ola ma Nowemapa 10, 2019. I ka manawa i noho ai i ka mana, ua hoʻohiki koke ʻo Áñez i nā pūʻali palekana pale pale kānāwai e like me lākou luku ʻia mau kakini o ka poe kue. ʻo ia i kēia manawa i uku ʻia me ka hoʻoweliweli (me ka hoʻohui ʻana i ke kipi a me ke kipi hewa) no kāna hoʻāʻo e mālama i ka mana ma o ka hoʻoweliweli ʻana i ka lehulehu. He nūhou maikaʻi kona hopu ʻana i ka poʻe e kākoʻo ana i ka demokala a me nā pono kanaka.
Akā i kēia manawa, e like me ka wā i hana ʻia ai ka hoʻokahuli aupuni i ka makahiki 2019, ua pale ʻia nā hopena ʻike maopopo loa i ka wā i kūpono ʻole ai lākou me nā kulekele ʻē aʻe o US (FAIR.org, 11/11/19). ʻAʻohe mea e kāhāhā ai ʻO nā luna US ua hana i nā ʻōlelo e hōʻike ana i kona hopu ʻia ʻana ma ke ʻano he hoʻomāinoino politika.
Ka hakakā ʻana e hoʻomaka i kahi ex-dictator
I ka hoʻohaʻahaʻa ʻana i ka hoʻokahuli aupuni i hoʻokomo iā Áñez i kahi hoʻopiʻi kūʻē iā Áñez, Reuters (3/13/21), the waiwai Times (3/13/21), the Washington Posn (3/13/21), CNN (3/15/21) a me Kanada Pos Lahuin (3/13/21) ua holo nā ʻatikala a pau e ʻōlelo ana iā HRW's Vivanco e hoʻohewa ana i kona hopu ʻana. CNN haʻi aku iā ia:
ʻAʻole i loaʻa i nā palapala hopu e kūʻē iā Añez a me kāna mau kuhina kahi hōʻike i hana ai lākou i ka hewa o ka "terrorism." No kēia kumu, hoʻopuka lākou i nā kānalua i hoʻokumu ʻia he hana ia e pili ana i nā kumu politika.
ka Hawaii Post ʻatikala, nona ka poʻomanaʻo i ʻōlelo ʻia he "crackdown on opposition," i hoʻohana i kahi mana pōkole o ka ʻōlelo like mai Vivanco.
ʻOiai ua wehewehe nā ʻatikala a pau i ka hoʻokahuli aupuni ma ke ʻano he hoʻopiʻi. CNN kū i waho no ka loaʻa ʻana o ka mea lapuwale loa me kāna hōʻole ʻana:
A laila ʻo ke poʻo o ka pūʻali koa Bolivian, Cmdr. Ua noi ʻo Williams Kaliman iā Morales e iho i lalo no ka hoʻihoʻi ʻana i ka maluhia a me ka maluhia; Ua ʻae ʻo Morales i ka lā 10 Nowemapa "no ka maikaʻi o Bolivia."
Akā ke hoʻomau nei nā hoa kālai'āina ua hoʻoneʻe ʻia ʻo ia mai ka mana ma ke ʻano o ka coup i haku ʻia e nā conservatives, me Áñez.
Pono anei ke kiʻi ʻia ʻo Kaliman e kau pololei ana i ka pū i ke poʻo o Morales CNN e ʻae aku he kipi?
Hoʻohui i ka loop disinformation mai kāna kahua ponoʻī ma Twitter, Vivanco hoolaha aku an ʻAha ʻAmelika i koho ʻia e Raul Peñaranda (3/16/21) ka mea i hōʻino i ka hopu ʻia ʻana o Áñez. Peñaranda i'ōlelo muaʻia Ua "hoʻōla ʻia" ke aupuni democracy o Bolivia i ka lā i hoʻokahuli ʻia ai ʻo Morales, a ua hōʻike ʻo kāna op-ed i ka hoʻokahuli aupuni o Nowemapa 2019 ma ke ʻano he hoʻololi kānāwai o ka mana.
Ma 2019, ka pūʻali koa i ka lehulehu "koi" Morales e haʻalele, ʻoiai ua hoʻomaopopo ka pūʻali koa a me nā mākaʻi ʻaʻole lākou e pale iā ia mai ka poʻe kūʻē ʻēheu ʻākau, ʻo kekahi o lākou. ua uhai i kona hale. ʻO Áñez, he senator ʻēheu ʻākau nona ka hui i loaʻa wale 4% o ka balota aupuni i ke koho balota 2019, loaʻa iā ia ke kāʻei pelekikena kau ʻia ma luna ona e na kanaka koa, oiai na poe loio mai ka aoao o Evo Morales (Movimineto al Socialismo, a i ole MAS), ka hapanui o ka ahaolelo. nele: kekahi ma kahi huna, nā mea ʻē aʻe hoole e hele me ka hōʻoiaʻiʻo ʻole o ko lākou palekana a me ko lākou ʻohana'.
ʻO ka nānā ʻole ʻana i kēlā mau mea a pau, ka kahu ʻO ka ʻatikala a Tom Philips e pili ana i ka "'ōlelo ʻana ua komo ke senator mua [Áñez] i ka hoʻolālā ʻana i ka hoʻokahuli ʻēheu ʻākau. ʻO nā koi aupuni o Bolivia i kēia manawa lawe mai iā ia i ka mana. (ʻO kaʻu manaʻo koʻikoʻi.) ʻO nā mea hoʻoponopono maʻamau ka poʻe nui o ka concision. Pono e holoi ʻia nā huaʻōlelo i hōʻike ʻia. ʻO kahi pōmaikaʻi i hoʻohui ʻia ʻo ia ka pololei.
ʻOiaʻiʻo, ʻoi aku ka maʻalahi o ka hōʻole ʻana ua komo ʻo Áñez i ka hoʻolālā ʻana i ka hoʻokahuli aupuni nāna i hoʻonoho iā ia i ka mana (ʻaʻole hiki ke hoʻolōʻihi ʻia) inā ʻaʻole ʻoe e ʻae i kahi kipi. Reuters kau i nā huaʻōlelo hoʻoweliweli e pili ana i ka huaʻōlelo “coup” ma nā poʻomanaʻo e pili ana i ka hopu ʻia ʻana o Áñez: “Hoʻomaka ʻo Pelekikena Áñez ʻEhā ʻEhā Mahina i ka Paʻa ʻana no ka 'Coup' Allegations” (3/16/21); “ Hoʻomaka ʻo Bolivian Ex-Peresidena ʻo Áñez i ka Paʻahao ma ke ʻano he mau hui Kuleana Slam 'Coup' Probe” (3/14/21).
Reuters (3/14/21) a me ka CNN (3/15/21) ua hōʻike pū ʻia hoʻi me ka hoʻopiʻi ʻole ʻana i ke kumu hoʻopiʻi hoʻopiʻi no ka hoʻokahuli aupuni. CNN Ua hōʻike ʻia, "ʻOiai e ʻike ʻia kahi loiloi honua i nā hopena i hiki ʻole ke hōʻoia ʻia ke koho balota 2019 ma muli o nā 'hewa koʻikoʻi,' ua haʻi ʻo [Morales] iā ia iho ka lanakila, e koi ana i nā kūʻē nui a puni ka ʻāina. (ʻO ka "hoʻoponopono honua" ka hōʻike hoʻopiʻi nui a ka OAS.) Reuters Ua ʻōlelo wale ʻo ka Organization of America States (OAS) "he mākaʻikaʻi kūhelu o ke koho balota 2019 a ua ʻike ʻo ia he hoʻopunipuni."
Kaapuni o ka pono ole
Ua hoʻoulu ʻia ka hoʻokahuli aupuni e nā ʻōlelo hoʻopunipuni i hana pinepine ʻia e nā mākaʻi OAS e pili ana i ke koho pelekikena i lanakila ʻia e Morales ma ʻOkakopa 20, 2019. ʻEkolu mau lā ma hope o ke koho balota, ua ʻōlelo lākou he "drastic," "inexplicable" a "paʻakikī e wehewehe" hoʻonui i ke alakaʻi o Morales i ka helu balota (FAIR.org, 12/17/19).
ʻO ka Center for Economic and Policy Research ma Wakinekona, DC kuhikuhi koke mai he mea lapuwale loa keia. Akā i nā mahina koʻikoʻi ma hope o ka hoʻokuʻu ʻia ʻana o Morales Reuters pale mau ʻia ka OAS mai ka hoʻohewa weliweli. ʻO ka hopena, ua kau mau ka ʻōlelo aʻoaʻo o ka OAS hoʻopilikia i ka noho mālie o ka pāpā. ʻO nā kikoʻī mai nā hopena koho ma 2020, kahi i lanakila ai ka hui ʻo Evo Morales ma kahi ʻoi aku ka nui ma mua o 2019, hōʻike hou ʻia OAS pono ole.
like me Reuters, ʻo Jose Miguel Vivanco i haʻi nui ʻia o HRW i hoʻolaha i nā ʻōlelo hoʻopunipuni i ka wā nui loa i ka 2019. ʻO ka lā ma hope o ke koho balota i lanakila ʻia e Morales, Vivanco Hoʻokumuʻia ma ka ʻōlelo Paniolo "e hōʻike ana nā mea a pau e manaʻo ʻo [Evo Morales] e ʻaihue i ke koho balota." Ma ka hopena o Dekemaba 2019, ʻo ka luna hoʻokele HRW ʻo Ken Roth kekahi e paipai ana i na koi OAS me ka loaʻa ʻole o ka manaʻo kānalua. He mau mahina i loko o ke kānāwai pepehi kanaka ʻole o Áñez, ua kuhikuhi ʻo Vivanco iā Bolivia ma ke ʻano he "democracy." Ua hana ʻo ia ma kahi hālāwai ninaninau me ka ʻōlelo Sepania BrujulaDigital (5/15/20), kahi puka i hoʻoponopono ʻia e Raul Peñaranda, ke kākoʻo kipi nona ʻAha ʻAmelika op-ed Vivanco hoʻolaha ʻia nei on Twitter. I kēia manawa, ma Twitter, Ke kuhikuhi mau nei ʻo Vivanco i nā aupuni o ka Pelekikena Nicolás ʻO Maduro ma Venezuela, a me Peresidena Daniela ʻO Ortega ma Nicaragua–ʻelua pelekikena koho democratically makemake ke aupuni US e hoʻokahuli ʻia–ma ke ʻano he "dictaduras" (dictatorships).
ka New York Times papa hoʻoponopono ākea kākoʻo i ka hoʻokahuli aupuni ka mea i hoʻopau iā Morales i ka makahiki 2019:
ʻO ka hoʻokuʻu ʻia ʻana o kahi alakaʻi i koho ʻia ma ka wehewehe ʻana i kahi hoʻihoʻi i ka demokala, a no laila he manawa pilikia. Akā, i ka wā e hoʻohana wale ai ke alakaʻi i ka mana a me nā ʻoihana i mālama ʻia e ka poʻe koho balota, e like me ka Pelekikena Evo Morales i hana ai ma Bolivia, ʻo ia ka mea nāna i hoʻokaʻawale i kona pono, a ʻo ka hoʻokuke ʻana iā ia e lilo i ke koho i koe. ʻO ia ka mea i hana ʻia e ka poʻe Bolivia, a ʻo ke koena o ka manaʻolana e hele maluhia ʻo Mr.
No laila hiki ke wānana, a manawa ʻatikala (3/12/21) e pili ana i ka hopu ʻia ʻana ʻo Áñez i kēia manawa i kuhikuhi ʻia i nā ʻōlelo hoʻopunipuni OAS i hōʻole ʻole ʻia ("he helu balota i hakakā ʻia") a ua lawe i ke ʻano like ʻole o ka hoʻopono ʻole e like me HRW a me nā mea hoʻolaha o ke Komohana ma o ka hoʻohālikelike ʻana i kahi dictatorship kākoʻo ʻia e US me kahi aupuni i koho ʻia e ke aupuni democratically. Ua kākoʻo ʻo ʻAmelika: "Ua hoʻohana ʻo Mr. Morales lāua ʻo Ms. Añez i ka ʻaha hoʻokolokolo e hahai i kā lākou poʻe hoʻohewa."
ka Hawaii Post papa hoʻoponopono (3/18/21) ua puka mai me ka pale ʻāhiu iā Añez, poʻomanaʻo: “Aia ke Aupuni Bolivian ma kahi papa kānāwai ʻole. Pono e mālama ʻia kona Democracy. ʻO ka mea weliweli loa, ʻōlelo ka mea hoʻoponopono, "Pono ke alakaʻi ʻo Biden e alakaʻi i kahi hana kūloko e mālama i ke kūpaʻa demokalaka i kēia ʻāina hoʻomanawanui, o lilo ka pilikia i pōʻino." Hiki ke ʻakaʻaka ka poʻe ʻike i kēia no kekahi mau kekona–a hiki i ko lākou hoʻomanaʻo ʻana e hiki ke alo i ka poʻe o Bolivia hoʻopaʻi make ʻo US no ka ʻaʻa e hoʻopaʻa i ka poʻe pepehi kanaka. Haʻalele ʻole ʻia, ʻo ia ka ka pōʻino hiki i kēlā hoʻolaha e like me kēia ke lawe mai.
ʻAʻohe kumu e kānalua ai ka poʻe dictator hoʻomāinoino i kākoʻo ʻia e Wakinekona e hoʻāʻo nui ka poʻe nūpepa hoʻokumu a me nā NGO nui e pale iā lākou i waho o ka hale paʻahao. ʻO ka hoʻoneʻe ʻana i ka hoʻoweliweli a US -backed coups mai ka honua e komo i ka hakakā mau ʻana e kūʻē i ka media Western a me nā kumu i hōʻike ʻia mai iā mākou he hilinaʻi.
Hāʻawi kālā ʻia ʻo ZNetwork ma o ka lokomaikaʻi o kāna poʻe heluhelu.
E Makana mai