Ua ʻōlelo ka luna kānāwai federal e pale mau ʻia nā kuleana o ka hoʻomaʻamaʻa ʻana e ke Kumukānāwai o ʻAmelika, ʻoiai ʻo ka ʻAha Kiekie i hoʻoholo ai i ka makahiki i hala i hoʻonui ai i nā makahiki he ʻumi o ka precedent e pale ana i ke kuleana i ka hoʻohemo ʻana.
Na ka Aha Dobbs vs. Jackson Hui Pū ʻIa Wahine hoʻoholo i Iune i hala ua hoʻohuli i kāna 1973 Roe v. Wade ʻO ka manaʻo hoʻoholo, ka mea i ʻike i ke kuleana o ka hoʻomake ʻana ma kēlā me kēia mokuʻāina o ʻAmelika, ʻo ia hoʻi ma o nā ʻōlelo ma ka 14th Amendment o ke kumukānāwai. I ka Dobbs ʻO ka hihia, ʻo ka hapa nui o nā luna kānāwai i hoʻoholo ʻaʻole i uhi maoli ʻia nā kuleana o ka hāpai keiki ma lalo o kēlā hoʻololi.
I loko o kahi kauoha i hoʻopuka ʻia ma ka Pōʻakahi, akā naʻe, ua manaʻo ka Lunakanawai ʻAha Apana ʻAmelika ʻo Colleen Kollar-Kotelly e hiki ke koi ʻia kahi hoʻololi ʻē aʻe i ka ʻAha e ʻike i ka hoʻohemo ʻana ma ke ʻano he kuleana kumu.
ʻO Kollar-Kotelly, ka mea lawelawe ma ka ʻAha Apana ʻAmelika no ka Apana o Columbia, ke nānā nei i kahi hihia i lawe ʻia e ka mea hana anti-abortion Lauren Handy, i hoʻopaʻi ʻia i ka makahiki i hala komo hewa ʻole ma ke keʻena hoʻomake a ke keʻakeʻa nei i nā poʻe maʻi mai ke komo ʻana i nā lawelawe hoʻomake i ka hopena o ka makahiki 2021. Ke hoʻopiʻi nei ʻo Handy i kēlā ʻōlelo hoʻoholo, me ka ʻōlelo ʻana he mea ʻole ia i kēia manawa ma muli o ka manaʻo o ka ʻAha Kiekie ʻaʻole i pale ʻia ka hoʻohemo ʻana e ka 14th Amendment.
ʻOiai ua hoʻopaʻapaʻa ʻo Handy i ka ʻōlelo ʻana a ka ʻAha i ke kumukānāwai, ma kona ʻano holoʻokoʻa, ʻaʻole i ʻike i ka hoʻohemo ʻana ma ke ʻano he kuleana federal. ʻO ke kauoha a Kollar-Kotelly e hōʻole i kēlā manaʻo. ʻOiai ʻaʻole i ʻike ʻia ka hoʻohemo ʻana i ka federally i kēia manawa, hiki ke hana hou ʻia, kākau ʻo ia, me ka ʻike ʻana e hiki ke unuhi ʻia nā mea ʻē aʻe o ke kumukānāwai e like me ka pale ʻana i ka pono.
"No kēlā mau ʻōlelo i loaʻa i kekahi kuleana e komo i ia mau lawelawe, ua loaʻa i ka Hoʻololi ʻumikumamākolu ka nānā nui ʻana i waena o nā loea a, pōkole, i loko o kahi hoʻoholo o ka ʻAha Hoʻopiʻi Federal," Ua kākau ʻo Kollar-Kotelly.
ʻO kēlā hoʻololi e pili ana i ka hoʻopau ʻana i ka hana o ke kauā, akā pāpā pū ʻia hoʻi i ka "hoʻokauwā ʻole."
Heluhelu ke kikokikona piha o ka hoololi:
ʻAʻole hoʻokauwā a me ka hoʻokauwā ʻole, koe wale nō ka hoʻopaʻi no ka hewa i hoʻopaʻi pono ʻia ai ka ʻaoʻao, i loko o ʻAmelika Hui Pū ʻIa, a i ʻole kekahi wahi i lalo o ko lākou mana.
ʻO ke kauoha a Koller-Kotelly e haʻi ana i kahi ʻatikala naʻauao i kākau ʻia e ke kaukaʻi Law Law School o Northwestern University Andrew Koppelman ma 1990, e hai mai ana, "I ka wā e koiʻia ai nā wāhine e hāpai a hānau i nā keiki, ua hoʻokauʻia lākou i ka 'hoʻokauwāʻole' i ka uhakiʻana i ka 13th Amendment.
Ua hāʻawi aku kekahi ʻaha hoʻopiʻi ʻē aʻe i mua no ka hoʻohana ʻana i ka 13th Amendment no ka pale ʻana i ka hoʻopaʻa ʻana. I ka makahiki 1995, ua hoʻoholo ka ʻAha Hoʻopiʻi Kaapuni 10 e kūʻē i ka luna kānāwai nāna i hoʻopaʻi i ke kanaka no ka loaʻa ʻana o ka hāpai keiki. e pili ana i ka 13th Hoʻololi.
Ua ʻae ʻo Kollar-Kotelly i kāna kauoha Dobbs Aia ka ʻōlelo e ʻōlelo ana "ʻaʻole hāʻawi ke Kumukānāwai i ke kuleana i ka hoʻomake ʻana." Akā ua ʻike ʻo ia he "heuristic" ka ʻōlelo, me ka hoʻohui ʻana ʻaʻole i komo ka ʻAha i ka hoʻohemo ʻana no ka mea e pili ana i ke kumukānāwai ma mua o ka 14th Amendment.
"ʻO ka 'pilikia' i mua o ka ʻAha ma Dobbs ʻaʻole inā he kuleana o ke Kumukānāwai i hāʻawi i ke kuleana i ka hoʻohemo ʻana," kakau ka lunakanawai apana. “O ka ninau imua o ka Aha ma Dobbs inā paha i hāʻawi mai ka ʻumikūmāhā hoʻololi i ke Kumukānāwai i kēlā kuleana. ʻO ia ke kumu ʻaʻole ka hapa nui a ʻaʻole hoʻi ka ʻae ʻana Dobbs ua nānā ʻo ia i kekahi mea akā ʻo ka ʻumikūmāhā hoʻololi. "
Ua kauoha ʻo Kollar-Kotelly iā Handy a me nā mea hoʻopiʻi e hoʻouna i nā pōkole kānāwai ma ka waena o Malaki e hōʻike ana inā manaʻo lākou ua hoʻoholo maoli ka ʻAha Kiʻekiʻe ʻaʻole hiki ke wehewehe ʻia ke kumukānāwai holoʻokoʻa e ʻike i nā kuleana o ka hoʻomake ʻana - a inā lākou i manaʻo ʻaʻole i hoʻoholo ka ʻAha, e hōʻike i nā ʻōlelo, inā he, hiki ke ʻike i kēlā mau kuleana. .
Hele mai ke kauoha a Kollar-Kotelly i ʻelua pule wale nō ma hope o ka 50th anniversary o ka lā o ka nāhelehele hoʻoholo. Na ke koho balota NPR a me Ipsos mai ka hopena o Ianuali e hōʻike ana ʻaʻole i ʻae ka hapa nui o nā ʻAmelika i ka hoʻoholo a ka ʻAha Kiʻi e hoʻohuli i kēlā ʻano.
Wahi a ka ʻikepili koho balota, manaʻoʻiʻo ka 60 pakeneka o nā ʻAmelika lā o ka nāhelehele pololei ʻoiai ʻelua wale nō o ʻelima mau ʻAmelika e ʻōlelo nei ua hoʻi lākou Dobbs. He kanaonokūmālua pākēneka o nā mea pane i ʻōlelo ʻia ua hoʻokumu ʻia ka hoʻoholo Dobbs i ka politika conservative o nā luna kānāwai, ma mua o ka wehewehe ʻana i nā kānāwai.
Hāʻawi kālā ʻia ʻo ZNetwork ma o ka lokomaikaʻi o kāna poʻe heluhelu.
E Makana mai