Jarraian, duela ia hilabete bateko Massachusetts Institute of Technology (MIT) prentsa-ohar batean itsatsi dut. Kerry Emmanuel MITeko meteorologoaren aurkikuntzen berri ematen du, zeinak jakin zuen urakanak dezente suntsitzaileagoak direla 1970eko hamarkadatik, hein batean berotze globalari esker.
Emmanuelek aurkitu zuen Emmanuelek urakanek gizakiengan izango duten eragin suntsitzailea areagotuko duen beste faktore bat kostaldeko eskualdeetan eta inguruetan giza kokalekuen areagotzea dela.
Mike Davis ezkerreko idazle bikainak Ecology of Fear eta Late Victorian Hollocausts bezalako liburuetan adierazten duen bezala, ideologia korporatibo-neoliberala eta hedabideen markoa gertakari natural huts gisa adierazten duten asko ekologia naturalaren eta giza desberdintasunen arteko elkarrekintza dialektikoaren produktua da. "Hondamendi naturalak" deitzeko baldintzatu digutenaren ondoriozko giza tragediak nabarmen "sozialki eraikiak" dira. Sozialki ekoizten dira klasearen, erlazionatutako hierarkiak eta haien mistifikazio paralizagarrien testuinguruan.
Historia hurbileko urakanen kasuan, etenik gabe, irabaziak bultzatutako karbono atmosferikoaren gehiegizko sorrerak klima berotzen du, eta horrek ozeanoak berotzen ditu, eta horrek ozeano-ekaitz bortitzen intentsitatea areagotzen du. Ekaitz horien kalteak eragin berezia eragiten du kostaldeko eremu baxuetako pertsonengan, irabaziak bultzatutako higiezinen sustatzaileek eta hedapenaren "hazkundearen" aldeko agenteek.
Indar sozial ez-berdin eta ez hain โnaturalenโ garrantziarekin jarraituz, jende pobrea da ekaitz-bolada, uholde, haize-kalte eta gainerakoetatik gutxien urruntzeko gai direnak.
Gauean arratsaldeko albistegiak Katrina ekaitz tropikaletik New Orleanseko Superdome-n aterpe bila zebiltzan hamarnaka pertsona erakutsi zituen, izan daitekeela (esan zuen nire bertako eguraldiak) Ipar Amerikan inoiz izan den urakanik biziena izan daitekeela. Ez nuen beltz ez den gizabanako bakar bat ere ikusi jende multzo hauetako albiste ezberdinetan. New Orleansen, noski, kolore-populazio handi eta oso neurrigabe pobretu baten etxea da, zeina bereziki zalantzan dagoena bere burua babesteko gaitasuna ez hain "naturala" ez den kalamitatetik, neurri batean, harrokeria korporatiboan eta erlazionatutako giza ergelkeria ekologikoan errotuta dagoena.
Hona hemen prentsa oharra:
Berotze globalarekin urakanak gero eta gogorragoak dira
Elizabeth A. Thomson, Berri Bulegoa
Uztaila 31, 2005
Azken hiru hamarkadetan urakanak askoz indartsuagoak eta suntsitzaileagoak izan dira, hein batean, berotze globalaren ondorioz, joera horrek jarrai dezakeela ohartarazi du MITeko irakasle batek.
"Nire emaitzek iradokitzen dute etorkizuneko berotzeak [urakanen] suntsipen-potentzialaren goranzko joera ekar dezakeela eta, kostaldeko biztanleria gero eta handiagoa dela kontuan hartuta, XXI. mendean urakanen ondoriozko galerak nabarmen handitzea", jakinarazi du Kerry Emanuelek. Nature aldizkariaren uztailaren 21ko sareko edizioan agertutako papera.
Emanuel MITeko Lurraren, Atmosferaren eta Planetaren Zientzien Saileko meteorologiako irakaslea da.
Klimaren teoriek eta ordenagailu bidezko simulazioek adierazten dute berotzeak ekaitz intentsitatea handitu beharko lukeela. Beste era batera esanda, gogorrago jo behar dute, haize altuagoak sortu eta gehiago iraun.
Premisa hori aztertzeko, Emanuelek XX. mendearen erdialdetik aurrera zikloi tropikalen erregistroak aztertu zituen, normalean urakanak edo tifoiak deitzen direnak. Ipar Atlantikoan zein Ipar Ozeano Pazifikoan gertakari horietan askatzen den energia kantitatea nabarmen handitu dela ikusi zuen 20eko hamarkadaren erdialdetik aurrera. Zikloien iraupena eta haize-abiadura handienak ehuneko 1970 inguru hazi dira azken 50 urteotan.
Gainera, jakinarazi du ekaitzen intentsitatearen igoera horiek ozeano tropikalen gainazaleko batez besteko tenperaturaren igoerek islatzen dituztela, eta iradokitzen du berotze hori โhorietako batzuk berotze globalari egotzi daitezkeelaโ zikloien potentzia handiagoaren erantzule dela.
Ikerketa finantzatu zuen Jay Fein National Science Foundation-eko klima-dinamika programako zuzendariaren arabera, Emanuelen lanak โneurri garrantzitsu bat lortu du urakanek sistema sozial, ekonomiko eta ekologikoetan izan dezaketen eragina. Kontzeptu teoriko baten aplikazio berritzailea da, eta urakanen indarraren eta potentzial suntsitzaileen azterketa berri bat egin duยป.
ZNetwork irakurleen eskuzabaltasunaren bidez soilik finantzatzen da.
Dohaintzan