Imfundo ephakeme inemicu emibili ephikisanayo ngaphakathi kwayo. Ngakolunye uhlangothi kukhona isiko elibheka imfundo jikelele (ikakhulukazi imfundo ephakeme) njengendawo lapho uguquko lungenzeka khona, lapho ukukhululwa kwengqondo nokwengqondo kungase kwenzeke, lapho abantu benethuba lokuvusa ingqondo yabo-njengoba sasivame ukwenza. shayela ukulola imibono yethu kanye nokugxeka komhlaba. Kwesinye isikhathi lezi zinguquko zomuntu siqu zingenzeka ngokuzibandakanya nothisha-njengoba u-Neil Postman ayethemba encwadini yakhe yakudala Ukufundisa Njengomsebenzi Wokubhidlizaโkodwa futhi zenzeka ngezinhloso zabafundi zokulwa neqiniso emphakathini nabanye abantu.
Enye yamanje ngaphakathi kwemfundo ephakeme ibona indawo okungeyona indlela yokuzidala nokuzidala kabusha thina nemiphakathi yethu ngokuhlakulela ukuhlaziya okubucayi kanye nokuthuthukiswa kwamandla omuntu ngamunye kanye nokuhle okukhulu okufanayo. Kulo mbono, imfundo ephakeme iba umthombo wokuqinisekisa. Amabhizinisi nabaqashi bafuna izisebenzi ezikhokhele ukuqeqeshwa kwazo futhi ezingabonisi nje kuphela ezilungiselele ukuqashwa, kodwa futhi zihlungwe kusengaphambili ngamadigri namabanga azo.
Ngokuqubuka kwalo mbono wekolishi okhiqiza iziqinisekiso futhi onikeza imboni, amathuba emfundo ephakeme ukuthi amayelana nokukhula kwemikhathi yobuhlakani ayancipha. Ukugeleza kwezibonelelo ku-biotechnology nama-endowments kuza kubekelwe izikole zebhizinisi. Ababaningi kakhulu abafundi abanomuzwa wokuthi bangakwazi ukuba yingcweti yefilosofi lapho besola ukuthi bazodinga iziqu zamakhompiyutha noma i-MBA ukuze baziphilise.
Uma ufuna ukuya phambili, indaba iyahamba, hamba uye esikoleni. Uma uthola iziqu, ungathola umsebenzi oneholo elihle nezinzuzo. Uma ingane yakho iphothula ekolishi, ingaphila impilo engcono kunawe. Ungamane uzibuze ukuthi kungani imisebenzi ebalulekile yomphakathi wethuโnjengokucosha udoti noma ukunakekela izingane noma ukutshala ukudlaโinganikeli umholo ohloniphekile nezinzuzo ezihloniphekile. Ungamangali ukuthi kungani ukugeza nokudla abantu abagulayo noma ukulungisa izimoto kungeyona impilo enesithunzi abazali abaziqhenyayo ngokuyidlulisela ezinganeni zabo.
Manje, ngezinsuku ze-Occupy, abafundi sebeqala ukuzizwa bekhohlisiwe. Futhi. Ekhulwini lama-20, abantu abasha emhlabeni wonke baye baphishekela iziqu zasenyuvesi kodwa bathola ukuthi alikho ibhodwe legolide ekupheleni kwalolothingo. Ukuvukela umbuso kudliwe ngabafundi abakhashelwa kusukela e-China kuya e-Egypt kuya e-Iran, njengoba umuzwa wabo wokukhaphela ukhula waba ukugxeka okukhulu kwaleyo mithetho yezenhlalakahle ebakhohlisayo. Ukuzibulala kuholele, njengokuzibulala kwabafundi ezinyangeni ezimbalwa ezedlule eMorocco. Lapha e-US, inhlangano ephoxekile ye-Occupy Student Debt ibekela abantu baseMelika inselele ukuthi benqabe ukukhokha imali ebolekiwe yesikole futhi bafune uxhaso oluthe xaxa lukahulumeni lwemfundo.
Nakuba emazweni amaningi athuthukile, isimo esizimele esikhundleni somphakathi semfundo ephakeme yaseMelika iyimbangela yamahlazo, isimo sethu sidlulela nakakhulu endaweni eyihlazo. Ngisho nalokho okuphaselelwa amanyuvesi omphakathi kuleli sekuhambile, emashumini eminyaka adlule:
-
Ukusuka ekubeni seduze kuya kokumahhala kuya ekubizeni ngaphezu kwesigamu semali engenayo yonyaka
ingxenye yesihlanu yabantu baseMelika abampofu kakhulu
-
Ukunikela okuningi kokufundisa nokucwaninga kwabo ekuqeqesheni abasebenzi
ngezidingo zemboni ezimele, hhayi ukuhlakulela isakhamuzi esinolwazi
-
Ukuze kuqashwe amabutho oprofesa adjunct abahola kancane kangaka
bangakwazi ukuthola izitembu zokudla
Manje sinomjaho wezikhali wokungenela izinga lemfundo elihlala lehla. Yeka idiploma yesikole samabanga aphezulu eyanele esizukulwaneni esedlule manje idinga i-bachelor's. I-master's iyi-bachelor's entsha. Futhi kule makethe yokukhula kwamadigri, ngisho namanyuvesi omphakathi amancane agcwele isikhungo semfundo esenza inzuzo esilengisa amadiploma okuthiwa adala umsebenzi phambi kwabafundi, ebanxenxa futhi ebaphoqa ukuthi basayine imali ebolekiwe evamise ukubhalwa ngabakhokhi bentela. โ egcizelela ukuphushela okukhulu kweMelika ekuhwebeni komphakathi.
Kulesi simo, ukuqondwa kwemfundo yasekolishi njengelungelo lomuntu eliyisisekelo esikhundleni sempahla kunokuningi okufanele sikutuse. Kodwa kuze kube manje, okuningi kokukhungatheka kwabafundi kwamanje kugxila embonweni wokuthi ukufinyelela emfundweni kuwukufinyelela ekuhambeni komphakathi. Ukufinyelela okukhulu ekolishi kukhuthazwa phezu kwesisekelo sokuziphatha sokuthi wonke umuntu ufanelwe ithuba lokuvuka emhlabeni, hhayi ukuthi wonke umuntu ufanelwe ilungelo lokusebenza kanye nelungelo lomholo ophilayo. Ngakho-ke, okuyisisekelo sokunyakaza kwezikweletu zabafundi kuyisimiso esamukelekile sokuthi indlela eya phambili yabantu baseMelika abasebenza kakhulu, abahola kancane, nabangenanhlonipho isekuphokopheleni komuntu ngamunye ukuthola iziqinisekiso zemfundo. Izikhalo zilele kakhulu ebunzimeni bokulandela lezo zincwadi zokuqinisekisa, kanye nokuheha nokushintsha uhlobo lwemivuzo yabo. Inkulumo yophiko lwesokudla yaseMelika njengezwe lamathubaโengaqinisekisiweโidlula ngaphandle kokuphawula, kuyilapho umkhankaso we-International Labour Organization weminyaka ecishe ibe ngu-15 welungelo lomuntu lomsebenzi ohloniphekile awukaqalisi kuleli zwe. Kunalokho, siyanyakaza, โngemfundo,โ ukuze siphume emsebenzini ongcolile esinawo.
Ukunikeza amadiploma akusoze kwabekela inselele ukungalingani kwesakhiwo kanye nesistimu yekilasi; ukugqugquzelwa kwemfundo njengesixazululo sokungalingani kukhulula izinqubomgomo ezidale lokho kungalingani. Okulahlekile, futhi, ukuqaphela okuhambisanayo kokuthi imfundo ephakeme isebenza njengonogada kanye nomaka wokungena esigabeni esiphakathi, hhayi njengomdali wesigaba esiphakathi. Amakilasi adalwa yipolitiki nezomnotho, hhayi izikole.
Khonamanjalo, sesikholelwa ukuthi labo abahlala ngaphansi kwenqwaba yezenhlalakahle kumele ngabe bahlulekile ukuthola imfundo nokuthi labo abafunda "ezikoleni ezinhle" bafanelwe imisebenzi ephakeme nakho konke okuhambisana nabo. Ukuhlukaniswa kwezemfundo kugunyaza ukuhlukaniswa komphakathi. Njengoba uJohn Marsh ekubeka encwadini yakhe Ikilasi Lixoshiwe: Kungani Singakwazi Ukufundisa noma Ukufunda Indlela Yethu Yokuphuma Ekungalinganini, "izikhalazo ezibhekiswe kwezemfundo ziyisuse esikhundleni impikiswano mayelana nesigaba sezenhlalo namandla ezomnotho abantu baseMelika okudingeka babe nawo."
Imfundo ephakeme ibhekene nemfoloko emgwaqeni. Ingabe amakolishi namanyuvesi, enethemba lokwanda kwesibalo sabafundi kanye nokufuna indlela elula eya kuxhaso lomphakathi olukhulu kanye neminikelo yezinkampani, azodlala kanye nenganekwane yokuthi ayisixazululo sokungalingani? Ukuthi esikudingayo ngempela wukuthuthukisa abantu, hhayi ukuthuthukisa imisebenzi? Noma bazoba yingxenye yezinhlangano zamaholo okuphila kanye nomsebenzi ohloniphekile wabo bonke abantu, abaneziqu noma cha?
Ekhuluma nomngane wakhe mayelana nezibopho zemfundo ephakeme ngesikhathi se-Occupy, wangibuza ukuthi empeleni kuzobukeka kanjani ukuthi amakolishi angagcini nje ngokunqaba ukuhlanganiswa kwezemfundo, kodwa abe yingxenye yale mizabalazo yomhlaba onobulungiswa. Ingabe amakolishi anesibopho sokukhuthaza ukucabanga okujulile, wazibuza? Ingabe lowo mqondo obambekayo wokuthunywa kwezemfundo uhluke ngempela ekuzibophezeleni okudala kwezobuciko obukhululekile, okuthi, nakuba kungase kubonakale kwamanye amazinga, ehluleke kaningi ukuba yingxenye yezinhlangano ezinkulu ezilwa nokungalingani? Kungenzeka kanjani ukuthi ukusebenzelana kwamakolishi ngodaba lokuziphatha kosuku lwethu kufezeke?
Ngomoya we-Occupy, ngeke ngiphakamise noma yiziphi izimpendulo, kodwa ngiphakamise, ukuthi, imibuzo yomngane wami iyona nje okumele i-Occupiers ithathe. Kufanele zakhiwe kanjani izikhungo zemfundo? Iyini imithwalo yemfanelo yabafundi nabasebenzi kanye nobuhlakani maqondana nomunye nomunye nasemphakathini, kwezepolitiki, emnothweni nasemphakathini? Ekugcineni, yini indima yongqondongqondo emphakathini? Njengamanje, akuzona nje izihlakaniphi ezibuza lo mbuzo, kodwa nenhlangano ye-Occupy. Ziyoba yini izimpendulo zethu? Lokho kukithi.
Z