Bi o ti jẹ pe Amẹrika ati Ilu Gẹẹsi nla jẹ awọn ibuwọlu ti 1954 Adehun Hague fun Idabobo Ohun-ini Aṣa ni Iṣẹlẹ ti Rogbodiyan Ologun, ni awọn ọsẹ to kọja awọn ile ọnọ musiọmu Iraqi, awọn aaye archeological ati awọn ile-ikawe ti jẹ ikogun tabi parun. Awọn ẹlẹri lọpọlọpọ ti royin pe lakoko awọn ọjọ akọkọ ti jija, awọn alaṣẹ Anglo-Amẹrika duro lẹgbẹẹ tabi paapaa kọ lati pese aabo.
Ohun ti o ṣe pataki pupọ nipa jija ti awọn ohun-ọṣọ itan ni pe wọn le lọ lailai. Lakoko ti awọn ẹya kan ti awọn amayederun le tun ṣe, awọn ẹru aṣa ni kete ti a yọ kuro ni agbegbe wọn ko le paarọ rẹ. Paapaa nigba ti a rii lẹẹkansi lori ọja igba atijọ, o nira pupọ lati fi wọn pada si ipo: lati rii daju boya wọn jẹ atilẹba tabi iro, awọn aaye wo ni wọn ti wa ati awọn akoko itan ti wọn jẹ tirẹ. Antiquities ni o wa bẹni sọdọtun tabi reparable. Biinu le ṣe akọọlẹ fun iye ohun elo wọn nikan, lakoko ti aṣa wọn, aami ati iye itan ko le ṣe iwọn tabi mu pada.
Pipade n pese eewu nla julọ si awọn ẹru aṣa ti kii ṣe isọdọtun, awọn arabara ati awọn aaye, paapaa diẹ sii ju awọn ibajẹ ti o ṣẹlẹ nipasẹ idoti ayika tabi ikole. “Aye ti o dagbasoke” tun ni ipa nipasẹ iṣẹlẹ yii, sibẹsibẹ pupọ jija waye lori agbegbe ti awọn orilẹ-ede ti iṣelu ati ti ọrọ-aje. Cambodia, Guatemala, Honduras, Perú, Mexico, China, Egipti, ati Angkor ti wa ni ifinufindo ikogun awọn ẹru aṣa wọn lati ọdun mẹwa. Paapa ni awọn akoko ti ija iwa-ipa, apapọ awọn nkan n ṣe iranlọwọ fun jija nla ti awọn ẹru aṣa: iwa-ailofin, osi, awọn ile-iṣẹ ti a tuka, ati fifisilẹ awọn ọran miiran lori awọn ero orilẹ-ede. Awọn abajade kii ṣe jija taara ati ti ara nikan tabi iparun awọn ọja aṣa, ṣugbọn tun awọn aiṣe-taara ati igba pipẹ ti awọn agbara igbekalẹ ti o jẹ pataki fun aabo ati lilo alagbero ti awọn orisun aṣa.
Ijagun le jẹ idari nipasẹ awọn ibi-afẹde iṣelu, gẹgẹbi jija tabi iparun awọn nkan ati awọn arabara ti a kà si “ti kii ṣe Islam” ni Afiganisitani. Bibẹẹkọ ninu ọpọlọpọ awọn ọran, jija jẹ itara ni iṣowo ati iwuri nipasẹ ibeere kariaye fun awọn ohun igba atijọ. Ọpọlọpọ awọn igbiyanju lati ṣe agbekalẹ awọn solusan ti kuna nitori pe wọn dojukọ lori “ẹgbẹ ipese” (awọn looters, smugglers, awọn oniṣowo kekere) lakoko ti o kọbi “apakan eletan” - awọn agbowọ atijọ ati awọn ile ọnọ, mejeeji ni gbogbogbo n gbadun ipo awujọ giga. Paapaa awọn ijiya draconian ti awọn looters, smugglers ati awọn oniṣowo kekere ni diẹ ninu awọn orilẹ-ede ko ni ipa pataki lori awọn agbara ti ọja naa.
Imuse ti awọn apejọ kariaye jẹ idiwọ pupọ julọ nipasẹ “idaji ofin” ti iṣowo ni awọn ẹru aṣa. Pẹlu Apejọ 1970 lori Awọn ọna ti Idinamọ & Idilọwọ Awọn agbewọle ti ko tọ si, Si ilẹ okeere ati Gbigbe Ohun-ini ti Ohun-ini Asa, UNESCO ti ṣe ilowosi pataki si aabo kariaye ti awọn ẹru aṣa, sibẹsibẹ apejọ naa ko ti fọwọsi nipasẹ igba atijọ ti o tobi julọ- akowọle awọn orilẹ-ede (Germany, Switzerland, England ati Japan). Ni afikun, bi o tilẹ jẹ pe ikogun ni gbogbo igba ni idinamọ, rira awọn ọja aṣa ni kete ti wọn ba ti kọja awọn aala orilẹ-ede ni a gba pe o jẹ ofin ni ọpọlọpọ awọn orilẹ-ede. Awọn onimọ-jinlẹ ati awọn amoye ni ofin ohun-ini aṣa gẹgẹbi Dokita Ricardo Elia lati Ile-ẹkọ giga Boston ti n kilọ lati awọn ọdun pe akiyesi diẹ sii ni lati san si awọn alabara ti awọn ọja aṣa. Ifaramọ si awọn apejọ kariaye nilo lati tun fi ọranyan fun awọn ẹni-kọọkan ati awọn ile-iṣẹ ti o ṣowo, rira tabi ṣayẹwo awọn ẹru aṣa, dipo ki o gbe gbogbo ojuse si awọn ejika ti “awọn orilẹ-ede ipese” (eyiti nigbagbogbo ko ni awọn orisun ati oṣiṣẹ to wulo). Pẹlupẹlu, ibi-afẹde naa ko yẹ ki o jẹ agbofinro lasan, tabi lati ṣe ọdaràn nini nini ikọkọ ti awọn ẹru aṣa, ṣugbọn lati teramo awọn ihuwasi ati iṣọkan, ati imọ-jinlẹ pe iraye si awọn ẹru aṣa ko yẹ ki o jẹ monopolized nipasẹ ọlọrọ ati alagbara.
Kii ṣe ogun yii nikan ti mu iparun nla ti ohun-ini aṣa Iraaki wa. Tẹlẹ ninu ogun Gulf akọkọ, awọn ile musiọmu mẹsan ti ji, awọn nkan wọn boya ji tabi run. Diẹ ninu awọn musiọmu ti sun. Awọn amoye ṣero pe ni ayika awọn nkan pataki 4000 ti sọnu, apakan eyiti a ta ni awọn ọja igba atijọ agbaye. Lẹhinna, ijọba ijẹniniya, osi ati aini ti igbekalẹ ati idagbasoke imọ-ẹrọ ti ṣe alabapin dọgbadọgba si tita-jade ti ohun-ini aṣa Iraq. Ni awọn ọdun 1990, gbogbo ile-iṣẹ arufin kan ti ni idagbasoke, ṣe inawo ati idari lati odi ni ibamu si Archaeologist McGuire Gibson ti Chicago's Oriental Institute. Wọ́n ṣètò bí wọ́n ṣe ń jí àwọn ibi tí àwọn awalẹ̀pìtàn ń kó lọ́wọ́, nígbà míì sì rèé tó ọgọ́rùn-ún mẹ́ta [300] àwọn afàwọ̀rajà ní ibi kan. Ẹgbẹẹgbẹrun awọn nkan Iraqi ti ṣan awọn ọja kariaye lati igba naa ati pe wọn ta ni awọn ile titaja olokiki. Laarin awọn aaye miiran, Ile ọnọ Iraaki ti Baghdad, ọkan ninu awọn ile ọnọ ti o ṣe pataki julọ ni agbaye, ti jẹ jijẹ ati ti run ni apakan lakoko ogun aipẹ yii. O yanilenu, kii ṣe awọn ohun elo nikan ni a ti ji, ṣugbọn tun awọn iwe-ipamọ ti awọn nkan ati awọn ile-ipamọ ile musiọmu - nitorinaa gbogbo “itan” ti musiọmu naa. Eyi dajudaju yoo jẹ ki o le paapaa lati ṣe alaye awọn nkan ti o han ni awọn ọja kariaye. Oludari ile musiọmu fura pe o jẹ iṣẹ ti awọn akosemose dipo awọn eniyan ti ko ṣeto. Lori orisirisi awọn ikanni iroyin ti o fihan glasscutters ri ninu awọn musiọmu lẹhin looting. Ṣaaju si awọn iṣẹ ogun, awọn afilọ mẹta ti ṣe: akọkọ nipasẹ awọn ọjọgbọn agbaye, ekeji nipasẹ awọn onimọ-jinlẹ Iraqi, ati ẹkẹta nipasẹ awọn ile ọnọ musiọmu oludari agbaye ati awọn ile-ẹkọ giga olokiki julọ. Gibson gba Pentagon nimọran lori aabo ti ohun-ini aṣa ti Iraq. A pese awọn ologun pẹlu maapu ti awọn aaye pataki 150. O ni imọran pe wọn "mu ọrọ naa ni pataki". Awọn oṣiṣẹ ile ọnọ sibẹsibẹ, ti o fi ẹmi wọn sinu ewu, royin pe wọn bẹbẹ awọn ọmọ ogun Anglo-Amẹrika lati daabobo musiọmu naa - “wọn ko bikita”.
Orilẹ Amẹrika jẹ ti awọn orilẹ-ede ti nwọle lati igba atijọ ti o ti fọwọsi Adehun UNESCO. Ni afikun, awọn ofin orilẹ-ede ni Amẹrika ni ihamọ iṣowo ni awọn ẹru aṣa ti o ji. Bibẹẹkọ, nigbakanna si ifojusọna ogun si Iraaki ti n sunmọ, ẹgbẹ tuntun ti iṣeto ti awọn agbowọ Amẹrika ti beere ni gbangba lati fi ofin de agbewọle ti awọn ohun-ini igba atijọ Iraqi sinu Amẹrika. Ipade akọkọ ti igbimọ ti awọn alamọran si "Igbimọ Amẹrika fun Ilana Aṣa" waye ni Oṣu Kẹwa 9, 2002, pẹlu awọn agbowọ ikọkọ, awọn oniṣowo aworan, awọn olutọju, ati awọn oludari ti ile-iṣọ pataki, awọn ọjọgbọn ofin ati awọn agbẹjọro ile ọnọ. Awọn ibi-afẹde ti ẹgbẹ naa ni atẹle yii: 1) lati koju ifiranṣẹ “iduroṣinṣin” ti a gbejade nipasẹ awọn orilẹ-ede “ọlọrọ” ti archaeologically ti Igbimọ Igbimọ bori lori iṣakoso Clinton, 2) lati ṣe atunyẹwo Ofin imuse ohun-ini aṣa ti Amẹrika ni lati le dinku awọn akitiyan nipasẹ awọn orilẹ-ede ajeji lati ṣe idiwọ agbewọle ti awọn ohun-ini igba atijọ si Amẹrika, ati 3) lati ṣe irẹwẹsi lilo ipinnu ile-ẹjọ 1977 gẹgẹbi ilana idajọ lati dojukọ iṣowo ati awọn agbowọ-owo nipasẹ Ofin Ohun-ini Jile ti Orilẹ-ede (orisun: Iwe irohin aworan lori Ayelujara, Oṣu Kẹwa Ọdun 2002).
Igbimọ naa ti lọ si iṣe: O ṣe iwọn fun Frederick Schultz ti o jẹbi ni Kínní 2002 ti iṣowo arufin nla pẹlu awọn ohun-ini atijọ ti Egipti si Amẹrika nipasẹ Switzerland. Schultz, ọmọ ile-iwe giga Princeton kan ati alaga iṣaaju ti “Association ti Orilẹ-ede ti Awọn oniṣowo ni Atijọ, Ila-oorun ati Aworan Alakoko” bakanna bi olupilẹṣẹ ti “International Association of Dealers in Ancient Art”, gbadun orukọ giga bi amoye iṣẹ ọna ati oniwun gallery. . Awọn alabara rẹ pẹlu kii ṣe awọn agbowọ ikọkọ nikan, ṣugbọn fun apẹẹrẹ tun Ile ọnọ Ilu Ilu New York.
Igbimọ naa sọ pe ikojọpọ ikọkọ “ti o tọ” ṣe alabapin si aabo awọn ẹru aṣa ti awọn ile ọnọ ti gbogbo eniyan ko le ni anfani lati ra tabi daabobo daradara. Síbẹ̀síbẹ̀, àwọn ọ̀ràn tó ṣe pàtàkì bíi jíjà, ìfàṣẹ́wọ́gbà, àti lílo jàǹbá àti ipò òṣì, kò tíì mẹ́nu kàn án. Patty Gerstenblith, agbẹnusọ ti Ile-ẹkọ Archaeological Institute of America (IAA), ẹgbẹ ti o tobi julọ ati akọbi ni Amẹrika, ṣofintoto ipilẹṣẹ Igbimọ lati fi ofin si agbewọle ti ko ni ihamọ ti awọn ohun igba atijọ si Amẹrika. O ri "awọn anfani ti o lagbara" ti o kan. AIA bẹru pe Igbimọ yoo ṣagbe awọn alaṣẹ Amẹrika ni Iraaki lati yi ofin igba atijọ Iraqi pada. Titi di isisiyi, ofin Iraqi ṣe idiwọ iṣowo ni awọn ohun-ini igba atijọ, eyiti o le ṣee ta nikan lori “ọja dudu”. Ni bayi, awọn ile musiọmu, awọn aaye igba atijọ ati awọn ile-ikawe ni gbogbo Iraaki ti bajẹ tẹlẹ, ipari iwaju ti isonu naa yoo tun dale lori boya Amẹrika yoo ṣii awọn ọja wọn fun awọn ohun-ini igba atijọ Iraqi ti ji, ati boya diẹ ninu awọn orilẹ-ede Yuroopu ati Esia yoo tun ṣe atunwo ifẹsẹmulẹ. ati imuse awọn apejọ agbaye.
ZNetwork jẹ agbateru nikan nipasẹ ilawo ti awọn oluka rẹ.
kun