'Awọn Palestinians gbọdọ wa ni lu ati pe o gbọdọ jẹ irora pupọ. A gbọdọ fa awọn adanu wọn, awọn olufaragba, ki wọn lero idiyele ti o wuwo'.
Ariel Sharon, Prime Minister Israeli, ti n ba awọn oniroyin sọrọ ni ọjọ 5 Oṣu Kẹta 2002
Lati ọjọ 27 Kínní 2002 Awọn ologun Aabo Israeli (IDF) ti ṣe ifilọlẹ awọn igbi omi meji ti awọn ifọpa si awọn agbegbe Palestine ti Israeli gba ni 1967, ni lilo awọn tanki, awọn ọkọ ayọkẹlẹ ologun (APCs) ati awọn baalu kekere Apache. Ni ọsẹ mẹfa ti o to 11 Kẹrin 2002 diẹ sii ju awọn ara ilu Palestine 600 le ti pa ati diẹ sii ju 3,000 farapa.
Ero ti a polongo ti awọn ikọlu si Awọn agbegbe ti a tẹdo, eyiti o tẹsiwaju bi a ti kọ ijabọ yii, ni, ni ibamu si apejọ kan ni Oṣu Kẹta Ọjọ 1 Oṣu Kẹta 2002 nipasẹ Alakoso ti ipin West Bank Brigadier General Yitzhak Gershon:
- 'Lati ṣalaye pe ko si ati pe kii yoo jẹ aaye ailewu fun awọn onijagidijagan ati awọn olufiranṣẹ wọn. Ero wa ni lati pa awọn amayederun ẹru run ni awọn ibudo asasala, ti wọn ba rii.'
O fi kun pe:
- "O ṣe pataki lati ṣalaye pe iṣẹ-ṣiṣe yii ko ni ipinnu lodi si awọn olugbe ti ko ni ipa ninu ipanilaya. A ti ṣe gbogbo ipa lati yago fun ipalara si awọn ara ilu.'
Sibẹsibẹ, IDF ṣe bi ẹnipe ipinnu akọkọ ni lati jiya gbogbo awọn ara ilu Palestine. Awọn iṣe ti a mu nipasẹ awọn IDF eyi ti ko ni ko o tabi kedere ologun tianillati; pupọ ninu awọn wọnyi, gẹgẹbi awọn ipaniyan ti ko tọ si, iparun ohun-ini ati atimọle lainidii, ijiya ati itọju aitọ, tipa awọn ẹtọ eniyan agbaye ati ofin omoniyan. IDF ti ṣeto idena idena ti o muna ati pipa ati farapa awọn ara ilu Palestine ti o ni ihamọra. Ṣugbọn wọn tun pa ati ifọkansi awọn oṣiṣẹ iṣoogun ati awọn oniroyin, wọn si yinbọn laileto si awọn ile ati awọn eniyan ni opopona. Awọn imuni lainidii ọpọ eniyan ni a ṣe ni ọna ti a ṣe apẹrẹ lati sọ awọn ti o ni itimọle di onirẹlẹ.
Awọn aṣoju Amnesty International, ti o ṣabẹwo si agbegbe laarin 13 ati 21 Oṣu Kẹta, ri ipa ọna iparun: awọn ile, awọn ile itaja ati awọn amayederun ti wó tabi bajẹ; Irini trashed ati ki o looted; awọn ọkọ ayọkẹlẹ ti a fọ ati awọn atupa-fitila, awọn odi ati awọn ile itaja ti fọ. IDF ti mọọmọ ge ina ati awọn kebulu tẹlifoonu ati awọn paipu omi, nlọ gbogbo awọn agbegbe laisi agbara ati omi fun ọjọ mẹsan. David Holley, alamọja ologun olominira kan, ọkan ninu awọn aṣoju Amnesty International, sọ pe:
- 'Awọn iṣẹ ologun ti a ṣe iwadii dabi ẹni pe a ṣe kii ṣe fun awọn idi ologun ṣugbọn dipo lati halẹ, itiju, dẹruba ati ṣe ipalara fun olugbe Palestine. Boya ọmọ-ogun Israeli ko ni ibawi ti ko dara tabi o ti paṣẹ pe ki wọn ṣe awọn iṣe ti o lodi si awọn ofin ogun.. '
Awọn ikọlu akọkọ ti pari nipasẹ yiyọkuro ti Israeli diẹdiẹ ati apakan lẹhin dide ti aṣoju AMẸRIKA Anthony Zinni ni ọjọ 14 Oṣu Kẹta. Bibẹẹkọ, iparun ati awọn irufin nla ti awọn ẹtọ eniyan ti o jẹ nipasẹ IDF laarin 27 Kínní ati 20 Oṣu Kẹta (nigbati IDF nipari fa jade ni awọn agbegbe ti o yika Betlehemu) de awọn ipele ti a ko tii ri tẹlẹ lakoko igbi keji ti awọn ifabọ, 'Odi Aabo Iṣe', eyiti o bẹrẹ ni 29 Oṣu Kẹta 2002 pẹlu ikọlu lori ile-iṣẹ Alakoso Yasser Arafat ni Ramallah. IDF tan kaakiri Ramallah, lẹhinna wọ Betlehemu, Tulkarem ati Qalqiliya lati 1 Oṣu Kẹrin, atẹle nipa Jenin ati Nablus lati awọn alẹ ti 3 ati 4 Kẹrin. Awọn ilu ni a kede ni pipade awọn agbegbe ologun, pẹlu awọn idena ti o muna ti o paṣẹ lori awọn ti o wa laarin awọn ilu naa. IDF ṣe afihan aibikita ni ibigbogbo fun igbesi aye, ofin ati ohun-ini. Awọn eniyan lati ita awọn agbegbe ti a ti yabo, pẹlu awọn oniroyin, awọn ile-iṣẹ United Nations, awọn oṣiṣẹ omoniyan miiran ati paapaa awọn aṣoju ijọba, ni a ṣe idiwọ lati ni aaye lati pese iranlọwọ tabi royin ohun ti n lọ.
Pẹlu awọn ilu akọkọ mẹfa ati ọpọlọpọ awọn abule ni imunadoko labẹ idoti, ti dina ni ita ita, ati pẹlu gbigbe laarin awọn ilu ti a ka leewọ, ajalu omoniyan kan ti nwaye bi awọn ipese ounje ati omi ti pari fun ọpọlọpọ awọn ara ilu Palestine. Ambulances, pẹlu awọn ti International Committee of the Red Cross (ICRC), ko gba ọ laaye lati gbe tabi jiya gigun ati awọn idaduro idẹruba aye. Awọn oṣiṣẹ iṣoogun tabi awọn ti o gbiyanju lati ṣe iranlọwọ fun awọn ti o farapa ni a yinbọn ati awọn ti o gbọgbẹ si ẹjẹ si iku ni opopona. Pẹlu idinamọ gbigbe, awọn ti o ku ko le sin daradara; wọ́n dúró sí àwọn ilé tàbí ilé ìpamọ́ tàbí kí wọ́n tètè sin wọ́n sí àwọn ibi ìgbọ́kọ̀sí tàbí ọgbà. Ni awọn ọjọ 10 titi di 7 Kẹrin, ni ibamu si awọn nọmba IDF, 200 Palestinians ti pa ati 1,500 ti o gbọgbẹ; on 12 April awọn IDF gba eleyi pe awọn ti gidi isiro ti awon ti o pa wà ni ogogorun ni Jenin nikan. Bi IDF ṣe gbiyanju lati jẹ ki awọn oniroyin ati awọn ita kuro ni awọn agbegbe nibiti wọn ti n ṣe awọn iṣẹ ṣiṣe, ọpọlọpọ awọn ijabọ ti irufin awọn ẹtọ eniyan ti o tobi nipasẹ IDF, pẹlu awọn ipaniyan ti ko ni idajọ, iyapa, iparun ile nla nipasẹ IDF ko le rii daju. .(1) Lákọ̀ọ́kọ́, àwọn ìdílé àwọn ará Palestine kò mọ ibi tí wọ́n wà tàbí bóyá wọ́n wà láàyè tàbí wọ́n ti kú. Ni Oṣu Kẹrin Ọjọ 11 Oṣu Kẹrin Ọjọ 2002 awọn isiro IDF osise sọ pe, lati ọjọ 29 Oṣu Kẹta, diẹ sii ju awọn ara ilu Palestine 4000 ti mu ati pe diẹ sii ju 350 wa ni atimọle iṣakoso. Aṣẹ ologun kan, ti a gbejade ni ọjọ 5 Oṣu Kẹrin, fi ofin de awọn abẹwo si awọn atimọle nipasẹ awọn agbẹjọro fun awọn ọjọ 18 akọkọ ti atimọle wọn.
Lakoko oṣu ṣaaju ọjọ 27 Kínní 12 awọn ara ilu Israeli ti pa nipasẹ awọn ẹgbẹ ologun Palestine. Niwon ibẹrẹ ti awọn intifada, Ifojusi ti awọn ara ilu Israeli nipasẹ awọn ẹgbẹ ihamọra Palestine ati awọn ẹni-kọọkan, nipasẹ awọn bombu igbẹmi ara ẹni ati awakọ-nipasẹ awọn iyaworan ti jẹ ẹya ti o buruju. Pẹlu awọn ifakalẹ akọkọ ti ilọsiwaju didasilẹ ti awọn bombu igbẹmi ara ẹni nipasẹ awọn ẹgbẹ ologun ti Palestine waye ni ifọkansi ti awọn ara ilu Israeli. Laarin Oṣu Kẹta Ọjọ 2 ati Oṣu Kẹrin Ọjọ 1 o kere ju awọn ara ilu 40 ni o pa ninu iru awọn ikọlu naa. Awọn ikọlu naa pẹlu pipa awọn ọmọ Israeli 10, pẹlu awọn ọmọde mẹfa, ti o duro ni ita sinagogu kan ni Beit Israeli; pipa 9 Oṣu Kẹta ti awọn ọmọ Israeli 10 ni kafe kan ni Iwọ-oorun Jerusalemu; ati pipa awọn ọmọ Israeli 26 ti wọn nṣe ayẹyẹ irekọja ni Ile itura Park ni Netanya. Amnesty International ti bu ẹnu atẹ lu iru ipaniyan mọọmọ ti awọn ara ilu nipasẹ awọn ẹgbẹ ologun gẹgẹbi irufin ẹtọ si igbesi aye. Ijabọ yii dojukọ awọn ilokulo awọn ẹtọ eniyan eyiti o tẹle awọn ifawọle IDF sinu Awọn agbegbe ti a tẹdo lẹhin 27 Kínní. Awọn ilokulo miiran, pẹlu awọn ti o ṣe lodi si awọn ara ilu Israeli nipasẹ awọn ẹgbẹ Palestine ti o ni ihamọra, ti jẹ ati pe yoo koju ni awọn alaye lọtọ ati awọn ijabọ. Ko si irufin, sibẹsibẹ o buruju, ti o le ṣagbewi fun aibikita aibikita ti awọn ẹtọ eniyan kariaye ati ofin omoniyan ti a ṣe lojoojumọ ni Awọn agbegbe ti o tẹdo lakoko awọn ifọpa lẹhin-27 Kínní nipasẹ IDF labẹ awọn aṣẹ ti ijọba Israeli ti Alakoso Alakoso Ariel Sharon jẹ olori.
Background ati okeere awọn ajohunše
Iwọ-oorun Iwọ-oorun, Ila-oorun Jerusalemu ati Gasa Strip ti tẹdo nipasẹ Israeli ni ọdun 1967 lẹhin Ogun Ọjọ mẹfa. An intifada ti awọn ara ilu Palestine lodi si iṣẹ Israeli, eyiti o bẹrẹ ni 1987, pari nigbati ijọba Israeli ati Yasser Arafat, Alaga ti Ẹgbẹ Ominira Palestine, fowo si Ikede Awọn Ilana ni Oṣu Kẹsan 1993. Sibẹsibẹ, diẹ tabi ko si ilọsiwaju ti a ti ṣe lori awọn idunadura wọnyi nipasẹ Oṣu Kẹsan. 2000 nigbati awọn ijiroro laarin ijọba Israeli ati Alaṣẹ Palestine (PA) lori ipinnu ikẹhin kan ṣubu.
Awọn keji, tabi al-Aqsa, intifada bẹrẹ nigbati awọn ifihan ati awọn rudurudu nipasẹ awọn ara ilu Palestine pade pẹlu ipa apaniyan nipasẹ ọlọpa Israeli ni 30 Oṣu Kẹsan 2000 ni agbegbe agbegbe ti al-Aqsa Mossalassi ni Jerusalemu. Eyi ṣe okunfa lẹsẹsẹ awọn ifihan gbangba ti Palestine ati awọn rudurudu eyiti o tun pade pẹlu ipa apaniyan. Ni opin ọdun 2000 diẹ sii ju 300 awọn ara ilu Palestine ti pa, pupọ julọ nipasẹ IDF ni lilo agbara ti o pọ ju pẹlu ipa apaniyan nigbati awọn ẹmi miiran ko si ninu ewu.(2)
Lati Oṣu Kini Ọdun 2001, IDF tẹsiwaju siwaju sii lori ikọlu, ikọlu awọn agbegbe Palestine (pẹlu awọn agbegbe labẹ iṣakoso Palestine ni kikun), ikọlu ati fifọ awọn ile, ati fifọ awọn ọgba-ogbin ati awọn irugbin. Ni Kínní 2001 Ariel Sharon ni a yan lati rọpo Ehud Barak gẹgẹ bi Alakoso Agba. Ni opin ọdun 2001, nọmba awọn ara ilu Palestine ti o ti dide si 750 ati ni opin Kínní 2002 si diẹ sii ju 1,000. Pupọ julọ awọn ara ilu Palestine ti pa nipasẹ ibon yiyan IDF ni awọn agbegbe ibugbe, lakoko awọn paṣipaarọ ina tabi ni awọn ipaniyan ti ko ni idajọ.
Awọn ọmọ ẹgbẹ ti ologun Palestine awọn ẹgbẹ, pẹlu Hamas, Fatah ati awọn Martyr ti al-Aqsa, bakannaa awọn ẹni-kọọkan, mọọmọ pa awọn ara ilu Israeli, lainidii ibon ni awọn ọkọ ayọkẹlẹ pẹlu awọn nọmba nọmba Israeli lori awọn ọna ni Iwọ-oorun Iwọ-oorun ati ifilọlẹ awọn ikọlu ara ẹni ti o dojukọ awọn ara ilu, nigbagbogbo ni awọn kafe tabi awọn ile itaja. Nipa opin ti Kínní 2002 lori 250 Israelis ti a ti pa nigba ti intifada, awọn tiwa ni opolopo ninu wọn alagbada. Ijọba Israeli pe PA lati mu awọn oluṣeto ikọlu lori awọn ọmọ Israeli, ṣugbọn bombu pẹlu awọn baalu kekere Apache ati awọn F16, nigbagbogbo ni ọpọlọpọ igba ni itẹlera, awọn ile-iṣẹ ti awọn iṣẹ aabo Palestine.
Iṣe-iṣẹ Israeli ti Iwọ-oorun Iwọ-oorun ati Gasa Strip ti wa pẹlu ipinnu ilọsiwaju ti Awọn agbegbe ti o tẹdo nipasẹ awọn ọmọ Israeli Juu. Ni idahun si awọn ikọlu Palestine lori awọn ọmọ Israeli, eto imulo Israeli ti pipade awọn agbegbe Palestine, idilọwọ awọn ara ilu Palestine lati rin irin-ajo laarin Awọn agbegbe ti a tẹdo ati ni ita wọn ti ni ilọsiwaju ni ilọsiwaju. Ni opin ọdun 2001 diẹ sii ju awọn idena opopona 100 - awọn aaye ayẹwo eniyan, awọn opo ilẹ tabi awọn ohun amorindun ti a ṣeto nipasẹ IDF - awọn ilu Palestine ti yapa ati awọn abule lati ara wọn ati lati ita agbaye. Ọpọlọpọ awọn opopona akọkọ ti wa ni idinamọ si awọn ara ilu Palestine ati irin-ajo ti awọn kilomita 20 le gba awọn wakati meji ni awọn ọna idọti. Nigba miiran IDF ti dina pa awọn ilu ati awọn abule patapata, ti ko fi ọna jade. O kere ju awọn ara ilu Palestine 30 ti ku lẹhin awọn idaduro ipade ni awọn aaye ayẹwo, pẹlu awọn ọmọ ti a bi lori awọn ọna tabi lẹhin awọn irin-ajo idaduro gigun.
Israel titẹ lori Palestinians nigba ti isiyi intifada ti wa pẹlu iparun ti diẹ sii ju awọn ile idile 600 titi di opin Kínní 2002 pupọ julọ ni Gasa Gasa, ṣugbọn tun ni Oorun Oorun ati Ila-oorun Jerusalemu. Ilana ti wó awọn ile Palestine ti wa ni idasilẹ ti pẹ ati iyasoto.(3) Awọn iparun ni awọn oṣu 18 sẹhin dabi ijiya apapọ fun awọn ikọlu Palestine lori awọn ọmọ Israeli tabi apakan ti eto imulo ti ṣiṣẹda awọn agbegbe ti ko lọ jakejado awọn ibugbe Israeli. Ni Oṣu kọkanla ọdun 2001 Igbimọ ti o lodi si ijiya sọ pe eto imulo Israeli ti pipade ati awọn iparun ti awọn ile Palestine 'le, ni awọn igba kan, jẹ iwọn ika, aiṣedeede tabi itọju abuku tabi ijiya’ ni irufin Abala 16 ti Adehun United Nations lodi si ijiya ati Iwa ika, aibikita tabi Itọju ẹgan tabi ijiya eyiti Israeli fọwọsi ni ọdun 1991.
Ibakcdun iyasọtọ ti Amnesty International ni Israeli ati Awọn agbegbe ti a tẹdo jẹ ẹtọ eniyan ti gbogbo eniyan; Awọn ẹtọ eda eniyan wọnyi ni a ṣeto sinu ofin omoniyan agbaye. Awọn ara ilu Palestine n gbe labẹ iṣẹ ati pe otitọ yii jẹ ipilẹ ni ṣiṣe iṣiro awọn ẹtọ eniyan ati awọn iṣedede ofin omoniyan Israeli, bi Agbara Gbigba, ni lati bọwọ fun ni ibatan si awọn ara ilu Palestine.
Awọn ofin ti Agbara Gbigba ni a ṣeto ni Apejọ Geneva kẹrin ti o ni ibatan si Idaabobo Awọn eniyan Ara ilu ni Akoko Ogun ti 1949, eyiti Israeli jẹ Ẹgbẹ Alabaṣepọ Giga kan. Awọn olugbe Palestine ti Awọn agbegbe ti a tẹdo ni anfani lati aabo Apejọ Geneva kẹrin ati pe wọn jẹ 'eniyan ti o ni aabo'. Ilana alaafia ti ko pari ko yi ipo ti Awọn Ilẹ-ilu ti o gba ni ọna yii pada.
Labẹ Adehun Geneva kẹrin Awọn ara ilu Palestine ni Iwọ-oorun Iwọ-oorun ati Gasa Gasa, bi awọn eniyan ti o ni aabo, le ma ṣe mọọmọ pa, ni iya, ṣe itọju tabi jiya itọju itiju ati itiju. Wọn le ma wa ni okeere. Agbara gbigba le ma gbejade tabi gbe awọn apakan ti ara ilu tirẹ lọ si agbegbe ti o wa. Ohun-ini ti awọn eniyan ti o ni aabo ko le baje ayafi ti iru iparun ba jẹ 'ṣe pataki ni pataki nipasẹ awọn iṣẹ ologun'.
Ni afikun, Adehun Geneva kẹrin ni idinamọ isori kan lodi si ijiya apapọ ati awọn igbẹsan. O sọ, ninu Abala 33:
- Ko si eniyan ti o ni aabo ti a le jiya fun ẹṣẹ ti ko ṣe funrarẹ. Awọn ijiya apapọ ati bakanna gbogbo awọn igbese ti idaru tabi ti ipanilaya jẹ eewọ.
Pillage ti wa ni idinamọ.
Awọn igbẹsan si awọn eniyan ti o ni aabo ati ohun ini wọn jẹ eewọ.'
Abala 147 ti Adehun Geneva kẹrin ṣeto atokọ ti 'awọn irufin nla' ti Adehun Geneva kẹrin:
- '… Ipaniyan mọọmọ, ijiya tabi itọju aitọ, pẹlu awọn adanwo ti ẹkọ nipa ti ara, timọtimọ nfa ijiya nla tabi ipalara nla si ara tabi ilera, ijade kuro ni ilodi si tabi gbigbe tabi itimole arufin ti eniyan ti o ni aabo, fipa mu eniyan ti o ni aabo lati ṣiṣẹ ninu awọn ipa ti agbara ọta, tabi timotimo fi eni ti o ni idaabobo kuro ni ẹtọ ti idajọ ododo ati deede ti a fun ni aṣẹ ni Apejọ ti o wa lọwọlọwọ, gbigba awọn ijẹniniya ati iparun nla ati gbigba ohun-ini, ti kii ṣe idalare nipasẹ iwulo ologun ati ti ṣe ni ilodi si ati aifẹ.'
Israeli tun ni awọn adehun lati bọwọ ati daabobo awọn ẹtọ eniyan labẹ awọn adehun ẹtọ eniyan UN eyiti o ti fọwọsi. Iwọnyi pẹlu Apejọ UN ti o lodi si ijiya ati ikanni miiran, Itọju aiwadi tabi ẹgan tabi ijiya, ati Majẹmu Kariaye lori Awọn ẹtọ Ilu ati Oṣelu (ICCPR). Àdéhùn yìí, èyí tí Ísírẹ́lì ní látinú ìfẹ́ ara rẹ̀ tó ṣe ojúṣe pàtàkì láti dúró ṣinṣin, ní ọ̀pọ̀ àwọn àpilẹ̀kọ tí a kò lè dá dúró kódà ‘ní àkókò pàjáwìrì gbogbogbò tí ń halẹ̀ mọ́ ìwàláàyè orílẹ̀-èdè náà’ (Abala 4(1)). Awọn nkan ti ko ni irẹwẹsi wọnyi pẹlu ojuse lati daabobo ati bọwọ fun ẹtọ si ẹtọ si igbesi aye ati ẹtọ lati ma ṣe ika si ijiya tabi si iwa ika, aiṣedeede tabi irẹwẹsi tabi ijiya.
Ibasepo ti PA si awọn ẹgbẹ ti o ni ihamọra eyiti o ṣe ikọlu lori awọn ara ilu Israeli ti jẹ koko-ọrọ ti ariyanjiyan. Ijọba Israeli fi ẹsun pe iwe-ipamọ ti a royin pe o ti rii nipasẹ IDF lakoko ikọlu rẹ lori awọn ọfiisi PA ni Ramallah ni Oṣu Kẹrin ọdun 2002 fihan pe oṣiṣẹ ti o nṣe abojuto awọn inawo PA ṣe iranlọwọ lati nọnwo si ṣiṣe awọn ibẹjadi fun awọn bombu. Ofin ipilẹ ti ofin agbaye aṣa ni pe awọn ara ilu ko gbọdọ jẹ ibi-afẹde ikọlu rara. Ilana yii wulo ni gbogbo igba. O jẹ abuda lori Israeli ati PA, ṣugbọn tun awọn ẹgbẹ ihamọra Palestine ati Israeli ati awọn ara ilu Palestine. Awọn ẹgbẹ ologun ti Palestine, ati, ti o ba jẹ afihan ilowosi rẹ, PA, ti ṣẹ ipilẹ ipilẹ yii.
Amnesty International ká iwadi
Lẹhin gbigba awọn ijabọ ti awọn ẹtọ ẹtọ eniyan ti o ṣe nipasẹ IDF lakoko awọn ikọlu wọn si awọn ibudo asasala ati awọn agbegbe miiran ni Kínní-Oṣu Kẹta ọdun 2002, Amnesty International ran awọn aṣoju mẹta si agbegbe naa, pẹlu Major David Holley, ọmọ ẹgbẹ atijọ ti ọmọ ogun deede ti Ilu Gẹẹsi; Curt Goering, Igbakeji Oludari ti Amnesty International USA; ati oluwadii Amnesty International. Awọn aṣoju de agbegbe naa ni ọjọ 13 ati 14 Oṣu Kẹta ati ṣabẹwo si Strip Gasa, Ramallah, Betlehemu ati agbegbe rẹ, Tulkarem, ati Nablus ati Ibudo asasala Balata. IDF igbese nigbagbogbo jẹ ki irin-ajo ati iwadii ni awọn agbegbe Palestine nira ati ewu.
Lakoko awọn aṣoju akoko ti o wa ni Gasa Gasa - ati fun awọn ọjọ mẹsan ti tẹlẹ - agbegbe ni guusu ti ilu Gasa, nibiti awọn idamẹrin mẹta ti olugbe n gbe, pẹlu ni ayika awọn asasala 300,000, ti ge ni imunadoko lati ariwa ati awọn aṣoju Amnesty International ti wa ni pipa. lagbara lati ṣe iwadii awọn ijabọ ipaniyan ti ko tọ ni agbegbe yẹn.
Lẹhin ti o ṣabẹwo si Ramallah ni Oṣu Kẹta Ọjọ 15 lati ṣe iwadii, o fihan pe o nira pupọ fun awọn aṣoju Amnesty International lati lọ kuro ni ilu nipasẹ ọna kan ṣoṣo ti o ṣii, aaye ayẹwo ti o ni aabo ni Qalandiya. Bi awọn aṣoju ti n duro de, ojò kan tàn imọlẹ afọju ni awọn ara ilu Palestine ti nduro lati kọja lẹhin ti a ti ṣii aala fun igba akọkọ ni ọjọ mẹrin ati ibọn kan si ori wọn. Awọn olugbe Jerusalemu ko gba laaye lati kọja ati pe awọn ti o sunmọ ọkọ-ojò ti o nfi iwe irinna ajeji nikan ni a gba laaye lati kọja.
Awọn ilu ati awọn ibudó asasala
Iwọ-oorun Iwọ-oorun gbooro 130 km ariwa si guusu, ati diẹ ninu awọn 50 km ila-oorun si iwọ-oorun, pẹlu apapọ agbegbe ti 5,800 square km. Ààlà pẹ̀lú Ísírẹ́lì sí àríwá, ìwọ̀-oòrùn àti gúúsù ni ‘Laini Green’ (ila 1949 armistice); ní ìlà-oòrùn ni Odò Jọ́dánì tí ń ṣàn lọ sínú Òkun Òkú, àti ní ìkọjá ibẹ̀ ni ìjọba Jọ́dánì.
Awọn olugbe Palestine lọwọlọwọ jẹ miliọnu meji; idagbasoke adayeba ga pupọ ni 3.5 fun ogorun fun ọdun kan. Àkópọ̀ èrò pọ̀ ní pàtàkì ní àwọn àgọ́ àwọn olùwá-ibi-ìsádi mẹ́tàdínlọ́gbọ̀n tí wọ́n ti lé àwọn ará Palestine tí wọ́n lé kúrò ní ilé wọn lọ́dún 27 sí 1947 ti gbé fún àádọ́ta ọdún sẹ́yìn; nibi eto-ẹkọ, ilera ati awọn iṣẹ miiran ti pese nipasẹ Ajo Agbaye fun Iranlọwọ ati Awọn Iṣẹ (UNRWA). Awọn ibudo asasala wa laarin tabi lẹba awọn ilu ti o wa tẹlẹ: Nablus (olugbe 8) pẹlu ibudó asasala Balata (olugbe 50); Tulkarem gbalejo ibudó asasala Tulkarem (olugbe 110,000); Betlehemu (olugbe 19,000) ni ibudó asasala Deheisheh (olugbe 14,500) ati ibudó asasala Aida (olugbe 45,000). Jenin (olugbe 10,000) ni ibudó asasala Jenin (olugbe 4,000) lakoko ti Qalqiliya (olugbe 31,000) ko ni ibudó asasala. Mejeeji Hebroni (olugbe 14,000) ati Jeriko (olugbe 38,000) tun ni awọn ibudo asasala adugbo.
Ilẹ Gasa jẹ ibuso 45 gigun ko si ju ibuso 12 lọ ni fifẹ. Die e sii ju 20 ogorun ti agbegbe yii ni o gba nipasẹ awọn ibugbe Israeli, pẹlu iye eniyan ti o to 5,000 atipo, kere ju 0.5 fun ogorun gbogbo olugbe ti Gasa Gasa. Agbegbe yi ti wa ni idinamọ si Palestinians. Diẹ sii ju awọn ara ilu Palestine miliọnu kan, pẹlu awọn asasala 824,672, o fẹrẹ to 80 fun ogorun gbogbo olugbe, n gbe ni agbegbe to ku. Àgọ́ àwọn olùwá-ibi-ìsádi ti Jabaliya, pẹ̀lú nǹkan bí 102,000 olùwá-ibi-ìsádi, ni ó tóbi jù lọ nínú gbogbo àwọn àgọ́ àwọn olùwá-ibi-ìsádi.
Lakoko ti Amnesty International n ṣe iwadii ni Deheisheh Refugee Camp, IDF ti kede idena idena lori agbọrọsọ ti npariwo. Lẹsẹkẹsẹ awọn aṣoju lọ si Ile-ẹkọ giga Betlehemu nipasẹ awọn opopona ti o kunju pẹlu awọn ara ilu Palestine ti o ni ihamọra, ati pe, bi ibon naa ti n pọ si, wọn fi agbara mu lati lọ kuro ni ipa-ọna ẹhin. Rin irin-ajo lọ si Nablus, ilu ẹlẹẹkeji ni Iwọ-oorun Iwọ-oorun, ile-iṣẹ iṣowo pataki kan, ọna kan ṣoṣo ti o wọ ilu naa ni nipa gbigbe takisi kan si abule Burin, guusu ti ilu naa, lẹhinna ngun lori oke oke ni ẹsẹ, nipa ibuso mẹrin, ati gbigbe takisi lati abule ti Tẹli ni apa keji. Ni ọna ti o pada, ni ayika 5 irọlẹ, bi o ti n dudu, ọna ti wa ni idinamọ nipasẹ ọkọ ayọkẹlẹ ti Israeli ti o ni ihamọra ti o joko lori oke ti oke naa. Aṣoju Amnesty International, pẹlu iwe irinna ajeji, nikan ni ẹni kọọkan ti a gba laaye lati sọdá oke; Ni ọna isalẹ o kọja ọmọbirin kan ti o nsọkun ati awọn ọkunrin, awọn obinrin ati awọn ọmọde ti o wa ninu apejọ dudu lori igboro, apata, oke.
Awọn aṣoju Amnesty International, ti o de ni kete lẹhin yiyọkuro IDF, ni anfani lati ṣe iwadii lẹsẹkẹsẹ ibajẹ ati iparun ti o fi silẹ nipasẹ ikọlu Israeli ni Ramallah, al-Am’ari, Deheisheh ati Khader ṣaaju ki awọn ara ilu Palestine ti tunṣe awọn ile ati awọn agbegbe agbegbe tabi ṣe atunṣe. awọn idọti Irini. Ni Tulkarem, eyiti awọn aṣoju ṣabẹwo si ni Oṣu Kẹta Ọjọ 18, ati Ibudo Asasala Balata, ṣabẹwo si ni Oṣu Kẹta Ọjọ 20, awọn ile ti wa tẹlẹ (simenti tuntun ti o bo awọn iho ọta ibọn ti o han gbangba) ati awọn iyẹwu ti o ti bajẹ nipasẹ IDF ti ni atunṣe. Sibẹsibẹ, awọn iyokù ti awọn ile ti a wó ati ti bajẹ jẹ awọn ogún ti o han ti awọn ikọlu naa.
Awọn aṣoju Amnesty International sọrọ si awọn ẹlẹri ti ipaniyan, awọn oniwun ti ti tẹdo, run tabi ti bajẹ awọn ile, awọn ọmọ ẹgbẹ ti awọn igbimọ ibudó asasala, awọn ara ilu Palestine ti a ti yika, mu ati tu silẹ, awọn oṣiṣẹ alaisan ọkọ alaisan ati awọn oluṣeto ti Red Crescent, awọn igbimọ iranlọwọ iṣoogun ti Palestine. , awọn oṣiṣẹ ilera ajeji, ati awọn agbẹjọro. Amnesty International ṣe ọpẹ ni pataki si awọn, pẹlu awọn ọmọ ẹgbẹ ti awọn ẹgbẹ ẹtọ eniyan ti Palestine, Ile-iṣẹ iwode fun Awọn ẹtọ Eda Eniyan, al-Haq, Adameer ati OFIN, ti o tẹle wọn ni pupọ julọ awọn ibẹwo wọn si Awọn agbegbe ti a tẹdo, nigba miiran ni ewu nla. Ni afikun si ikojọpọ alaye nipa awọn ilokulo awọn ẹtọ eniyan ti IDF ṣe ni ipa ti awọn ikọlu, awọn aṣoju tun gbe awọn ifiyesi dide nipa pipa ti awọn ara ilu Israeli ati ẹsun “awọn alabaṣiṣẹpọ” ti Palestine nipasẹ awọn ẹgbẹ ologun Palestine ati awọn ẹni-kọọkan pẹlu Ahmad 'Abd al-Rahman, Minisita Akowe ti awọn PA. Wọn ko pade aṣoju ti IDF lakoko ibẹwo iwadi yii; sibẹsibẹ, awọn aṣoju Amnesty International ti ni anfani lati jiroro awọn ilana IDF ati awọn awari ti ajo naa ati awọn ifiyesi pẹlu oludamọran ofin si IDF ni igba mẹrin lati ibẹrẹ ti bayi. intifada, Laipẹ julọ ni Kínní 2002. Ni awọn abẹwo iṣaaju Amnesty International awọn aṣoju ti gbe awọn ifiyesi dide lori pipa ti awọn ara ilu Israeli pẹlu awọn oludari ti awọn ẹgbẹ ologun Palestine, pẹlu Marwan Barghouti, Akowe Gbogbogbo ti Fatah ati Shaikh Ahmad Yassin, olori ti Hamas.
Awọn irufin ẹtọ si igbesi aye
- 'Olukuluku eniyan ni ẹtọ si igbesi aye. Ẹtọ yii yoo ni aabo nipasẹ ofin. Kò sí ẹni tí a kò gbọ́dọ̀ fi ẹ̀mí rẹ̀ dùbúlẹ̀ lainidii’. [ICCPR, Abala 6(1).]
Laisi awọn iwadii to dara, eyiti ko waye, ko ṣee ṣe lati sọ iye awọn ti wọn pa nipasẹ IDF jẹ awọn ara ilu Palestine ti o ni ihamọra ti wọn ṣiṣẹ ni ifọkansi awọn ọmọ ogun Israeli. Bibẹẹkọ, lilo agbara nipasẹ IDF dabi ẹni pe ko ni ibamu ati nigbagbogbo aibikita. Awọn iroyin tun wa ti awọn ipaniyan ti ko ni idajọ.
Awọn ifọpa IDF sinu awọn ibudo asasala Palestine ati awọn ilu ti dojuko resistance nipasẹ awọn ẹgbẹ ologun Palestine. Awọn aṣoju Amnesty International jẹri awọn pasipaaro ina laarin awọn ẹgbẹ mejeeji ni awọn iṣẹlẹ meji lakoko ibẹwo wọn laipẹ.
- Ni Jabaliya ni Oṣu Kẹta Ọjọ 13, Ọdun 2002 awọn tanki Israeli marun ti yiyi sinu opopona Salah al-Din, opopona akọkọ ti Jabaliya, ti n ṣe ọkọ ayọkẹlẹ kan (igbese ti o dabi ẹnipe aibikita ti ipanilaya bi ọna naa ti gbooro pupọ) ati ẹru awọn olugbe, paapaa awọn ọmọbirin kekere. lati ile-iwe alakọbẹrẹ ti o ṣẹṣẹ pari awọn ẹkọ owurọ wọn; àwọn ọmọ ọdún márùn-ún sí méje sáré ń sunkún lójú pópó tí wọ́n ń gbìyànjú láti sá lọ. Awọn tanki ti wa ni ina lori lati awọn oke ile nipasẹ awọn ara ilu Palestine ti o ni ihamọra. Awọn ọta ibọn Kalashnikov ko munadoko lodi si awọn tanki ati pe IDF ni kedere ni awọn aṣẹ lati ma dahun si ina naa. Ijabọ naa kọja laisi awọn olufaragba yato si ibajẹ ohun elo ati ibalokan si awọn ọmọde ati awọn olugbe.
- Ni ọjọ 17 Oṣu Kẹta Awọn aṣoju Amnesty International ni ibudó Deheisheh ati Betlehemu jẹri awọn paṣipaarọ ina nla nipasẹ awọn ọmọ ẹgbẹ mejeeji ti IDF ati awọn ẹgbẹ Palestine ti o ni ihamọra. Àwọn àyànṣaṣojú rí nǹkan bí igba [200] àwọn ará Palestine tí wọ́n dira ogun tí wọ́n wọ aṣọ alágbádá bí wọ́n ṣe ń gba ojú pópó Deheisheh àti Bẹ́tílẹ́hẹ́mù kọjá. Awọn oluduro ti ara ilu Palestine, pẹlu awọn ọmọde, ni ilu dabi ẹni pe o wa ninu ewu ti ifọkansi nipasẹ IDF tabi titu nipasẹ ẹgbẹ mejeeji ni agbekọja.
Lakoko iwadii Amnesty International ni awọn agbegbe miiran awọn aṣoju rẹ sọ fun pe awọn ara ilu Palestine ti wọn ni awọn ohun ija ati ti kii ṣe ọmọ ẹgbẹ ti awọn ẹgbẹ ologun ti ta ibọn si awọn ologun IDF.
- Lakoko ifawọle Israeli si Jabaliya ni ọjọ 11-12 Oṣu Kẹta IDF pa awọn ti o duro ni ilodi si nipa titu laileto. Palestine eyikeyi ti o rii nipasẹ IDF lori oke ile kan dabi ẹni pe o jẹ ìfọkànsí nipasẹ IDF. Ni afikun, ọpọlọpọ awọn ọran wa ni gbogbo awọn agbegbe nibiti awọn ara ilu Palestine ti o han gbangba ko loye awọn ilana nipasẹ IDF - ti o duro duro, tabi wiwa siwaju tabi ifẹhinti nigbati o paṣẹ lati ṣe nkan ti o yatọ - ti shot. Ọmọ ogun IDF kan sọ fun Amnesty International ni Kínní: “Ẹnikẹni ti a ka si ewu ni a le pa. 'Irokeke' jẹ imọran ti omi pupọ - bi nla bi okun'.
- Awọn ara ilu Palestine mẹjọ wo ifọpa lori orule ile wọn ni mẹẹdogun Tel al-Za'tar ni ariwa Jabaliya nigbati o bẹrẹ ni ayika 10.30 irọlẹ. Bi awọn baalu kekere IDF Apache ti n fò si oke awọn mẹjọ yara lati lọ, ṣugbọn 'Abd al-Rahman Muhammad 'Izz al-Din, ti o jẹ ẹni ọdun 55, ẹni ti o kẹhin ti o salọ, ni ẹhin ti o han gbangba nipasẹ awọn apanirun IDF lori orule adugbo kan, gẹgẹ bi o ti de ẹnu-ọna si orule lati lọ si isalẹ. Omo re Walid 'Abd al Rahman 'Izz al-Din, 35, yipada lati gba a ati awọn ti a tikararẹ shot okú iṣẹju nigbamii nipa a ọta ibọn ti o koja lati ejika rẹ si ọkàn rẹ. Awọn ambulances gbiyanju lati de ile 'Izz al-Din ṣugbọn wọn ko le ṣe bẹ. Ambulanceman kan lati Palestine Red Crescent Society (PRCS) sọ pe: 'O gba diẹ sii ju wakati kan lọ lati wọ ile naa. Ojò kan duro ni gbogbo ẹnu-ọna ile naa'.
- Ni opopona Salah al-Din aditi ati odi, Samir Sadi Sababeh, ẹni ọdun 45, ku nigba ti IDF mura lati wó idanileko irin kekere kan ni apa keji ti opopona lati ibi ti o ti fipamọ. Ni ayika 10.30 irọlẹ ni ọjọ 11 Oṣu Kẹta IDF pe gbogbo awọn olugbe ti awọn ile adagbe lẹgbẹẹ idanileko lati lọ kuro, gbigba wọn laaye ko ni akoko lati gba ohun-ini wọn. IDF ti pe Samir Sababeh lati darapọ mọ awọn olugbe ti n jade kuro ni ile wọn. Nígbà tí ó kùnà láti wá, wọ́n yìnbọn pa á.
- Huda al-Hawaja, ti ọjọ ori 31, iya ti awọn ọmọde marun ti o ngbe ni Aida Refugee Camp ni Betlehemu, ni a pa ni 8 Oṣu Kẹta nigbati awọn ọmọ-ogun IDF lo awọn ohun ija lati ṣii ilẹkun ile rẹ lati le gbe e gẹgẹbi aaye imọran. Isẹlẹ naa jẹ igbasilẹ nipasẹ onirohin ti TV Channel 10 ti Israeli ati ti o han lori ikanni Meji. Gẹgẹbi iwe iroyin Israeli Ha'aretz: ‘Lákòókò ìjíròrò náà kí wọ́n tó wọnú ilé, wọ́n sọ fún àwọn ọmọ ogun pé kí wọ́n fi òòlù wó ilẹ̀kùn, tí ìyẹn kò bá sì ṣiṣẹ́, kí wọ́n lo bíríkì ìbúgbàù. Ohun ti wọn ṣe niyẹn. Abajade: iya ti ebi ti wa ni morrally gbọgbẹ ati ki o dubulẹ lori pakà ẹjẹ. Awọn ọmọde duro lẹhin rẹ ti o nmi omije pada. Baba naa gbiyanju pipe ọkọ alaisan ṣugbọn o wa laarin awọn aaye ayẹwo. Àwọn ọmọ ogun náà ń bá a lọ láti gba inú ilé náà kọjá nípa gígé àwọn ògiri náà.'
- Mahmud Salah, ẹni ọdun 23, ti a fi ẹsun pe o jẹ ọmọ ẹgbẹ ti o ni ihamọra kan, al-Aqsa Ẹgbẹ ọmọ ogun Martyrs, ti a royin lori ọna rẹ lati gbe bombu igbẹmi ara ẹni ni Jerusalemu, ni a pa ni ibi ayẹwo al-Ram nitosi Jerusalemu ni Oṣu Kẹta ọjọ 10 ni eyiti o dabi ipaniyan aibikita. Awọn iwadii ti a ṣe nipasẹ ajọ eto eto eniyan ara ilu Palestine, OFIN, ati nipasẹ Agence France Presse, fihan, nipasẹ awọn fidio ati awọn fọto ti awọn olugbe ti awọn ile ti o wo ibi ayẹwo, ti Mahmud Salah ti dubulẹ lori ilẹ, ti o bọ aṣọ rẹ, ti o di ọwọ rẹ si ẹhin rẹ nigbati ọmọ ẹgbẹ ti ẹgbẹ pataki kan shot ni ibiti o sunmọ. ti IDF.
- Raffaele Ciriello, ti o jẹ ẹni ọdun 42, onise iroyin onitumọ ara ilu Italia kan, ni a pa ni Ramallah ni 9.30am ni 13 Oṣu Kẹta nigbati o ti shot nipasẹ ibon ẹrọ ti a gbe sori ojò IDF kan nipa awọn mita 150 kuro. IDF naa ko gba laaye awọn ambulances lati sunmọ ọdọ rẹ ati pe awọn ara ilu Palestine gbe e lọ si ile-iwosan. Ni ibamu si Amedeo Ricucci lati ibudo TV Italia Rai Uno, ko si ina Palestine ni akoko Raffaele Ciriello ti a shot.
Ninu awọn ifilọlẹ tuntun, o dabi pe o ti jẹ imurasilẹ ti o tobi julọ lati pa. Diẹ ninu awọn ipaniyan ti ko ni idajọ ti waye. Awọn ipaniyan miiran han lati jẹ awọn ọran ti ohun ti ọmọ ogun Israeli ṣe apejuwe bi 'ijẹrisi pa iku' - ipaniyan aibikita ti awọn ti o gbọgbẹ. Amnesty International dẹbi iru awọn iṣe bẹẹ.
- Ni ọganjọ alẹ ni Oṣu Kẹta Ọjọ 29, IDF kolu Ile-ifowopamọ Cairo-Amman nibiti awọn ọmọ ẹgbẹ ti Force 17, ologun aabo PA kan, ṣe wọn lati ilẹ kẹta. Lẹhin ti IDF ti ya ile naa, awọn ara marun ti awọn ọmọ ẹgbẹ Force 17 ni a ri; ọ̀kọ̀ọ̀kan wọn ti gbọgbẹ́ tí wọ́n sì yìnbọn síbi tí ó sún mọ́lé pẹ̀lú ìbọn kan ṣoṣo sí orí tàbí ọ̀fun.
- Ni Jenin ni Oṣu Kẹrin Ọjọ 6 IDF wó awọn ile Palestine lori awọn ori ti awọn eniyan ti o wa ninu. Awọn ijabọ lati awọn ara ilu Palestine laarin Ibudo asasala Jenin ni a fi idi rẹ mulẹ nipasẹ onirohin kan ti o tẹle IDF. Iroyin Ron Leshem ti iwe iroyin Israeli Yediot Ahronot, ti a sọ nipa Agence France Presse: ‘Àwọn akọ màlúù méjì máa ń wó ilé, wọ́n sì máa ń sin àwọn tó kọ̀ láti jọ̀wọ́n sábẹ́ wọn nígbà míì. Àwọn òpó èéfín gòkè jáde kúrò nínú àgọ́’.
Awọn ọmọ ogun Israeli ni a royin pe wọn ti lo awọn ara ilu Palestine ni imunadoko bi awọn apata eniyan, ti o fi ẹmi wọn wewu ati ni ilodi si ofin omoniyan agbaye.
- Lara awọn ti a lo ni ọna yii ni Majdi Shehadeh, tí àwọn ọmọ ogun Ísírẹ́lì ti gba ilé rẹ̀. O sọ pe:
- Ninu ile ti awọn ọmọ ogun Israeli ti gba ni ibudó Balata laarin ọjọ 28 Oṣu Kẹta ati 4 Oṣu Kẹta, IDF ti fi ara rẹ si iwọn 40 ti awọn olugbe si yara kan lẹhinna fi ẹsun kan sọ fun diẹ ninu awọn ọkunrin naa lati duro ni awọn window ni alapin oke, eyiti o jẹ igbagbogbo nigbagbogbo. shot ni nipa ologun Palestinians.
- 'IDF wa si ile ni aago mẹrin owurọ ni Ọjọbọ [4 Oṣu Kẹta] o gba ẹbi naa o si fi wa sinu yara kan. Mo ni ọmọ meje laarin ọkan ati meje. Nwọn beere ohun ti mo ni lori orule; Mo sọ pe 'Ẹyẹle'. Àwọn ọmọ ogun wá sórí òrùlé, aládùúgbò mi sì gbọ́ tí wọ́n ń sọ̀rọ̀, ó sì yìnbọn pa ọmọ ogun kan lára. Àwọn ọmọ ogun bẹ̀rẹ̀ sí í yinbọn, wọ́n sì fi òrùlé náà sílẹ̀. Ọmọ ogun kan fẹ lati pa mi ṣugbọn ọlọpa naa sọ fun u pe ko ṣe. Lẹ́yìn náà, wọ́n fi mí ṣe apata láti padà sórí òrùlé, wọ́n sì kó ohun abúgbàù sínú ilé ẹyẹlé náà, wọ́n sì ba a jẹ́. Awọn ẹyẹle pa ati awọn omi ti o gbamu ati omi ti nṣàn silẹ. Awọn ọmọ-ogun bẹrẹ si yin ibon ni gbogbo awọn itọnisọna… Wọn ṣe ẹnu-ọna miiran si ile mi ti wọn sọ fun mi lati jade ati lẹhinna lati ṣii ilẹkun ile adugbo. Mi o le ṣi i nitoribẹẹ wọn fọ lulẹ. Wọn lo mi bi apata lati ṣi awọn ilẹkun si awọn ile miiran ati nikẹhin jẹ ki n pada si ile ni 8 owurọ.'
- Ni ọjọ 8 Oṣu Kẹrin ni nkan bii 1 irọlẹ, awọn ọmọ ogun IDF mẹfa wọ Mossalassi al-Baq ni ilu Nablus atijọ, nibiti ile-iwosan pajawiri ti ṣeto. Ninu ile-iwosan naa ni awọn eniyan 45 ti o gbọgbẹ, awọn dokita mẹrin, ọpọlọpọ awọn oluyọọda, ati awọn okú 10. Dókítà Zahara el-Wawi, dókítà kan ní ilé ìwòsàn náà, sọ fún àjọ tó ń bójú tó ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn ní Ísírẹ́lì pé, B'Tselem, pe awọn ọmọ-ogun wọ inu mọṣalaṣi pẹlu awọn ibon wọn ti o wa ni ejika awọn ara ilu Palestine ti a fi agbara mu lati rin ni iwaju awọn ọmọ-ogun gẹgẹbi 'awọn apata eniyan'. Àwọn ọmọ ogun náà ya àwọn òṣìṣẹ́ ìṣègùn sọ́tọ̀ kúrò lọ́dọ̀ àwọn aláìsàn, wọ́n yẹ òkú wọn wò, wọ́n sì yẹ àwọn aláìsàn tí wọ́n fara pa mọ́.
Awọn ijabọ aipẹ nipasẹ ọmọ ogun Israeli ti daba pe nọmba kan ti awọn ara ilu Palestine ti fẹ ara wọn soke lakoko ti wọn dibọn pe wọn jowo. Amnesty International da iwa yii lẹbi.
Ifojusi ti awọn oṣiṣẹ iṣoogun
- 'Ẹnì kọ̀ọ̀kan nínú ìforígbárí náà yóò jẹ dandan láti lo, bí ó ti kéré jù,
atẹle naa: ...
(1) Awọn eniyan ti ko ni ipa lọwọ ninu awọn ija, pẹlu awọn ọmọ ẹgbẹ ti ologun ti o ti fi ọwọ wọn silẹ ati awọn ti a fi ogun si ogun nipasẹ aisan, ọgbẹ, atimọle, tabi eyikeyi idi miiran, ni gbogbo awọn ipo ni a gbọdọ tọju pẹlu eniyan ...
(2) Awọn ti o gbọgbẹ ati awọn alaisan ni ao kojọpọ ati abojuto'.
[Abala 3 ti o wọpọ ti Awọn Apejọ Geneva]
Awọn nkan 20 ati 21 ti Adehun Geneva kẹrin nilo ibowo ati aabo fun awọn oṣiṣẹ iṣoogun ati awọn ọkọ oju-omi kekere.
Amnesty International lẹbi otitọ pe awọn alaṣẹ Israeli ti ru ẹtọ si igbesi aye nigbagbogbo nipa kiko lati bọwọ fun awọn ipilẹ ti didoju iṣoogun. Ni ọsẹ akọkọ ti Odi Defensive Operation, gẹgẹbi ọrọ kan ti Peter Hansen fi fun, Oludari UNRWA, lori 5 Kẹrin 2002, diẹ sii ju awọn ambulances 350 ti kọ wiwọle ati awọn ambulances 185 ti lu nipasẹ ibon. 'Emi yoo daba ni iyanju pe nigbati awọn ambulances 185 ti kọlu, pẹlu 75 ida ọgọrun ti awọn ambulances UNRWA… eyi kii ṣe abajade ti awọn ọta ibọn aṣiwere nipasẹ asise lilu ọkọ alaisan, eyi le jẹ nikan nipasẹ ifọkansi awọn ambulances', o sọ. Lati ọjọ 27 Kínní 2002 awọn oṣiṣẹ iṣoogun mẹfa ti pa ati ọpọlọpọ ni ipalara nipasẹ ina IDF. Ori ti Palestine Red Crescent ni Tulkarem sọ fun awọn aṣoju Amnesty International lori 18 March 2002: 'Mo rii pe o ni ailewu ni bayi lati firanṣẹ awọn alaisan ti o nilo itọ-ara tabi awọn itọju egbogi miiran nipasẹ takisi, dipo nipasẹ ọkọ alaisan.'
Awọn ikọlu Israeli ti ọsẹ mẹfa sẹhin ti ri ikọlu airotẹlẹ kan lori oṣiṣẹ iṣoogun. Ina IDF ti o ni ibamu lori awọn ambulances ti n rin si awọn ambulances ti o farapa duro fun awọn ọjọ ni akoko kan. IDF ti tun ta ibọn si awọn ara ilu, pẹlu awọn obinrin, ti o jade lati gbe awọn ti o farapa. Lẹhin awọn oluranlọwọ iṣoogun meji ti o rin irin-ajo pẹlu awọn ambulances ti pa laarin aaye ti awọn wakati diẹ lori 7 Oṣu Kẹta, ICRC sọ fun awọn ambulances lati ma gbe ati, lakoko gbogbo 8 Oṣu Kẹta, lakoko ti awọn ikọlu n tẹsiwaju ni Ibudo Asasala Tulkarem ati awọn ti o gbọgbẹ ti dubulẹ ni awọn ita ati awọn ile, ko si ọkọ alaisan kan ti o le lọ kuro ni ibudo naa.
ICRC gbiyanju lati ṣajọpọ iṣipopada ti awọn ambulances nipa kikan si Isakoso Ilu (ijọba ologun Israeli ni Awọn agbegbe ti o tẹdo) ati gbigba aṣẹ IDF ni akọkọ. Wọn fa idaduro ati, paapaa pẹlu isọdọkan yii, wọn yin ibọn nigbagbogbo. Tabi aami ICRC ko ṣe aabo kankan. Ninu alaye ti gbogbo eniyan, ICRC ni ọjọ 5 Oṣu Kẹrin ọdun 2002 sọ pe “o jẹ dandan lati fi opin si iṣipopada rẹ ni Iwọ-oorun Iwọ-oorun si o kere ju ti o muna”. O tesiwaju:
- "Ninu awọn ọjọ meji ti o ti kọja, awọn oṣiṣẹ ICRC ni Betlehemu ti wa ni ewu ni aaye ibon, awọn gbigbọn ikilọ ti wa ni awọn ọkọ ICRC ni Nablus ati Ramallah, awọn ọkọ ayọkẹlẹ ICRC meji ti bajẹ nipasẹ awọn tanki IDF ni Tulkarem ati awọn ile-iṣẹ ICRC ni Tulkarem ti fọ sinu. . Iwa yii ko ṣe itẹwọgba patapata, nitori kii ṣe iṣẹ igbala igbesi aye nikan ti awọn iṣẹ iṣoogun pajawiri, ṣugbọn iṣẹ apinfunni omoniyan ti ICRC pẹlu.'
Awọn dokita meji ati awọn alamọdaju mẹrin ni a pa nipasẹ ina IDF laarin 4 ati 12 Oṣu Kẹta 2002. Amnesty International ṣe iwadii ipaniyan ti Sa'id Shalayel, Kamal Salem ati Ibrahim Jazmawi.
- Ni Oṣu Kẹta Ọjọ 4, Ọdun 2002 Dr Khalil Suleiman, ti o jẹ ẹni ọdun 58, ti pa nigba ti ọkọ alaisan PRCS ti o samisi ni kedere ti o nrin kiri nipasẹ ibon lati ọdọ awọn ọmọ ẹgbẹ ti IDF. Dokita Khalil Suleiman jẹ olori ti Iṣẹ Iṣoogun Pajawiri PRCS (EMS) ni Jenin ni Oorun Oorun. Bakanna ni awọn alamọdaju Red Cescent mẹrin ati awakọ ti n rin irin-ajo ninu ọkọ alaisan naa. Ọmọbinrin kan ti o farapa ni a n gbe ni ọkọ alaisan ni akoko yẹn.
- Ni 7 Oṣu Kẹta, ọjọ akọkọ ti titẹsi ọmọ ogun Israeli sinu Tulkarem, lilo awọn ambulances ni a gba laaye nikan ni isọdọkan pẹlu ICRC, pẹlu ọkọ alaisan ICRC. Sibẹsibẹ, lẹhin 5pm ọkọ alaisan ICRC ni lati lọ kuro. Bi o ti n ṣokunkun, ọkọ alaisan UNRWA ti o samisi kedere ni ọna rẹ lati gba awọn eniyan ti o gbọgbẹ mẹta ni a kolu nipasẹ ohun ija kan lati inu ọkọ ofurufu Apache kan. Kamel Salem, Oṣiṣẹ imototo UNRWA kan pẹlu ikẹkọ iṣoogun, ti o joko ni ọkọ alaisan lẹgbẹẹ awakọ naa, ti pa. Miiran ọkọ alaisan, pẹlu Ibrahim Muhammad Jazmawi gẹgẹbi oluranlọwọ iṣoogun, ti wa ni aaye naa, ati ọkọ alaisan rẹ pada si aarin naa. Nibayi awọn ipe diẹ sii wa lati ṣe iranlọwọ fun awọn ti o gbọgbẹ, pẹlu mẹta ti o farapa ninu ijamba ọkọ ayọkẹlẹ kan. PRCS gbiyanju lati ṣatunṣe awọn agbeka wọn pẹlu IDF nipasẹ ICRC ati pe o duro de wakati kan ṣaaju ki wọn to gba adehun lati firanṣẹ awọn ambulances. Awọn ambulances PRCS meji ti o fi silẹ lati gba awọn eniyan mẹta ti o farapa. Sibẹsibẹ, iṣẹju meji lati ile-iwosan ni opopona iṣowo akọkọ ti Tulkarem wọn rii ojò kan ti nkọju si wọn. Ọkọ alaisan ti Ibrahim Jazmawi yi pada ni iwọn mita kan. Ojò naa ta lori awọn ambulances mejeeji ti o pa Ibrahim Jazmawi ati ba ọkọ alaisan keji jẹ. Awọn ambulancemen ti o ku ti salọ ni ẹsẹ. Lẹhin idaji wakati kan ẹgbẹ awọn ambulancemen ni anfani lati pada si ẹsẹ lati gba ara Ibrahim Jazmawi. Lẹhinna ICRC sọ fun awọn ambulancemen lati ma gbe ati pe wọn ko ṣiṣẹ fun gbogbo 8 Oṣu Kẹta, laibikita awọn ikọlu ti o tẹsiwaju ati awọn olufaragba ninu awọn ibudó.
- Sa'id Yusuf Shalayel, lati ọdọ ọkọ alaisan ologun ti Palestine, ti pa ni alẹ ti 7-8 Oṣu Kẹta; miiran egbogi Iranlọwọ, Muhammad al-Hissu, lati PRCS ye pẹlu ọpọ nosi nikan nitori ti o ti wọ a flak jaketi (46 flak Jakẹti won bẹẹ nipasẹ awọn ICRC). Awọn ambulances mẹta ni a pe ni ariwa ti Gasa nibiti ikọlu kan ti wa, ti o han gbangba lati inu ibọn IDF kan, lori ifiweranṣẹ Force 17 kekere kan. Awọn oṣiṣẹ iṣoogun oluranlọwọ meji bẹrẹ lati lọ si awọn ti o gbọgbẹ ati pe o fẹrẹ to awọn mita 70 lati awọn ambulances mẹta, awọn imọlẹ oke wọn ti nmọlẹ, nigbati bugbamu nla kan lojiji, o han gbangba lati ikarahun kan. Won pa Sa'id Shalayel ti Muhammad al-Hissu si farapa. Ori ti awọn iṣẹ pajawiri PRCS tẹlifoonu ICRC ti o gbiyanju lati ṣajọpọ pẹlu IDF titẹsi awọn ambulances lati lọ si awọn ti o gbọgbẹ. Nibayi Muhammad al-Hissu ti ni anfani lati lo foonu alagbeka ti ẹlẹgbẹ rẹ ti o ku lati ṣe apejuwe ohun ti o ṣẹlẹ; pe o farapa pupọ, ati pe ambulanceman miiran ati awọn mẹta miiran ti pa. Ori ti awọn iṣẹ pajawiri lẹsẹkẹsẹ gbe ipe kan fun eyikeyi ọkọ alaisan lati dahun, laisi eyikeyi isọdọkan, ati awọn ambulances 10 wa lati awọn iṣẹ oriṣiriṣi gbogbo pẹlu awọn imọlẹ ina, ṣugbọn awọn ikọlu tẹsiwaju ati pe oṣiṣẹ iṣoogun ko le lọ siwaju. Ni akoko yẹn eniyan kẹrin ni agbegbe ti o gbiyanju lati de ọdọ awọn ti o gbọgbẹ tun ti pa. O jẹ lẹhin idaduro iṣẹju 20 siwaju pẹlu awọn ina didan ti awọn ambulancemen ni anfani lati wọle lati gba awọn okú ati awọn ti o gbọgbẹ pada.
- Ni Oṣu Kẹta Ọjọ 8 IDF pa Dr Ahmad Nu'man Sabih al-Khudari, oludari ti Ile-iwosan Yamama kekere ni al-Khader, bi o ti wakọ si Deheisheh Refugee Camp, ni awọn opin ti Betlehemu. Dókítà náà ti gba ìdánilójú láti ọ̀dọ̀ òṣìṣẹ́ Ísírẹ́lì kan ní ọjọ́ kan náà pé ààbò rẹ̀ yóò bọ̀wọ̀ fún.
Bi abajade ti awọn pipade, awọn ambulances PRCS ni Gasa Gasa ti ni iṣoro ni idahun si eyikeyi ipe kiakia ni ita Gasa ati Jabaliya. IDF ti ge 45 kilomita-gun Gasa Gasa ni awọn ẹya mẹta ati IDF ṣiṣẹ ni ọpọlọpọ awọn agbegbe; ani fun awọn iṣẹlẹ pajawiri ti ko ni asopọ pẹlu awọn intifada PRCS ni lati kan si ICRC lati wa isọdọkan. ICRC ni titan ni lati ṣe ipoidojuko nipasẹ Isakoso Ilu Israeli (isakoso ologun ti o nṣe abojuto Awọn agbegbe ti a tẹdo), eyiti yoo ṣajọpọ pẹlu IDF. Eyi yoo fa idaduro diẹ sii ju wakati kan paapaa fun awọn ọran iyara julọ. Ni Oṣu Kẹta Ọjọ 13 o gba wakati kan ati idaji lati gba aṣẹ fun ẹnu-ọna ọkọ alaisan PRCS kan si abule kan ni guusu ti Gasa lati gbe ọmọkunrin marun-un kan ti o ti gbe ipakokoro mì. Laibikita adehun ti IDF funni, ọkọ alaisan naa ni idinamọ lati de ile ọmọ naa nitori opopona ti pa nipasẹ IDF nipasẹ awọn opo iyanrin. Aṣedede kan wa ni agbara ati ni akoko ti ọkọ alaisan kuro o ti dudu. Ojò kan di ọna opopona lẹhin idinamọ ati IDF nibẹ sọ pe wọn ko mọ nkankan nipa eyikeyi isọdọkan. Lẹ́yìn-ọ̀-rẹyìn ojútùú kan ṣoṣo ni láti tẹ aládùúgbò kan tẹlifóònù láti mú àwọn òbí ọmọkùnrin náà wá àti láti fún wọn ní ìtọ́ni lórí tẹlifóònù nípa ohun tí wọn yóò ṣe.
Ni Oṣu Kẹrin Ọjọ 11, Ọdun 2002 ipo naa nipa ipese awọn iṣẹ iṣoogun buruju. A ko gba awọn ọkọ alaisan laaye lati gbe awọn ti o gbọgbẹ nibiti awọn iṣẹ IDF ti n tẹsiwaju, paapaa ni Jenin ati Nablus. Nibiti wọn ti le rin irin-ajo, awọn ambulances duro ati ṣewadii nigbagbogbo pe wọn gba awọn wakati lati gba awọn ijinna kukuru pupọ. Awọn ijabọ tun wa ti ibon IDF ni awọn ambulances pẹlu awọn eniyan ninu wọn ati ti awọn tanki ti n fọ awọn ambulances ofo.
IDF ti sọ nigbagbogbo pe awọn apá ti gbe ni awọn ambulances ati pe eyi ni idi fun idaduro igbagbogbo ati wiwa awọn ambulances. Ẹsun naa jẹ sẹ nigbagbogbo nipasẹ PRCS ati awọn ajọ iṣoogun miiran. Lakoko ti ọpọlọpọ awọn ijabọ ti irufin ti didoju iṣoogun de ọdọ Amnesty International kan awọn iṣe nipasẹ IDF, awọn iṣẹlẹ meji tun ti wa pẹlu awọn ara ilu Palestine. Ohun akọkọ ni ilokulo ilokulo ti Palestine Red Crescent Society ọkọ alaisan lati gbe awọn ibẹjadi. Ọkọ alaisan naa duro ni ọkan ninu ọpọlọpọ awọn aaye ayẹwo ọkọ alaisan ti o kọja ati pe ohun elo bugbamu ti ri nipasẹ awọn ọmọ ogun Israeli ti n wa ẹhin ọkọ naa. O ti gbin ni iwaju aṣoju ti Igbimọ Kariaye ti Red Cross. ICRC sọ ni Oṣu Kẹta Ọjọ 29 o jẹ 'iyalẹnu ati aibalẹ' nipasẹ awọn ijabọ ti awọn ohun elo ibẹjadi ti a rii ni ọkọ alaisan Palestine Red Crescent Society ati pe o da ilokulo ti ọkọ alaisan ati ti aami Red Crescent. Ààrẹ PRCS kọ̀ jálẹ̀ fínnífínní pé òun ti fínnúfíndọ̀ gbé ohun abúgbàù náà, ó sì sọ pé wọ́n ti gbìn ín láti tàbùkù sí Society. PRCS pe fun iwadii ominira si isẹlẹ naa; Amnesty International ko ni alaye nipa abajade iru ibeere ni akoko kikọ.
Awọn irufin ti awọn iṣedede omoniyan nipasẹ awọn ẹgbẹ ologun ti Palestine tun waye. Ni 31 Oṣu Kẹta, apaniyan ara ẹni kan kọlu ibudo ti Magen David Adom (MDA, iṣẹ iṣoogun pajawiri ti orilẹ-ede Israeli) ni Efrat, ibugbe Israeli kan nitosi Betlehemu. Awọn oṣiṣẹ MDA mẹta ni o farapa, ọkan ti o buruju. Awọn ara ilu miiran tun jiya awọn ipalara. Iru ikọlu bẹẹ ṣẹ ofin si labẹ awọn iṣedede omoniyan agbaye ti awọn ikọlu ti a fojusi si awọn ara ilu ati awọn ohun elo iṣoogun.
Demolitions ati iparun
“Iparun eyikeyi nipasẹ Agbara Gbigba ti ohun-ini gidi tabi ti ara ẹni ti o jẹ ti ẹnikọọkan tabi lapapọ si awọn eniyan aladani, tabi ti Orilẹ-ede, tabi si awọn alaṣẹ ilu miiran, tabi si awọn ẹgbẹ awujọ tabi awọn ajọṣepọ, jẹ eewọ, ayafi nibiti iru iparun ba jẹ dandan ni pataki nipasẹ awọn iṣẹ ologun.' [Abala 53 ti Adehun Geneva kẹrin ti o ni ibatan si Idaabobo Awọn eniyan Ara ilu ni Akoko Ogun ti 1949]
Ní gbogbo àgọ́ àwọn olùwá-ibi-ìsádi tí wọ́n ń gbé, àwọn ọmọ ogun Ísírẹ́lì fi ipa ọ̀nà ìparun sílẹ̀. Awọn tanki ti yiyi lori awọn ọkọ ayọkẹlẹ ti o duro si ibikan, wó awọn odi ati awọn iwaju ile ati lu awọn ọpa-fitila ati awọn ami ita. Nigba miiran wọn yiyi laisi idi ti o han gbangba sinu iwaju awọn ile. Ina, omi ati awọn foonu ti ge fun igba ti ọmọ ogun Israeli ba wa ni iṣẹ. Nibayi ogiri lilu awako ati ki o ma ojò iyipo won shot fun ko si gbangba, idi sinu itaja fronts tabi ile.
Láti ìbẹ̀rẹ̀ àwọn ilé àwọn ọkùnrin ‘tí a fẹ́’ tàbí àwọn tí wọ́n ti gbéjà ko àwọn ọmọ Ísírẹ́lì ni a wó lulẹ̀. Lakoko igbogunti Jenin ni ọjọ 5 ati 6 Oṣu Kẹrin ọdun 2002 o kere ju awọn ile Palestine 20 ni Ibudo asasala Jenin ni a wó boya lati jẹ ki awọn ọna tooro gbooro to fun awọn tanki tabi nitori wọn ni awọn ara ilu Palestine ti o ni ihamọra ti wọn kọ lati fi ara wọn silẹ.
Kii ṣe iṣe nikan ni IDF ṣe ni iparun ohun-ini nigbati ko ṣe pataki patapata ati awọn ile idọti irufin Abala 53 ti Apejọ Geneva kẹrin, o tun ṣẹ Abala 33 ti Adehun yẹn, ni idinamọ ijiya apapọ, ikogun ati awọn igbẹsan.
Ni Ramallah ile Afif Ahmad, ti o ni eniyan mẹfa, ni ina lilu ogiri ati awọn iyipo misaili ni ọjọ 12 Oṣu Kẹta lati inu ojò kan bi awọn ọmọ ẹgbẹ mẹfa ti idile dubulẹ ninu iberu lori ilẹ fun wakati mẹrin.
IDF wọ o si gba awọn ile wọnyẹn ati awọn bulọọki iyẹwu eyiti o dabi ẹni pe o wa ni awọn ipo anfani ilana. Awọn olugbe inu awọn ile ni a fi si yara kan tabi alapin kan fun igba ti IDF ti gba ilu naa - nigbakan fun bii ọjọ mẹrin tabi marun. Àwọn ọmọ ogun tí wọ́n ń gbé ilé pẹlẹbẹ náà kó wọn dànù lọ́nà yíyẹ, wọ́n ń ṣí àwọn àpamọ́wọ́ àti àwọn ẹ̀wù àwọ̀lékè, wọ́n sì ń fọ́n àkóónú wọn ká, wọ́n ń fa aṣọ ya, àwọn fọ́tò tó ń bà jẹ́, wọ́n ju tẹlifíṣọ̀n tàbí kọ̀ǹpútà sísàlẹ̀ àtẹ̀gùn. Awọn iroyin ti jija ni ọpọlọpọ awọn agbegbe; ma olufaragba rojọ si awọn IDF ti o mu ko si igbese. Ni ile nla kan ni ibudó Deheisheh ti Amal 'Abd al-Mun'im, idile Qur'an ti ge awọn oju-iwe rẹ ti o si tuka lori ilẹ ati ijabọ nipasẹ B'Tselem ti a ti gun leralera, nkqwe nipasẹ ọbẹ tabi bayonet. O sọ fun Amnesty International pe:
- 'Wọn wa ni Satidee 9 Oṣu Kẹta, awọn ọmọ-ogun 25 pẹlu awọn ọkọ ayọkẹlẹ ihamọra. Wọ́n kó gbogbo wa sínú yàrá kan – àwa mẹ́fà ni, [ọkọ mi], àwọn ọmọ mi mẹ́rin àti èmi fúnra mi. Wọn duro fun wakati marun ati pe a fi wa sinu yara kan. Lẹhinna wọn mu ọkọ mi lọ. Wọ́n dúró ní ilé náà fún ọjọ́ mẹ́rin. Nigba ti a ba pada wa ri ohun gbogbo run. Ile mi ga ti o ga ni oke mẹta ti wọn ba gbogbo nkan jẹ. Wọn ji awọn kamẹra fidio meji kọọkan [ti o tọ] $ 300. Wọ́n kó gbogbo owó wa, kọ̀ǹpútà náà tó nǹkan bí ẹgbẹ̀rún mẹ́jọ [8,000] ṣekeli. Wọ́n ń lo ilé ìgbọ̀nsẹ̀ ṣùgbọ́n wọn kò sọ nǹkan kan di mímọ́. A ri idọti wọn nibi gbogbo - wọn kun awọn aṣọ inura pẹlu shit ati smeared lori ogiri, ni ibi idana ounjẹ ati awọn ounjẹ wa. Wọ́n ya Kuran, wọ́n sì fọ́ ohun gbogbo.'
Ni ọpọlọpọ awọn ile ti awọn IDF ti wọ awọn ọmọ-ogun fọ awọn ihò ti o ṣii ni awọn odi lati le de awọn ile adugbo. Eyi jẹ ilana ologun ti a mọ ni ija ilu nigbakan ti a mọ si 'holing-eku' lati pese awọn ọmọ-ogun pẹlu awọn ipa ọna abayo. Awọn ọmọ-ogun Israeli pe o ni 'nrin nipasẹ awọn odi'. Ninu awọn ile ti Amnesty International ṣabẹwo si, ṣiṣe awọn iho lati ile kan si ekeji nigbagbogbo n ṣẹda rudurudu ninu awọn yara ni ẹgbẹ mejeeji. Nígbà míì, wọ́n máa ń ṣe ihò láti ilé kan sí òmíràn nígbà tí ó bá ṣeé ṣe fún àwọn sójà láti wọlé láti ọ̀gàn tàbí fèrèsé. Ni Ibudo asasala Balata, ni ibamu si awọn ara ilu Palestine, nipa awọn ihò 30 ni a ṣe lati jẹ ki awọn ọmọ ogun Israeli kọja larin awọn ile-ila kan titi de ile-iwe UNRWA.
Ni ibudó al-Am'ari, Ramallah, awọn ọmọ ogun 30 wa laisi ikilọ sinu ile Halima al-Nabi ni ayika 7.30 irọlẹ ni ọjọ 12 Oṣu Kẹta 2002. Wọn gòke lọ si ilẹ oke, wọn pa iyẹwu naa lẹnu wọn si fọ iho kan nipasẹ ogiri. iyẹwu ọmọ rẹ tókàn enu biotilejepe nibẹ je kan verandah ati ki o kan ilekun eyi ti o le ti fi wiwọle. Wọn lo bii wakati mẹta nibẹ ati lẹhinna lati pẹtẹlẹ ọmọ rẹ Jamal al-Nabi wọn gbiyanju lati ya wọ ile ọmọ miiran, Nabil al-Nabi, ṣugbọn o rii pe ogiri kọnkiti naa nipọn pupọ. Nitori naa wọn lo ferese kan, ti wọn sọkalẹ sinu yara yara nibiti gbogbo awọn ọmọ Nabil al-Nabi ti 11 ti sùn papọ. Wọn tuka awọn aṣọ ati awọn timutimu ni ayika, fọ gilasi ti awọn fọto ẹbi, ya Al-Qur’an wọn si ju tẹlifiṣan si isalẹ. Wọn duro ni ile fun ọjọ mẹta, titi di owurọ ọjọ 15 Oṣu Kẹta, lakoko ti idile ti wa ni tiipa sinu ile itaja ohun elo wọn ni isalẹ pẹlu matiresi kan laarin awọn ọmọ ẹgbẹ 13 naa. 'Diẹ ninu awọn ọmọde bẹru si iku ati pe a mu meji, ọdun marun ati mẹfa, si ile-iwosan', Halima al-Nabi sọ.
'Ni eyikeyi ogun ti aye, awọn ọmọ-ogun ti o huwa bi awọn IDF, run ohun ini ati ikogun, yẹ ki o wa ni lẹsẹkẹsẹ ejo ologun. [David Holley]
Ni Balata Camp, ni iṣe ti ijiya apapọ, IDF fẹ ni ọjọ 3 Oṣu Kẹta ni ile Nasser 'Aways, ọmọ ẹgbẹ 'fẹ' kan ti Hamas ẹniti o pa ni oṣu kan lẹhinna lakoko ikọlu keji ti IDF lori Nablus. Eyan metadinlogun lo ngbe inu ile naa. Ninu ibudó nibiti o fẹrẹ jẹ pe gbogbo ile pin awọn odi meji tabi diẹ sii ati paapaa awọn ọna opopona ko fẹrẹ fẹẹrẹ kan mita kan, iparun ile naa fa ibajẹ nla si awọn ile mẹfa ti o wa nitosi. Ni Ibudo Deheisheh, ninu iṣe ijiya nla miiran ti ijiya apapọ, awọn ile mẹrin ti awọn ọmọ ẹgbẹ ti idile Mahmud al-Mughrabi, ti a fi ẹsun pe wọn ti gbe awọn ikọlu si awọn ọmọ Israeli, ni a fọ pẹlu awọn ibẹjadi. Awọn ile adugbo ti bajẹ gidigidi nipasẹ iparun naa.
Awọn kebulu ina, awọn paipu omi ati awọn laini tẹlifoonu ti ge ni ọpọlọpọ awọn ilu ti o wọ. Ẹkọ, awọn ile-iṣẹ aṣa, awọn ọfiisi ijọba ati paapaa awọn ibudo ọlọpa ni a parun nipasẹ awọn misaili ati awọn ibẹjadi. Ile-igbimọ Millennium tuntun ti Ile-ẹkọ giga Betlehem, ti o ṣii ni ọdun 2000, ti o jẹ $ 2million, eyiti $ 1.2million ti pese nipasẹ eto USAID's ASHA (Awọn ile-iwe Amẹrika ati Awọn ile-iwosan Abroad), ti parun nipasẹ awọn misaili TOW mẹrin, ọkọọkan jẹ $ 180,000, ti a pese ni iranlọwọ si IDF nipasẹ Ijọba AMẸRIKA. Gẹgẹbi Curt Goering, Igbakeji Alakoso ti Amnesty International USA sọ pe:
- 'O soro lati ro pe idasesile ti ile-ẹkọ giga naa kii ṣe ipinnu.'
O si sọ asọye: 'Ifowopamọ AMẸRIKA jẹ ki Ilé Ẹgbẹrundun tuntun ṣee ṣe. Awọn igbeowo AMẸRIKA tun jẹ ki iparun rẹ ṣee ṣe. '
Imudani lainidii ati ika, aiwa tabi itọju abuku
- “Ẹnikẹ́ni tí a kò gbọ́dọ̀ fi ìyà jẹ ẹ́ tàbí ìkà, àìdára ẹ̀dá ènìyàn tàbí ìbálòpọ̀ tàbùkù sí tàbí ìjìyà…’ [Abala 7, ICCPR]
- 'Ẹnì kọ̀ọ̀kan nínú ìforígbárí náà yóò jẹ́ ọ̀ranyàn láti lò, gẹ́gẹ́ bí ó ti kéré jù, àwọn nǹkan wọ̀nyí:…
(1) Awọn eniyan ti ko ni ipa lọwọ ninu awọn ija, pẹlu awọn ọmọ ẹgbẹ ti ologun ti o ti fi ọwọ wọn silẹ ati awọn ti a fi ogun si ogun nipasẹ aisan, ọgbẹ, atimọle, tabi eyikeyi idi miiran, ni gbogbo awọn ipo ni a gbọdọ tọju pẹlu eniyan ...
Fun idi eyi awọn iṣe wọnyi yoo wa ni idinamọ nigbakugba ati ni aaye eyikeyi ohunkohun ti o ni ibatan si awọn eniyan ti a mẹnuba loke:…
outrages lori ara ẹni iyi, ni pato itiju ati itiju itọju
[Abala Mẹta ti o wọpọ ti Awọn Apejọ Geneva].
- 'Ẹgbẹ si ija ti ọwọ ẹniti awọn eniyan ti o ni aabo le jẹ, jẹ iduro fun itọju ti a fun wọn nipasẹ awọn aṣoju rẹ, laibikita eyikeyi ojuse kọọkan ti o le jẹ.'
[Apejọ Geneva kẹrin, Abala 29]
Ìfìyàjẹ àti ìkà, àìdára-ẹni-nìkan tàbí ìtọ́jú ẹ̀gàn jẹ́ èèwọ̀ nípasẹ̀ àwọn Àpéjọpọ̀ Geneva. O tun jẹ idinamọ nipasẹ Adehun ti o lodi si ijiya, eyiti Israeli jẹ ẹgbẹ ipinlẹ kan, ati pe o tun jẹ nkan ti ko ni ẹgan ti ICCPR. Paapaa ni 'akoko pajawiri ti gbogbo eniyan ti o halẹ si igbesi aye orilẹ-ede' ipinlẹ ko gba laaye lati ṣe iya tabi gba ẹnikẹni laaye fun eyikeyi idi eyikeyi lati jiya iwa ika, aibikita tabi itọni itiju tabi ijiya.
Awọn imuni ti awọn ara ilu Palestine lati Awọn agbegbe ti a tẹdo ti Israeli ti ṣe lati ọjọ 27 Kínní ni o fẹrẹ jẹ nigbagbogbo pẹlu itọju ika ati itiju; ọpọlọpọ awọn ẹsun ti ijiya ti gba.
IDF incursions won igba de pelu a ile de ile wiwa awọn fura si awọn ọmọ ẹgbẹ ti ologun. Bibẹẹkọ, laarin Oṣu Kẹta Ọjọ 1 ati Oṣu Kẹta Ọjọ 12 ni mẹta ti awọn ibudo asasala - Tulkarem, Deheisheh ati al-Am'ari - ati ni Qalqiliya, awọn imuni pupọ ni a ṣe pẹlu itọju itiju ti awọn ti atimọle. Ilana aṣoju jẹ ipe nipasẹ IDF nipasẹ agbohunsoke fun gbogbo awọn ara ilu Palestine ti o wa laarin awọn ọjọ ori kan (nigbagbogbo 15 si 45) lati ṣe ijabọ ni aaye apejọ ti a yàn. Awọn ara Palestine ni ibudó al-Am’ari sọ pe wọn sọ fun wọn pe ti wọn ba wa ati pe wọn ko ni ipa ninu ẹṣẹ eyikeyi wọn yoo tu wọn silẹ; awọn ti o wa ni ibudó Tulkarem sọ pe agbohunsoke kilo wipe ẹnikẹni ti o ba kuna lati jabo le pa (sibẹsibẹ, ọpọlọpọ awọn eniyan ti Amnesty International ti fọọrọwanilẹnuwo ni wọn mu lati awọn ile tabi awọn ita). Ni kete ti wọn ti to lẹsẹsẹ, nigbagbogbo nipa bibeere awọn alaye ipilẹ gẹgẹbi orukọ ati ọjọ-ori, diẹ ninu ni a tu silẹ lẹsẹkẹsẹ. Bibẹẹkọ, awọn ti o pọ julọ ni a ṣe afọju ati fi ọwọ ṣe pẹlu awọn ẹwọn ṣiṣu (eyi ti o le mu ki o jẹ irora pupọ). Diẹ ninu awọn ti a kà lori ọwọ wọn; sibẹsibẹ, lẹhin ehonu ni Knesset (Israeli asofin) ati ni ọpọlọpọ awọn apa ti Israeli awujo, yi asa, eyi ti o je ko gbogbo, ti a duro. Pupọ julọ ninu awọn ti wọn mu sọ pe wọn ko fun wọn ni ounjẹ fun wakati 24 akọkọ ati pe wọn ko gba wọn laaye paapaa lati lọ si igbonse; wọn ni lati tu ara wọn silẹ lori ilẹ ti wọn joko. Láàárín àkókò kan nígbà tí òru bá tutù gan-an, a kò fún àwọn ẹlẹ́wọ̀n ibora ní alẹ́ àkọ́kọ́ àtìmọ́lé wọn. Awọn ti wọn mu ati timọlemọ pẹlu ọpọlọpọ awọn ọmọde ti a sọ pe wọn jẹ ọmọ ọdun 14 tabi 15.
Awọn ti a mu ni a mu lọ si awọn ibudo idaduro igba diẹ ti o wa ni awọn ibudo ologun tabi awọn ibugbe. Ni Oṣu Kẹta Ọjọ 17, ọsẹ mẹta lẹhin ikọlu akọkọ ti awọn ibudo asasala, diẹ ninu awọn ara ilu Palestine 135 ti o kere ju 2,500 ti mu ni awọn ọjọ 19 ti tẹlẹ lati Tulkarem, Deheisheh, al-Am'ari ati Qalqiliya, wa ni atimọle ni awọn ibudo igba diẹ. Wọn ti atimọle ni Huwara, Ofer ati Majnuna Camps Military, ati Kedumim, Gush Etzion ati Beit El Settlements. Awọn miiran wa ni atimọle ni Erez.
Ni ibamu si nọmba nla ti awọn ti wọn mu ati ti atimọle, ṣugbọn pẹlu ifọrọwanilẹnuwo diẹ, Amnesty International ṣe aniyan pe ete ti awọn imuni, ti wọn wa pẹlu itọju aiṣan, le ti jẹ lati jiya awọn ara ilu Palestine lapapọ ti ko ni ipa ninu atako ologun, kí wọ́n sì tẹ́ àwọn tí wọ́n mú lẹ́gàn. Awọn ara ilu Palestine ti o joko ni awọn nọmba nla ti awọn afọju ati ti a fi ọwọ pa ni a ya aworan ati awọn aworan wọn han lori tẹlifisiọnu ati ti a gbejade ni awọn iwe iroyin Israeli.
Ẹri ti Jamal Issa, ẹni ọdun 37, lati ibudó asasala Tulkarem:
- 'IDF wa si ile mi ni aago mẹfa owurọ [ni Oṣu Kẹta Ọjọ 8]. Wọn pe gbogbo eniyan, idile mẹta, ni yara kan ati pe a duro nibẹ lati aago mẹfa owurọ titi di aago mẹwa 6 owurọ nigbati a gbe lọ si ile miiran. Wọn kojọ eniyan 10 ni ile kanna. Lẹ́yìn náà, wọ́n gbé wa lọ sí ilé ẹ̀kọ́ tí a ti dúró fún wákàtí mẹ́rin tàbí márùn-ún, tí a fi fọ́jú, tí a sì fi ọwọ́ dè. Wọ́n kó gbogbo ID wa jọ, wọ́n sì gbìyànjú láti tọ́ wa sọ́nà ní àwùjọ. Lẹhin wakati mẹta wọn mu wa lọ si DCO [Ọfiisi Iṣọkan Agbegbe]. A duro ni alẹ ni DCO, nipa wa 20, ti a fi di ẹwọn ati ti a fi oju pa, ti a ṣe si bi onijagidijagan ati itiju. Awọn ẹtọ ipilẹ ti awọn ẹlẹwọn ni igba atijọ ni a sẹ wa. A beere lati lọ si igbonse nwọn si kọ. A lo oru kan ti igbe ati igbe.
- 'Lẹhin iyẹn diẹ ninu awọn ọkọ akero gbe lọ si Kedumim ati awọn miiran si Ibudo Ologun Huwara. Ko si tubu ni Huwara; ó sàn ju ibòmíràn lọ, wọ́n yọ ìfọ́jú àti ọ̀wọ̀n. A lo ọjọ mẹfa laisi ifọrọwanilẹnuwo eyikeyi ati lẹhinna wọn tu wa silẹ. A nireti pe ẹnikan yoo sọ fun wa idi ti a fi mu wa. Ẹ̀rù máa ń bà wá ní gbogbo ìgbà torí pé wọ́n ń halẹ̀ mọ́ wa pé àwọn máa pa wá, àmọ́ bó bá ṣẹlẹ̀ pé wọ́n máa dá wa sílẹ̀, ẹ̀rù máa ń bà wá ju bí wọ́n ṣe máa tì wá lẹ́wọ̀n torí pé wọ́n fi wa sílẹ̀ sí ibùdó àwọn ológun tí wọ́n ti ń ṣọ́nà, tí wọ́n sì ti ń gba ìwé ìdánimọ̀ wa, wọ́n sì ní láti wá takisí. ki o si kọja gbogbo awọn ibugbe Nablus. O gba wa wakati mẹrin lati de ile. '
Ẹri ti Majdi Shehadeh, lati ibudó asasala Tulkarem:
- 'Ni 9am on Friday [8 Oṣu Kẹta] ìkéde kan wà lórí ẹ̀rọ agbóhùnsáfẹ́fẹ́ pé a ní láti ròyìn. A wá sí òpópónà, wọ́n sì sọ fún gbogbo wa pé ká bọ́ aṣọ tó wà ní apá òkè wa. A wa nipa 100. A wọ aṣọ lẹhin bii wakati kan, lẹhinna a fi ẹsẹ lọ si ile-iwe. Wọn ṣayẹwo gbogbo awọn ID wa titi di aago mẹsan alẹ. Lẹ́yìn náà, wọ́n gbé bọ́ọ̀sì wá, wọ́n sì gbé wa lọ sí Kibbutz Sanaws. Wọ́n fi gbogbo wa di ẹ̀wọ̀n, a sì jókòó sórí ilẹ̀ olókùúta. A kò fún wa ní oúnjẹ kankan, nígbà tí a sì béèrè omi, wọ́n dà á lé wa lórí. Ọwọ́ àtẹ́lẹwọ́ náà há, nígbà tí wọ́n sì mú ìfọ́jú kúrò nígbà tí a dé, mo rí àwọn ènìyàn kan tí ọwọ́ dúdú tí wọ́n sì wú. A sọ fun awọn ọmọ-ogun pe wọn n ge sinu wa ati pe wọn sọ pe ko si ọna miiran. A bẹ̀rẹ̀ sí pariwo, a sì ń sunkún, a sì ń bẹ̀ wọ́n pé kí wọ́n mú ẹ̀wọ̀n náà tu. Òtútù mú gan-an, àwọn kan lára wa sì ní T-seeti tí kò sí bàtà. A ko gba wa laaye lati lọ si igbonse ati pe a ni lati tu ara wa nibẹ. Ni 9am a bẹrẹ lati mì ati awọn eyin wa ti n sọrọ pẹlu otutu. A ko ara wa papo ati lẹhinna a dide. Àwọn sójà náà gbìyànjú láti pàṣẹ, wọ́n sì yìnbọn sí afẹ́fẹ́, àmọ́ a ò bẹ̀rù tàbí fòyà, a ò sì gbà láti dúró. Lára wa ni àwọn kan tí wọ́n lé ní àádọ́ta [3.30] àtàwọn ọmọdé tí kò tíì pé ọdún mẹ́rìnlá [50]. Nigbana ni olori kan wá o si wipe, 'Iwọ yoo lọ si ile ni 14am'; won tu agba ati omode laago merin aaro. Ko si ẹsun kan si ẹnikẹni. A fi ehonu han lodi si otutu. Ni ayika 7am wọn fi wa sinu ila ati pe ọmọ-ogun kan ni igi kan o si lu gbogbo wa. Lẹhinna a tu silẹ ti a si mu wa lọ si DCO. '
Ẹri ti 'Awni Muhammad Ibrahim Sa'id, ẹni ọdun 27, lati ibudó al-Am'ari ni Ramallah:
- 'Ni 9 owurọ ni ọjọ Tuesday 12 Oṣu Kẹta wọn kede pe awọn eniyan ti o wa laarin 16 ati 45 yẹ ki o jabo. Wọ́n ní àwọn tí kò bá ròyìn rẹ̀ ni wọn yóò pa. Mo lọ ni ayika 11am si ile-iwe pẹlu mẹta ninu awọn arakunrin mi. A duro fun igba diẹ, lẹhinna a gbe wa si Ofer ninu ọkọ nla ihamọra kan. Ni Ofer o to awọn eniyan 210. Lára wọn ni adití kan wà, wọ́n sì gbà á láyè láti lọ. Oferi ni a ti di ẹwọn ati ibori - ni ile-iwe ti a ko wa. A dúró bẹ́ẹ̀ títí di aago kan alẹ́ nígbà tí ọmọ ogun kan mú ID wa tí ó sì wá wa wò; nwọn si mu gbogbo eniyan ká Mobiles. Lẹ́yìn náà, wọ́n mú àwọn èèyàn kan, wọ́n sì fún wọn ní àgọ́, wọ́n sì sọ fún wọn pé kí wọ́n gbé wọn ró, ‘“Àgọ́ mẹ́rin wà fún igba [1], nǹkan bí àádọ́ta (200) sì wà nínú àgọ́ kọ̀ọ̀kan. Ni 50-2.30am a ti pari fifi awọn agọ ti a beere lọwọ wọn fun awọn matiresi ti wọn kọ. Nwọn si mu wa igi dipo, ti o ni inira, buru ju ti o ṣe coffins pẹlu. A ko ni awọn ibora ni gbogbo alẹ akọkọ '' wọn nikan mu wọn wa ni ayika 3pm ni Ọjọbọ. Ni akoko yẹn eniyan marun ṣe aisan lati inu otutu; wọn mu wọn lọ wo dokita ṣugbọn ko ṣe nkankan. A fun wa ni ounjẹ akọkọ ni Ọjọbọ ni aago mẹjọ owurọ. Lẹ́yìn náà, wọ́n tún fún wa ní sìgá méjì lóòjọ́. Wọn tu gbogbo wa silẹ ni Ojobo; a gbe wa sinu awọn ọkọ akero ṣugbọn a duro ni awọn ọkọ akero fun gbogbo ọjọ ṣaaju idasilẹ. '
Lakoko Odi Igbeja Iṣẹ, titi di ọjọ 11 Oṣu Kẹrin diẹ sii ju awọn ara ilu Palestine 4,000 ni a mu, pupọ julọ ni wiwa ile si ile. Ni diẹ ninu awọn ibi imuni ọpọlọpọ waye lẹhin awọn aṣẹ igbohunsafefe si gbogbo awọn ọkunrin laarin 15 ati 45 lati jabo. Iroyin yii waye ni al-Bireh ni ọjọ 30 Oṣu Kẹta; ọpọlọpọ awọn ọkunrin ti o royin ni Diaspora School ni won fi sinu akero ati ki o ya si Ofer. Iroyin fi to wa leti wipe won ti fi oju bo won, ti won si di won lowo, ti won si wa ni gbangba titi ti won fi bere iforowero won leyin ojo meta. Ifọrọwanilẹnuwo jẹ iwonba: orukọ, ibimọ ati awọn alaye ti ara ẹni. Lẹ́yìn tí wọ́n fọ̀rọ̀ wá wọn lẹ́nu wò, wọ́n gbé wọn lọ sí àgọ́ kan, wọ́n sì fún wọn ní àwọn bùláńkẹ́ẹ̀tì àti páànù onígi láti sùn. Pupọ ni wọn tu silẹ ni Qalandiya lẹhin ọjọ meje. Awọn tubu miiran ti a mu ni Ramallah royin pe wọn waye ni gbangba ni awọn ile ti o pari idaji tabi awọn agbala ile-iwe; Wọ́n máa ń dùbúlẹ̀, wọ́n sì fi ẹ̀wọ̀n dè wọ́n, wọ́n sì fi bò wọ́n nígbà tí wọ́n lọ sí ilé ìgbọ̀nsẹ̀. Àwọn ẹlẹ́wọ̀n sọ pé wọ́n máa ń lù wọ́n nígbà míì.
Níwọ̀n bó ti jẹ́ pé ọ̀pọ̀ jù lọ àwọn ìlú tí wọ́n fòfin delẹ̀, àwọn ìdílé tí wọ́n ti mú ìbátan wọn kò mọ̀ bóyá wọ́n wà láàyè tàbí wọ́n ti kú. Àwọn àjọ tó ń tọ́ka sí ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn ní ilẹ̀ Ísírẹ́lì tí wọ́n gbìyànjú láti tọpa àwọn tí wọ́n dè ní àtìmọ́lé kún fún ẹ̀bẹ̀ àmọ́ wọn kò lè rí ìsọfúnni látọ̀dọ̀ IDF tí wọ́n sọ pé àwọn fúnra wọn kò mọ orúkọ àwọn tí wọ́n mú. Aṣẹ ologun kan, nọmba 1500, ni a gbejade ni Ọjọ 5 Oṣu Kẹrin Ọjọ 2002, Ọdun 18 gbigba awọn ọmọ ogun laaye lati mu awọn atimọle duro fun awọn ọjọ XNUMX laisi iwọle si awọn agbẹjọro ṣaaju ki wọn mu wa siwaju adajọ (ẹniti o le tunse aini aṣẹ wiwọle). Gẹgẹbi abajade awọn ijabọ ti awọn atimọle ni awọn ika ẹsẹ ati awọn ika ọwọ fọ, awọn ẹgbẹ eto eto eniyan mẹrin, B'Tselem, Association for Civil Rights in Israel (ACRI), HaMoked ati Awọn Onisegun fun Awọn Eto Eda Eniyan (PHR) bẹbẹ lọjọ-ẹjọ giga ti Israeli (PHR). HCJ) pe iru itọju yẹ ki o dẹkun; HCJ kọ ẹbẹ naa.
iṣeduro
- Ijọba Israeli gbọdọ fopin si awọn irufin nla ti awọn ẹtọ eniyan ati ofin omoniyan ti o n ṣe lakoko Odi Idaabobo Iṣiṣẹ: o gbọdọ dawọ lilo ilofin ati aiṣedeede ti ipa apaniyan, pẹlu lodi si oṣiṣẹ iṣoogun; pari awọn ipaniyan ti ko ni idajọ; opin iparun awọn ile ati ijiya apapọ miiran, nipasẹ iparun ati ibajẹ ohun-ini Palestine ati awọn amayederun, pẹlu omi ati awọn ipese ina; da idaduro ati idaduro lainidii; fopin si ijiya ati iwa ika, aiṣedeede tabi itiju tabi ijiya; rii daju pe awọn iṣe ti awọn ile idọti ati ikogun wa si opin.
- Gbogbo awọn ẹgbẹ gbọdọ bọwọ fun didoju ti awọn ọkọ ayọkẹlẹ iṣoogun ati awọn ohun elo. Ijọba Israeli yẹ ki o gba aaye lẹsẹkẹsẹ ati lainidi si gbogbo awọn agbegbe nipasẹ awọn oṣiṣẹ iṣoogun, pẹlu PRCS, United Nations ati ICRC.
- Ijọba Israeli yẹ ki o rii daju pe iraye si nipasẹ awọn alafojusi, pẹlu awọn oniroyin, awọn ajọ ti kii ṣe ijọba, ati awọn aṣoju miiran ti awujọ araalu, ko ni idiwọ lainidi.
- Ijọba Israeli yẹ ki o ṣeto Igbimọ Ibeere kan lẹsẹkẹsẹ lati ṣe ayẹwo irufin ti ofin omoniyan agbaye ni Jenin ati awọn agbegbe miiran ti Awọn agbegbe ti Tẹdo lati ọjọ 27 Kínní.
- Awọn ẹgbẹ ologun ti Palestine gbọdọ dẹkun gbogbo awọn ikọlu mọọmọ lori awọn ara ilu.
- Alaṣẹ Palestine gbọdọ da ati ṣe ohun gbogbo ti ṣee ṣe lati ṣe idiwọ ikọlu lori awọn ara ilu Israeli.
- Awujọ kariaye yẹ ki o ṣiṣẹ ni iyara lati firanṣẹ iṣẹ oluwoye agbaye kan pẹlu paati ẹtọ eniyan ti o lagbara ati ti o han gbangba si Israeli ati Awọn agbegbe ti Tẹdo.
- Gbogbo awọn ẹgbẹ ati agbegbe agbaye yẹ ki o rii daju pe eyikeyi alaafia tabi idalọwọduro ina koju awọn irufin ẹtọ eniyan ti awọn ara ilu Palestine eyiti o wa ni ipilẹ rogbodiyan yii.
****
(1) Awọn iṣoro pọ si nitori awọn laini tẹlifoonu ilẹ nigbagbogbo ge ati ile-iṣẹ tẹlifoonu alagbeka ti Palestine ti bajẹ. Nigbagbogbo awọn ti o ni awọn foonu alagbeka Israeli nikan le tẹ foonu jade ṣugbọn, pẹlu ina tun nigbagbogbo ge, wọn ko le gba agbara si awọn batiri wọn.
(2) Ísírẹ́lì àti Àwọn Ìpínlẹ̀ Tí Wọ́n Gbé: Lílo agbára aṣekúpani lọ́pọ̀lọpọ̀ (Atọka AI: MDE 15/41/00, Oṣu Kẹwa Ọdun 2000)
(3) Israeli ati Awọn agbegbe ti a tẹdo: Iparun ati ipalọlọ: iparun ti awọn ile Palestine (Atọka AI: MDE 15/59/99, Oṣu kejila ọdun 1999)
ZNetwork jẹ agbateru nikan nipasẹ ilawo ti awọn oluka rẹ.
kun