Keresimesi n mu ọpọlọpọ awọn iranti iyanu wá si ọkan fun pupọ julọ wa. Ṣugbọn itan-akọọlẹ ti jẹri fun diẹ ninu awọn gbolohun ọrọ-ọrọ meji ti o buruju julọ ti o npa awọn iranti wọnyẹn dudu bi abawọn. Gbólóhùn yẹn ni “bububu Keresimesi.”
Lati Oṣu kejila ọjọ 18 titi di Oṣu kejila. Ni isunmọ awọn iru-ọna 30 ti a fo ni ohun ti a pe ni Operation Linebacker II, awọn awakọ ọkọ ofurufu Amẹrika dojukọ awọn ilu pataki ti Hanoi ati Haiphong. Awọn iṣẹ apinfunni naa ṣe ohun ti a pe ni bombu agbegbe, ko ṣe deede tabi pinpoint. Ibi-afẹde wọn: Lati pa ọpọlọpọ awọn ara ilu bi o ti ṣee ṣe.
Ni bayi, nigbati AMẸRIKA n wa ararẹ ni iru ipo kanna ni Iraq bi o ti wa nigbana ni Vietnam - wiwa ọna lati yọ kuro ninu awọn eto imulo aiṣedeede tirẹ - o le jẹ akoko (eyi jẹ Keresimesi lẹhin gbogbo) lati wo iwaju si akoko kan. nigbati alafia yoo pada, ọna kan tabi omiran, si Iraq. Bi o ti jẹ ni Vietnam, yiyọkuro ti Amẹrika ati awọn ologun ti o jọmọ jẹ ohun pataki ṣaaju fun idasile alafia ni Iraq. Awọn ara Iraqis, bii Vietnamese diẹ sii ju 30 ọdun sẹyin, ko le ṣẹda aṣẹ alaafia labẹ bata ti oluṣe Amẹrika.
Nigbati Iraaki ba gba ominira rẹ, ni eyikeyi fọọmu ati labẹ eto iṣelu eyikeyi, ṣe AMẸRIKA ati “ijọpọ ti ifẹ” yoo gba ojuse fun iparun nla ti iṣẹ naa fa? Ni idajọ nipasẹ apẹẹrẹ Vietnam lẹhin ogun, idahun jẹ “Bẹẹkọ.” Akowe ti Ipinle Condoleezza Rice ti pe awọn afiwera laarin Iraq ati Vietnam “ko ṣe iranlọwọ.” Ṣugbọn, ni otitọ, wọn ṣe iranlọwọ pupọ. Wọn ṣe itọsọna kan kii ṣe si ohun ti awọn ara ilu Amẹrika yẹ ki o ṣe ni lọwọlọwọ - gba ijatil ati yiyọ kuro - ṣugbọn si ohun ti wọn gbọdọ ṣe ni ọjọ iwaju - ṣe atunṣe pẹlu ijọba tuntun ati tun ṣe awọn ibatan. AMẸRIKA ti ni, nitootọ, awọn ibatan tun bẹrẹ, ati awọn ti o jẹ ọrẹ ni iyẹn, pẹlu ijọba Vietnam.
Awọn kemikali ti o kojọpọ dioxin
Ṣugbọn o ti ṣe atunṣe bi? Fiimu iyalẹnu kan, ti o han ni ibẹrẹ oṣu yii ni Ile-iṣẹ fun Ikẹkọ ti Awọn ọlaju Agbaye ni Ile-ẹkọ Imọ-ẹrọ Tokyo, lọ ọna pipẹ lati koju ati dahun ibeere yii.
“Oranje Aṣoju - ibeere ti ara ẹni” jẹ iwe itan-iṣẹju 70 nipasẹ Sakata Masako. Ninu fiimu yii (ni Gẹẹsi, Japanese ati Vietnamese, pẹlu boya Gẹẹsi tabi awọn atunkọ Japanese), Sakata jinlẹ jinlẹ sinu awọn ipa ti lilo herbicide ti a mọ si Agent Orange. Kemikali ti dioxin ti kojọpọ jẹ, fun ọdun 10 ti o bẹrẹ ni 1961, rọ lori Vietnam, ni akọkọ lati ja awọn ọmọ ogun Vietcong ti awọn ibi ipamọ ni awọn igbo nla ti orilẹ-ede naa.
Ẹya “ibeere ti ara ẹni” ti fiimu Sakata nipa ajalu yii ti o ṣẹlẹ ni iwọn nla nipasẹ orilẹ-ede kan lori miiran, wa nitori pe o jiya ajalu kan ti o sunmọ ile.
Greg Davis, olókìkí ará Amẹ́ríkà tó jẹ́ agbéròyìnjáde tó kú ní May 4, 2003, ẹni ọdún mẹ́rìnléláàádọ́ta [54], ni ọkọ rẹ̀, ilé wọn sì wà ní Japan. Davis, ti iṣẹ-ṣiṣe ti o wuyi jẹ ifihan ninu awọn iwe iroyin asiwaju ati awọn iwe iroyin ni gbogbo agbaye, ti o ni akàn ẹdọ ti o jẹ, Sakata ni idaniloju, ti o fa nipasẹ ifihan rẹ si Agent Orange nigba ti o n ṣiṣẹ pẹlu awọn ologun AMẸRIKA ni Vietnam. Sakata, ti o padanu alabaṣepọ igbesi aye rẹ, ẹniti o pade nigbati awọn mejeeji n gbe ni Kyoto ni ọdun 1970, pinnu lati bu ọla fun igbesi aye Greg pẹlu fiimu kan lori koko-ọrọ ti awọn mejeeji ni itara nipa: awọn miliọnu Vietnamese ti o jiya ati tẹsiwaju lati jiya. lati awọn abajade ti ikọlu awọn ohun ija kemikali Amẹrika si orilẹ-ede wọn.
Orange Aṣoju, ti a npe ni nitori ti osan adikala lori awọn ilu ti o ti wa ni ipamọ, je kan alagbara herbicide ati defoliant. Diẹ ẹ sii ju 72 milionu liters ti Agent Orange ni a sokiri lori Vietnam. Ohun ti o buruju nipa kemikali majele ti o ga julọ ni pe awọn ipa rẹ de siwaju kọja awọn iran. Awọn ọmọ Vietnam ti a bi pẹlu awọn abawọn ibimọ ni bayi jẹ ọmọ-ọmọ ti awọn ọkunrin ati awọn obinrin ti o jẹ olufaragba ti spraying ni awọn ọdun 1960.
Aworan ti spraying ti Agent Orange han ninu fiimu Sakata. Ohùn ti agbẹnusọ ijọba AMẸRIKA kan ni akoko naa sọ fun wa pe “ko si ipalara” si awọn eniyan ni eyi, ati pe ilẹ-ogbin di ailewu ati olora lẹẹkansi ni akoko ọdun kan.
Ni otitọ, awọn ipa ti dioxin lori igbesi aye ẹranko ati ọgbin jẹ nla, gẹgẹ bi ẹgbẹẹgbẹrun awọn ọmọ Vietnam ti o ni awọn abirun abirun ṣe fihan. Ni awọn agbegbe ti orilẹ-ede ti a ko fun pẹlu Agent Orange, awọn oṣuwọn idibajẹ jẹ kekere bi ọkan-igbogun ti awọn ti o wa ni awọn agbegbe ti a fun.
Ni awọn ọdun aipẹ, awọn ọmọ-ogun ti o ṣiṣẹ ni Vietnam lati AMẸRIKA, Australia, Ilu Niu silandii, Canada ati South Korea ni a ti fun ni ẹsan nipasẹ awọn kootu lati awọn ile-iṣẹ ti o ni ipa ninu iṣelọpọ Agent Orange. Ni AMẸRIKA nikan, nipa awọn ogbo 10,000 ti gba awọn anfani ailera ailera. Ati sibẹsibẹ, kii ṣe Vietnamese kan ṣoṣo ti o ni anfani lati yọ owo-din kan jade lati boya awọn ijọba ti o ni ipa ninu irufin ogun tabi awọn ile-iṣẹ ti o ni iduro fun iṣelọpọ kemikali naa. (Awọn ile-iṣẹ ni Ilu Kanada, Ilu Niu silandii ati Australia tun ṣiṣẹ lọwọ ninu iṣelọpọ rẹ.)
Ẹjọ ti yọ kuro
A ejo lori dípò ti diẹ ninu awọn 100 Vietnamese olufaragba, lorukọ 37 ile ise, pẹlu Dow Chemical ati Monsanto awọn julọ oguna laarin wọn, ti a mu siwaju Brooklyn (NY) Federal Court ni 2005. Ni Oṣu Kẹta ọjọ 10 ni ọdun yẹn, adajọ, Jack Weinstein. kọ ẹjọ naa silẹ, ni sisọ pe ko si ipilẹ ofin fun awọn ẹtọ ati pe lilo Agent Orange ko jẹ ogun kemikali.
Ti kii ba ṣe ogun kemikali, lẹhinna kini, nitootọ, o jẹ?
Ni agbaye kan nibiti majele nipasẹ dioxin ti oloselu ara ilu Yukirenia kan, Viktor Yushchenko, ati ipaniyan nipasẹ ipanilara Polonium-210 ti Emigre Russia, Alexander Litvinenko, ti gba agbegbe nla ni awọn media, dajudaju ayanmọ ti kini Ẹgbẹ Vietnam fun Awọn olufaragba Aṣoju. Awọn iṣiro Orange lati jẹ diẹ sii ju 4 milionu awọn olufaragba ti awọn ipa ti Agent Orange ṣe idiyele akiyesi wa, itara wa ati iṣe atunṣe wa.
Fiimu gbigbe Sakata mu pada si awọn iranti ti Ogun Vietnam, ogun ti iran mi, pẹlu itunnu nla ati agbara. Ó rán mi létí pé Kérésìmesì lè ní ẹgbẹẹgbẹ̀rún ẹgbẹ́gbẹ́, díẹ̀ lára wọn, gẹ́gẹ́ bí ó ti rí nínú ọ̀ràn ìbúgbàù Kérésìmesì ní 1972, àìsàn àti ìṣekúṣe. Botilẹjẹpe ipolongo bombu agbegbe yẹn ko ni ibatan si lilo Agent Orange, sibẹsibẹ o jẹ aami kan ti igbiyanju-kẹhin ni apakan ti AMẸRIKA lati yọ ararẹ kuro ninu ajalu ti ṣiṣe tirẹ.
Nibẹ ni afiwe si Iraq; ati ifiranṣẹ Keresimesi kan si AMẸRIKA ati awọn alajọṣepọ rẹ: Ibajẹ ti o ti bajẹ yoo gba awọn iran lati ṣe atunṣe, ati pe iwọ yoo ni anfani lati nu ẹṣẹ rẹ nù nikan ti o ba wa ni ibamu pẹlu awọn abajade rẹ.
Emi yoo fẹ lati ro pe eyi jẹ ifiranṣẹ ti imọlẹ ati ireti. Ṣugbọn ṣiṣe idajọ nipasẹ ọna ti AMẸRIKA ti ṣe itọju awọn olufaragba Vietnam, itumọ gidi ti Keresimesi - idariji, ironupiwada ati atunṣe ọlá - yoo, Mo bẹru, sọnu ni okunkun ati ainireti fun awọn miliọnu eniyan fun ọpọlọpọ ọdun ti mbọ.
Roger Pulvers jẹ onkọwe ara ilu Ọstrelia ti ara ilu Amẹrika, aramada, akọrinrin, oludari itage, ati olukọ ọjọgbọn ni Ile-ẹkọ Imọ-ẹrọ Tokyo. Awọn iwe ọgbọn rẹ ti a tẹjade ni Japanese ati Gẹẹsi pẹlu ikojọpọ tuntun ti o pari ti awọn itan 12 lati inu Bibeli ti a ṣe imudojuiwọn fun ọrundun yii, Honey and the Fires (ABC Books, Australia).
Eyi jẹ ẹya tuntun ti a ṣatunkọ ti nkan kan ti o han ninu The Japan Times ni Oṣu kejila ọjọ 24, ọdun 2006. A ṣe afihan fiimu naa ni Festival Fiimu Havana ni Oṣu kejila ọjọ 15, Ọdun 2006.
ZNetwork jẹ agbateru nikan nipasẹ ilawo ti awọn oluka rẹ.
kun