Gbogbo aawọ ati ajalu jẹ aye fun diẹ ninu, bi eyikeyi agbẹjọro lepa ọkọ alaisan le sọ fun ọ. A nireti pe Pentagon lati ṣaja isuna iṣuna rẹ tẹlẹ, ati Attorney General John Ashcroft lati yọkuro ni Iwe-aṣẹ Awọn ẹtọ, gbogbo rẹ ni orukọ Ogun Lodi si Ipanilaya.
Ṣugbọn “Aṣẹ Igbega Iṣowo?” Iyẹn dabi pe o kan na. Sibẹsibẹ iṣakoso Bush n murasilẹ lati whisk eyi nipasẹ Ile asofin ijoba lori asọtẹlẹ kanna, paapaa ni eewu ti ibinu ija akọkọ lẹhin-Oṣu Kẹsan-11.
Alaṣẹ Igbega Iṣowo (eyiti a mọ tẹlẹ bi “orin iyara”) yoo fun iṣakoso ni agbara lati ṣe ṣunadura awọn adehun iṣowo kariaye tuntun, pẹlu Ile asofin ijoba ti o ni ibo bẹẹni-tabi-ko nikan lori ọja ikẹhin. Ni akọkọ laini ni orilẹ-ede 34 ti ariyanjiyan “Agbegbe Iṣowo Ọfẹ ti Amẹrika” (FTAA).
"Ṣe Ile asofin ijoba ṣe atilẹyin iṣowo ọfẹ bi okuta igun ti olori agbaye?" béèrè US Trade Asoju Robert Zoellick, Bush Administration ká ojuami ọkunrin. O dara, iyẹn da lori ohun ti o tumọ si nipasẹ “iṣowo ọfẹ.” Iṣiyemeji laarin awọn eniyan ti o pọju: ni idibo laipe kan nipasẹ University of Maryland, 72 ogorun sọ pe awọn aṣoju AMẸRIKA ti o ṣe eto imulo iṣowo ṣe akiyesi diẹ si awọn ifiyesi ti awọn Amẹrika ṣiṣẹ.
Wọn ni idi to dara lati ṣọra. Ohun ti Zoellick ko sọ fun wa ni pe ọpọlọpọ awọn ara ilu Amẹrika ti padanu owo oya gangan bi abajade ti ṣiṣi wa si iṣowo ni awọn ọdun 20 sẹhin, ati awọn ọna ti a ti ṣe.
Pupọ awọn onimọ-ọrọ-ọrọ ni o lọra lati gba eyi ni gbangba, nitori iṣowo ọfẹ jẹ nkan ti ẹsin laarin iṣẹ naa. Sugbon o jẹ kan ri to ipari lati ara wọn iwadi.
Awọn onimọ-ọrọ-ọrọ ti ṣe iṣiro iye iṣowo ti ṣe alabapin si satunkọ oke ti owo-wiwọle ni Amẹrika. Wọn tun ti gbiyanju lati wiwọn iye awọn anfani aje orilẹ-ede wa, ni awọn ofin ti owo oya ti o pọ si, lati yiyọ awọn owo-ori ati awọn idena miiran si iṣowo.
O wa ni pe fun ọpọlọpọ awọn ara ilu Amẹrika, ipa iṣowo lori atunkọ - lati awọn ẹgbẹ kekere ati arin-owo si awọn ọlọrọ - ju awọn anfani lati awọn agbewọle ti o din owo lọ. Eyi jẹ otitọ paapaa ti a ba lo awọn iṣiro inflated diẹ sii ti awọn anfani lati iṣowo; ati paapaa ti a ba lo awọn iṣiro kekere nipasẹ awọn onimọ-ọrọ nipa iye iṣowo ti pọ si aidogba.
Fere gbogbo awọn onimọ-ọrọ nipa ọrọ-aje gba pe iṣowo ti ṣe alabapin si aafo gbooro laarin awọn ti o ni alefa kọlẹji kan, ati awọn idamẹta mẹta ti agbara oṣiṣẹ AMẸRIKA ti ko ni ọkan. Ibeere naa ni, melo ni? Ti a ba gba awọn iṣiro kekere ti iye iṣowo ti pọ si aidogba, lẹhinna mẹta-merin ti agbara iṣẹ ti sọnu laarin 1.6 ati 2.4 ogorun ti owo-wiwọle wọn ni awọn ọdun meji sẹhin, nitori abajade ṣiṣi iṣowo.
Ti a ba gba idiyele ti o ga julọ ti ipa ti iṣowo lori pinpin owo oya, lẹhinna mẹta-merin ti agbara iṣẹ Amẹrika ti padanu laarin 12.2 ati 12.9 ogorun ti owo oya wọn.
Ati pe gbogbo eyi kọju, gẹgẹ bi awọn awoṣe eto-aje ti o ṣe deede, awọn adanu ọrọ-aje nitori pipade awọn ile-iṣelọpọ ati awọn akoko pipẹ ti alainiṣẹ ti o waye lati iṣowo.
Awọn idibo ṣe afihan awọn aṣa eto-ọrọ aje wọnyi. O jẹ ọran idaṣẹ ti “awọn ti ko kọ ẹkọ” ti o ni iwoye deede diẹ sii ti otitọ ọrọ-aje ju awọn pundits ati awọn onimọ-jinlẹ ti o jẹ gaba lori atẹjade ati igbohunsafefe. Ko gba Ph.D. ni ọrọ-aje lati rii pe jiju pupọ julọ ti agbara oṣiṣẹ AMẸRIKA sinu idije jijẹ pẹlu eniyan ti n gba awọn dọla diẹ fun ọjọ kan yoo dinku owo-iṣẹ fun ọpọlọpọ awọn oṣiṣẹ nibi. Tabi ẹnikan ko ni lati jẹ aibikita pupọju lati mọ pe eyi ni otitọ ti jẹ ọkan ninu awọn idi akọkọ ti awọn adehun iṣowo kariaye wa.
Nitorina nigbati Ọgbẹni Zoellick beere lọwọ wa lati ṣe atilẹyin fun "iṣowo ọfẹ" ni awọn anfani ti aabo orilẹ-ede, o yẹ ki o jẹ otitọ nipa ohun kan: o n beere fun ọpọlọpọ awọn Amẹrika lati ṣe awọn irubọ aje diẹ sii, nigba ti awọn miiran ni ọlọrọ.
Dajudaju aami "iṣowo ọfẹ" jẹ aṣiṣe ti awọn adehun wọnyi. Mejeeji NAFTA ati WTO ti faagun ọna aabo ti o gbowolori julọ lori Earth, ni awọn ofin ti awọn idiyele eto-ọrọ mejeeji ati igbesi aye eniyan. Iyẹn ni itẹsiwaju kariaye ti aabo itọsi fun awọn oogun, lodi si idije jeneriki. Ati NAFTA fun awọn ile-iṣẹ ni ẹtọ tuntun ti o lagbara lati ṣe ẹjọ awọn ijọba taara, eyiti wọn ti lo tẹlẹ lati yi awọn ilana ayika pada.
Gbogbo eyiti o ṣe alaye idi ti a nilo ikopa kikun ti awọn aṣoju Kongiresonali ti a yan ni agbekalẹ eto imulo iṣowo kariaye. Ati idi ti awọn oṣiṣẹ ijọba, ti n di ara wọn sinu asia, ni itara pupọ lati ni ihamọ ilowosi wọn.
Mark Weisbrot jẹ oludari-alakoso ti Ile-iṣẹ fun Iwadi Iṣowo ati Afihan ni Washington, DC, ati onkọwe, pẹlu Dean Baker, ti “Ṣe Awọn anfani Iṣowo Tuntun Ṣe Wa Di Ọlọrọ? Igbelewọn ti Awọn anfani Ireti lati Awọn adehun Iṣowo Tuntun “(www.cepr.net).