Nigbati o ba ka nkan yii, awọn ẹlẹwọn oloselu Kurdi yoo de ọdọ 50 wọnth + Àwọn ọjọ́ púpọ̀ sí i nínú ìkọlù ebi tí wọn yóò máa bá a lọ títí ayérayé títí di ìgbà tí àwọn ohun tí wọ́n ń béèrè fún méjì yóò fi dé. Iwọnyi jẹ awọn ọjọ to ṣe pataki ni idasesile ebi laisi opin akoko, niwọn igba ti awọn ẹlẹwọn le farahan si diẹ ninu awọn ibajẹ ti ara ati ti ọpọlọ ayeraye. Ni apa keji, awọn ọgọọgọrun awọn ẹlẹwọn oṣelu Kurdi miiran yoo kopa si ẹgbẹ idasesile ebi nipasẹ ẹgbẹ. Bi idasesile ti ebi n tẹsiwaju ni bii awọn ẹwọn mẹwa, a ka lori awọn media miiran pe diẹ ninu awọn ikọlu ni a fi sinu tubu adaṣo ati pe wọn ko gba wọn laaye lati ni Vitamin B1 eyiti o ṣe pataki pupọ lati tọju ilera wọn. Pẹlupẹlu ijọba Tọki, ni ilodi si Ikede Malta lori Awọn ikọlu Ebi (2006), ko gba laaye sibẹsibẹ fun idanwo ominira ti ipo ilera awọn apaniyan ebi nipasẹ Ẹgbẹ Onisegun Tọki. Nibayi Kurds n ṣe awọn ipade, awọn ikede, awọn ikede iroyin ati idasesile iyan lati le ṣe atilẹyin awọn ibeere awọn ẹlẹwọn oloselu ni pataki ni apakan Kurdish guusu ila-oorun ti orilẹ-ede naa. Wọn ṣe iranlọwọ nipasẹ awọn ẹgbẹ ẹtọ eniyan, awọn ẹgbẹ awujọ awujọ ti o ni ibatan pẹlu ẹgbẹ iṣelu Kurdish ati awọn NGO ti ilọsiwaju.
Kini awọn ibeere ti awọn ẹlẹwọn oloselu Kurdish ati kini awọn idagbasoke ti o yorisi wọn si idasesile ebi laisi opin akoko?
Awọn ibeere ti awọn ẹlẹwọn oloselu Kurdish
Ju awọn ẹlẹwọn oloselu Kurdish 750 wa ni idasesile ebi lati awọn ọjọ 48 fun awọn ibeere ipilẹ meji: Ni akọkọ ni pe, ijọba Tọki yẹ ki o fopin si eto imulo ipinya pipe ti a lo si Abdullah Öcalan, adari egbe oselu Kurdish ni Tọki. A. Öcalan ti wa ni ẹjọ si ẹwọn igbesi aye ati pe o wa ni ipamọ labẹ ihamọra nikan ni erekusu kan lati ọdun 1999. Ṣugbọn awọn ipo fun u ti buru si bi ko gba ọ laaye lati pade pẹlu awọn agbẹjọro rẹ fun osu 14 to koja. A. Öcalan, gẹgẹbi oludari apakan pataki ti awọn olugbe Kurdish ni Tọki, le ṣe ipa pataki ni fifi opin si ogun abele eyiti o ti tẹsiwaju fun ọdun 28 laarin awọn ẹgbẹ PKK (Kurdistan Workers Party) ati awọn ologun Turki ati eyiti ti na nipa 50,000 aye. Nitorinaa o yẹ ki o pade pẹlu awọn agbẹjọro rẹ, o yẹ ki o ni iraye si ọfẹ si alaye ti o yẹ nipa awọn idagbasoke iṣelu ni Tọki ati pe o yẹ ki o ni irọrun awọn conditons ki o le kopa ninu ilana idunadura alafia ti o ṣeeṣe. Igbiyanju Kurdish ni Tọki nikẹhin beere pe awọn idunadura alafia eyiti o kuna diẹ ninu awọn oṣu 14 sẹhin nitori ikuna ijọba lati ṣe awọn igbesẹ eyiti awọn ẹgbẹ mejeeji gba.
Ibeere keji ti awọn ẹlẹwọn oloselu jẹ nipa lilo ede Kurdish mejeeji ni ile-ẹjọ ati ni eto ẹkọ gbogbo eniyan. Ju 10,000 awọn ajafitafita oloselu Kurdish, awọn oloselu, awọn oludari ti ijọba tiwantiwa yan, awọn ọmọ ẹgbẹ ipo-ati-faili lati Kurdish Peace and Democracy Party, BDP, ni a ti mu ni ọdun mẹta sẹhin ati pe wọn wa ni ẹjọ ni awọn ti a pe ni “awọn ile-ẹjọ pataki”, awọn ile-ẹjọ amọja fun "awọn iwa-ipa apanilaya". Wọn ko gba wọn laaye lati daabobo ara wọn ni ede abinibi wọn. Nitorina wọn beere pe lilo Kurdish yẹ ki o jẹ ọfẹ lakoko awọn igbọran. Ati pe wọn tun beere pe eto-ẹkọ gbogbogbo ni ede Kurdish (gẹgẹbi o yatọ si ẹkọ ti Kurdish ni diẹ ninu awọn iṣẹ yiyan) yẹ ki o pese nipasẹ ipinlẹ Tọki.
Le Jẹ Ikọlu Ebi Akọkọ ni Itan-akọọlẹ Agbaye Fun Alaafia ati Lilo gbogbo eniyan ti Ahọn Iya
O le dabi ohun ajeji diẹ ni wiwo ikunku pe awọn ọgọọgọrun awọn ẹlẹwọn oloselu lọ si idasesile ebi fun imuse ti igbesẹ akọkọ ti o ṣe pataki ki awọn idunadura alafia laarin PKK ati awọn alaṣẹ ipinlẹ le bẹrẹ - yiyọ kuro ti ipinya A. Öcalan.
Gẹgẹbi gbogbo eniyan ti o ni oye ni Tọki gbawọ, paapaa ikede osise nipasẹ ijọba ti n ṣe afihan ni ọna to ṣe pataki pe idunadura laarin awọn ẹgbẹ meji le bẹrẹ le ja si opin-iná nipasẹ PKK ati nitorinaa fi ilẹ silẹ fun ojutu alaafia si ibeere Kurdish. ni Tọki eyiti o jẹ iye awọn igbesi aye pupọ ati ibajẹ iyalẹnu ni awọn ipele igbe laaye ti awujọ Tọki. Nitorina idasesile ti ebi ti o le ja si iku ti ọpọlọpọ awọn ẹlẹwọn oselu ti ijọba ba tẹsiwaju lati kọju awọn ibeere ipilẹ ti n ṣafẹri alaafia taara; iyẹn ni, fifi opin si iku awọn ọgọọgọrun awọn ọmọ-ogun ati awọn guerrilla.
Ibeere miiran, lati daabobo ara wọn niwaju ile-ẹjọ ni ede abinibi wọn ati lati gba eto-ẹkọ ti gbogbo eniyan ni Kurdish tun le dabi ajeji diẹ bi iwuri kan lẹhin idasesile ebi nla kan lakoko eyiti ọpọlọpọ awọn elewon oloselu ọgọọgọrun fi ẹmi wọn wewu. Nitorinaa kilode ti awọn ibeere wọnyi eyiti o yẹ ki o jẹ awọn ọran ti Ijakadi iṣelu deede ti yipada lati jẹ awọn ibi-afẹde ti idasesile ebi nla kan? Boya wiwo kukuru ni awọn idagbasoke iṣelu ti o waye ni awọn ọdun aipẹ ni Tọki le jẹ iranlọwọ.
Nitoripe Wọn Ko ni Awọn Yiyan miiran…
Awọn idibo gbogbogbo ti Tọki ti waye ni Oṣu Karun ọdun 2011. Awọn aṣoju ti PKK ati awọn alaṣẹ ti o ga julọ ti Ile-iṣẹ oye ti Turki (MIT) ti pade ni ọpọlọpọ igba ọdun meji tabi mẹta ṣaaju ilana idibo lati jiroro diẹ ninu awọn igbesẹ pataki ti o yẹ ki o mu nipasẹ awọn ẹgbẹ mejeeji gẹgẹbi awọn ipo iṣaaju ti idunadura alafia ti o ṣeeṣe. Awọn ipade yẹn di gbangba nigbati diẹ ninu awọn igbasilẹ ti a ti jo lori intanẹẹti ni Okudu 2011. Alakoso Agba ati oludari ti ẹgbẹ alakoso (Justice and Development Party, AKP) R. Tayyip Erdogan nigbamii gba pe o fi ẹsun rẹ labẹ akọwe, alakoso giga ti MIT, fun awọn ipade wọnyẹn o sọ pe awọn oṣiṣẹ oye ti dẹkun ipade pẹlu awọn aṣoju PKK nitori ijọba rẹ ko gbagbọ pe PKK jẹ ooto.
Sibẹsibẹ awọn olori ti PKK nigbamii sọ pe lakoko awọn ipade ti o kẹhin ni 2011, bi awọn idibo gbogboogbo ti sunmọ, awọn ẹgbẹ mejeeji ti gba lori awọn ọrọ pataki ati ni akoko yẹn wọn ro pe iṣoro Kurdish ti fẹrẹ yanju.
Ohun ti o dabi pe o jẹ ọran naa, nigba ti a ba ṣe iṣiro awọn alaye ti o wa ati idajọ lati awọn eto imulo ti ijọba Tọki lepa lẹhinna, ijọba Turki ati iṣẹ itetisi fi awọn aṣoju PKK kuro pẹlu awọn ileri diẹ, idaduro awọn igbesẹ ipari ati ifọkansi lati gba akoko. lati le ni aabo ilana idibo nipasẹ ṣiṣe idaniloju PKK si idaduro-ina pipẹ.
Eyi dabi pe o jẹ ipari ti o ni igboya lati lẹsẹkẹsẹ lẹhin awọn idibo gbogbogbo (Okudu, 2011) ninu eyiti AKP gba nipa 50% ti awọn ibo ati nitorinaa wa si agbara pẹlu atilẹyin olokiki ti o lagbara pupọ, eto imulo rẹ nipa ọran Kurdish yipada ni iyalẹnu pupọ. Jẹ ki a wo ohun ti o ṣẹlẹ ni otitọ.
Iwe Iwontunws.funfun Nfihan Irú Fascism “Asọ” ni Tọki
Ni Tọki, nipasẹ agbara ti “ofin egboogi-apanilaya” eyiti o wa ni ipa lati ọdun 2006, awọn abanirojọ ipinlẹ ati “awọn ile-ẹjọ pataki” le mu ati dajọ fun ẹnikẹni ti o ba n sọrọ pẹlu ọran Kurdish si awọn ẹwọn to ṣe pataki bi ọdun 10-15 ati paapaa diẹ sii.
Kopa si ifihan alaafia ti n pe fun ojutu alaafia si iṣoro Kurdish, si ikede iroyin kan ti o beere fun yiyọkuro ti ipinya ti a lo si olori Kurdish A. Öcalan, ti o sọrọ ni apejọ kan ni aṣoju awọn ẹtọ Kurdi, jẹ ọmọ ẹgbẹ ati alapon ti BDP (Ẹgbẹ Alaafia Kurdish ati tiwantiwa) ni eyikeyi ipo lati oke si ipo-ati-faili, jijẹ Mayor Mayor ti ilu Kurdish… ipanilaya owo amounting si eru tubu awọn gbolohun ọrọ.
Nitorinaa, nitori abajade awọn iṣẹ ọlọpa ti n tẹsiwaju lati ọdun 2009, ṣugbọn o pọ si ni pataki lẹhin awọn idibo Oṣu Karun ọdun 2011, diẹ sii ju awọn ajafitafita Kurdish ati awọn oloselu 10,000 ni a fi sinu tubu. Awọn eniyan wọnyi ko ṣe alabapin si eyikeyi iwa-ipa tabi ija-ija.
Lara awọn ẹlẹwọn wọnyi awọn dosinni ti awọn Mayors ti a yan, diẹ ninu wọn jẹ awọn Mayors ti awọn ilu Kurdish pataki bi Van ati paapaa awọn ọmọ ẹgbẹ diẹ sii ti awọn igbimọ agbegbe ti ọpọlọpọ awọn ilu ati awọn ilu Kurdish.
Fere gbogbo awọn agbẹjọro ti A. Öcalan ni a fi sinu tubu ni Oṣu kọkanla ọdun 2011 pẹlu idiyele ti iranlọwọ “agbari apanilaya”, iyẹn, PKK.
Awọn oniroyin 76 wa ninu tubu ni ibamu si ijabọ aipẹ ti Igbimọ lati Daabobo Awọn oniroyin (CPJ) ati pe ọpọlọpọ ninu wọn ni a mu lakoko awọn iṣẹ ọlọpa ti o dojukọ awọn media Kurdish ni Oṣu kejila ọdun 2012.
Awọn ọmọ ile-iwe ti o ju 700 wa ninu tubu ni ibamu si ijabọ kan nipasẹ Initiative of Solidarity with Arrested Students (TODI) ati lẹẹkansi pupọ ninu wọn jẹ ọmọ ile-iwe alapon Kurdish.
***
O han gbangba pe awọn idibo gbogbogbo June 2011 jẹ aaye iyipada ninu awọn eto imulo AKP. Prime Minister R.T. Erdogan ati awọn oludari giga miiran ti ẹgbẹ iṣakoso AKP yan lati ṣe deede ara wọn pẹlu eto ipaniyan ti ara ilu Turki ati ti orilẹ-ede ti o wuyi botilẹjẹpe wọn jẹ alariwisi Islamists ni ẹẹkan. Lakoko ọdun mẹwa ti AKP ni agbara, iru oligarchy tuntun kan ti gbilẹ eyiti o ti ṣetan lati jẹ apakan ti ẹrọ imunibinu yii. Oligarchy yii ti o jẹ ti bourgeoisie tuntun ti o dagbasoke, diẹ ninu eyiti o ti di awọn ile-iṣẹ nla tẹlẹ, ti awọn ile-iṣẹ media ti o lagbara, ti nẹtiwọọki eka ti awọn iwulo ati awọn eto aabo ati ti diẹ ninu awọn ti agbaye ti a pe ni “awọn ẹgbẹ ẹsin” di awọn ọga tuntun ti ipanilaya aṣa. ati ohun elo ipinle ti orilẹ-ede. O gba itumọ ọrọ gangan awọn eto imulo ipilẹ ti ilu Tọki o bẹrẹ lati daabobo wọn lodi si awọn Kurds, awọn ẹlẹsin ti o kere bi Alawites, awọn ẹgbẹ ti a yọkuro ti aṣa, awọn oṣiṣẹ, awọn talaka ati awọn apakan miiran ti ko ni anfani ti awujọ Tọki.
Awọn eto imulo ipanilaya ti ẹgbẹ iṣakoso tun jẹ itọsọna si kilasi iṣẹ ati awọn ajafitafita Kurdish. Igbiyanju iṣẹ ti wa ni titẹ pupọ si iwọn airotẹlẹ ati pe awọn ẹgbẹ oṣiṣẹ ko ni agbara iṣeto wọn nipasẹ ọpọlọpọ awọn atunṣe si awọn ofin to wa tẹlẹ. Idasesile kan laipẹ ti awọn oṣiṣẹ irinna ọkọ oju-ofurufu ṣe yorisi atunṣe ti o fi ofin de ikọlu ni eka ọkọ oju-ofurufu ati titu ti diẹ sii ju awọn oṣiṣẹ idaṣẹ 400 nipasẹ awọn ifọrọranṣẹ.
Paapaa ni awọn ọdun diẹ sẹhin awọn eniyan Kurdish ati awọn aṣoju oṣelu wọn ni a finnufindo gbogbo ọna ti ikede oselu alaafia. Ifihan kọọkan ati atako ni wọn ni inira ati awọn dosinni ti Kurds ti farapa pupọ ati ti ku.
Nitorinaa ipanilaya ipinle ti o nira pupọ fi awọn ọna meji silẹ si awọn ajafitafita Kurdish: Boya lati fi sinu tubu ati lati ṣe idanwo pẹlu awọn gbolohun ẹwọn ti o wuwo tabi lati kopa si guerrilla Kurdish.
Bayi o dabi fun mi pe awọn ẹlẹwọn oloselu wọnyi ti o wa ninu idasesile ebi n gbiyanju lati ṣii ọna tuntun fun ija oselu ti o tọ ati ti alaafia. Wọn nilo iṣọkan agbaye…
ZNetwork jẹ agbateru nikan nipasẹ ilawo ti awọn oluka rẹ.
kun