Lütfen Znet'e Yardım Edin
Kaynak: Rosa Luxemburg Stiftung
Rusya'nın Ukrayna'ya karşı saldırganlık savaşı, uluslararası hukuku büyük ölçüde ihlal ediyor ve dolayısıyla Rusya ile nasıl başa çıkılacağı konusunda yeni tartışmalara yol açıyor. Sonuç olarak Finlandiya ve İsveç NATO'ya katılmaya her zamankinden daha yakınlar. Finlandiya NATO'ya katılırsa Batı askeri ittifakının Rusya ile olan kara sınırı iki katına çıkacak. Finlandiya Sol Gençlik Başkanı Pinja Vuorinen, Finlandiya'da Rusya-Ukrayna savaşının en önemli sonucunun NATO üyeliği meselesi olduğunu söylüyor. Duroyan Fertl, Finlandiya'nın savaşa ilişkin tutumu ve Finlandiya için beklenen sonuçları hakkında onunla röportaj yaptı.
Finlandiya hükümetinin Ukrayna'daki savaşa tepkisi nedir? Pozisyonda önemli bir değişiklik var mı? Hükümet Ukrayna'da barışı tesis etmek için ne gibi önlemler almayı planlıyor?
Finlandiya hükümeti Ukrayna'daki savaşa birleşik bir şekilde tepki gösterdi ve merkez sol koalisyon hükümetindeki tüm partiler Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısını kınadı. Hükümetin bu duruma yanıt olarak attığı en önemli adım, Rusya'ya hem ulusal hem de AB düzeyinde yaptırım uygulanması yönünde baskı yapmak oldu. Saldırının şiddeti dalgalanmaya devam ederken genel olarak tutum, durumu değerlendirmek yönünde olmuştur.
Sonuç olarak, saldırı, bir bütün olarak Avrupa'da olduğu gibi Finlandiya için de büyük bir şok oldu; bazıları soğukkanlı tepkiler isterken, diğerleri askeri harekat için çok daha hararetli taleplerde bulundu. Rusya'nın komşusu olan Finlandiya'nın özellikle ülkenin karşı karşıya kalabileceği olası güvenlik risklerinden endişe duyması anlaşılabilir bir durumdur.
Şu ana kadar hükümetin tepkisi, diğer AB ülkelerinin yaptığı gibi Ukrayna'ya maddi destek sağlamak ve halkına geçici sığınma imkanı sunarak insani destek sağlamak oldu. Aynı zamanda barış müzakereleri çağrısında da bulundu ve Finlandiya Devlet Başkanı hem ABD Başkanı Biden hem de Rusya Devlet Başkanı Putin ile temas halindeydi.
Finlandiya'nın Ukrayna işgalinin ardından NATO etrafındaki tartışmalara ilişkin mevcut tutumu nedir?
Finlandiya'daki en önemli sonuç hiç şüphesiz merkezi bir siyasi konu haline gelen NATO üyeliği sorunu olmuştur. Finlandiya NATO üyesi bir ülke değil ve uzun süredir nüfusun büyük bir kısmı NATO üyeliğini desteklemiyor. Ukrayna'daki savaş bunu değiştirdi. Sadece birkaç hafta içinde nüfusun çoğunluğu bir U dönüşü yaptı ve artık NATO'yu destekliyor; ancak elbette bu desteğin uzun süreli mi olacağı yoksa sadece savaşa verilen şok bir tepki mi olacağı henüz cevaplanması gereken bir soru.
Sağ koalisyon partisi gibi bazı aktörlerin bunu onlarca yıldır sürdürdükleri NATO yanlısı gündemi ilerletmek için bir fırsat olarak gördükleri açık. Ancak parlamentodaki diğer birçok parti de tutumlarını yüksek sesle dile getiriyor. Örneğin, başta askeri politika olmak üzere güvenlik konularında geleneksel olarak açık sözlü olmayan Yeşiller Partisi, NATO'ya verdiği desteği yüksek sesle dile getiriyor.
Mevcut koalisyon hükümetinden yalnızca İsveç Halk Partisi hükümete girmeden önce NATO üyeliğini açıkça desteklemişti. Ancak Yeşiller açıkça tutumlarını NATO yanlısı olarak değiştirdiler. Geriye Sosyal Demokratlar, Merkez Parti ve Sol İttifak kalıyor.
Bütün bu partiler, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinden sonra kendi partileri içinde görüşlerinin değişip değişmeyeceği konusunda görüşmelere başladı. Ancak bu tartışmaların sonuçları henüz görülmedi ancak bazı partilerin pozisyon değiştirmesi de pek olası değil.
Finlandiya'da parlamento seçimleri Nisan 2023'te yapılacak ve güvenlik konuları mutlaka masada olacak. NATO üyeliği konusunda referandum yapılıp yapılmayacağı veya bir sonraki seçimlerin sözde 'NATO seçimleri' olup olmayacağı henüz bilinmiyor. Finlandiya'nın seçimlerden önce NATO'ya katılım başvurusunda bulunması da imkansız değil, ancak bunun Merkez Parti'nin ve Sol İttifak'ın parti kongrelerinin Haziran ayında yapılmasından sonra gerçekleşmesi kuvvetle muhtemel.
Finlandiya Ukrayna'ya silah mı sağlıyor yoksa silah tedarik ettiğini mi duyurdu? AB düzeyinde ve NATO karşısında konumu nedir?
Finlandiya, Ukrayna'ya diğer maddi desteğin yanı sıra silah da sağladı. Bunu yaparak, daha önce savaşta olan bir ülkeye doğrudan silah malzemesi bağışlamadığı için tarihi bir emsal oluşturdu.
Mevcut hükümetin onaylanmış programında Finlandiya'nın savaş halindeki ülkelere silah satamayacağı veya bağışlayamayacağı yönünde bir madde yer alıyor. Ancak hükümet, Yemen'deki kuvvetlere malzeme sağlayan Birleşik Arap Emirlikleri'ne silah satışını denetlediği için bu maddeyi daha önce birçok kez ihlal etmişti. Ayrıca Kuzey Suriye'de Kürtlere karşı savaş yürüten Türkiye'ye bir Fin firmasının silah malzemesi satmasına da izin verildi.
Bu nedenle, Ukrayna'ya silah tedariki konusundaki kamuoyu tartışması başlangıçta biraz karışıktı. Bununla birlikte, tüm hükümet koalisyonu partileri çeşitli malzemelerin bağışlanması konusunda anlaştılar. İlk başta yayınlanan bilgiler kurşun geçirmez yelekler ve kompozit miğferlerin ihracatıyla ilgiliydi, ancak birkaç gün sonra tüfek ve RPG'lerin ihracatı da doğrulandı. Hiçbir hükümet veya parlamento partisi buna karşı çıkmadı.
Genel olarak Finlandiya'nın Ukrayna'ya malzeme tedariki konusundaki görüşleri diğer AB ülkeleriyle aynı doğrultudadır. Finlandiya NATO'nun bir parçası olmadığından bu konuda doğrudan bir karşılaştırma yoktur.
Sol parti hem savaşa hem de hükümetin tepkisine nasıl tepki verdi? Pozisyonda önemli bir değişiklik oldu mu? Sol partinin savaşı sona erdirmek ve Ukrayna'da uzun vadeli barışı inşa etmek için somut tedbirlere ilişkin önerisi nedir?
Sol İttifak partisi hükümet koalisyonunun bir üyesi olduğu için tepkileri, örneğin yaptırımlar, savunma malzemeleri bağışı ve AB'nin tepkisi açısından büyük ölçüde hükümetin tepkileriyle aynı doğrultuda oldu. Sol parti, Rusya'nın fosil yakıtlarına yönelik yaptırımlara verdiği desteği yüksek sesle dile getiriyor. Finlandiya'nın fosil bazlı enerjisinin büyük bir kısmı Rusya'dan geldiğinden, bu, enerji sektörümüzün fosil yakıtlardan ayrılmasını hızlandırmak için önemli bir fırsattır.
Güvenlik politikaları söz konusu olduğunda, Finlandiya'daki tartışmalar Ukrayna'da barışın inşası sorunundan ziyade Finlandiya'nın kendi güvenliği etrafında yoğunlaşıyor. Rusya ile 1,300 kilometrelik bir sınırı paylaştığımız ve küçük bir ülke olarak uluslararası barış görüşmelerinde nispeten küçük bir rolümüz olduğu için bu bir dereceye kadar anlaşılabilir bir durum. Bununla birlikte, Rus kuvvetlerinin Ukrayna'dan çekilmesi ve işgalin durdurulması yönünde barış görüşmeleri yapılması yönünde sürekli çağrılar yapılıyor.
Sol partiye göre Avrupa'da (ve/veya küresel olarak) ilerici ve sürdürülebilir bir güvenlik altyapısı nasıl olurdu? (Sol partinin duruma yanıt veren tartışmalar ve politikalar üzerinde nasıl bir etkisi var?)
Sol İttifak'ın güvenlik politikaları konusundaki tutumu oldukça ilginç ve kesinlikle basit değil. Her ne kadar Sosyal Demokratlar ve Merkez partisi de NATO üyeliğine ilişkin görüşlerini açıklamamış olsa da, Sol İttifak medya alanında, özellikle de sağ medya alanında, Finlandiya'nın NATO üyeliğinin tek dayanağı olarak görülüyor.
Parti şu anda katılmaya karşı çıksa da, büyüklüğü tek başına onu Finlandiya'nın NATO'ya katılmasını engelleyecek kadar önemli bir aktör yapmıyor; ne kadar talihsiz olursa olsun. Bu nedenle tepki oldukça saçma oldu. Ayrıca parti, Rus muhalefetini ve ülkedeki ezilen azınlıkları destekleyen en sesli partilerden biri olmasına rağmen, Rus zihniyetli olarak görülüyor.
Parti bu yıl haziran ayında parti kongresini yapacak ve partinin güvenlik politikalarının değişmesi muhtemel. Genel olarak parti, İskandinavya güvenlik işbirliğini, özellikle İsveç'le ve aynı zamanda diğer İskandinav ülkeleriyle de destekledi. Ukrayna'daki savaş sonrasında NATO'ya alternatif olarak AB'nin güvenlik altyapısının güçlendirilmesine yönelik çağrıların artması muhtemeldir.
Finlandiya'da protestolar oldu mu? En önemli talepleri neler? Protestoların düzenlenmesinde barış örgütlerinin rolü nedir? Sendikaların rolü nedir?
Finlandiya genelinde ve Helsinki'de çok sayıda protesto düzenlendi. Protestolar genel olarak Rusya'nın Ukrayna'dan ayrılması talepleri ve genel barış çağrılarından oluşuyordu. Gösteriler çoğunlukla yerel Ukrayna örgütleri ya da barış örgütleri tarafından düzenlendi. 26.2'de. Ukrayna'daki savaşa karşı gösteriler yaklaşık on bin insanı Helsinki sokaklarına çekti.
Finlandiya'da normalde olduğu gibi gösterileri düzenleyenler sendikalar olmadı. Ancak, örneğin yayınladıkları açıklamalarla Ukrayna ile dayanışma gösterdiler. Helsinki'deki gösterilerden biri siyasi gençlik örgütleri tarafından düzenlendi ve özellikle sağdan sola tüm parlamento partilerinin gençlik örgütlerini içeriyordu.
Pinja Vuorinen Finlandiya Sol Gençliği Başkanıdır
ZNetwork yalnızca okuyucularının cömertliğiyle finanse edilmektedir.
Bağış