E ’ngoe ea litsela tseo karohano ea merabe United States e ileng ea iponahatsa ka eona haufinyane tjena ke phapang ea kamoo batsoali ba makhooa le batsoali ba ’mala ba makhooa ba ileng ba arabela kateng polaong ea mohlankana oa Moamerika oa Moamerika, Mike Brown, ke lepolesa la lekhooa Ferguson, Missouri.
Batsoali ba bangata ba mebala ba hlalositse mesarelo le khalefo ea bona - eseng feela ka lebaka la tahlehelo ea botlokotsebe ea Mike Brown empa le ka tsela eo tahlehelo e leketlileng e le tšokelo ho ngoana e mong le e mong oa Motšo le ho qobella motsoali e mong le e mong oa Letšo ho leka-lekanya kamano e haufi-ufi le kamano ea botsoali le bana. tebello ea sebele ea hore e tla khaoloa ke pefo ea khethollo ea morabe. Ka lehlakoreng le leng, batsoali ba makhooa ba ne ba bonahala ba sa ikamahanye le taba ea tahlehelo e khōlōhali. Re tsepamisitse maikutlo ho e-na le manane a lintho tse lokelang ho etsoa - tse ling tsa tsona li ne li e-na le sepheo se setle, ho kenyelletsa le ho nahana ka hore na re ka phahamisa sehlooho sa morabe joang le bana ba rona ba makhooa. Empa hoo e ka bang kaofela ha bona ba ile ba iphapanyetsa seo mohlomong e leng karabelo ea pele ea bohlokoa ka ho fetisisa, 'me ke masoabi. Karabelo ea bobeli ea bohlokoa ka ho fetisisa ke ho hanela teko ea ho theha liketso tsa rōna boikhethelong ba botho. Ho utloahala eka ha ea lokela ho ba thata hakaalo, empa setso sohle, ho kenyeletsoa litšiea tsa rona tsa likeletso, li lula li re sutumelletsa joalo.
'Me u ne u nahana hore litšiea tsa keletso ea batsoali li ne li batla li le molemo? Kamoo ho bonahalang kateng, ha ho joalo - bonyane ha ho tluoa tabeng ea morabe.
Bakeng sa mme oa Moamerika oa Amerika, Stacia L. Brown, liketsahalo tsa Ferguson li ile tsa mo siea a ikutloa a se na thuso ea batsoali. Ha a sheba morali oa hae ea lilemo li 4, o hlalosa ka bokhabane tšepiso eohle eo a e bonang ho eena, leha ho le joalo ka nako e tšoanang o tlameha ho lumela hore na e ka tlosoa habonolo hakae. Bekeng e fetileng feela motseng oa habo, ngoanana ea lilemo li tharo o ne a le teng thunyeletsoe.
Haufi le seterata moo setopo sa Mike Brown se neng se robetse letsatsing le chesang ka lihora tse 'nè,' me ka mor'a moo se ntšoa ka SUV, bana ba bapala ka qhobosheane ea bouncy. Ke ne ke le sieo, empa ke utloile ka eona ho Moruti Sekou nakong ea thero ea hae ka Sontaha sa morao tjena Kerekeng ea First Baptist e Boston. Bana bana ba ne ba ea moketeng oa ho khutlela sekolong oo ke nahanang hore o ne o lokela ho keteka selemo sa sekolo se tlang, 'me ka ho hlakileng bokamoso ba bana, bokhoni bohle ba bona, le ho phethahala ha bona lefatšeng lena. Leha ho le joalo, ho e-na le hoo, ba ile ba fumana thuto ea ntho e ka etsahalang ka 'mele e ntšo le e sootho lefatšeng lena. Ho sa tsotellehe hore na u le motsoali ea hlokolosi hakae, u leka ho hopotsa bana ba hao hore ke ba bohlokoa le hore ke ba bohlokoa, ha ho na khōliso e lekaneng lefatšeng e ka hanyetsanang le molaetsa oa mofuta oo. Ha ho makatse hore ebe, ho batsoali ba Maafrika a Amerika, ho holisa bana ka linako tse ling ho ka ikutloa joalo ka (ka mantsoe a Stacia Brown) “mosebetsi oa sethoto. "
Ka lilemo tse mashome joale basali ba mebala le ba bang ba basali ba basoeu ba entse nyeoe ea hore tokoloho ea ho ba le bana ke e fetang tokelo ea ho ntša mpa le thibelo ea bokhachane. Tokoloho ea ho ba le bana e hloka ho kenyelletsa tokelo ea ho na masea haeba le ha u a batla - ntho eo e seng kamehla khetho bakeng sa basali ba mebala ba 'nileng ba e-ba le sterilized ka mokhoa o sa rateheng khahlanong le thato ea bona kapa ba amohuoang lisebelisoa ka mokhoa o hlophisitsoeng, kahoo ba thatafatsa ho hōlisa bana le ho feta. Ho phaella likhatellong tsena, khatello ea maikutlo e bakoang ke ho ba le lerato le otlang pelo leo batsoali ba nang le lona bakeng sa bana ba bona ebe ba tlameha ho utloa lerato leo lelapeng le hlasetsoeng ke pefo ea khethollo ea morabe. Joalo ka Tamura Lomax ho Feminist Wire o re, “Ke mme e motsho le mosadi wa motho e motsho. Ke tshaba ho bolokeha ha baratuwa ba ka ka matsatsi wohle.
Polao ea bacha ba batšo ehlile ke taba ea toka ea pelehi, joalo ka ha Dani McLain a pheha khang Sechaba. Mohlomong re ka eketsa hore toka ea ho ba le bana e fetela ho ho khona ho romela ngoana oa hao papaling ea qhobosheane ea bouncy ketsahalong ea ho khutlela sekolong ntle le ho tšoenyeha ka hore ngoana oa hau ka nako e ts'oanang o tla tlameha ho bona mohlankana e motšo. a bolaoa ke ba boholong ’me hamorao sehlopha se senyenyane sa Batho ba Batšo se tšoaroa ka ho se hlomphehe ho nyonyehang.
Ho sa le joalo, ho ile ha etsoa litšiea tsa keletso bakeng sa batsoali ba makhooa. Tse ngata tsa tsona li ngotsoe ke batsoali ba makhooa ba nang le maikemisetso a matle ba nang le thahasello e tiileng ea ho sebelisa karolo ea bona ka lapeng ho sebetsana le khethollo ea morabe sechabeng sa rōna. Leha ho le joalo boholo ba litšiea tsena tsa likeletso li tiisa matla a matla a re bolokang re ikakhetse ka setotsoana khethollong ea morabe e leng motso oa tlolo ea molao e etsahetseng Ferguson ('me e etsahetse metseng e mengata ho pholletsa le naha).
Ka mohlala, ho batsoali ba makhooa, re ile ra fumana keletso e nang le sepheo se setle mabapi le kamoo re lokelang ho hopola ho bua le bana ba rōna ka khethollo ea morabe. Tse ngata tsa likarolo tsena li ile tsa tla ho rona ka manane a baloang: Litsela Tse Leshome Batsoali ba Makhooa ba ka Loantša Khethollo ea Morabe, Mabaka a mahlano ao bohle re a hlokang ho bua ka morabe oa Amerika, 'me Lintho tse Tšeletseng tseo Batsoali ba Makhooana ba ka li Etsang ho Hōlisa Bana ba Hlokometsoeng ka Morabe - joalokaha eka manane a ka re thusa ho sebetsana le khethollo ea morabe le bana ba rona ka tsela e tšoanang le eo lichate tsa mosebetsi le manane a korosari a re thusang hore re ikutloe re sebetsa re bile re ikarabella.
Bothata bo ka sehloohong ka manane ana ke hore a kheloha se etsang hore re be batho ba bangata - bokhoni ba rona ba ho utloela bohloko. Batsoali ba makhooa: ka ho se itumelle ho sareloa, ka ho se arolelane masisa-pelo a rona le bana ba rona, ha re batho ka botlalo. Re ntse re itšoara joaloka makhooa a hlileng a lumelang hore bana bao ba bolailoeng ke bona tse ling bana ba batho. Re hloka ho soabisa bana bana ba bolailoeng eseng joalokaha eka e ne e le bana ba rona empa hobane ba joalo bana ba rona. Mapheo a rona a hokahane. Bana ba rona ha ba khone ho ba batho ka botlalo ntle le haeba bohle ba ka ba motho ka botlalo.
E leng khopotso ea hore le rona makhooa re lokela ho llela Darren Wilson, lepolesa la lekhooa le ileng la thunya Mike Brown. Darren Wilson, ka mor'a tsohle, le eena o se a nyenyefalitsoe. Junifomo ea hae, sethunya sa hae, koetliso ea hae, tšabo ea hae, le monoana oa hae oa letsoho o thabileng, ka tekanyo e itseng, e ne e le mocha o moqotetsane le o bolaeang oo ka oona ho neng ho phalla leqhubu le leholo la melaetsa ea sechaba, ea lipolotiki, ea setso e hahang bophelo ba Batho ba Batšo e le ntho e ka sehloohong. ha ho na taba. Ka ho itumella ho ba mocha ona, Darren Wilson ha a na botho. O na le boikarabelo ba botho bakeng sa liketso tsa hae, empa makhooa le ’ona a jara boikarabelo. Mohato oa pele oa ho utloisisa mokhoa oa ho etsa moelelo ke ho amohela mo joalo ka mora oa rona, le ho soabisa seo re lahleheloang ke sona ha sechaba seo re phelang ho sona se thusa ho fetoha bara ba rōna ba makhooa ho ba babolai.
Bothata bo bong ka manane ana ke hore aa khothaletsa ho bua – jwalo ka ha eka ke pheletso ka boyona. Batsoali ba makhooa ho bua le bana ba bona ba makhooa ka khethollo ea morabe ke habohlokoa. Bana ba makhooa ba hloka litlhaloso tsa mantsoe tsa se etsahalang lefatšeng le ba potolohileng. Ba hloka ho utloa ka histori le boikarabelo bo khethehileng bo tlisoang ke ho ba makhooa naheng e nang le khethollo ea morabe. Empa ho bua ha hoa lekana.
Puisano ea lekunutu lipakeng tsa hau le bana ba hau e joalo hantle - lekunutu. Khethollo ea morabe ha se boinotšing ho hang. Hangata e bapalla batho ka bomong, ha e le hantle, empa ha e le hantle ke sebata sa sebopeho le tsamaiso. Ipotse: Ke bohato bofe boo ke bo nkang khahlanong le khethollo ea morabe, 'me na ho na le litsela tseo nka lumellang bana ba ka ho bona mosebetsi oa ka' me ba tsamaee le 'na mosebetsing oa ka e le hore ba qale ho ithuta butle-butle le ka litsela tse loketseng lilemo hore na ho bolela'ng ho kena nako e telele- ntoa ea nako, ea tlase, e etelletsoeng pele ke batho ba fapaneng khahlanong le setheo se nang le mekhahlelo e mengata, se rarahaneng joalo ka khethollo ea morabe?
Tse ling tsa likeletso tse eang ho batsoali ba makhooa li akarelletsa ho nka khato, empa liketso ke lintho tse kang: ho etsa setsoalle le batho ba bangata ba mebala, “kopanya sefuba sa lintho tsa ho bapala,” le ho reka libuka tsa litšoantšo tse bontšang batho ba sootho le ba batšo. Tsena ke mehopolo e metle, hape, empa, joalo ka ho bua, li romella motsoali tharollong ea lekunutu. Nka inahanela hore batsoali ba makhooa ba molato ba bala palo ea batho ba mebala eo ba e nkang e le metsoalle le ho theha leano la ho leka ho "fumana" ho feta. Ke ka inahanela batsoali ba makhooa ba reka ka hloko lintho tsa ho bapala le libuka tse nepahetseng lipolotiking 'me ba ipotsa hore na buka ena e nepahetse kapa hore na ntho eo ea ho bapala e tla u thusa,' me ka bohlale ba leka ho tataisetsa bana ba hau linthong tseo ha seo ba hlileng ba se ratang e le "Waldo o kae?"
Ho hobe le ho feta, nka nahana hore batsoali ba makhooa ba nka keletso ena ka botebo ’me ba nahana hore sena se lekane. Ha se.
Ke mang ea neng a tseba hore keletso ea botsoali e ka ba habeli e le litaelo tsa mokhoa oa ho itšoara joaloka neoliberal - tsepamisa maikutlo ho motho ka mong le ho reka lintho tse ling?
Bakeng sa mokhoa oo e seng oa neoliberal, mohlomong rona re le batsoali ba makhooa re ka leka ho tsoa lapeng. Mohlomong re ka itšoara joaloka batho ba baholo ba iponahatsang re le batšoantšisi lefatšeng, re le batho ba utloisisang hore phetoho e etsahala ha re kopana le ba bang ho nka khato ka lintho tsa bohlokoa ka ho fetisisa. Sena se fetola molaetsa ho bana ba rona ka tsela e kholo. Ha se bohle ka bona le khetho ea bona ea botho. Ha re fumane ho imoloha hore bonyane ha rea ka ra phahamisa Darren Wilson. Kapa bonyane bana ba rona ha ba itšoare ka litsela tse ka ntle tsa khethollo ea morabe. Khethollo ea morabe e kholo ho feta khetho ea rona ea botsoali ba lekunutu. Mme re lokela ho bontsha bana ba rona seo, jwalo ka batswadi ba bona le hobane rea tsotella bohle bana, re ntoeng khahlanong le khethollo ea morabe ka tekanyo e kholoanyane. Re batla mekhoa ea ho sebetsa le ba bang ho etsa phapang kamoo sechaba sa rona se sebetsang kateng.
Joaloka batsoali, ehlile re tla hlokomela mabelo le malapeng. Bana ba rōna ba hloka hore re nahane ka bona le ho buisana le bona. 'Me ha se mohopolo o mobe ho nahana ka lintho tsa ho bapala le libuka tse atileng lapeng la hau.
Empa liketso tsena ha li sebetsane le khethollo ea morabe ebile ha li tiise hore re hōlisa “bana ba hlokolosi ka morabe.” Haeba ho joalo, liketso tsena li ka etsa se fapaneng. Ba ka tšehetsa bana ba hau ho bona khethollo ea morabe ka lense ea bona ea lekunutu. “I ha ke khethollo ea morabe,” ba ka ’na ba nahana joalo. “I ke balile libuka tse buang ka Harriet Tubman.” Kapa ho etsa tokening ho feta: "I e-ba le metsoalle ea Batho ba Batšo.” Ho sa le joalo, sebata se seholohali sa khethollo ea morabe se ntse se le ka pel’a rōna ka batho ba mebala-bala ba bolailoeng ka mokhoa o hlophisitsoeng, ba koaletsoe literonkong, ’me ba koaletsoe hore ba se ke ba fumana lisebelisoa, thuto, mesebetsi e hlomphehang le tlhokomelo ea bophelo. Joaloka batsoali ba makhooa, re lokela ho etsisa bana ba rona kamoo re nkang kateng hore ka, kamoo re hanang ho hoheloa ka tharollo poraefete, kamoo re hana ho de-humanize rona le bana ba rōna ka ho reka ka khopolo ea hore re sireletsehile esita le haeba ba bang ha li joalo.
Cynthia Peters ke mohlophisi oa Moemeli oa Phetoho. Ke motšehetsi oa nako e telele ebile ke setho sa City Life/Vida Urbana, 'me o sebeletsa botong ea mokhatlo oa toka oa bacha o bitsoang Sekolo sa Motse le boto ea baithuti ba khale ba Mehopolo ea Sechaba le Moruo oa Lipolotiki ho UMASS/Amherst. O lula Boston mme oa ngolla ZNet 'me TelSUR.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate