Mekhatlo ea morao-rao ea boipelaetso e mabifi ea Venezuela e bonahala e lumellana le mohlala, 'me e emela mokhoa oa ho hula le ho hula oa khanyetso e arohaneng ea naha. Ka makhetlo a 'maloa lilemong tse 15 tse fetileng ho tloha ha mofu, mopresidente oa mehleng, Hugo Chávez a kena setulong ka 1999, bohanyetsi ba lipolotiki bo ile ba qala boipelaetso bo mabifi bo reretsoeng ho qobella mopresidente oa hajoale ho tsoa setulong. Habohlokoa haholo, boipelaetso bo joalo e ne e le karolo ea 'muso oa April 2002 o ileng oa tlosa Chávez ka nakoana, 'me oa tsamaisana le seteraeke sa oli sa 2002/2003. Ka Hlakola 2004, karolo e matla ea bohanyetsi e ile ea hlahisa "Guarimba": merusu e mabifi ea lihlopha tse nyane tse ileng tsa holofala karolo e ka bochabela ea Caracas ka matsatsi a 'maloa ka sepheo se phatlalalitsoeng sa ho baka moferefere. Joaloka Mookameli oa CEPR Mark Weisbrot e hlalositse, joale - joalo ka hona joale - leano le hlakile: lekala la khanyetso le batla ho senya liphello tsa likhetho tsa demokrasi. Phapang ea bohlokoa nakong ena ke hore Venezuela e na le mopresidente oa eona oa pele oa kamora Chávez, 'me karolo ea bohlokoa ea leano la bohanyetsi ka kakaretso e bile ho tšoantša Nicolás Maduro e le mohlala o mobe oa mohlahlami oa pele le mopresidente ea sa hlomelloang ho sebetsana le boemo. mathata a naha (ao bongata ba ona a fetelelitsoeng mecheng ea litaba ea poraefete ea Venezuela, e ntseng e le teng haholo e ruiloeng ke bohanyetsi, hammoho le mecha ea litaba ea machaba).
Kamora tlholo ea Maduro ea likhetho ka Mmesa selemong se fetileng (ka bohanyetsi bo bongata ho lla "bomenemene" leha e le teng ha ho na lipelaelo tse utloahalang mabapi le bonnete ba liphetho), bohanyetsi sheba ho ea likhethong tsa 'masepala tsa December e le referendum ea' muso oa Maduro, a ikana ho hlōla mokha o busang oa PSUV le baemeli ba selekane. Sephetho, se ileng sa siea mekha ea pro-Maduro ka tlhōlo ea lintlha tse 10, e bile tlhōlo e makatsang bakeng sa bahanyetsi, 'me lekhetlong lena ha baa ka ba ikhathatsa ka ho bolela hore likhetho li ne li qhekelloa. Ho latela tlhahlobo ea bohanyetsi pele ho likhetho, tšehetso ea Maduro ho bonahala e se e holile likhoeling tse etellang pele likhetho. Joalo ka ha re entse e bontšitse, sena se ka 'na sa bakoa ke karolo e' ngoe ea tse kholo phokotso ya bofutsana ka 2012 le melemo e meng ea moruo le ea sechaba e etelletseng pele mathata a morao tjena a moruo.
E hlōtsoe likhethong, mokha o khahlanong le demokrasi oa khanyetso o ile oa itokisetsa teko e ncha ea ho senya 'muso o khethiloeng,' me oa khothalletsa boipelaetso bo batlang bo le bonyenyane, empa hangata bo le mabifi ba liithuti mathoasong a February. Eaba ba bitsa boipelaetso bo boholo ka February 12, Letsatsi la Bacha la Venezuela bohareng ba Caracas. Lipontšo li 'nile tsa tsamaea le letšolo la mecha ea litaba ea sechaba le jalang boitsebiso bo fosahetseng ka boiteko ba ho hlalosa tsamaiso ea Maduro e le mohatelli ea mabifi ho e-na le' muso o khethiloeng o tummeng. Litšoantšo tsa pefo ea mapolesa e tsoang linaheng tse ling le boipelaetso bo fetileng - lilemo tse 'maloa - li hlahisitsoe mecheng ea litaba ea sechaba joalokaha e etsahetse matsatsing a morao tjena Venezuela. A Video ea YouTube e 'nileng ea shebelloa ke bashebelli ba ka bang limilione tse 2 e fana ka setšoantšo se lehlakoreng le le leng sa boemo' me ka bohata e bolela hore 'muso oa Venezuela o laola liea-le-moea le thelevishene tsohle naheng, har'a lintho tse ling tse sothehileng. Litaba tse joalo li etsahetse ka April 2002 le liketsahalong tse ling tse fetileng Venezuela, haholo-holo ha li ne li qhekelloa. litšoantšo tsa video li ile tsa sebelisoa ho fana ka mabaka a lipolotiki bakeng sa coup d'etat.
Leha ba bang ba mekha ea maano a kantle ho naha ea Washington ba ka leka ho hlahisa baetapele ba leqhubu lena le lecha la boipelaetso e le bahale ba hlorisoang ba demokrasi, ha e le hantle ba na le nalane ea ho ts'ehetsa liteko tse khahlanong le demokrasi le tse seng molaong tsa ho leleka mmuso. Leopoldo López le Maria Corina Machado ka bobeli ba tšehetse phetohelo ea 2002; nyeoeng ea López o ile a kenya letsoho ho eona ka ho laola ho tšoaroa ha Letona la Toka le Litaba tsa ka Hare Ramón Rodríguez Chacín ka nako eo, ha López e ne e le ramotse oa Chacao. Mapolesa a ile a hula Rodríguez Chacín ka ntle ho mohaho oo a neng a balehetse ho oona ho mokhopi o halefileng, o ileng oa mo hlasela. Corina Machado o ne a le teng haholo ha mmuso oa phetohelo oa Pedro Carmona o ne o hlapanya, mme o saena "taelo e tummeng ea Carmona" e felisang congress, molao oa motheo le Lekhotla le ka Holimo-limo. Christian Science Monitor tlaleha maobane:
khanyetso e na le nalane ea boipelaetso e amang maikutlo naheng ea Venezuela. Mathoasong a tsamaiso ea mehleng ea Mopresidente Hugo Chavez, khanyetso e ne e lula e le literateng e batla hore bopresidente ba hae bo fele. Ka 2002, ba ile ba hlophisa phetohelo e ileng ea theola mopresidente nakoana. Leha boetapele ba bohanyetsi bo sa bitse phetohelo, botumo boo sehlopha se iketselitseng bona lilemong tse leshome tse fetileng e kanna ea ba bo soabisa ha bo ntse bo furalla tsamaiso ea Maduro.
Khanyetso ea Venezuela e fumana chelete ho tsoa ho lihlopha tsa US tsa "ts'ebetso ea demokrasi" tse kenyeletsang National Endowment for Democracy (NED) le lithuso tsa mantlha tse kang International Republican Institute (IRI) le National Democratic Institute (NDI). NED, eo e Washington Post e ile ea thehoa ho etsa mesebetsi "boholo ba" eo "[t] CIA e ne e sebelisa lichelete ka sekhukhu" e entseng. palo ea lithuso e lebisitse ho matlafatsa bacha le baithuti ba Venezuela lilemong tsa morao tjena, le USAID le eona fuoa chelete ho IRI, NDI le lihlopha tse ling bakeng sa mananeo a Venezuela. Mekhatlo ena e na le nalane ea ho hlokisa mebuso e khethiloeng botsitso le ho sebetsa ho kopanya le ho matlafatsa khanyetso ea lipolotiki ho mekha le mebuso ea lepheo le letšehali. IRI haholo e phethile karolo ea bohlokoa ka ho hlokisa botsitso Haiti pele ho phetohelo ea 2004 moo, hape o kentse letsoho mesebetsing e reretsoeng ho fokolisa Mokhatlo o busang oa Basebetsi ba Brazil, ho bolela ba seng bakae. Venezuela, ba lihlopha tse tšehelitsoeng ka lichelete e kentse letsoho phetohelong ea 2002, 'me babuelli ba IRI ba ile ba rorisa ka mokhoa o sa thabiseng phetohelo ka mor'a hore e etsahale.
Mohlala oa Haiti oa ruta. Lipapiso li ngata: haholo-holo, karolo e ka sehloohong ea leano e ne e le ho feteletsa litaba le ho etsa lipolao le litlōlo tse ling tsa litokelo tsa botho, tse neng li qosoa ke 'muso o khethiloeng (le hoja liketso tse sehlōhō tsa sebele tse entsoeng ke lepheo le hlometseng la bohanyetsi li ne li hlokomolohuoa ka kakaretso). Bafuputsi - ho kenyelletsa le ba bang ba U.N. - ba na le ho tloha ha debunked litlaleho tse ngata ka ho fetisisa-ajoa ka tlōlo ea litokelo, empa ha e le hantle mopresidente ea khethiloeng ka demokrasi (Jean-Bertrand Aristide) e ne e se e le khale a qobelloa ho tloha mosebetsing ka nako eo.
Ts'ebetso ea US e tšehelitsoeng ka lichelete tsa Haiti lilemong tsa pele tsa 2000 e boetse e fana ka lithuto mabapi le pheletso ea leano lena. Joalo ka New York Times tlaleha le joalo ka litsebi tse kang Peter Hallward 'me Jeb Sprague li ngotsoe, IRI e ile ea eletsa balekane ba eona ba Haiti hore ba se ke ba amohela litšepiso leha e le life tse tsoang ho 'muso oa Aristide (o entseng litumellano tse ngata, ho kenyelletsa le ho lumellana le tokisetso ea ho arolelana matla), empa ho tsoela pele ho hatella ho feta.
Empa ’muso oa Maduro ehlile o boemong bo matla ho feta ’muso oa Haiti lilemong tse leshome tse fetileng. Ntlha ea bohlokoa ke hore le hoja Aristide a ne a batla a arohane le lipolotiki, mebuso ea Latin America, ka UNASUR 'me MERCOSUR, ba nyatsitse boipelaetso bo mabifi le boipiletso ba bohanyetsi ba hore Maduro a tlohe mosebetsing mme ba bontšitse tšehetso ea 'muso oa Venezuela. Tabeng ena, ha tsamaiso ea Obama e tsoela pele ho sesupo sa hore se ema le boipelaetso bo mabifi, ke ntho e kantle ho naha.
ZNetwork e tšehelitsoe ka lichelete feela ka seatla se bulehileng sa babali ba eona.
donate